İNÖNÜ MUHAREBELERİ VE SONUÇLARI

Birinci İnönü Savaşı ve Sonuçları (6 -10 Ocak 1921) Yunan Saldırısının Amaçları : TBMM'ye, Sevr Antlaşması'nı kabul ettirmek ve yeni topraklar kazanmak, Çerkez Ethem isyanı'ndan faydalanmak, düzenli orduyu daha doğmadan yok etmek, İstanbul-Bağdat demir yolunun geçtiği Eskişehir’i ele geçirerek ulaşımı kontrol altına almak. Ankara'ya ulaşarak Milli Mücadele'yi sona erdirmek.

Birinci İnönü Savaşı ve Sonuçları (6 -10 Ocak 1921) Yunanlılar, Türk ordusu Çerkez Ethem isyanıyla uğraşırken üç koldan saldırıya geçtiler. İnönü yakınlarında yapılan savaşı Türk ordusu kazandı. Yunanlılar geri çekildi. Bundan sonra Çerkez Ethem isyanı da kolayca bastırıldı. Çerkez Ethem isyanı TBMM'ye karşı yapılan en etkili isyanlardan biridir.

Birinci İnönü Savaşı ve Sonuçları (6 -10 Ocak 1921) Savaşın Sonuçları : TBMM'nin kurduğu düzenli ordunun ilk askeri başarısı oldu. Türk milletinin kendine olan güveni ve kurtuluş ümidi arttı. Halkın TBMM'ye ve düzenli orduya güveni arttı. Askere alım işleri hızlandı. Çerkez Ethem olayı tamamen sona erdi. Bu zafer TBMM'nin içte ve dışta itibarını arttırdı.

Birinci İnönü Savaşı ve Sonuçları (6 -10 Ocak 1921) Savaşın Sonuçları : 5. TBMM bu zaferden sonra Londra Konferansı'na davet edildi. 6. I. İnönü Savaşı'ndan sonra Afganistan'la dostluk, Rusya ile Moskova Antlaşması imzalandı. 7. İsmet Bey albaylıktan generalliğe yükseltildi. Birinci İnönü Savaşı'ndan sonra 1921 Anayasa'sı ilan edilmiş ve İstiklal Marşı kabul edilmiştir.

Londra Konferansı (21 Şubat-12 Mart 1921) İtilaf Devletlerinin Londra Konferansı'nda amaçları Sevr Antlaşması'nı biraz yumuşatarak Türk tarafına kabul ettirmekti. Konferansa önce İstanbul Hükümeti çağırılmış dilerse Mustafa Kemal'in de katılabileceği bildirilmişti. TBMM doğrudan çağrılmadıkları sürece konferansa katılmama kararı aldı. Bunun üzerine İtalya'nın aracılığıyla TBMM Hükümeti konferansa davet edildi.

Londra Konferansı (21 Şubat-12 Mart 1921) TBMM Londra Konferansı'na katılarak Türk milletinin yasal temsilcisi olduğunu göstermiştir. Londra Konferansı'na TBMM Hükümeti, İstanbul Hükümeti, İngiltere, Fransa, İtalya ve Yunanistan katıldı.

Londra Konferansı (21 Şubat-12 Mart 1921) Konferans'ın Sonuçları : İtilaf Devletleri TBMM'yi konferansa davet ederek resmen tanımış oldular. Sevr Antlaşması'nın uygulanamayacağı anlaşıldı. İtilaf Devletleri tarafından öne sürülen “Türkler barışa yanaşmıyorlar, savaşı uzatıyorlar..." vb. propagandaları etkisiz hale getirildi.

Moskova Antlaşması (16 Mart 1921) Rusya I.Dünya Savaşı'nda İtilaf Devletleriyle birlikte savaşmıştı. Ancak 1917'de Rusya'da Bolşevik (komünist) İhtilali çıkmış ve rejim değişmişti. Rusya'daki yeni yönetim savaştan çekilmiş ve savaş sırasında yapılan gizli anlaşmaları açıklamıştı. İtilaf Devletleri de Rusya'ya cephe almışlardır. I.İnönü Zaferi'nin kazanılmasından Rusya ile yapılan görüşmeler sonucu Moskova Antlaşması imzalandı (16 Mart 1921). Ortak düşmana sahip olmak, iki eski düşman devleti yan yana getirmişti.

Moskova Antlaşması (16 Mart 1921) Moskova Antlaşması ile; Doğu sınırımız çizildi. Sovyet Rusya Misak-ı Milli'yi tanıdı. İki taraftan birinin tanımadığı devletler arası bir antlaşmayı diğeri de tanımayacaktı. (Sovyet Rusya bu madde ile Sevr'i tanımayacağını ilan etti.)

Moskova Antlaşması (16 Mart 1921) Antlaşmanın Önemi : Bu antlaşma ile Sovyet Rusya TBMM'yi resmen tanıdı. Böylece iki yeni devlet Osmanlı Devleti'nin ve Çarlık Rusya'sının sona erdiğini kabul etti. Doğu sınırımızda güvenlik sağlandığından, bölgedeki kuvvetler diğer cephelere aktarıldı.

İkinci İnönü Savaşı Yunanlılar, Londra Konferansı'nın başarısız olmasından dolayı yeniden saldırıya geçtiler. Amaçları Londra Konferansı'ndaki tekliflerin TBMM tarafından kabul edilmesini sağlamaktı. Eskişehir ve Kütahya'yı alarak Ankara üzerine yürümeyi amaçladılar. Taarruza geçen Yunan ordusu İnönü önlerinde bir kez daha yenilerek geri çekildi.

İkinci İnönü Savaşı Sonuçları : Halkın orduya ve TBMM'ye olan güveni arttı. Mustafa Kemal Paşa, İsmet Beye çektiği telgrafta “Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin makus (kötü) talihini de yendiniz.” dedi. TBMM'nin Anadolu'daki otoritesi arttı.

İkinci İnönü Savaşı Yunanlıları destekleyen devletler arasında, görüş ayrılıkları çıktı. İtalyanlar ve Fransızlar Yunanlıları desteklemekten vazgeçip TBMM ile anlaşma yollarını aramaya başladılar. İnönü Savaşlarının Milli mücadelede en önemli özelliği, düşmanı oyalayarak saldırı gücünü zayıflatması ve ilerlemelerini engellemesidir.

http://sunuindir.blogspot.com