BTO 720 UZAKTAN EĞİTİMDE DERS TASARIMI CASE 5: GETTİNG FROM A TO B HAZIRLAYAN : Perihan TEKELİ Ders Sorumlusu: DOÇ.DR.HAKAN TÜZÜN 1

2

GETTİNG FROM A to B Case 5’teki Prof, Case 4’teki gibi Prof ve kadın. Kariyerinin ortasında, ders tasarımına kurumsal nedenlerden katılıyor. Biz birlikte çalışmaya başladığımızda, kursu başlamak üzereydi. Uzaktan eğitim konusunda deneyimi yoktu. Case5’teki Prof’un Case 4’tekinden 2 farkı vardır: Öğretim tasarımı hakkında biraz bilgisi vardı, Genel hedeflerini ve biraz da spesifik hedeflerini tanımlamıştı. 3

4

Profesör ’ün “Öğrenen portfolyosu şeklinde kursun nasıl ilerlediğini gösteren iyi hazırlanmış bir planı vardı. “Uygunluk” ve “Metod”la ilgili olarak tutorial’ları güncellediğim web sayfamın adresini verdim. Ona öğretim tasarımı ile ilgili olarak sunduğum modele kolayca adapte olabilmesi için web sayfamı ziyaret etmesini istedim. Case 4’te geliştirilen Horizontal Course Syllabus (HCS)’un son kopyalarından birini gönderdim. 5

Bir önceki birçok case’de olduğu gibi, bunda da kurs başlamak üzereydi ve profesör istese de istemese de dersini uzaktan öğretmek için hazırlaması konusunda kurumundan talimat gelmişti. 6

Zamanımız çok kısıtlı olduğundan 4 seferden fazla görüşmeyi ummuyorduk. Bu nedenle kurs tasarımın en problemli yanlarına hedeflendik. 7

Session 1 Gönderdiğim tutorial’ları incelediğini ve beğendiğini, sunulan tasarım modelini de anladığını söyledi. Onun öğrenen portpolyosunu analiz ettik. Lisans aşamasındaki bir kursta bu kadar iyi tasarlanmış bir dokümanı 2. kez görüyordum. Bir kurs planından çok fazla şey içeriyordu: Kursun genel bir outline’nı, Kurs içi politikalar, Üniversite Kuralları, Kaynaklar, Ödevler için rehber listeler, Metodoloji, Fakülte ve öğrenci merkezli değerlendirme araçları. 8

Profesörün dersinin hazır bulunuşluk düzeyi ve de vaktimizin sınırlılığı nedeniyle şu 5 maddeyi uygulamaya karar verdik:  Dersinkalitesini P.P. sunumlarıyla arttırmak. P.P. sunumlarında grafik ve figürlerle kursundaki konuların özetlerini numaralandırmak (Bu görev Prof. göre en önemli olandı ve zamanımızın %80’ini alacaktı).  Öğrenme aktiviteleri için bir takvim hazırlayarak kurs programının kalitesini arttırmak.  Genel hedefleri kontrol etmek, kursa yerleştirmek ve belirli hedeflerde ince ayarlar yapmak.  Öğretim tasarımcısı ile işbirliği içinde göz alıcı, etkili, kullanıcı dostu temel bir web sitesi oluşturmak ve eğitici materyalleri kullanmak.  Değerlendirme araçları ile kurs hedeflerinin paralel olduğundan emin olmak. Session 1 9

Bu sefer ilk defa görevlerin hepsi tamamlanır mı diye endişelenmedim. Önceki case’lerde, bir haftanın dersi tamamlanmadığı durumlarda sürekli “show must go on”(Gösteri devam etmeli) diyordum. Belki bu canavarın doğası gereğidir. Session 1 10 Üniversite kursu kaçınılmaz, kendiliğinden tamamlanmamış ama sürekli geliştirilmesi, yenilenmesi ve yeniden yaratılması gereken bir birimdir.

12 haftalık dersi 6şar haftalık iki üniteye böldük. Prof.ün isteği üzerine ikinci altı haftalık üniteyi sınıf içinde işlenecek şekilde ayırdık. Bu 6 haftayı Prof. şunlara ayırdı: Grup tartışmaları, Beyin fırtınaları, İnteraktif aktiviteler Bütün öğrencilerin katılması gereken sınıf içi etkinlikler Session 1 11

Dersleri bu şekilde bölünce, her haftanın okumalarından çıkarabilme imkanı sağlandı bize. Çok fazla okuma vardı, Prof. okumalar üzerinden gitmeyi önerdim; böylece her öğrenciden her hafta ne kadar okuma beklediğine karar verecekti. Case 4’te olduğu gibi, Prof. gereksiz gördüğü bazı okumaları çıkardı, böylece öğrencilere aktiviteler için daha fazla zaman kaldı. 12 Session 1

Sonuç olarak; bireysel ve takım olarak ödevlerinin önemi de direk olarak aşikar hâle geliyor çünkü kurs ödev aktiviteleriyle direk bağlantılı okumaların ilki bir sonrakini tamamlamak için gerekli hale geliyor ve sadece sonuncuya not vermek yeterli oluyor. Session 1 13

Prof. yazdığım belirli hedefleri gösterdim ve ondan geribildirim aldım böylece Prof.ün o hafta öğrencileri ile ilgili beklentilerini pedagojik terimlerle almayı başarmış oldum. Aynı yöntemi 3., 4. ve 5. haftalar için de uyguladık ve sonuç olarak Prof. kendi belirli hedeflerini yazması için yöntem vermiş oldum. 5.hafta için bana oturum dışında kendisinin devam edebileceğini söyledi. Session 1 14

The site: Şu an elimizde bir çok madde var (kurs müfredatı, dijital formatta birçok metin). Artık bunları öğretim tasarımı yürütücüsüne gönderip, web sayfamızı oluşturmaya ve içini doldurmaya başlayabiliriz. Ayrıca web sayfasına koymak için kısa biyografisini, bir fotoğrafını ya da kısa bir videosunu göndermesini istedim böyle jestleri öğrenciler takdir eder. Kabul etti. Session 1 15

Session 2 P.P. Sunumları: Bu noktada Prof.ün p.p. sunumlarını ele aldık. Benim ona gösterdiklerimden etkilendiğini söyledi. Değişik konseptleri görsel olarak sunmamdan etkilenmişti. Bazı konsept özetleri vardı, onları benzer şekilde görsel hâle getirirsek daha anlaşılır olacağını düşünüyordu. (Reiber,1994). Hafta 2'de kursun temel konularını sunan sunumları çalışmaya başladık. Prof. sunumların başlangıcında her kavramın tanımlarının bulunmasını istedi. Ama her birini tek tek yazacak vakti yoktu. Ben de ona çevrimiçi bir sözlük önerdim, oradan kopyala-yapıştır yaptı. 16

Session 2 Profesörün bir süre sonra sunumunda bir çok tanım vardı ve çok mutluydu. Daha sonra bu tanımları grafiksel olarak nasıl göstereceğimizi düşünmeye başladık. Bana ilk kavramını söylemesini istedim. Neden önemli olduğunu, öğrencilerin neden o kavramı öğrenmelerini istediğini, özelliklerini ve anlattı, ben de çizmeye başladım. 17

Prof.ün kavramları için kullandığım şema her konsept için farklı renkleri ve geometrik formlardan oluşuyordu. Her form kelimesi kelimesine bir görüşmenin bir özetini içeriyordu, sonraki slaytta o arka plana ikinci bir form olarak gidiyor, ön plana farklı bir renkteki metin ön planda görünüyor. Session 2 18 Bu herhangi bir durum için bir çok farklı gücün çalıştığını sunmanın bir yoluydu; sunumda hepsi kendi yollarında hareket ediyorlardı, sonra bir araya gelip durumu bir bütün olarak gösteriyorlardı. Alıştırmanın sonunda bütün formlar set olarak bir araya geldiler.

Bütün kavramlara aynı uygulamayı yaptıktan sonra sunumları öğretim tasarımı yürütücüsüne gönderdik, o da grafik tasarımcıya, grafik tasarımcının profesyonel dokunuşundan sonra bize tekrar gönderdi. Session 2 19

Session 3: İlk hafta, Prof. Kursun temel kavramlarını ve kursun nasıl ilerleyeceğini sunmak istiyordu. Ben de kavramların birbirleriyle ilişkilerini, birbirleriyle kesişme noktalarını daha kolay anlayabilecekleri eş merkezli daireler çizdim. öğrencilere sistem yaklaşımıyla ilgili farklı kavramları da gösterebileceğimizi keşfettik. 20

Çalışmamızın bu bölümünü bitirince, Prof. yaptıklarımızdan dolayı çok mutlu olduğunu, öğrenme için görsel sunumun gücüne inandığını ve hep grafik sunumlar yapmak istediğini ama daha önce hiç zamanı olmadığını söyledi. Desteğimden çok memnun olduğunu ve daha önce kimseyle bir kursun pedagojik açıdan geliştirilmesi açısından çalışmadığını söyledi. Session 3: 21

Öğrencilerin performanslarını ölçme araçlarını, nasıl görsel olarak sunacaklarını ve nasıl notlandırılacağını tartıştık. Prof. 4 farklı aktivite kullandığını söyledi: Ders esnasında sınıf içi tartışmalara katılma, Kurs okumalarına dayalı bireysel bir vize (rapor olarak sunulacak), Bir grup sunumu (ders esnasında), Dersten "ne öğrendim "in analiz ve iç gözlemine dayalı bireysel bir final ödevi. Session 3: 22

Prof. sadece son ürünlere değil derse katılıma da not vermek istiyordu çünkü ona göre katılan öğreniyor demekti. Sınıf içi katılımı değerlendirmek çok zor. Nasıl değerlendireceksin? X Y'ye müdahale etti. Konuyla ilgili kaç kez konuştu? Herkes katılmalı, her ögrenci kaç defa katıldı? Konuyla ilgili mi konuştu? 23 Çok düşündüm ve Bireysel ya da grup okumalarına yönelik "reading grid"ler oluşturulabileceğine karar verdim.. Eğer öğrenci okuyup geldiyse tartışmalara katılır. Belki bu şekilde tam olarak ölçülemez ama gridler geliştirilebilir. Bu da daha fazla çalışmak demek, ne demiş Quebecois : para yoksa şeker de yok« "para yoksa şeker de yok« Çok düşündüm ve Bireysel ya da grup okumalarına yönelik "reading grid"ler oluşturulabileceğine karar verdim.. Eğer öğrenci okuyup geldiyse tartışmalara katılır. Belki bu şekilde tam olarak ölçülemez ama gridler geliştirilebilir. Bu da daha fazla çalışmak demek, ne demiş Quebecois : para yoksa şeker de yok« "para yoksa şeker de yok«

Session 4: Bu çalışma sonunda hep sorular ileri sürdüm;  Konular nasıl dağıtılacak?  Planlanan her bir aktivitenin ağırlığı nasıl olacak?  Her bir aktivite için ödüllendirme kaç tane olacak ve neye göre olacak? Okuma gridlerinin geliştirilmesine yönelik fikrimi paylaştım, bu gridler kimin derse gerçekten hazırlanıp hazırlanmadığını anlamakta kullanılabilinir. 24

Tartışma, süreçte değerlendirme kriterleri ve performans göstergeleri net olarak tanımlanmazsa aklıma değerlendirmenin ne kadar zor olduğu fikrini aklıma getirdi. Fark ettim ki fakülte ölçemediği bir şeyi değerlendirmeye çalışıyor. Peki her şey ölçülebilir mi?", Gerçekten önemli bir şeyi mi ölçüyoruz?" Önemli olan nedir? Session 4: 25

Prof. grid hazırlama fikrine olumlu baktı çünkü öğrencilerin okumak zorunda oldukları metinlerde zorlandıklarını ve onlara yazarların bakış açılarını anlatırken de zorlandığını kabul etti. İlk metni bir model kabul ettik. Beraber metni okuyarak, ben soru sordum o da önemli yerleri belirtti. Prof. Socratic yaklaşımını-süreç boyunca soru-cevap temelli-adapte etmeye karar verdi: Session 4: 26

Sorularını sadece ona dosyaları gönderen öğrencilere soracaktı. Cevapları da notlarına bakmadan cevaplamalarını bekleyecekti. Sonuç olarak, gridleri tamamlamayan ya da geri göndermeyen öğrenciler tartışmalara katılmayacak ya da katılma puanı alamayacak. Session 4: 27

28 Bu yolla Prof. hem ürünü hem de süreci değerlendirebilecek. Bunların her ikisi de onun kurs hedefleriyle sonradan kazanılan bilgi terimleriyle söylersek, özümseme (assimilation) ve uyumlarıyla (accommodation) doğrudan bağlantılı.

Sonuç 1.Benim için şu gayet açık oldu ki, bir tasarımcı bazen hem süreçleri hem de ürünleri göz önünde bulundurmalı, öncekinin değerlendirmesi sık sık sonrakinin ölçümüne bağlıdır. 2.Şunu da fark ettim ki, benim ölçme ve değerlendirme geçmişim gerekli bazı şeyleri bırakıyor. 1.Benim için şu gayet açık oldu ki, bir tasarımcı bazen hem süreçleri hem de ürünleri göz önünde bulundurmalı, öncekinin değerlendirmesi sık sık sonrakinin ölçümüne bağlıdır. 2.Şunu da fark ettim ki, benim ölçme ve değerlendirme geçmişim gerekli bazı şeyleri bırakıyor. 29

Sonuç 3. Bu alanda uzman kişilerle irtibata geçmeliyim ve böylece daha iyi donanımla Profesörlere onlar için uygun seçeneklerle tavsiyelerde bulunabileyim. 4.Bu case maalesef ansızın bitti. Eğer fazla zamanımız olsaydı çok daha fazlasını başarabilirdik.. 3. Bu alanda uzman kişilerle irtibata geçmeliyim ve böylece daha iyi donanımla Profesörlere onlar için uygun seçeneklerle tavsiyelerde bulunabileyim. 4.Bu case maalesef ansızın bitti. Eğer fazla zamanımız olsaydı çok daha fazlasını başarabilirdik.. 30

Teşekkür ederim.. 31