SOSYAL YARDIMLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Barınma Yardımları Dairesi Başkanlığı Aralık 2015
BARINMA YARDIMLARI DAİRESİ BAŞKANLIĞI Eylül 2013 tarihinde kurulan Barınma Yardımları Dairesi Başkanlığında, Fon kaynakları ile Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından fakir ve muhtaç vatandaşlarımızın en temel ve zaruri ihtiyaçlarından biri olan barınma ihtiyacının karşılanması ve onlara insanca yaşam standartları çerçevesinde “barınma” imkânı sunulmasına yönelik barınma yardımı programları uygulanmaktadır. Barınma Yardımı Programları şunlardır: Ev Yapımı/Onarımına Yönelik Yardımlar Sosyal Konut Projesi Öğrenci Yurdu Yapımı
Ev Yapımı/Onarımına Yönelik Yardımlar
EV YAPIMI/ONARIMINA YÖNELİK YARDIMLAR Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu kaynakları ile SYD Vakıfları tarafından gerçekleştirilen ve daha çok kırsal alanda kendilerine ait evlerde ikamet etmekte olan yoksul hanelerin evlerindeki yaşam koşullarının iyileştirilmesine yönelik olarak «ev yapımı/onarımı» yardımları yapılmaktadır. Bu kapsamda kendi arsası olan vatandaşlara 25.000.-TL’ye kadar ev yapımına (ve ev satın alımına) yönelik barınma yardımı yapılmakta ya da Oturulamayacak derecede sağlıksız koşullarda yaşayan kişilerin evlerinin onarımına yönelik kişi başı 15.000.-TL’ye kadar kaynak aktarılmaktadır. Bu kapsamda 2010-2015 yılları arasında Vakıf imkanları ve Fon Kaynaklarıyla yaklaşık 35.873 aile için toplam 223.724.186 TL kaynak aktarılmıştır.
BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Barınma yardımlarından yararlanmak için başvuran kişilerde aşağıdaki koşullar aranır: 30.07.2008/5 Fon Kurulu İlke Kararı ile, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğünce, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının barınma yardımı taleplerinin değerlendirilmesinde ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca uygulamada yaşanan sıkıntıların giderilmesi amacıyla, bundan böyle yapılacak barınma yardımlarının, 3294 sayılı Kanun kapsamındaki dul, yetim, özürlü, yaşlı, kronik hastalığı olan, mağdur ve muhtaç durumda bulunan kişilere yönelik olması
BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 05.10.2012/7 Fon Kurulunun; 04.07.2012 tarih ve 6353 sayılı Kanun ile 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu’nun 2’inci maddesine 3’üncü ve 4’üncü fıkra olarak: “Ayrıca, kanunla kurulu sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olmakla veya bu kuruluşlarca aylık veya gelir bağlanmış olmakla birlikte, Fon Kurulunca belirlenecek ölçütlere göre; hane içindeki kişi başına düşen geliri, onaltı yaşından büyükler için belirlenen aylık net asgari ücretin 1/3’ünden az olan kişilerden fakir ve muhtaç durumda bulunanlar da bu Kanun kapsamındadır. Her türlü afetten zarar görenler ve şehit yakınları ile gaziler ise, Fon Kurulu ile Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca belirlenecek kriter ve süreler çerçevesinde bu Kanun ile sağlanacak haklardan yararlandırılır” ilke kararı kapsamında olanlar
BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 22/11/2001 tarih ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 364 üncü maddesi uyarınca, altsoyu, üstsoyu ve kardeşleri arasında nafaka yükümlülüğüne haiz akrabası bulunmamak, (buna dair yardım yapılacak kişiden nafaka yükümlülüğüne haiz akrabası bulunmadığına ya da yakınlarının bu yardımı yapacak mali gücü olmadığına dair taahhütname alınır, yanlış beyanda bulunduğu tespit edilenler hakkında gerekli yasal takibat işlemleri yapılır.) Hanenin daha önce barınma yardımlarından yararlanmamış olması
BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Üzerine konut yapılacak arsanın ya da onarım yapılacak evin mülkiyetine haiz olmak (hisseli tapu kaydı olanların başvuruları kabul edilmez), Ancak ev satın alma, Vakıf tarafından temin edilen arsa üzerine ev yapımlarında ve 17.10.2014/6 Fon Kurulu İlke Kararı ile, Barınma Yardımları kapsamında azami 7.500.-TL'ye kadar ev onarımı talebinde bulunan ailelerden, ilgili SYD Vakfının incelemesi neticesinde ve Mütevelli Heyeti'nin Kararı ile onarılacak konutta kiracı olarak bulunmayan ve son 5 yıldır mütemadiyen ikamet ettiği tespit edilen, sağlıklı barınma koşulları içerisinde yaşayamayan ve söz konusu onarım sayesinde barınma koşulları gözle görülür şekilde iyileşecek olanların talepleri değerlendirilirken tapu kaydı aranmamaktadır.
BAŞVURULARDA VAKIFLARDAN İSTENEN İŞLEMLER VE BELGELER Barınma yardımlarına başvuruda bulunan kişilerin taleplerinin Vakıf tarafından sisteme girilmesi Mütevelli Heyetince hanenin muhtaçlık durumunun 3294 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilmesi Mütevelli Heyetince uygun bulunan kaynak tahsisi taleplerinin sistem üzerinden girişinin yapılması Sisteme girilen talebe ilişkin bilgileri içeren üst yazı ile birlikte barınma yardımı yapılacak arsa ya da evin tapu idaresinden onaylı tapu kaydının bir örneğinin, nafaka yükümlülüğüne haiz akrabası bulunmadığına yönelik başvuru sahibinin imzalı taahhütnamesi, birden çok başvuruda kişi detay listesi ve ilgili görsel dokümanların Genel Müdürlüğe gönderilmesi Afet durumlarında belirtilen belgelere ilave olarak “Hasar Tespit Raporu”nun da mutlaka Genel Müdürlüğe gönderilmesi Bilgi ve belgeleri Vakıf tarafından sisteme doğru bir şekilde girilmeyen ya da eksik girilen barınma yardımı talepleri Daire Başkanlığınca değerlendirilmez.
BAŞVURULARDA KAYNAK TALEBİNDE BULUNULURKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Yapılacak ev tipi (betonarme ev yapımı/betonarme ev alımı/prefabrik ev yapımı/ev onarımı) belirlenmeli ve bu kapsamda yapılmak istenen ev tipi sistemde ve Genel Müdürlüğe gönderilen resmi yazıda mutlaka belirtilmeli Kaynak talebinde bulunulurken Fon Kurulunca belirlenen barınma yardım türüne göre azami yardım tutarı göz önünde bulundurulmalı (betonarme ev yapımı-25.000, prefabrik ev yapımı-20.000, ev onarımı-15.000) Afet kapsamında barınma yardımı talebinde bulunulurken afetin gerçekleştiği tarihten itibaren en geç bir yıl içerisinde talepte bulunulmalı 21.07.2015/4 Fon Kurulu İlke Kararı çerçevesinde, ev büyüklüğü hesaplanırken hanedeki kişi sayısı dikkate alınmalı (Hanede yaşayan kişi sayısının iki ve altında olduğu durumlarda konut büyüklüğünün azami 50 m2, hanede yaşayan kişi sayısının altı ve altında olduğu durumlarda konutların konut büyüklüğünün azami 90 m2, hanede yaşayan kişi sayısının altının üzerinde olduğu durumlarda konutların büyüklüğünün azami 110 m2 olarak uygulanması)
DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: KOTA UYGULAMASI 21.07.2015/4 Fon Kurulu İlke Kararı çerçevesinde; Fon kaynağının etkin kullanılabilmesi, Vakıfların barınma yardımı yapılacak hedef kitleyi tespit etme hususunda daha seçici davranabilmeleri ve Fon kaynağının adilane dağılımının sağlanabilmesi amacıyla; Afet ve acil durumlar ile Vakfın kendi periyodik payı ile yaptığı barınma yardımları hariç, barınma yardımları kapsamında (ev yapımı/ev onarımı) Vakıflara bir yıl içerisinde Fon Kurulu Kararları ile tahsis edilecek tutarın Vakfın her yılın Ocak ayı itibari ile hesaplanan aylık periyodik payının dört katını aşmaması, her halükarda bu tutarın 750.000.-TL'yi aşmaması, Bu sınırı aşan taleplerin Vakıflar tarafından Genel Müdürlüğe gönderilmemesi, Gerekmektedir.
DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR: EV SATIN ALIMI 21.07. 11.12.2014/7 Fon Kurulu İlke Kararı doğrultusunda; Ev satın alma yolu ile barınma yardımı yapılması söz konusu olduğunda satın alınacak konutun betonarme ev olması, eğer değilse oturulabilecek nitelikte olduğunun Vakıf tarafından tespit edilmesi ve konut büyüklüğünün belirtilen niteliklerde olması gerekmektedir. Bu kapsamda kaynağın aktarılabilmesi için satın alınacak evin tapu kaydının hak sahibi adına düzenlenmesi ve hisseli olmaması ve kaynak talebinde bulunulurken tapu kaydının bir örneğinin Genel Müdürlüğe gönderilmesi gerekir.
BARINMA YARDIMI ONAYLANAN TALEPLER İÇİN KAYNAK AKTARIM SÜRECİ 06.05.2014/2 Fon Kurulu İlke Kararı çerçevesinde; Barınma yardımları kapsamında Fon Kurulunca onaylanan tutar harcama bilgilerinin gönderilmesini takiben tek seferde ya da iki dilim halinde (%50 ve %50’lik dilimler halinde) aktarılır. Eğer tek seferde kaynak talebinde bulunulacak ise kaynak tahsisini takiben Vakıf tarafından tüm harcamaların gerçekleştirilerek yapılan harcamalara ilişkin bilgiler sisteme girilerek harcama bilgilerini içeren liste ile birlikte Genel Müdürlükten kaynak talebinde bulunulur. İki dilim halinde kaynak talebi söz konusu ise ilk %50’lik dilimine ilişkin harcamaların gerçekleştirilerek yapılan harcamalara ilişkin bilgiler sisteme girilerek harcama bilgilerini içeren liste ile birlikte Genel Müdürlükten kaynak talebinde bulunulur, tahsisattan kalan ikinci %50'lik tutara ilişkin de aynı doğrultuda kaynak talebinde bulunulur.
BARINMA YARDIMI ONAYLANAN TALEPLER İÇİN KAYNAK AKTARIM SÜRECİ Kaynak tahsisinin Vakfa bildirildiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kaynak talebinde bulunulmaz ise tahsisat iptal edilir. Yardımın aktarılan kaynaktan daha az maliyetle gerçekleşmesi durumunda artan kaynak Fon’a iade edilir. Tahsisata dair Fon Kurulu Kararının Vakfa bildirilmesinden önceki döneme ait harcamalar için kaynak aktarımı yapılmaz. 06.05.2014 tarih ve 2014/2 sayılı Fon Kurulu Kararının yürürlüğe girdiği tarihten önce Fon Kurulunca onaylanarak kaynak tahsisi gerçekleşen barınma yardımları için kaynak aktarım süreci ilgili Fon Kurulu Kararında belirtilen çerçevede gerçekleştirilir.
KAYNAĞIN KULLANILMASI Kişilere yapılacak olan barınma yardımları ayni ya da nakdi olarak kullandırılır. Yardımların ayni olarak yapılması halinde alımlar bizzat Vakıf tarafından ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılır. Aktarılan kaynağın nakdi olarak kullandırılması halinde tahsis edilen kaynak hak sahiplerine harcama belgeleri karşılığında ödeme yapmak sureti ile kontrollü olarak kullandırılır.
KAYNAĞIN KULLANILMASI Barınma Yardımı İçin Tahsis Edilen Kaynağın Nakdi Olarak Kullandırılması Halinde; Mütevelli Heyeti üyelerinden asgari bir üye, Vakıf Müdürü, inşaat konusunda uzman asgari bir teknik elemandan oluşan bir Kabul Komisyonu marifetiyle; Tahsis edilen kaynağın tahsis amacına uygun kullanılıp kullanılmadığının kontrolünün yapılması Alınan malzemelere ait ödeme belgelerinin incelenmesi ve yapılan yardımı yerinde görüp gereksinimlerin tamamlanıp tamamlanmadığının kontrol edilerek tutanakla bu durumun tespit edilmesi Kabul komisyonunun onayı ile fatura karşılığında ödeme yapılması Faturaların ya da ev satın alımlarında tapunun öncelikle hak sahibi adına düzenlenmesi gerekmektedir. Ancak hak sahibinin engelli olması, yaşlı olması, fiil ehliyetinin olmaması vb. bunun mümkün olamadığı durumlarda Vakıf Mütevelli Heyetinin izniyle bu belgelerin aynı hanede yaşayan eşi ya da birinci derecede akrabaları için düzenlenmesi mümkündür.
Sosyal Konut Projesi
SOSYAL KONUT PROJESİ UYGULAMASI Projenin Başlangıcı:29.01.2009 29.01.2009/1: İşbirliği Protokolü için Fon Kurulu Başkanına Yetki Alınması Projenin Dayanağı; 3294 Sayılı Kanun ve İşbirliği Protokolü İşbirliği Protokolleri; İşbirliği Protokolü İmza Tarihi, 15.04.2009 : Sosyal Konut Yapım Protokolü 03.02.2011 : Ek Protokol 23.01.2012 : Ek Protokol SOSYAL KONUT PROJESİ UYGULAMASI
Projenin Amacı: Fakir ve muhtaç vatandaşlarımızın en temel ve zaruri ihtiyaçlarından biri olan barınma ihtiyacının karşılanması ve onlara insanca yaşam standartları çerçevesinde geri ödemeli olarak “barınma” imkânı sunulmasıdır. Sorumlu Kuruluşlar: Toplu Konut İdaresi Başkanlığı: Plan, proje, arsa temini, inşaatın yürütülmesi ve tamamlanması, geçici kabul ve kesin kabul işlemlerinin yapılması. Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü: SYD Vakıfları aracılığı ile talep toplanması ve fayda sahiplerinin belirlenmesi, konut inşaat bedelinin TOKİ’ye ödenmesi, konutların vakıf mülkiyetine alınıncaya kadar iş ve işlemlerinin takibinin yapılması. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları: Proje kapsamında yapılan konutlara ilişkin başvuruların alınması, değerlendirilmesi, tamamlanan konutların hak sahiplerine teslimi, site yönetimlerinin oluşturulması, projenin ve geri ödemelerin takibinin yapılması (Proje kapsamında yapılan konutların mülkiyeti hak sahiplerinin ödemeleri tamamlanan kadar Vakıflara devredilmektedir).
Konutların mülkiyeti konutların bulunduğu yerdeki SYD Vakfına (konutların bulunduğu yer büyükşehir mücavir alan sınırları içindeyse il SYD Vakfına) devredilmekte ve geri ödemeler; Hak sahibi dairesinde oturmaya başlamasından itibaren yedinci ayda başlamakta, Geri ödemeler dönemsel artış uygulanmaksızın, tüm taksitler sabit 1+1 konutlar için ayda 100.-TL olmak üzere 270 ay vade ile, 2+1 konutlarda ise 130.-TL olmak üzere 270 ay vade ile hak sahiplerine borçlandırılmakta, Söz konusu konut taksitlerine ek olarak, elektrik, su, doğalgaz, DASK ve benzeri abonelik giderleri ve varsa bireysel ısınma dönüşüm giderleri için de hak sahipleri 270 ay vade ile borçlandırılmakta, Taksitlerin ödenememesi halinde muacceliyet işlemleri başlatılmamakta, borçlara faiz işletilmemekte, ancak mülkiyetin hak sahibine devri de borç ödemesi tamamlanıncaya kadar gerçekleştirilmemekte, Hak sahibinin sözleşmede belirtilen borçlanma tutarının tamamını ödemesi halinde tapu devri yapılmaktadır. GERİ ÖDEMELER
Proje kapsamında yaptırılan konutlar; Fayda Sahibine Maliyeti 1+1 (45m2) konut için; 100 TL X 270 ay= 27.000 TL , 2+1 (65m2) konut için; 130 TL X 270 ay= 35.100 TL , Fon’a Maliyeti 1+1- (45m2) konut ortalama maliyeti = 40.000 TL, 2+1- (65m2) konut ortalama maliyeti = 55.000 TL, Fon’dan Sübvansiyon 1+1- (45m2) konut için; 40.000TL - 27.000TL = 13.000 TL 2+1- (65m2) konut için; 55.000TL - 35.100TL = 19.900TL
Fon Kaynaklarından TOKİ’ye Yapılan Ödemeler 23.01.2012 tarihinde güncellenen “Sosyal Konut Yapımı Protokolü” ile toplam 39.974 adet konutun yaklaşık maliyeti olarak belirlenen 1.596.255.100.-TL TOKİ’ye 70.000.000-TL’lik taksitler halinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu kaynaklarından düzenli olarak ödenmektedir. Son ödeme dönemi Ekim 2016 tarihidir. Bu kapsamda, şu ana kadar TOKİ’ye 1.391.000.000-TL ödeme yapılmıştır.
SOSYAL KONUT PROJESİNDE SON DURUM teslim edilmiş/teslim aşamasında 29.271 konut inşa aşamasında 4.330 konut konut ihale çalışmaları ya da yerleşim planı hazırlanan projeler 3.800 konut İş ve işlemleri devam eden toplam 37.401 konut
FON KAYNAKLARI İLE İNŞA EDİLEN ÖĞRENCİ YURTLARI
ÖĞRENCİ YURDU YAPIMI Fon kaynakları ile 1986 yılından bu yana Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının talepleri doğrultusunda öğrenci yurtları inşa edilmektedir. 1988-2005 yılları arasında Fon kaynakları ile toplam 305 adet öğrenci yurdu yapılmıştır. Bu yurtların öğrenci kapasitesi 43.083, 2010 verilerine göre doluluk oranı ise % 55’tir. Bu yurtların 223’ü Milli Eğitim Bakanlığı, 19’u SYD Vakıfları, 29’u Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü, 34’ü ise diğer kurumlar tarafından işletilmektedir. 2006-2008 yılları arasında, Fon’dan yurt yapımı için kaynak tahsisi yapılmamıştır.
ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİ YURDU YAPIMI (2009-2015) Temmuz 2009’dan itibaren Fon Kurulu Kararları doğrultusunda, Fon kaynakları ile ortaöğrenim öğrenci yurt projeleri desteklenmeye başlanmıştır. 2009-2015 yılları arasında toplam 38.654 öğrenci kapasiteli 229 adet yurt projesinin desteklenmesine karar verilmiştir. Bu yurtlara yaklaşık olarak 400 Milyon TL kaynak tahsis edilmesi öngörülmektedir.* Söz konusu yurt projelerinden 99 adedinin (2009-2013 yılları arasında desteklenenlerden) inşaatı bitmiş ve kullanıma hazır hale gelmiştir. Yıl Desteklenen Proje Sayısı 2009 10 2010 37 2011 26 2012 49 2013 54 2014 25 2015 28 Toplam 229
ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİ YURDU PROJELERİ 18.08.2015/5 sayılı Fon Kurulu Kararı ile, Fon kaynakları ile finanse edilen ortaöğretim öğrenci yurt yapım projelerinin; • Milli Eğitim Bakanlığının uzmanlık alanına girmesi, • Sosyal yardımın dışında inşaat alanında teknik bilgi, birikim ve personel uzmanlığı gerektirmesi, • SYD Vakıflarının esas görevinin sosyal yardım olması ve bu alanda deneyime sahip olmaları nedeniyle, Öğrenci yurdu yapımlarında uygulamanın daha etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi amacıyla, Milli Eğitim Bakanlığınca (MEB) uygulanması ve kaynağının Maliye Bakanlığınca, genel bütçe gelirlerinden Fona aktarılan paylardan kesinti yapılarak MEB’e gönderilebilmesi uygun görülmüştür.
Bu çerçevede, 2015/5 sayılı Fon Kurulu Kararının onaylanmasından itibaren Vakıflar tarafından gelen/gelecek olan yeni yurt projesi taleplerinin Vakıflara iade edilerek, tüm ortaöğretim öğrenci yurt yapımlarının MEB tarafından yürütülmesinin sağlanması, söz konusu taleplerin ilgili Milli Eğitim İl/İlçe Müdürlüğü aracılığı ile MEB’e yönlendirilmesinin gerektiğinin Vakıflara bildirilmesi, Ancak, MEB ve Maliye Bakanlığınca birlikte belirlenebilecek ve Yılı Bütçe Kanunu (E) cetveline “Ortaöğretim Öğrenci Yurt Yapım Projelerine SYDTF Katkısı” adı altında yer alacak bir tutarın, “Ücretsiz Kitap Dağıtımı”, Engelli Öğrencilerin Ücretsiz Taşınması” projelerinde olduğu şekilde Maliye Bakanlığınca, genel bütçe gelirlerinden Fona aktarılan paylardan kesinti yapılarak MEB’e gönderebilmesi,
2015/5 sayılı Fon Kurulu Kararı dâhil olmak üzere daha önceki Fon Kurulu Kararları ile desteklenmesi yönünde karar alınmış ortaöğretim öğrenci yurtlarına ilişkin ihale, yapım ve kaynak aktarımına ilişkin tüm süreçlerin, 2015/5 sayılı Fon Kurulu Kararı ve önceki ilgili Fon Kurulu Kararları çerçevesinde sürdürülmesi, Bu kararın Milli Eğitim Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı ile tüm SYD Vakıflarına bildirilmesi” uygun görülmüş olup, söz konusu karar, Milli Eğitim Bakanlığına, Maliye Bakanlığına ve tüm Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına duyurulmuştur. Söz konusu Karar doğrultusunda Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları yurt yapımına yönelik taleplerini Genel Müdürlüğe göndermemeleri ve bu yönde bir taleplerinin olması halinde söz konusu taleplerini Milli Eğitim Bakanlığına iletmeleri konusunda bilgilendirilmiştir.
Teşekkürler…