Bölümün Amacı Bu bölüm, kurumsal kültür ve etik değerler ile bunların örgütlerden nasıl etkilendiğine dair görüşleri incelemektedir.
ÖRGÜT KÜLTÜRÜ Kültür Nedir? Kültür, bir örgütün mensupları tarafından paylaşılan değerler, normlar, inançlar ve anlayışlar dizisidir ve yeni gelenlere, doğru düşünme, hissetme ve davranma biçiminin öğretilmesidir.
sloganlar, davranışlar, kıyafetler, fiziksel mekânlar Görünen semboller, törenler, hikâyeler, sloganlar, davranışlar, kıyafetler, fiziksel mekânlar ŞEKİL 9.1 Kurumsal Kültürün Düzeyleri
Kültürün Oluşumu ve Amacı Kültür, insanlara örgütsel kimlik duygusu kazandırır ve onlarda kendilerinden daha geniş inanç ve değerlere bağlanma duygusu oluşturur.
Kültürü Yorumlamak Kültürü tanımlamak ve yorumlamak, insanların gözlemlenebilir yapılar üzerinden sonuçlar çıkarmasını gerektirir. Bu yapılar incelenebilir ancak onların doğru şekilde çözümlenmesi zordur.
Örgütsel Kültür ŞEKİL 9.2 Örgütsel Kültürün Görünen Tarafı Kutlamalar ve Törenler Hikâyeler ve Mitler Güç İlişkileri Kontrol Sistemleri Örgüt Yapıları Semboller ŞEKİL 9.2 Örgütsel Kültürün Görünen Tarafı
SATIŞ VE SATIŞ DESTEK PERSONELİ MÜŞTERİLER SATIŞ VE SATIŞ DESTEK PERSONELİ BÖLÜM YÖNETİCİLERİ MAĞAZA YÖNETİCİLERİ TÜKETİCİLER SATIŞ YÖNETİCİLERİ ÜST YÖNETİCİLER YÖNETİM EKİBİ ŞEKİL 9.3 Nordsrom Şirketi’nin Örgütsel Şeması
ÖRGÜT TASARIMI VE KÜLTÜR ŞEKİL 9.4 Örgütsel Kültürün Dört Türü
Uyumluluk Kültürü Uyumluluk kültürü, müşteri ihtiyaçlarını karşılamak için esneklik ve değişim yoluyla dış çevreyi stratejik odağa almak ile ilgilidir. Kültür; bir örgütün çevreden aldığı, yorumladığı ve tercüme ettiği sinyalleri davranışlara dönüştürme kapasitesine destek olan girişimci değerleri, normları ve inançları teşvik eder.
Görev Kültürü Görev kültürü, örgütün amacı hakkında net bir vizyon ile ayrıca bu amacın gerçekleştirilmesi için satışların arttırılması, kârlılık, pazar payı gibi hedeflerin başarılmasına olan vurgu ile karakterize edilir.
Klan Kültürü Klan kültürünün temel odağı, örgütün üyelerinin katılımı ve dış çevreden gelen hızlı değişim beklentileri üzerinedir.
Bürokratik Kültür Bürokratik kültürün, durağan bir çevre için içsel bir odağı ve tutarlılığa yönelimi mevcuttur. Bu tip kültür, işin icrasında sistematik bir yaklaşımı destekler.
Kültürün Gücü ve Örgütsel Alt Kültürler Kültürün gücü, örgütün üyeleri arasında belirli değerler hakkındaki fikir birliği derecesine işaret eder. Alt kültürler, bir birimin, bölümün veya takımın paylaştığı genel sorunları, hedefleri ve deneyimleri yansıtmak için gelişir.
ÖRGÜTSEL KÜLTÜR, ÖĞRENME VE PERFORMANS Bazı çalışmalarda, kültür ve performans arasında olumlu ilişkiler saptanmıştır. Ancak, uyumu teşvik etmeyen güçlü kültürler, örgüte zarar verebilir. Birçok başarılı örgüt için bir tehlike de kültürün tamamen yerleşmesi ve şirketin etrafındaki değişikliklere uyum sağlayamamasıdır.
ETİK DEĞERLER VE SOSYAL SORUMLULUK Bireysel Etik İlkelerinin Kaynakları Etik, doğru ya da yanlış olduğu kaygısıyla bir grubun ya da bireyin davranışlarını yönlendiren, bu davranışların doğruluğuna/yanlışlığına dair ahlaki değerler ve ilkeler manzumesidir.
ŞEKİL 9.6 Kişisel Etik İlkelerin ve Eylemlerin Kaynakları
Yönetsel Etik Yönetsel etik, yöneticilerin neyin doğru neyin yanlış olduğu konusunda karar ve davranışlarına etki eden ilkelerdir.
Yasal Gereklilikler Etik Standartlar ŞEKİL 9.7 Kanun Kuralları ile Etik Standartlar Arasındaki İlişki Yasal Gereklilikler Etik Standartlar
Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) kavramı, yönetsel etik anlayışının bir uzantısıdır ve yönetimin; çalışanlar, müşteriler, hissedarlar ve toplum gibi tüm paydaşların refahı ve yararına olacak şekilde kararlar alması ve hareket etmesi sorumluluğuna işaret etmektedir.
İyi Olmak İşe Yarar Mı? Örgütler, çalışanların, müşterilerin, yatırımcıların ve kamuoyunun güvenini kazanmak ve bu güveni sürdürmek için etik ve sosyal sorumluluk ilkelerini daima ön planda tutmalıdır.
LİDERLER, KÜLTÜRÜ VE ETİĞİ NASIL ŞEKİLLENDİRİR? Devam eden bölümlerde, yöneticilerin, hem örgütlerin resmî sistemleri kanalıyla hem de liderlik yoluyla değerlere nasıl değindikleri ve değerleri nasıl uyguladıkları incelenecektir.
Değer Odaklı Liderlik Değer odaklı liderlik sürecinde lider ile takipçileri arasındaki ilişki, paylaşılan ve güçlü bir şekilde içselleştirilen değerler üzerine inşa edilir.
Liderlerin Özellikleri ŞEKİL 9.8 Değer Odaklı Liderlerin Özellikleri Değer Odaklı Liderlik
Biçimsel Yapı ve Sistemler Liderlerin, kültürel ve etik değerleri şekillendirebileceği bir diğer araç da örgütün biçimsel yapısı ve sistemidir.
KÜRESEL BİR ÇEVREDE KURUM KÜLTÜRÜ VE ETİK Çevrenin büyük karmaşık yapısı ve örgütsel bağlam, etik sorunları ve yanlış anlamaları da beraberinde getirmektedir.
KONUNUN ESASLARI Bu bölümde kitap içeriğinde yer alan tüm esaslardan sadece 1 tanesine yer verilmiştir. Bu bölümde kurumsal kültürle ilgili geniş bir kapsam, kültürel ve etik değerlerin önemi ve yöneticilerin bu değerleri etkilemek için kullanabilecekleri teknikler gözden geçirilmiştir. Kültürel ve etik değerler, örgütün sosyal sermayesinin kararlılığına yardım eder ve doğru değerler örgütsel başarıya katkı sağlar.