COLUMNA VERTEBRALIS THORAX Prof.Dr.Yalçın KIRICI

COLUMNA VERTEBRALIS Uzunluğu yeişkin erkekte 70 cm, kadında 60 cm. Columna certebralis’in içindeki kanala, canalis vertebralis denir. İçinde medulla spinalis ve zarları bulunur. Medulla spinalis (omur ilik) kanalın 2/3’nü doldurur Columna vertebralis = 26 kemik (33 vertebra) Hareketli vertebra sayısı = 24 (hareketsiz olan = 9) Discus intervertebralis sayısı = 23 (C1-C2 YOK!!!)

COLUMNA VERTEBRALIS ATLAS (C1) COLUMNA VERTEBRALIS’İN 4 TANE KAVSİ VARDIR 1. SERVİKAL KAVİS: C1 – T2 arası 2. TORAKAL KAVİS: T2 – T12 arası 3. LUMBAL KAVİS: T12 – L5 arası 4. SAKRAL KAVİS: L5 – Koksiks ucu T2 TORAKAL ve SAKRAL kavisler, PRİMER kavislerdir. SERVİKAL ve LUMBAL kavisler, SEKONDER kavislerdir. Servikal kavis, ilk 3 ayda (başı tutma) Lumbal kavis 12-15 ay arası (yürüme) gelişir T12 L5 KOKSİKS UCU

Tuberculum caroticum; C6’dadır (ACC kompresyonu) SERVİKAL VERTEBRALAR ÇATAL Servikal vertebraların en karakteristik özellikleri foramen transversarium’larıdır. Bu deliklerden a.v. vertebralis geçer Processus spinosus’ları çatallıdır (C7 hariç) 1,2 ve 7. atipiktir 127 = Yüz Yirmi Yedi = 3Y Tuberculum caroticum; C6’dadır (ACC kompresyonu)

Sulcus arteriae vertebralis (bazen canalis arteriae ATLAS; C1 Sulcus arteriae vertebralis (bazen canalis arteriae vertebralis) bu kemiktedir VERTEBRA PROMINENS; C7 Processus spinosus’u en uzun servikal vertebradır (bu nedenle vertebra prominens adı ile bilinir. Baş fleksiyon yaptığında ilk palpe edilen ps) Processus spinosus’u çatalsız TEK!!! servikal vertebradır A. vertebralis, bir tek bu vertebranın foramen transversarium’undan geçmez. Sadece v. vertebralis geçer (bu nedenle foramen’leri KÜÇÜKTÜR).

TORAKAL VERTEBRALAR En karakteristik özellikleri; corpus’larında ve processus transversus’larında kaburga başları için bulunan eklem yüzleridir T1; gövdesinde en fazla eklem yüzü bulunan torakal vertebradır (1.5 eklem yüzü) T9; en az eklem yüzü (üst yarım)

LUMBAL VERTEBRALAR Processus mammillaris ve processus accessorius bu vertebralara özgü çıkıntılardır (T12’de de var olmasına rağmen)

Crista sacralis mediana OS SACRUM CANALIS SACRALIS CANALIS SACRALIS’DE BULUNAN YAPILAR Dura mater spinalis Arachnoidea mater spinalis Spatium subarachnoideum Spatium epidurale Spatium subdurale Filum terminale Ganglion spinale’ler Cauda equina Lig.denticulatum Crista sacralis mediana Lig.denticulatum Conus medullaris Pia mater YOK!!!

COLUMNA VERTEBRALIS OS HYOIDEUM; hiçbir kemikle eklem yapmayan bu kemik, elle boğulan kişilerde genellikle kırılır. Vertebral osteoporoz; postmenapozal kadınlarda görülür ve en yaygın torakal vertebralardadır.

COLUMNA VERTEBRALIS Kyphosis; torakal kaviste aşırı artış olmasıdır. Toraks’ın anteroposterior çapı artar. Adolesan kifozis, en yaygın şeklidir. Dowager kifozisi, yaşlı kadınlarda osteoporoz’a bağlı, torakal vertebralardaki kama şeklindeki kırıklar sonucu olur. Lordosis; lumbal kavsin aşırı olmasıdır. Gebeliğin ileri dönemlerinde fizyolojik olarak görülür. Scoliosis; columna vertebralis’in en yaygın kavis bozukluğudur. Torakal, lumbal veya torakolumbal birleşmede olan anormal lateral kavislerdir. Torakal bölgedekiler genellikle sağa doğru konveks, lumbal bölgedekiler ise sola doğru konvekstir. %70-80’i idiyopatiktir. Pubertedeki kızlarda en çok görülen columna vertebralis deformitesidir.

COLUMNA VERTEBRALIS

KAUDAL ANESTEZİ Hiatus sacralis’ten epidural boşluğa anestezik madde verilme işlemidir. Bu uygulamada cornu sacrale’ler önemli anatomik işarettir.

COLUMNA VERTEBRALIS Columna vertebralis’in kırıkları, çıkıkları ve kırıklı-çıkıkları genellikle ani ve şiddetli hiperfleksiyonda (otomobil kazalarındaki gibi) olur. Yaralanmaların 2/3’ü torakolumbal bölgede meydana gelir. En yaygın kırık tipi, bir yada daha fazla sayıda vertebra gövdesinin kırığı ile karakterize kama şeklindeki kompresyon kırıklarıdır. Vertebra kırığı şüphesi varsa, columna vertebralis ekstensiyonda tutulmalıdır. Fleksiyonda tutulursa medulla spinalis yaralanabilir. Kırık olgularının en sık görüldüğü torakal vertebralar, T11 ve T12’dir. T4 ve T5 vertebraların kırıklarında aorta thoracica yaralanabilir.

COLUMNA VERTEBRALIS Jefferson kırığı; servikal bölgeye gelen şiddetli bir vertikal darbe sonucu (baş üstü düşmeler) atlas’ın arkusunda meydana gelen parçalı kırıktır. Hangman kırığı; axis’in bilateral olarak pediküllerinden olan arkus kırığıdır. Genellikle otomobil kazalarında olan hiperekstensiyon sonucu meydana gelir. Hangman kırığı

TORAKS-KABURGALAR 12 çift kaburga var. İlk 7 çifti sternum’la eklem yapar. 8-10, 7’ye tutunarak (indirekt) eklem yapar. 11 ve 12. kaburga, serbest kaburgadır. ARCUS COSTALIS’İ, 7-10. KABURGALAR YAPAR 7. KABURGA, KSİFOSTERNAL EKLEME TUTUNUR ANGULUS INFRASTERNALIS, 7. KABURGALAR ARASINDAKİ AÇIDIR

STERNUM - COSTAE Sternum kırıklarının büyük bölümü corpus sterni’dedir (özellikle orta bölümünde). Kaburgaların en zayıf yeri, angulus costae’nin hemen önüdür. Orta sırayı oluşturan kaburgalar (5-8) kırıkları en sık görülen kaburgalardır