RF’YE YAPILACAK YAŞ SEBZE-MEYVE İHRACAT UYGULAMA ESASLARI

Bilindiği üzere Ülkemizden Rusya Federasyonu’na bitkisel gıda ürünleri ihracatımız 02.07.2008 tarihinde yürürlüğe giren Mutabakat Zaptı ile 09.04.2009 tarihinde imzalanan Ek Memorandum kuralları çerçevesinde yürütülmektedir. Hali hazırda 18.10.2012 tarihinde Bakanlığımız tarafından hazırlanan uygulama talimatı esasları çerçevesinde de RF’ ye Yaş Sebze Meyve ihracatı gerçekleştirilmektedir.

İHRACAT ÖNCESİ BELGE DÜZENLENMESİ VE KONTROLÜ İHRACAT BEYANNAMESİ İhracatçı veya ihracatçı temsilcisi tarafından RF’ye taze meyve sebze ihracatında Ek-1 İhracat Beyannamesi düzenlenerek yetkili Gıda,Tarım ve Hayvancılık İl/ilçe Müdürlüğüne başvuru yapılmalıdır.

KAYIT BELGESİ RF’ye taze meyve sebze ihracatı yapan firmaların ihraç edecekleri ürünleri üreten/paketleyen ve depolayan iş yerlerinin 5996 sayılı Kanun gereği “Kayıt Belgesi”ne sahip olması zorunludur. İhracatçı firmalar “Kayıt Belgesi”ne sahip iş yerleri ile fason üretim anlaşması yaparak da ihracat yapabilir.

İZLENEBİLİRLİK: İhracatçı firmaların ,ihraç edecekleri ürünlerde izlenebilirliği sağlamak amacıyla ürünlerin kimlik bilgilerinin yer aldığı “etiket” veya “barkot” gibi sistemleri oluşturmuş ve işletiyor olmaları gerekmektedir. İzlenebilirlik sistemi oluşturmayan ihracatçı firmaların ürünlerinin RF’ye ihracatına izin verilmez.

DANIŞMAN: İhracatçı firma; kendi bünyesinde görevlendireceği, karantina ve gıda güvenilirliği yönüyle ürünün üretiminden hasadına, paketlenmesinden ihracatına kadar tüm aşamalarda kayıtların tutulmasından gerekli kontrollerin yapılmasından ve izlenebilirlik sisteminin tesis edilmesinden sorumlu olacak bir Ziraat Mühendisi ile “Danışmanlık Sözleşmesi” imzalamış olmalıdır. -Paketleme evlerinde 5996 sayılı Kanun’a göre istihdamı zorunlu personel olarak çalışanlar “Danışman” olarak çalıştırılamaz.

Bir Ziraat Mühendisi birden fazla firma için danışmanlık yapamaz. İhracatçı, danışmanlık yapacak birden fazla Ziraat Mühendisi çalıştırabilir. Ziraat Mühendisi ile olan sözleşmesi biten ihracatçı firma, yapacağı yeni sözleşmenin asıl bir nüshasını ve diploma örneğini ivedilikle Genel Müdürlüğümüze göndermelidir. ‘Danışmanlık Sözleşmesi’ni fesheden ancak yeni sözleşme yapmayan veya Genel Müdürlüğümüze sözleşme belgelerini göndermeyen veya yeni sözleşme yapılan Zir.Müh. Başka firmalarda görevli olması halinde ihracatçı firmanın RF’ye ihracatına müsaade edilmez,liste güncellemesi zamanında firma liste dışı edilir.

FİRMA LİSTESİ RF’ ye taze meyve ve sebze ürünlerinin ihracatında “Rus Mevzuatındaki Gereklilikleri Yerine Getirmeyi Taahhüt Eden Kayıtlı Taze Meyve ve Sebze Türkiye İhracatçıları Listesi”nin güncel hali dikkate alınmalıdır. Güncel Listede yer almayan İhracatçı firmanın taze meyve ve sebze ürünlerinin RF’ye ihracatına izin verilmez. http://www.tarim.gov.tr/tr/bitki-ve-bitkisel -urunler/item/500.html

ÜRETİCİ KAYIT DEFTERİ İhraç edilecek ürün için Form-1 belgesi düzenlenmeden önce; ürünün üretim aşamasında ve depolanmasında, üreticiler tarafından kullanılan pestisitlerin, etkili madde isimlerinin, uygulama tarihlerinin ve ürünün hasat tarihinin yer aldığı “Üretici Kayıt Defteri”nin 1. nüshası (asıl nüshası veya onaylı sureti),ihracat beyannamesinin verilmesini müteakiben Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şubesi’nde görevli teknik personele verilmelidir.

RUSYA FEDERASYONU İHRACAT EYLEM PLANI

Rusya Federasyonu’na ihraç edilen taze sebze meyve ve kesme çiçeklerde karantina zararlısı organizmalar bulunması nedeniyle 2013 yılından bu yana alınan bildirim sayısında önemli bir artış olmuştur. RF Federal Veterinerlik ve Bitki Karantina Servisi, karantina ihlalleri nedeniyle domates, üzüm ve patates başta olmak üzere ülkemiz menşeli bazı taze sebze meyve ürünlerinin Türkiye’den ve üçüncü ülkeler üzerinden RF’ ye ihracatına geçici sınırlama getirilebileceğini belirterek, karantinaya tabi ürünlerin bitki sağlığının temin edilmesini talep etmiştir.

Bu kapsamda Genel Müdürlüğümüz tarafından RF’ nin talepleri doğrultusunda alınan önlemleri içeren “Rusya Federasyonu’na Yapılan Taze Meyve Sebze İhracatı İçin Bitki Sağlığı ve Karantina Eylem Planı” hazırlanmıştır.

Ülkemiz taze meyve sebze ihracatının sınırlanması gibi RF yaptırımlarının önlenmesi amacıyla hazırlanan eylem planı, RF’ye sevkedilecek ürünlerin üretiminden ihracatına kadar olan süreçte hassasiyetle takibini gerektirmektedir.

İhraç edilen ürünlerin hem zararlı organizmalar hem de pestisit , nitrat kalıntısı yönünden bitki sağlığı / gıda güvenilirliği şartlarını sağlaması ve RF’ye tarım ürünleri ihracatımızda geçmişte karantina ihlalleri ve kalıntı nedeniyle yaşanan olumsuzlukların önlenmesi açısından eylem planının titizlikle uygulanması önem arz etmektedir.

Rusya Federasyonu’na Yapılan Taze Meyve Sebze İhracatı İçin Bitki Sağlığı Ve Karantina Eylem Planı Amaç: Bu Eylem Planı Rusya Federasyonu’na (RF) ihraç edilecek taze meyve ve sebzenin karantina organizmalarından arı bir şekilde ihraç edilmesini sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Kapsam : Bu Eylem Planı, RF’ye ihracatı yapılan taze meyve ve sebzenin, üretiminden ihracatına kadar olan süreci kapsamaktadır.

Eylemler: 1. Üreticinin Sorumlulukları: - Üretim alanlarında Akdeniz meyve sineği tuzakla takip edilecektir. - Zararlı mikroorganizmalar için bölgesel toplu mücadele yapılacaktır. - Üretim alanlarında yetiştirme dönemi veya hasat sonrasında dökülmüş, çürümüş meyve sebzeler, bulaşmayı / yayılmayı önleyecek şekilde ve hijyenik şartlarda sahadan uzaklaştırılacaktır.

- Zararlı organizmalar ile mücadelede RF mevzuatına uygun pestisit kullanılacaktır. - Üretim ve depolama aşamasında kullanılan pestisitlerin etkili maddesi ve uygulama tarihi Üretici Kayıt Defterinde (ÜKD) belirtilecektir. Bu uygulamanın etkinliği ve takibi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (GTHB) İl-İlçe Müdürlüklerince yapılacaktır.

2.Ürün İşleme ve Paketleme İşletmelerinin Sorumlulukları: - RF’ye ihraç edilecek ürünleri üreten, paketleyen ve depolayan işletmeler kayıt belgesi ( Çalışma İzni ve Gıda Sicil Belgesi) alacaktır. - İhracatçı firmalar, ihraç edilecek üründe izlenebilirliği sağlamak üzere ürün kimliği niteliğindeki etiket ve barkot gibi sistemleri oluşturacaktır. - Firmalar, üretim, hasat, paketleme ve ihracat aşamalarında ürünü karantina ve gıda güvenliği yönüyle takip edecek; ürünün kontrolü, kayıtların tutulması ve izlenebilirliğin sağlanmasından sorumlu olacak bir ziraat mühendisi çalıştıracaktır.

- Firmalar, ÜKD ve ihracat beyannamesini Bakanlığımızın ilgili bitki sağlığı ve karantina birimlerine ileterek ; ÜKD bilgilerine göre üretim ve depolama aşamasında kullanılan pestisitleri ve kullanım tarihlerini içeren formun (Form-1) düzenlenmesini, Bakanlık ve firma yetkilileri tarafından kaşe – imza ile onaylanan Form-1 belgesinin Bitki Sağlığı Sertifikasına (BSS) eklenmesini sağlayacaktır.

- İhracatçı firmanın ziraat mühendisi tarafından, işletmeye gelen ürünlerin, cinsi, miktarı, üretim yeri, üreticisi, ihraç edileceği ülke ve parti numarasına göre kayıtları tutulacaktır. - Firmalar, bitki sağlığı ve karantina kontrolünden önce, talimatlara uygun şekilde ambalajlanmış, etiketlenmiş ve beyannamede belirtilen miktardaki ürün partisini ziraat mühendisi gözetiminde hazır hale getirecektir.

- İşletmeler, kapasite raporunda belirtilen miktarla uyumlu olacak kapasitede ürün işleyecektir. - İşletmelerde, karantina zararlısı organizmaların dışarıdan bulaşmasını önleyecek tedbirler alınacaktır. - Firmaların ziraat mühendisleri, Bakanlığımız tarafından düzenlenen eğitimlere katılacaktır. Bu uygulama etkinliği ve takibi RF ihracat için yetkili 14 GTHB İl Müdürlükleri ve Zirai Karantina Müdürlüklerinde yapılacaktır.

3. Resmi Kontrol Çalışmaları: Gıda Güvenliği Denetimi 1 3. Resmi Kontrol Çalışmaları: Gıda Güvenliği Denetimi 1. Numune alınacak ürün partisi; - İhracat beyannamesinde belirtilen miktarlarda olmalı, - Her bağımsız ambalaj (kasa, sandık vb.) değiştirilmeyecek şekilde yapıştırılmış etiket taşımalı, - Parti numarası ve etiket bilgileri doğru olmalı ve ürünün izlenebilirliği sağlanmış olmalıdır. Bu şartları sağlayacak partiden örnekleme yapılarak, nakliye aracı başına tüm ürün partisini temsil edecek şekilde numune alınacaktır.

GKGM 30.10.2014 tarih ve 39273 no’lu yazısıyla RF ihracatta Analiz işlemlerinde; 3 Kasım 2014 itibariyle; İhraç edilen her parti yerine pestisit, nitrat ve nitrit kalıntı riski yönünden oluşturulan ürün grupları için risk bazlı, azaltılmış analiz uygulamasına geçilmiştir

%5 %20 %40 RF İHRACATTA UYGULANACAK ANALİZ SIKLIK TABLOSU Analiz Sıklığı %5 %20 %40 ÜRÜN Limon Portakal Greyfurt Mandarin Nar Patates Karpuz Elma Erik Havuç İncir Karnabahar Pırasa Ayçekirdeği Biber Patlıcan Soğan Çilek Domates Kabak Kayısı Hıyar Nektarin Şeftali Üzüm Kavun Kiraz Ayva Armut Diğer Ürünler

Firmaların ihracat başvuruları analiz sıklığına göre; Zirai Karantina Müdürlükleri ve Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlükleri tarafından değerlendirilerek analizler Gıda ve Yem Şube Müdürlüklerine yaptırılacaktır.

2. Alınan numunenin, RF mevzuatı ve RF MRLs listesine göre yetkili ve akredite laboratuvarlarda kalıntı analizi yaptırılacaktır. 3. Analiz raporu sonucu uygun bulunan ürün için “İnsan Tüketimine Yönelik, Rus Yasal Normlarına Göre Rusya Federasyonu’na Türkiye Cumhuriyeti’nden Gönderilmesi Hedeflenen Bitkisel Ürünler İçin Güvenlik Sertifikası” düzenlenecektir.

Analiz sonuçlarına göre; 1) Analiz sonuçlarında herhangi etken madde/ilaç kalıntısına rastlanılmaması durumunda ürün partisinin ihracatına izin verilir. 2) Analiz sonuçlarında etken madde/ilaç kalıntısına rastlanılması durumunda öncelikle Bakanlığımızın yayınladığı yasaklı etken maddeler listesine bakılır bu listede bulunan etken maddelerin bulunması durumunda ürün partisi kamuya geçirilerek imha edilir ve firmaya yasal işlem uygulanır. 3) Analiz sonuçlarında yasaklı etken madde bulunmaması durumunda sonuçların RF MRLs listesine uygun olup olmadığına bakılır; uygunsa ihracata izin verilir. Rusya limitlerine uygun olmayan durumlarda eğer sonuçlar ülkemiz limitlerine uygunsa iç piyasada değerlendirilebilir yada üçüncü bir ülkeye ihraç edilebilir.

RF , Belarus ve Kazakistan’ın Avrasya Ekonomik Birliği üyesi olmalarından kaynaklanan ortak ticari uygulamaları ve gümrük mevzuatları gereğince karantina açısından yüksek risk taşıyan ürünlerin sahte sertifikalarla Avrasya Ekonomik Birliğine giriş yapmalarından dolayı 1 Mart 2015’den itibaren Belarus ve Kazakistan ‘a ihracat işlemlerinin, RF ihracatçı firma listesinde bulunan firmalar tarafından ve RF ihracat mevzuat hükümleri gereğince yapılması gerekmektedir.

TEŞEKKÜRLER… ONUR KALE - GIDA MÜH. AYKUT KARAYİYEN-GIDA MÜH. TLF: 0532 661 83 12 0541 618 96 93