ÇEVRESEL YÖNETİM SİSTEMLERİ Sunanın Adı : Hakan SALTIK Sunu Tarihi: 13.06.2015 Bu şablon proje güncelleştirmeleri vermek için bir başlangıç dosyası olarak kullanılabilir kullanılabilir. Bölümler Bölüm eklemek için slaydı sağ tıklatın. Bölümler slaytlarınızı düzenlemenize veya birden çok yazar arasındaki işbirliğini kolaylaştırmanıza yardımcı olabilir. Notlar Teslim notları veya izleyicilere ek bilgi sağlamak için Notlar bölümünü kullanın. Sununuz sırasında bu notları Sunu Görünümü'nde görüntüleyin. Yazı tipi boyutuna dikkat edin (Erişilebilirlik, görünürlük, video kaydı ve çevrimiçi üretim için önemlidir) Birlikte kullanılan renkler Grafiklere, çizelgelere ve metin kutularına özellikle dikkat edin. Katılımcılar, siyah ve beyaz veya gri tonlamalıyazdırabilir. Tümüyle siyah ve beyaz ve gri tonlamalıyazdırırken renklerinizin uygun olacağından emin olmak için bir sınama baskısı çalıştırın. Grafikler, tablolar ve çizelgeler Basit tutun: Mümkünse, tutarlı ve dikkat dağıtmayan stiller ve renkler kullanın. Tüm grafikleri ve tabloları etiketleyin.

Genel Bakış Avrupa Birliği Çevre politikaları Türkiye Çevre politikaları AB Çevre Politikasının Uygulama Araçları ISO 14001:20004 ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ Proje neyle ilgilidir? Bu projenin amacını tanımlayın Daha önceki projelere benziyor mu, yoksa yeni bir çalışma mı? Bu projenin kapsamını tanımlayın Bağımsız bir proje mi, yoksa başka projelerle ilişkili mi? * Bu slayt haftalık durum toplantıları için gerekli değildir

TÜRKİYE DE ÇEVRE İLE İLGİLİ GENEL DURUM “2014 Yılında 43 Bin Çevre Denetimi Gerçekleştirildi. Yaklaşık 93 Milyon TL İdari Para Cezası Kesildi” 2014 yılında yatırım bedeli toplamda 154 milyar TL olan 469 faaliyete ÇED olumlu kararı verildi. 130 faaliyete iade ve iptal kararı verildi 108 tesisin de faaliyetinin durduruldu 01.01.2015 tarihinden itibaren bütün illerde denetimler e-denetim uygulamasıyla yapılmaya başlandı * Bu zamanlama gecikmesine neden olan veya daha ayrıntılı ele alınması gereken bu sorunlar, sonraki slaytta ayrıntılar içerir.

Avrupa Birliği’ni çevre sorunlarıyla ilgilenmeye iten nedenler Avrupa’da çevresel sorunların artması; Sınırlı doğal kaynakların kritik seviyelere gelmesi; Orman yangınları, kuraklık, sel, gibi afetlerin çoğalması; Sera gazları emisyonlarının artan trendi ve yol açtığı iklim değişikliği; Ozon tabakasının incelmesi; Uluslararası suların kirliliği; Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Avrupa Birliği’ni çevre sorunlarıyla ilgilenmeye iten nedenler Çevresel kirlilik ve gürültüden dolayı yaşam kalitesinin düşmesi; Üretilen atık miktarının çok büyük miktarlarda olması ve gittikçe artması; Habitatların (yabani yaşamın) korunması, Avrupa Birliği’nde çevre sorunlarında ortak bir çevre politikası geliştirme ve Birlik düzeyinde önlemlerin alınması ihtiyacını meydana getirmiştir. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

AB Çevre Politikasının Oluşumu Avrupa Birliği’nin Çevre Politikası, Avrupa Topluluğu Antlaşması’nın birçok maddesinde yer almaktadır. Bunların arasında iki tanesi önemlidir (2. ve 174. maddeler). 2. Madde: Ortak eylemlerin ve politikaların yürürlüğe konulması yoluyla, Avrupa Topluluğu’na, diğer görevlerinin yanı sıra, çevre kalitesinin yükseltilmesi ve yüksek düzeyde korunmasını sağlamak görevini yüklemektedir. 174. Madde: Topluluğun yasama kapasitesini ve Topluluk Çevre Politikası’nı yönetmede temel ilkeleri belirlemektedir Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

AB Çevre Politikasının Uygulama Araçları Çevre Kirliliği Hakkında Bilgilere Serbest Ulaşım: Çevreyle ilgili bilgilere erişimin ve bunları yaymanın serbestliğine ilişkin bir kuraldır. Buna göre, ulusal yetkili makamların çevrenin durumu hakkında istenen bilgileri, isteyen kişi konuyla ilgisi ya da çıkarı olduğunu ispat etmek zorunda kalmadan, vermesi gerekmektedir. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

AB Çevre Politikasının Uygulama Araçları Çevresel Etki Değerlendirmesi: Herhangi bir projenin çevreye olası etkilerini değerlendirmek için başlatılan ve halk katılımını gerektiren bir düzenektir. Önleyicilik ilkesinin yaşama geçirilmesinde özel yeri bulunan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecine ilişkin türlü yönergeler bulunmaktadır Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

AB Çevre Politikasının Uygulama Araçları Çevre Dostu Ürünler İçin Eko-Etiket (Eco-label): Sürdürülebilir kalkınmayı sağlayarak ortak pazara varma hedefine yönelik önlemlerden biridir. Çevreye olumsuz etkileri giderilmiş mal ve hizmetleri vurgulama amacını taşıyan düzenek gönüllülük esasına dayanmaktadır. Üreticiler ya da ilk ithalatçılar, her bir üretim grubuna göre ayrı ayrı saptanmış koşulları yerine getirdiklerinde eko-etiket almaya hak kazanırlar. Aranan koşullar, AB Eko-Etiketleme Kurulu tarafından belirlenmektedir Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

AB Çevre Politikasının Uygulama Araçları LIFE Programı: Program üç ayrı alandaki projeleri desteklemektedir: “LIFE-Nature”, doğa koruma; “LIFE-Environment”, çevre politikasının ve yasal düzenlemelerin uygulanması, “LIFE-Third Countries” ise Birlik dışındaki ülkelerin çevreyle ilgili projelerine katkı sağlamak üzere oluşturulmuştur. 1992-1994 yılları arasında 40 ülkede 2500 dolayında projeyi destekleyen LIFE, bu girişimlere toplam 1,36 milyar Euro’luk kaynak aktarmıştır Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

AB Çevre Politikasının Uygulama Araçları Çevresel Denetleme (Eco-audit): Üye ülkelerce başlatılması gereken çevresel denetleme sürecinin amacı, işletmelerin yasal düzenlemelere ve ortak standartlara göre çevreye duyarlılığını belirlemektedir. Çevre Yönetimi ve Denetimi Sistemi (EMAS)ise şirketler ve diğer kuruluşların çevresel performanslarını değerlendirme, raporlama ve geliştirmeleri amacını taşıyan bir yönetim aracıdır. EMAS, 2001 yılından beri kamu ve özel kesimdeki bütün ekonomik sektörlere açıktır. Gönüllü katılım esasına dayanan EMAS’a, üye ülkeler ve Avrupa Ekonomik Alanı’ndaki üç ülkeden başvuru yapılabilmektedir. Birliğe aday ülkelerin de kendi iç düzeneklerini bu yönde hazırladıkları görülmektedir Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

TÜRKİYE Çevre Politikasının Uygulama Araçları Gündelik yaşamda karşılaşılan bütün sıkıntılar bir biçimde çevre yönetiminin, çevreyle ilgili yasal düzenlemelerin ilgi alanı içine girmektedir. Türkiye’nin çevre konusunda AB’ye tam uyumu sağlayabilmesi için 60 milyar dolar dolayında kaynağa gereksinimi bulunmaktadır Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

ÇEVRE BİLİNCİ Uyum konusunda önümüzde duran tek engel mali sorunlar değil; teknik olanakların yetersizliğini, nitelikli personel eksikliğini ve çevre bilincinin yeterince gelişmiş olmaması. Çevre yönetiminin en önemli aktörlerinden biri; Uluslararası Yönetim Standartlarına Uyumdur. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

ISO 14001:20004 ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ ISO 14000 serisi ISO Standard Geliştirme Komitesi TC207 tarafından geliştirilmiş bir Çevre Yönetim Standardı'dır. Bu seri, kuruluşlarla ilgili tüm çevresel konuları kapsamak üzere tasarlanmıştır ve kuruluşların çevresel etkilerin önceliğini tespit ederek bu etkileri yönetmeleri ve kontrol etmeleri konusunda kaynak niteliğindedir. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

ISO 14001:20004 ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, özünde doğal kaynak kullanımının azaltılması, toprağa, suya, havaya verilen zararların minimum düzeye indirilmesini amaçlayan, risk analizleri tabanında kurulan bir yönetim modelidir. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

ISO 14001 Çevre Yönetim Sisteminin Kurma Aşamaları Çevre Sorumlularının Atanması Kuruluş içerisinde Çevre Yönetim Sistemi kapsamında olan bölümlerden temsilciler seçilir. Çevre sorumluları, o bölümün temsilcisidir ve kendi bölümü ile ilgili çevre çalışmalarını yürütmek, diğer bölüm çalışanlarına gelişmeleri aktarmakla yükümlüdür. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Çevre Yönetim Temsilcisinin Atanması Üst yönetim tarafından sistemin kurulması, uygulanması ve üstyönetime raporlanmasından sorumlu bir kişi atanmalı, tüm çalışanlara duyurulmalıdır. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Çevre Yönetim Sistemi Temel Eğitiminin Verilmesi: Tüm çevre sorumlularının katılımı sağlanır. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Çevre Politikası Oluşturulması Üst yönetimin kuruluşu ve çevreye bakışı ile ilgili genel niyetlerini açıklayan bir beyandır. Politikanın tüm çalışanlarca benimsenmesi, sistemin başarısı açısından önemlidir Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Çevre Boyutlarının Belirlenmesi Tüm bölümlerin faaliyetleri incelenerek çevre boyutları ve çevre boyutlarının oluşturduğu çevre etkileri belirlenir. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Çevre Boyutlarını Değerlendirme Yöntemi Oluşturulması ve Analizi Çevre boyutlarını önem derecesini belirleyebilecek, önemli çevre etkileri yaratabilen çevre boyutlarını ortaya çıkarabilmek için yöntem oluşturulur. Bu yöntemler ürüne, firmaya ve firmanın politikalarına göre farklılıklar gösterir.Çevre Bilimi rasyoneldir. Yöntem, size veya başkasına göre değişmeyecek sonuçlar üreten gerçekçi bir model olmalıdır. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Çevre Mevzuatının Değerlendirilmesi Kuruluşu ilgilendiren çevre mevzuatı ve bu mevzuata göre firma yükümlülükleri belirlenmelidir. Firma yükümlülüklerinin personel tarafından anlaşılması önemlidir. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Çevre Amaç ve Hedeflerin Oluşturulması Önemli çevre boyutlarının çevre etkilerinin hafifletilmesi ile ilgili sayısal amaç ve hedefler belirlenir. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Çevre Yönetim Programlarının Hazırlanması Amaç ve hedeflere ulaşmak için faaliyet planları hazırlanır. Faaliyet, sorumlusu, termini ve gerekli kaynaklar belirtilir. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Dokümantasyon Çevre ile ilgili önemli faaliyetler belirlenir. Bu faaliyetlerin çevre etkilerini kontrol altına alınması ile ilgili prosedür/talimatlar hazırlanır. Ayrıca sistem prosedürleri (ISO 14001 Standardında adı geçen) prosedürler hazırlanır. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Uygulama Özellikle alt seviye çalışanlardan başlayarak talimat/prosedürlerin çevre sorumluları tarafından personele anlatılması. Özellikle uygulamaya alındıktan sonraki ilk birkaç hafta gerekli kayıtların tutulup tutulmadığı takip edilmelidir.. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Denetim Uygulama sonuçlarını kontrol edebilmek amacıyla denetim yapılır. Denetimde ISO 14001 standardı mevzuat ve firma dokümanları dikkate alınarak, eksiklikler, geliştirilmesi gereken noktalar raporlanır. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Yönetimin Gözden Geçirmesi Üst Yönetim, çevre politikasını, hedefleri, çevre yönetim programlarını dikkate alarak dışarıdan gelen şikâyetleri, denetim sonuçlarını, istatistik sonuçlarını, düzeltici önleyici faaliyetleri, geliştirme önerilerini, mevzuata uyum durumunu inceleyerek sistemin geliştirilmesi için kararlar alır. Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Ve BELGLENDİRME işletme kârlılığı, kamuoyunda işletme imajının ve saygınlığının artması, enerji ve hammadde kullanımında verimliliğin sağlanması Yasal Şartlara Uyum Birden fazla sorun varsa bu slaydı gerektiğinde çoğaltın. Bu ve ilgili slaytlar eke taşınabilir veya gerekirse gizlenebilir.

Teşekkür Ederim. Hakan SALTIK Etkinlikteki daha çok bilgi veya ek slayt gerektiren ek bölümü için slaytlar hazırlayın. Ek ayrıca sununun daha sonra dağıtılacağı durumlarda da kullanışlı olur.