Çin Eğitim Sistemi İbrahim ÇINAR

1 $ = 8 yuan Nüfus : 1,2 milyar : Dünya nüfusunun 1/5 !! Yüzölçümü : 9,572,900 km. Kuzeyindeki ülkeler : SSCB ve Moğolistan ve Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Batısındaki ülkeler : Afganistan, Tacikistan ve Kırgızistan Güneyindeki ülkeler : Pakistan, Hindistan, Nepal, Laos, Vietnam Doğusundaki ülkeler: Kuzey Kore, Japonya, Tayvan, Filipinler,

Yönetsel Birimler 30 tanedir: 22 yönetim bölgesi, 5 özerk bölge ve 3 belediye ( Pekin, Şanghay, Tianjin ) Dil: 50’den fazla dil konuşulur. En yaygını Han lehçesidir. Pekin yöresinde konuşulan Han lehçesine Mandarin dili adı verilir ve ortak dil olarak kullanılır, aynı zamanda yazı dilidir.

Çin Halk Cumhuriyeti Çin Halk Cumhuriyeti 1949 yılında, Mao Tse-Tung önderliğinde kurulusundan itibaren hızlı bir kalkınma çabasına giren ve bu yolda eğitim sistemini şekillendirmeye çalışmıştır. Mao'nun ölümünden sonra batılılaşma çabasına girişmiş ve batılı devletlerle olan ilişkisini geliştirmiştir. Çince yazmak için çok sayıda harfin öğrenilmesi gerekir. Kelimelere dayanan dilin öğrenilmesi eğitimde önemli sorunlardan birini oluşturmaktadır.

Eğitim Sisteminde Önemli Reformlar Eğitim Sisteminde Önemli Reformlar 1949 yılında komünistler eğitim sisteminde reform yapmaya girişmişler ve bir kitle eğitim sistemi geliştirmeye çalışmışlardır. Eğitimde iki amaç benimsenmiştir: 1.) Bütün programları ve ders kitaplarını yeniden düzenleyip yazmak ve bunlarda marxist-leninist ideolojiye yer vermek. 2.) Ekonomiyi hızla geliştirmek, teknik bakımdan güçlü olmak için uzman ve teknik personel yetiştirilmek.

Bu iki temel amaç çerçevesinde bir takım ilkeler belirlenmiş ve bunlar yapılan reformları etkilemiştir. Bu ilkeler; ** Kız ve kadınlara eşit eğitim sağlamak, karma okullar açmak. ** Modern fen eğitimine önem vermek ve okuma-yazma bilmezliği ortadan kaldırmak olarak belirlenmiştir. Özel okullar kapatılmış ve kitle eğitimine yönelik olarak "kısa süreli okullar", "bos zaman okulları", "Kızıl ve Uzman üniversiteleri" açılmıştır.

Çin, Sovyetler Birliği’nden aldığı eğitim planı çerçevesinde eğitim üretici iş ile birleştirme yönünde eğitim sisteminde değişiklikler yaptı. 1950'lerden sonra yeni hükümet, ders programlarında geniş bir değişikliğe girişmiş ve özellikle siyasi bakımdan gerici nitelik taşıyan derslerin hepsi tasviye edilmiştir.

Analects Çin Din ve Felsefesi Çinde Konfüçyüsün felsefesi kabül edilip, onun öğretileri hala temel olarak alınır. Konfüçyüs bizlere gelecekte nasıl yaşayacağımızı bildirir Diğer felsefeler ise Taoizm ve legalizmdir. Budizm Çine Hindistandan gelmiştir.

Çinde büyük kültür devrimi 1966 ile 1976 yılları arasında yapılmıştır. Devrim Mao Zedong tarafından 16 mayısta yapılmış ve görüş olarak Radikal Kapitalizmi uygulamaya koymaya çalışmıştır. Dört eski alışkanlık yıkılmaya çalışıldı; Eski gelenekler, eski kültür, eski alışkanlıklar ve eski idealler.

Okul Kuruluş Sistemi Okul Öncesi Eğitim: Çin'de anaokulları iyi düzenlenmiş, programları önceden belirlenmiş kurumlardır. Komünist doktrinlerin öğretilmesine burda başlanmakta ve küçük çocuklara, Sovyetler Birliği’nde olduğu gibi "kolektivist" bir ruh verilmeye çalışılmaktadır.

Zorunlu Eğitim: Çin'de zorunlu eğitim 1986dan beri 9 yıllık ilkokulları içine alır. İlköğretimde okuma yazma ve aritmetiğe önem verilir. Binlerce harften meydana gelen dilin öğrenilmesi oldukça güçtür ve bu durum beş yıllık ilkokul programının geniş bir bölümünün okuma-yazma öğretimine ayrılmasını gerektirir. Bir taraftan okuma-yazma öğretmek, diğer yandan da çocuklarda üretime dayalı çalışmalara karsı olumlu bir tavır kazandırmak ilköğretimin iki temel ilkesini oluşturur.

Zorunlu genel 9 yıllık ilköğretimin yanında, okula gitmemiş isçiler için 2 ve 3 yıllık ilkokullar vardır. Nüfusun yaklaşık %95 i zorunlu eğitimi almıştır. Müfredat reformlarla iyi olma yolunda ilerlemektedir. Eğitimdeki değişiklikler kanunlarla yapılır ve duyurulurlar. Zorunlu eğitim 3 ayrı kategoride yapılmaktadır: 1.)Şehirlerde 2.)Küçük yerler arka mahallelerde 3.)Kasaba ve köylerde

Zorunlu eğitim bunun yanında bilgisayar labarotuvarlarında, CD-ROM’la ve VCD veya DVD materyalleri ilede fakir halkın olduğu kısımlarda yapılmaktadır.

Ortaöğretim: Çin'de ortaöğretim genel, mesleki ve teknik ortaokullar olmak üzere üç tipte örgütlenmiştir. Bunlar üçer yıllık iki devreye ayrılırlar. Genel ortaokulların, öğrencilerin siyasi doktrin eğitimine önem veren bir programı vardır. Bunlar daha çok memuriyete ve ticarete hazırlayıcı okullar olarak bilinir. Ayrıca bu genel ortaokullar, öğrencileri yükseköğretime hazırlar.

Yükseköğretim: Çin'de yükseköğretim kurumları üç grup altında toplanır: 1.) Eğitim bakanlığının veya müsterek bakanlıkların yönetiminde olanlar 2.) Vilayet idarelerinin yönetiminde olanlar 3.) Mahalli idarelerce kurulanlar. Programlarda doktrin eğitim programı genis bir yer tutar. Yükseköğrenim sınavı bilimsel konu ağırlıklı olmaktadır. Yükseköğrenime geçmek için öğrencilerin çok çalışması gerekir.

Üniversite öğretimi parasızdır Üniversite öğretimi parasızdır. Ders kitapları, sağlık hizmetleri, yurtta kalma için ücret alınmaz. Çinde 1700 civarında üniversite vardır. Özel üniversite sayısı ise 500 civarıdır. Üniversite eğitiminde öngörüye göre 2020 yılında 51 milyon kişiye eğitim verilecektir.

Total Enrollments of Regular HEIs In 2020 (in million)

Okul Yönetimi: 1954 Anayasasına göre Çin'de gerçek güç kaynağı, eyalet ve mahalli idare kurullarınca seçilen kimselerden oluşan "Ulusal Halk Kongresi"dir. Bu kongre,yönetimin en üst seviyesinde yer alan bir organ olarak eğitim isleriyle de ilgilenir. Eğitim bakanlığı bu kongrenin aldığı kararlara göre yürütmede bulunur. Yükseköğretim dışındaki öğretim kurumları Eğitim Bakanlığına bağlıdır. Yükseköğretim kurumları ise,Yükseköğretim Bakanlığına bağlıdır. Okullar ademi merkeziyetçi bir anlayışla yönetilir ve eyaletler, endüstriyel kuruluşlar okulların yönetim ve finansman isleriyle ilgilenirler.

Öğretmen Yetiştirme: İlkokul öğretmenleri, meslek eğitimi veren ortaöğretim kurumlarından yetişir. Bu okullarda orta dereceli okul derslerinden başka, mesleğe hazırlayıcı dersler islenir. Orta dereceli okul öğretmenleri de ortaöğretim üzerine oturtulmuş olan 2 ve 3 yıllık mesleki enstitülerden yetişir. Çin'de bütün öğretmenler, parti tarafından organize edilen "Öğretmenler Birliği”nin üyesidir.

Üniversitede eğitim gören lisans yüksek lisans ve doktora öğrenci sayıları:

Başlıca Eğitim Sorunları Etkili bir kitle eğitim sisteminin kurulamaması: Nüfusun çok kalabalık olması, mali ve fizik kaynakların zengin olmaması, Çin'de etkili bir kitle eğitim sistemi kurulmasını engellemektedir. İsçi ve köylülerle aydınlar arasındaki uçurum: "Her isçiyi okumuş, kültürlü; her aydım bir isçi yapma" ilkesi tam olarak gerçekleştirilememiştir. Yükseköğretime gidenler daha çok devlet memurlarıma ve yöneticilerin çocuklarıdır. Halen isçi ve köylünün eğitim sorunu çözülememiştir. Bunun sonucu olarak da iki grup arasında bir açıklık meydana getirmiştir.

Kaynaklar Cramer,J.F; Browne,G.S., “Çağdaş Eğitim”, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi;1982 www.wikipedia.org

Hazırlayan İbrahim ÇINAR