Genel Öğretim Yöntemleri [Problem çözme / Gezi-Gözlem] Prof.Dr. Mustafa ERGÜN

Her çevre ve her devir, insanın karşısına yeni problemler çıkartır Her çevre ve her devir, insanın karşısına yeni problemler çıkartır. Her yaşın, cinsin, mesleğin v.s. ayrı problemleri olur. Problemler maddî olur, manevî olur; sosyal olur, psikolojik ve bireysel olur. İnsan topluluklarının karşılaştıkları problemleri çözme biçimlerine "kültür" denmiştir. (kültür değişmesi)

Problem çözme biçimleri: Aile, devlet trafik apartman vs.

Bu nedenle hemen her derste öğrencilere problem çözme metod ve teknikleri öğretilmelidir. Problem çözme metodu ile öğretim yaklaşımı, aslında bilimsel araştırma metodlarını işaret etmektedir.

Öğrenci, tabiattaki ve sosyal hayattaki problemleri algılayabilmelidir Öğrenci, tabiattaki ve sosyal hayattaki problemleri algılayabilmelidir. Problemlerin farkına varmayan kişinin onun üzerinde düşünmesi ve çözümler üretmesi mümkün değildir. Sorun çözmede, bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılmalıdır.

Problem çözme metodunun sakınca ve sınırlılıkları a) Öğrenciler, bazı problemleri algılayacak veya doğru algılayacak olgunluğa erişememiş veya o tür şartlar içinde yaşamıyor olabilirler.  b) Problemin çözümü için gerekli kaynaklar ve araç-gereç bulunmayabilir. Öğrencilere maddî bir takım külfetler yükleyebilir.   c) Problemin çözümü için çok zaman ve emek gerekebilir ve elde edilen sonuç bunlara değmeyebilir.   d) Tabiat ve fen bilgisi derslerinde kolay uygulanmasına rağmen, bazı derslerde uygulanması mümkün olmayabilir. Eğer doğru uygulanmazsa, çok ters sonuçlar verebilir.   e) Bu metodda, öğrenmenin değerlendirilmesi zordur.

Problem çözme metodunun faydaları a) Öğrenciler, ilerde karşılaşacakları problemleri, bilimsel metodla nasıl çözümleyebileceklerini öğrenirler. b) Öğrenciler ders kitaplarının dışındaki yazılı kaynaklara ve kaynak kişilere ulaşmayı öğrenirler. c) Öğrenmeye karşı ilgi ve istek uyandırır. d) Öğrenci bir grup çalışmasına hazır hale gelir. e) Öğrencinin aktif olarak katıldığı, bilgi ve duygusal öğrenmenin bir arada olduğu bir öğretim metodudur. f) Öğrencilere kendine güven ve sorumluluk kazandırır.

a) Sınama-yanılma b) Tümevarım c) Tümdengelim Problem çözme metodunda kullanılan teknikler: a) Sınama-yanılma b) Tümevarım c) Tümdengelim

Gezi-Gözlem metodu Eğitim-öğretimde gözlem, varlık ve olayların kendi tabiî ortamlarında plânlı ve amaçlı olarak incelenmesi demektir.

Gözlem metodu genelde eğitsel ders gezileri olarak da adlandırılır Gözlem metodu genelde eğitsel ders gezileri olarak da adlandırılır. Çünkü çoğu kez öğrencileri fabrika, müze, kütüphane, çeşitli devlet kurumları, dağ, orman, göl gibi yerlere götürerek oralarda doğrudan gözlem yaptırılarak bilgi toplanabilir. Bunun yanında gözlem sınıflarda da yapılabilir. Sınıfa getirilecek bir kuş, bir maden parçası, bir model, bir tablo, film vs. incelendikten sonra gözlem sonuçları alınabilir.

Gözlem çeşitleri Gözlemler; "tabiî gözlem", "kontrollü gözlem" olarak iki tür olarak sınıflanabileceği gibi; "sürekli gözlem", "bir kez yapılan gözlem"; "basit gözlem", "sistematik gözlem" gibi çeşitli şekillerde sınıflanabilmektedir. Süresine, yapıldığı yere, sayısına ve araç-gereç kullanma ihtiyacına göre de sınıflandırma yapılabilir.

Sınıf olarak yapılan bazı gözlemlere "eğitici gezi" de denilmektedir Sınıf olarak yapılan bazı gözlemlere "eğitici gezi" de denilmektedir. Aslında gözlem, deney, gösteri, yaparak-yaşayarak öğrenme metodları içiçe girmiş bulunmaktadır.

Bazı durumlarda gözlem gezisi yapılacak yerler için ilgili makamlardan izin almalıdır. Üstelik eğer o bölgede tehlikeli durumlar varsa, gerekli güvenlik önlemlerinin de alınması gerekebilir. Gözlem yerine gidiş-geliş konusunun da önceden ayarlanması gerekir. Bazen uzun öğrenci kuyruklarıyla şehir içinde bir takım yerlere gidilmesi, istasyonda dolaşılması, kırlara çıkılması, bir takım fabrikaların gezilmesi bir dizi önlemin alınmasını gerektirebilir.