NUH (AS) İLE OĞLU 1. İnsanları birbirine bağlayan biri nesep diğeri de din olmak üzere iki bağ vardır. Ama din bağı her bağdan üstündür. Nesep bağı insana, peygamber çocuğu veya eşi dahi olsa Allah katında bir değer kazandırmaz.

2. Çocuk terbiyesinde anne faktörü son derece önemlidir 2. Çocuk terbiyesinde anne faktörü son derece önemlidir. Çocuğun kişilik ve dini yapısının oluşmasında anne en önemli etkendir.

3. Baba ile oğul arasında düşünce ve inanç noktasında ayrılıklar bulunsa da bazen babalar babalık duygusunun da etkisiyle o ayrılıkları göz ardı edebilmektedirler.

4. Baba Allah’a kulluk noktasında çocuklarına rehberlik yapmalıdır 4. Baba Allah’a kulluk noktasında çocuklarına rehberlik yapmalıdır. Ama bu rehberliğe rağmen çocuklar kendi hür iradeleri ile küfrü seçerlerse bu durumdan da kendileri sorumludurlar.

5. Karşımızdaki insanları kazanabilmek için tebliğ vazifemizi son ana kadar devam ettirmeliyiz. 6. Allah’ın emir ve yasakları her şeyin üzerinde tutulmalıdır. 7. Dünyada ve ahrette gerçek kurtuluş ancak imanla elde edilir.

HZ. LOKMAN’IN OĞLUNA ÖRNEK NASİHATI 1. Hz. Lokman’ın oğlu ile ilişkisi, Allah’ın emirlerini yerine getirme noktasında hassas olan tüm babaların, çocukları ile ilişkilerinin nasıl olması gerektiği konusunda bir örnektir.

2. Hz. Lokman’ın sözlerine “yavrucuğum” diye başlaması, çocuk ile ebeveyn arasında tatlı bir diyaloğun kurulması, eğitimin karşılıklı sevgi, saygı ve anlayış esasına dayanması gerektiğine işaret etmektedir. Babalar çocuklarına karşı yumşak uslupla ve merhametle yaklaşırken çocuklar da babalarına karşı saygı ile yaklaşmalıdırlar .

3. Çocuk eğitiminde babanın rolunün önemini ortaya koymaktadır 3. Çocuk eğitiminde babanın rolunün önemini ortaya koymaktadır. Baba evlat arasındaki ilişki sadece onun maddi ihtiyaçlarını karşılama boyutunda kalmayıp, manevi boyutu da kapsamalıdır.

4. Babalar evlatlarına yapması gereken şeyleri söylerken, önem sırasına göre söylemelidirler. En önemli olan ne ise ondan başlamalıdır .

5. Allah’ın gizli-açık, büyük-küçük her şeyi bildiği inancı çocuklara kazandırılarak onların tek standartlı bir karakter sahibi olmaları sağlanmalıdır .

6. Hz. Lokman oğlunun Allah’a şirk koşmamasını isterken onun nedenini de “kesinlikle, şirk büyük bir zulümdür” diyerek açıklamaktadır. Demek ki, çocuklara bir şeyi öğütlerken veya yasaklarken, o şeyin neden ve niçin yasaklandığını anlatmakta yarar vardır . Bir şeyi sebep ve sonuçları ile açıklamak, çocuğun ahlakî değerlerin manasını ve değerini anlamasını sağlar ve çocuğun kendisine saygısını da sağlamaya yardımcı olur. Ahlakî emirlerin çocuğa bir baskı gibi uygulandığı ailelerde çocuklar gamlı ve teşebbüs kabiliyetinden mahrum hale gelirler .

7. Hz. Lokman bir taraftan çocuğuna dini eğitim verirken diğer taraftan da; “insanlardan yüzünü çevirme”, “yeryüzünde böbürlenerek yürüme” şeklinde öğütler vererek onun sosyalleşmesini sağlamıştır. Anne babalar çocuklarını sadece dini anlamda değil aynı zamanda onları içerisinde yaşamış oldukları toplumun bir ferdi olarak yetiştirmelidirler .

8. Eğitim aileden başladığı için baba ile çocuk arasındaki iletişim sağlam kurulmalıdır. Babası ile iletişimi kuvvetli olan çocukların babalarının olumlu davranışlarını benimseme ihtimalleri daha yüksektir. Eğitim de şiddet değil sevgi ve merhamet esas alınmalıdır.

9. Hz. Lokman oğluna “kibirlenerek yürüme” diyerek yanlış davranışı göstermekle kalmıyor, “yürüyüşünde tutumlu ol” diyerek alternatifi de gösteriyor. Bu şekilde çocuk eğitiminde bir metot vermektedir. Çocuklara yapmaması gereken davranışları söylerken onun alternatifi olan doğrular da öğretilmelidir .

10. Eğitimde örneklendirme ve benzetme esastır 10. Eğitimde örneklendirme ve benzetme esastır. Yanlış bir davranışı, verilen bir örnekle daha iyi anlatabiliriz. Bazen bir konuyu saatlerce anlatmak yerine, yapılan bir benzetme veya verilen bir örnekle konu daha iyi özetlenerek ifade edilebilmektedir.

11. Örnekleme yapılırken muhatapların bildikleri ve tanıdıkları örnekler verilmelidir. Bu şekilde olursa, algılama kolaylaşır ve eğitimden beklenen amaç daha kolay gerçekleştirilir.

12. Ebeveyn ile çocuklar aynı inancı paylaşmayabilirler 12. Ebeveyn ile çocuklar aynı inancı paylaşmayabilirler. Çocuk iman ederken anne babanın iman etmemiş olması aradaki ilişkilerin tamamen kopmasını gerektirmez. Çocuk dini konularda anne babasına itaat etmese dahi dünyevi işlerde onlara iyi davranmak, itaat etmek zorundadır.

13. Bu kıssa din öğretiminde bir metottur ve bazı ilkeler vermektedir 13. Bu kıssa din öğretiminde bir metottur ve bazı ilkeler vermektedir. Önce iman esastır. Muhataba sağlam bir imanı kazandırdıktan sonra diğer konulara geçilmelidir. Önce ibadet bilgisi verilmekte daha sonra tatbikata geçilmektedir. Eğitimden verim alabilmek için önce öğretim gerçekleştirilmelidir .

14. Hz. Lokman’ın oğluna nasihatindeki “namaz kıl” ifadesinden namazın önceki ümmetlerde de var olduğunu anlarız .

15. İnsanlara iyiliği emredip, kötülükten onları sakındırması emredildikten sonra, “insanlardan yüzünü çevirme”, “yeryüzünde böbürlenerek yürüme” şeklinde öğütler vererek onlarla iletişim kurmanın yolunu göstermiştir. İnsanlara karşı kibirli davranan kimse onlarla iletişim kuramaz .

A. ÇOCUKLARININ GELECEĞİNİ DÜŞÜNEREK MİRASINI YIKIK DUVAR ALTINDA SAKLAYAN BABA

1. Yetimlerin kefili Allah’tır 1. Yetimlerin kefili Allah’tır. Onlara bakacak, onların işlerini gözetecek hiç bir kimse bulunamasa dahi müsebbibu’l-esbab olan Yüce Allah kimi zaman Hızır’ı kimi zamanda bilmediğimiz kişileri bir Hızır misali onların hizmetine vererek onların işlerini yürütür.

2. İyi bir anne baba çocuklarının maslahatını gözeten ve onların hayrına olan işleri yapan anne babadır. 3. İnsan çocuklarının geleceklerini düşünerek onlar için faydalı yatırımlarda bulunmalıdır.

4. Yetimlerin mallarını muhafaza etmek lazımdır 4. Yetimlerin mallarını muhafaza etmek lazımdır. Küçük yaşta yetim kalanın hak ettiği miras yetimin velileri tarafından çocuk akıl baliğ çağına gelinceye kadar muhafaza edilmelidir.

5. Yapılan her işten dolayı maddi bir beklenti içerisine girilmemeli 5. Yapılan her işten dolayı maddi bir beklenti içerisine girilmemeli. Asıl beklenti Allah’ın rızası olmalıdır. 6. Görünen basit sebeplerin arkasında görünmeyen derin hikmetler olabilir.

MUSA (AS)’NIN ANNESİ 1. Allah’ın iradesi her şeyin üzerindedir. O istedikten sonra hiçbir şey onun iradesine karşı gelemez. Firavun’un sarayında Musaları yetiştirir.

2. Karşımızdakinden bir şey isterken veya istediğimiz bir şeyi karşıdaki kimselere kabul ettirirken ifade tarzı son derece önemlidir. Firavun’un karısı da Firavunu etkilemek için: “Benim için göz aydınlığı olacak” demiyor “Benim ve senin için göz aydınlığı olacak” şeklinde bir ifade kullanarak karşıdaki kimseyi de düşündüğü hissini vererek ona kararını kabul ettiriyor

3. Kadınlarda duygusallığın fazla olduğuna işarettir 3. Kadınlarda duygusallığın fazla olduğuna işarettir. Allah, Musa’yı koruyacağına ve tekrar kendisine döndüreceğine dair vahyetmesine rağmen o yine de duygularına esir düşmüş ve kızını Hz. Musa’yı araştırması ve onun durumu hakkında bilgi getirmesi için göndermiştir.

4. Yapılan bir işte netice ne olursa olsun tedbir elden bırakılmamalıdır. Musa (as)’nın annesinin duygusal davranışları karşısında, kız kardeşi son derece akıllı ve tedbirli hareket ederek olayın ortaya çıkmasına engel olmuştur.

5. Akıllı kadın kocasının olumlu kararlarında etkili olan kadındır 5. Akıllı kadın kocasının olumlu kararlarında etkili olan kadındır. Kadın kocasını olumsuz yönlerde değil de olumlu yönlerde kanalize etmelidir.

6. Aile fertleri arasında dayanışma ve işbirliği çok önemlidir 6. Aile fertleri arasında dayanışma ve işbirliği çok önemlidir. Bu şekilde hareket edilen aile yapıları içerisinde olumlu neticeleri almak daha kolaydır.