BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ELEKTRİK ELEKTRONİK VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ SANAYİ ŞUBESİ EKO TASARIM VE ENERJİ ETİKETLEMESİ MEVZUATI Emrullah EMEN - Altan SEVEN Sanayi ve T. Uzman Y.- Tekniker Antalya-Ocak

Bilindiği üzere; Türkiye ile AB arasında Gümrük Birliğini tesis eden ve 1 Ocak 1996 tarihinde yürürlüğe giren 1 / 95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı ile AB Teknik Mevzuatının hukuk sistemimize dahil edilmesi, 2 / 97 sayılı AT – Türkiye Ortaklık Konseyi Kararı ile de Uyumlaştırılacak mevzuat listesi, bu mevzuatın Türkiye tarafından uygulama koşul ve kuralları belirlenmiştir. 2

2005/32/EC ENERJİ KULLANAN ÜRÜNLER Enerji kullanan ürünler hakkında eko tasarım gerekleri için bir çerçeve oluşturan 2005/32/EC Direktifi AB’de 2005’te yayınlanmıştı.

2009/125/EC ENERJİ İLE İLGİLİ ÜRÜNLER Ekim 2009’da Avrupa Birliği eski 2005/32/EC‘den değiştirilerek oluşturulan yeni Çerçeve Direktifi 2009/125/EC‘yi benimsedi. 2009/125/EC kapsamı enerji ile ilgili bütün ürünleri kapsayacak şekilde genişletildi. 4

2009/125/EC “Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmelik” (Eko tasarım) Türkiye’de, 7 Ekim 2010’da Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Çerçeve bir Yönetmeliktir. 5

Amaç; Enerji ile ilgili ürünlerin piyasaya arz edilebilmesi veya hizmete sunulabilmesi için, bu ürünlerin tasarımında uyulması zorunlu olan şartların çerçevesini belirlemek suretiyle enerji verimliliğini, çevre koruma düzeyini ve enerji arz güvenliğini artırarak sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmaktır. 6

Avrupa Komisyonu 2009/125/EC altında belli ürün kategorileri için uygulama tebliğleri yayımlamıştır. Bakanlığımız tarafından da 11 adet uygulama tebliği uyumlaştırılmış, RG’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 7

2009/125/EC “Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmelik Kapsamında Yayımlanan 11 Tebliğ 1- Ev ve Büro Tipi Elektrikli ve Elektronik Cihazların Hazır Bekleme ve Kapalı Moddaki Elektrik Enerjisi Tüketimi ile İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2011/7) 27 Ağustos Basit Set Üstü Sinyal Dönüştürücülerin Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2011/8) 27 Ağustos Doğrusal Olmayan Ev Tipi Lambalar İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2011/9) 27 Ağustos

4- Entegre Balastsız Flüoresan Lambaların, Yüksek Yoğunluklu Boşalmalı Lambalar ve Bu Lambaları Çalıştırabilen Balastlar ve Aydınlatma Armatürleri İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2011/10) 27 Ağustos Harici Güç Kaynaklarının Yüksüz Durumdaki Enerji Tüketimi ve Ortalama Aktif Verimi İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2011/11) 27 Ağustos

6- Bağımsız ve Ürünlere Entegre Salmastrasız Devirdaim Pompaları İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2011/15) 23 Eylül Aralık 2012 tarihinde değişiklik yapıldı. 7- Televizyonlar İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2011/16) 23 Eylül

8- Ev Tipi Soğutma Cihazları İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2011/17) 23 Eylül Bu tebliğe göre Buzdolaplarında 01 Temmuz 2012 tarihinden itibaren; Enerji verimlilik endeksi EEI < 44 olmalıdır. Buda bize, 01 Temmuz 2012 tarihinden itibaren A+ altındaki bir buzdolabının piyasaya arz edilemeyeceğini göstermektedir. 11

9- Ev Tipi Çamaşır Makineleri İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2011/18) 23 Eylül Ev Tipi Bulaşık Makineleri İle İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2011/19) 23 Eylül

11- Elektrik Motorları ile İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM 2012/2) 7 Şubat 2012 Çevreye duyarlı tasarım gerekleri MADDE 5 – (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren motorların verimi, bu Tebliğin Ek-I’inin 1 inci maddesinde tanımlanan IE2 verim seviyesinden düşük olamaz. Denilmektedir. 13

Ekotasarım Direktifi kapsamına giren ürünler neye göre belirlenmiştir: ■ ■ Topluluk içinde önemli bir satış ve ticaret hacmini temsil etmelidir, yani yılda 200,000 adetten fazla satışı olmalıdır; ■ ■ Önemli bir çevresel etkisi olmalıdır ■ ■ Aşırı maliyet oluşturmadan gelişmeye yönelik net potansiyel sunmalıdır. 14

ENERJİ ETİKETİ 15

1992 yılında AB’de ürünlerin etiketlemesiyle ilgili koşulları belirleyen “ Ev cihazları tarafından enerji ve diğer kaynak tüketiminin etiketleme ve standart ürün bilgisi suretiyle belirtilmesi hakkında Direktif 92/75/EEC” yayımlandı. 16

92/75/EEC Etiketleme Direktifi altında 8 adet uygulama tebliği yayımlandı: ▪ ▪ soğutma cihazları, ▪ ▪ çamaşır makineleri, ▪ ▪ elektrikli kurutma cihazları, ▪ ▪ bileşik yıkayıcı kurutucular, ▪ ▪ bulaşık makineleri, ▪ ▪ ampuller, ▪ ▪ klima cihazları, ▪ ▪ elektrikli fırınlar. 17

Avrupa Birliği Mayıs 2010’da, eski direktif 92/75/EEC’yi değiştiren yeni bir Çerçeve Direktifini, 2010/30/EU‘yu benimsedi. Avrupa Komisyonunca bu yönetmelik kapsamında - soğutucular - bulaşık makineleri - çamaşır makineleri - televizyonlar - elektrikli kurutma cihazları - klima cihazları - ampuller İçin hazırlanan tebliğler yayımlanmıştır. 18

  bileşik yıkayıcı-kurutucuları,   elektrikli fırınları, Önceki Çerçeve Direktif 92/75/EEC kapsamında olup tebliğlerle henüz değiştirilmeyerek yürürlükte kalan tebliğlerdir. 19

2010/30/EU, Türkiye’de «Ürünlerin Enerji Ve Diğer Kaynak Tüketimlerinin Etiketleme Ve Standart Ürün Bilgileri Yoluyla Gösterilmesi Hakkında Yönetmelik» adıyla 2 Aralık 2011 de Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Satıcının sorumlulukları başlıklı MADDE 7 – b) Uygulama tebliğinde belirtilen şekilde düzenlenmiş bir etiketi teşhir edilen ürüne üzerinde kolayca görünecek şekilde iliştirmek. İfadesi yer almaktadır. 20

Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; etiketleme ve standart ürün bilgileri yoluyla enerji ile ilgili ürünlerin kullanım sırasındaki enerji ve diğer temel kaynak tüketimleri konusunda nihai kullanıcıların bilgilendirilmesini ve bu şekilde daha verimli ürünleri tercih etmelerini sağlamaktır. 21

Yönetmelik Kapsamında Ev Tipi Soğutma Cihazlarının Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ (Sgm-2012/4) Ev Tipi Bulaşık Makinelerinin Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ (Sgm-2012/5), Ev Tipi Çamaşır Makinelerinin Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ (Sgm-2012/6), 22

Televizyonların Enerji Etiketlemesine Dair Tebliğ (Sgm-2012/7)’ leri, kapsayan 4 Tebliğ Bakanlığımızca, 22 Haziran 2012 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır. 23

Buzdolabı Enerji Etiketi 24 ENERJ İ

TEŞEKKÜRLER… Emrullah EMEN - Altan SEVEN 0 (312) –