Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme Web 2.0 teknolojileri Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme

Bu dersimizde; Web 1.0 ile Web 2.0 teknolojileri arasındaki farkları bilecek, Temel Web 2.0 araçlarını örneklerle sıralayabilecek, Bazı temel Web 2.0 araçlarının öğretimde nasıl kullanılabileceğini açıklayabileceksiniz.

İnternet ve Eğitim Günümüzde dünya genelinde 2 milyara yakın internet kullanıcısı bulunurken, Ülkemizde internet kullanımı konusunda 35 milyon kullanıcı ile 12. sırada yer almaktadır (Internet World Stats, 2010). Bir başka ifade ile ülkemiz nüfusunun yaklaşık olarak %45’i interneti kullanmaktadır ve internet kullanıcılarının çoğunluğunu öğrenciler oluşturmaktadır (TUIK, 2010). Bu nedenle internet eğitim amaçlı kullanım konusunda büyük bir potansiyele sahiptir.

İnternet ve Eğitim İnterneti etkili bir eğitim aracı olarak kullanabilmek için öğretmenlerin bu renkli dünyada iyi bir tasarımcı olmaları gerekmektedir. Web 2.0 ile ortaya çıkan yeni uygulamalar öğretmenlerin bu tasarım sürecindeki yükünü oldukça hafifletmektedir.

Web 1.0 Nedir? Ortam olarak bilginin kitaplarda olduğu gibi durağan içerikle kullanıcıya aktarıldığı, site sahibine ait fikirlerin aktarıldığı, sitedeki içerik üzerinde kullanıcının pasif alıcı şeklinde bir etkisi olmadığı internet uygulamaları web 1.0 şeklinde sınıflandırılmıştır.

Web 2.0 Nedir? Kullanıcıların bilginin oluşumuna katkı sağladığı, birbirleri ile etkileşime girerek, görüş ve bilgilerini paylaşarak içeriğin şekillenmesine katkı sağladığı uygulamalar ise web 2.0 olarak adlandırılmıştır (Vikipedi,2010). O’reilly (2005) web 2.0’ın en önemli özelliğini internetteki etkileşimin artırılması ve kullanıcıların bilgi yönetiminde söz sahibi olabilmesi şeklinde açıklamıştır.

Web 1.0 ile web 2.0 karşılaştırması

Web 2.0 Araçlarının temel özellikleri

Web 2.0 Araçlarının Temel Özellikleri Teknik bilgi gerektirmeme Ücret yerine üyelik işlemi İşlem kolaylığı Çok yönlü iletişim

Teknik bilgi gerektirmeme Web 2.0 teknolojileri teknik bilgi gereksinimi adına çok fazla bilgi gerektirmeyen, tasarımının son derece kolay olduğu web uygulamalarıdır. Resim, yazı, ses ve video yükleme işlemleri çok kolay bir şekilde yapılabilmektedir.

Ücret yerine üyelik işlemi Web 2.0 teknolojilerinin bir diğer özelliği ise içerik aktarımı için sunucu bilgisayar hizmetine (hosting) gerek duyulmaması, sadece üyelik karşılığında bu hizmetlerin ücretsiz olarak sağlanmasıdır.

İşlem kolaylığı Yükleme ve güncelleme kolaylığı: Web 2.0 araçlarının diğer bir özelliği ise yükleme ve güncelleme kolaylığıdır.

Çok yönlü iletişim Web 2.0 teknolojileri için söz konusu olan diğer bir özellik ise çoklu yönlü etkileşimdir. Statik web 1.0 sayfalarında kullanıcı ve içerik pasifken, web 2.0 teknolojilerinde ise etkileşim başka bir boyuta geçmekte, kullanıcılar arası etkileşim söz konusu olmaktadır.

Web 2.0 araçları Öğretimde etkin bir şekilde kullanılabileceği düşünülen web 2.0 araçları aşağıdaki şekilde sıralanabilir (Horzum, 2010; Karaman ve arkadaşları, 2008). Günlükler (bloglar), Anlık mesajlaşma programları, Sosyal ağ siteleri, RSS, Wikiler, Podcasting, Açık video paylaşım siteleri, Sanal dünya programları.

Web 2.0 AraçlarInIn Eğitim Amaçlı Kullanılabilirliği Web 2.0 uygulamaları ile ortaya çıkan “yeni okullar” sahip oldukları özellikler ile bir dersi kapalı bir alanın dışına çıkararak eğitimi okul duvarlarının ötesine taşıyabilmektedirler.

Web 2.0 AraçlarInIn Eğitim Amaçlı Kullanılabilirliği Web 2.0 teknolojilerinin temel felsefesi sosyal yapılandırmacı kuramı destekler niteliktedir. Öğrenciler web 2.0 teknolojilerinde bizzat bilginin oluşumu ve paylaşımı (video paylaşımı, fikir belirtme, wiki’de bilgi yazma, msn ile tartışma vb.) sürecine dâhil olabilmektedirler. Bu anlamda web 2.0 teknolojileri yapılandırmacı öğrenme adına önemli ortamlardır.

Bloglar (Günlükler) Blog veya günlük şeklinde de kullanılan bu kavram web ve log kelimelerinden türetilmiştir. Bloglar, web 2.0 teknolojileri içerisinde öğretmenler için kişisel web sayfaları olarak ifade edilebilir.

Bloglar (Günlükler) Öğretmenler tarafından açılan bu başlıklar öğrencileri ile kronolojik konularda resim, yazı, video veya yorum şeklindeki görüş ve bilgilerini paylaşabildikleri ortamlardır. Öğrenciler ise öğretmenleri tarafından açılan bir başlıktaki bilgiye yorum yazarak veya arkadaşlarının yazdığı yazıları tartışarak site içerisindeki içerik oluşumuna katkıda bulunabilmektedirler.

Bloglar (Günlükler) Kişisel web hizmeti olarak bloglardan yararlanmak isteyen öğretmenler için önerilebilecek ücretsiz ve Türkçe hizmet veren blog siteleri; Blogcu (http://www.blogcu.com/), Wordpress (http://tr.wordpress.com/), Benimblog (http://www.benimblog.com), Sayfam (http://www.sayfam.org), Blog Sayfası (http://blogsayfasi.com/), Blogger (www.blogger.com).

Sosyal Ağ Siteleri Sosyal ağ siteleri insanları bir araya getiren, paylaşımlar yaparak onlar arasında etkileşim kuran platformlara verilen genel addır. Bu kapsamda sosyal ağ site üyeleri site içerisinde resim, video, yazı şeklinde bilgi ve görüş paylaşımı yapabilmektedirler. Ayrıca en çok kullanılan web 2.0 araçlarından biri olan sosyal ağ siteleri, üyelerine sohbet etme fırsatı da sunmaktadır.

Sosyal Ağ Siteleri Facebook ortamında yapılabilecek işlemler mesaj gönderme, yazı, video, resim ve metin ile bilgi paylaşma, grup kurarak belirli kişileri bir başlık altında toplama, konferans, seminer, toplantı, doğum günü, düğün gibi etkinlikler oluşturarak insanları davet etme, chat ortamı aracılığı ile eş zamanlı sohbet yani MSN tarzında anlık iletişim şeklinde sıralanabilir. Facebook üyeleri tanıdığı kişileri arkadaş olarak eklemekte, yapılan paylaşımlar ise arkadaşlar arasında paylaşılabilmektedir.

Sosyal Ağ Siteleri Facebook aracılığı ile bir Öğretmen grup kurarak sadece belirleyeceği öğrencilerin katılabileceği özel bir bölüm tasarlayarak bir öğretim ortamı oluşturabilir.

Dijital Ansiklopediler (Wikiler) Wikiler bilgisayar ortamında yayınlanan dijital ansiklopediler olarak ifade edilebilir. Siteye bilgi-içerik girişini kullanıcılar yapmaktadırlar. Eğitim amaçlı düşünüldüğünde içerik üzerinde tüm yetki verilen öğrencilerin katkı yapabilecekleri varsayılırsa sınıf, okul veya il çapında istenilen büyüklükte bir etkileşim ortamı sağlanmış olacaktır.

Dijital Ansiklopediler (Wikiler) Wikipedi dünyadaki tüm kullanıcıların katılımının sağlandığı çok büyük ölçekli bir wiki uygulamasıdır. Öğretmenler kendileri için, kendi derslerine özel daha küçük çaplı wiki siteleri de planlayabilirler.

Dijital Ansiklopediler (Wikiler) Wikiler için getirilen önemli bir eleştiri, kullanıcı tarafından girilebilen içeriğin doğruluğudur. Ancak yerel bir wiki uygulamasında öğretmen içeriği denetleyerek doğru olmayan bilgileri wiki ortamından kaldırabilir.

Dijital Ansiklopediler (Wikiler) Wikiler için pratik olmamasına karşın, bloglarda olduğu gibi wiki hizmeti veren sitelerden özel amaçlı daha küçük ölçekli wikiler de oluşturulabilir. Bu tür wiki siteleri aracılığı ile oluşturulan wikilerde de bloglarda olduğu gibi öğretmenler ana yönetici olmaktadırlar. Sonrasında kendi öğrencilerine wiki yazarlık yetkileri vererek, iskeletini oluşturdukları sitenin tasarımına öğrencilerini yönlendirerek içeriği şekillendirebilirler.

Dijital Ansiklopediler (Wikiler) Ücretsiz wiki hizmeti (wiki hosting) veren sitelere örnek olarak @wiki (http://atwiki.com), Wikihost (http://www.wikihost.org) ve wikkii (http://wikkii.com) verilebilir.

Açık Video Paylaşım Siteleri İnternette video arayan öğretmenler için açık video paylaşım siteleri bu anlamda çok zengin bir web 2.0 aracıdır. Sitede izlenilen videoya öğrenciler veya o siteyi izleyenler yorum yazarak diğer kullanıcıları da yönlendirebilmektedir.

Açık Video Paylaşım Siteleri Bir web 2.0 aracı olarak açık video paylaşım sitelerinin web 2.0’ın özelliği olan etkileşim boyutu da buradan gelmektedir. Youtube (www.youtube.com), İzlesene (www.izlesene.com), Videoizletc (www.videoizletc.com), Vidivodo (http://www.vidivodo.com)gibi çok sayıda açık video paylaflım sitesi bulunmaktadır.

Anlık Mesajlaşma Programları Anlık mesajlaşma programlarının temel özelliği eşzamanlı olarak iletişim fırsatı sunmalarıdır. Öğretmenler öğrencilerini belirli bir gün ve saatte toplayarak, tartışma ortamı oluşturabilirler. İnternet üzerinden bu ortamlar aracılığı ile öğrencilere linkler veya fotoğraflar göndererek öğrencilerden resimleri incelemelerini ve sonrada o anda anlık mesajlaşma programı üzerinden yorum yapmalarını isteyebilir.

RSS (İçerik Beslemeleri) Blog, wiki gibi diğer web 2.0 araçlarındaki bilginin kullanıcılara iletilmesi, duyurulması amacıyla kullanılan destekleyici nitelikteki web 2.0 aracı olan RSS’ler kullanıcılara site içerisinde yapılan değişikliklere kolay ve hızlı erişim fırsatı sunmaktadırlar.

RSS (İçerik Beslemeleri) RSS’ler de aynı mantıkla kullanıcının bir site içerisinde en son yapılan eklentileri kontrol edebilmesini sağlayan platformlardır. Örnek olarak bir blog kullanıcısı sitesine bir başlık açtığı anda, eğer öğrencinin bir RSS reader (okuyucu) programı veya RSS desteği sağlayacak bir internet tarayıcısı var ise öğrenci son eklenilen başlıkları tarayıcıdan veya RSS reader programından otomatik olarak görebilmektedir.

Podcasting (İnternet Radyoculuğu) Podcasting belki de en fazla teknik beceri gerektiren, bu yüzden de kullanımı diğer teknolojiler kadar yayılamayan, ancak öğretimde önemli kullanım potansiyeline sahip olan bir web 2.0 teknolojisidir. iPod (Apple tarafından üretilen bir müzikçalar türü) ve Broadcast (internette sunulan genifl yayın bandı) terimlerinden üretilen bir kavramdır.

Podcasting (İnternet Radyoculuğu) Podcasting’in tam olarak Türkçe bir karşılığı olmamasına karşın, internet radyoculuğu şeklinde kullanımlar da bulunmaktadır. Podcast yayınlar gerek doğrudan site üzerinden, gerek download edilerek taşınabilir cihazlar aracılığı ile dinlenebilmesi nedeniyle derse gelemeyen öğrencilere telafi fırsatı sunma, anlamayan öğrencilere tekrar şansı verme, pratik konuşma becerileri kazandırma gibi durumlarda yabancı dil öğretimini etkili hale getirecek bir web 2.0 aracıdır.

Sanal Dünya Programları İnternette sunulan ve eğitim amaçlı kullanılabilecek bir diğer web 2.0 aracı ise sanal dünya programlarıdır. Google firması tarafından hizmete sunulan “Google Earth” veya Microsoft firması tarafından sunulan “Microsoft Virtual Earth” gibi yazılımlar uydu ve fotoğraf görüntüleri aracılığı ile coğrafi ve kültürel anlamda dünya hakkında bilgi alma olanağı sunmaktadırlar.

TEŞEKÜRLER.