EĞİTİMİN TOPLUMSAL TEMELLERİ Dr. Mustafa Aydın BAŞAR

TOPLUMSAL KURUM OLARAK Eğitimin Toplumsal Temelleri TOPLUM Sınırları belirli bir doğal çevrede, ortak amaçlar için biraraya gelen, karşılıklı benimsenen kurallara bağlı, işbirliği ve dayanışma anlayışında olan insanlardan oluşur. TOPLUMSAL KURUM OLARAK EĞİTİM KURUMLARI 1. Toplumun gereksinimlerinin bir bölümünü karşılar. 2. Diğer kurumlarla etkileşim içindedir. 3. Düzenli ve örgütlenmiş statüler (konumlar), roller ve normlar bütünüdür.

AİLE SİYASET EKONOMİ EĞİTİM KÜLTÜR TOPLUMSAL SİSTEMLER HUKUK

EĞİTİM KURUMLARININ İŞLEVLERİ Toplumsallaştırma Bireyin çevresiyle etkileşim kurarak, toplumun bir üyesi haline gelmesi, toplumsal kimliği kazanması sürecidir. Bu süreçte birey, gereksinimlerini toplumun beklentilerine uygun biçimde karşılanmasını, toplumsal rollerle onları destekleyen tutumları, yaşamını sürdürmesi için gerekli bilgi ve becerileri öğrenerek, toplumla uyumlu ve topluma yararlı bir varlık haline gelir.

Eğitimin Toplumsal İşlevi Kültürel mirası bireylere aktarmak Bireyin toplumsallaşmasını sağlamak Toplumun devamlılığını ve gelişimini sağlamak Eğitimin “kasıtlı kültürleme süreci” işlevini gerçekleştirmek Okul, toplumun kendisi olmalı düşüncesinden hareketle, toplumsal sorunları çözme becerisi kazandırmak

Kültür Mirasını Aktarma Kültür; doğada varolanlar dışında, insanın yaşam, geçim ve düşünce biçemine dayalı olarak ürettiği; ortaya koyduğu; bilgi, beceri, alışkanlıklar, sanat, gelenek ve görenekler vb. içine alan karmaşık bir bütündür. Eğitim, kültürün yeni kuşaklara aktarılması, geliştirilmesi ve değiştirilmesi rolünü üstlenmiştir.

Siyasal Düzeni Koruma Eğitim kurumları, bireylere ulusal ideolojiyi, değerleri ve idealleri kazandırmayı, onları mevcut siyasal düzene bağlı yurttaşlar olarak yetiştirmeyi hedefler. Her ülke, eğitim sistemini, siyasal rejimini devam ettirmesine yardımcı olacak şekilde düzenler. Her ülke, kendisine özgü olan ideolojisini, ilkelerini ve temel felsefesini eğitimin çeşitli kademelerinde bireylere benimsetmek için faaliyetlerde bulunur.

Eğitimin Siyasal İşlevi Ülkenin anayasal yapısını ve siyasal düzenini koruyan bireyler yetiştirmek Liderler yetiştirmek Ulus bilinci oluşturmak Vatandaşlık hak ve sorumluluklarının bilincinde bireyler yetiştirmek Demokratik birey özellikleri kazandırmak Bilinçli seçmen yapmak

Ekonomik - Toplumsal Kalkınma Ekonomi, toplumsal kurumlar içerisinde önemli bir yere sahiptir. Ekonomi üretim, tabiat, kapital, teşebbüs ve emek gibi öğelerden oluşmaktadır. Ekonominin en temel unsuru insan kaynağıdır. İnsan kaynağını geliştirme, bir toplumun bireylerini bilgi ve beceri yönlerinden geliştirmedir. Ülkelerin ekonomik gelişmelerinde bir çok faktör rol oynasa da özellikle eğitimin insan gücü yetiştirme yönü ağırlık taşımaktadır. Ekonomistler ölçme güçlüklerine rağmen, üretimin artış oranında eğitimin önemli rolü olduğunu göstermişlerdir.

Eğitimin Ekonomik İşlevi Bilinçli üretici ve tüketici yetiştirmek Bireylere, ülke kaynaklarını daha verimli kullanmada gerekli olan bilgi ve anlayışı kazandırmak Ülke kalkınmasında gerekli olan nitelikli insan gücünü yetiştirmek

Seçme ve Yöneltme Eğitim kurumlarının en önemli işlevlerinden biri, öğrencileri ilgi, yetenek ve kabiliyetleri ölçüsü ve doğrultusunda eğitmektir. Eğitim kurumları, çeşitli yeteneklerdeki çocukların en iyilerini, en yeteneklilerini seçerek onlara iyi bir eğitim sağlamak zorundadır. Eğitimin bir işlevi de, öğrencilerin ilgi, yetenek ve kabiliyetlerini belirleyerek, bu yönde yönlendirmedir.

Bireyi Geliştirme Her birey kalıtım ile getirdiği özellikler nedeni ile genel olarak farklı yeteneklere sahiptir. Bireylerin bu farklı yetenekleri dikkate alınarak seçilmesi, onlara uygun eğitim imkanları oluşturulması ve onlardan ileride geniş ölçüde yararlanılmasını sağlamak, eğitimin bireyi geliştirme işlevidir. Bu durum aynı zamanda Temel Eğitim Kanunumuzda da ilke olarak yer alan “fırsat ve imkan eşitliğinin” de bir gereğidir.