ÖZBEKİSTAN EDA ÖZCAN 28 Nisan 2005

ÖZBEKİSTAN VE ÖZBEKİSTAN KÜLTÜRÜNÜ TANITMAK ÇALIŞMANIN AMACI ÖZBEKİSTAN VE ÖZBEKİSTAN KÜLTÜRÜNÜ TANITMAK

Özbekistan Cumhuriyeti, Orta Asya’nın ortakesimindedir Özbekistan Cumhuriyeti, Orta Asya’nın ortakesimindedir.Güneybatıdaki Ceyhun ile kuzeydoğudaki Seyhun ırmakları arasında uzanan toprakların büyük bölümünü kapsar.

TARİHİ Altın Orda Hanı Özbek(1312-1340) Han'ın idareceler tarafından kurulmuş olan devlete "Özbek Devleti" adı verilmiştir.Şahıs adı olan Özbek bir kadar geçtikten sonra belli bir Türk topluluğun adı olarak kullanılmaya başlamıştır. Emir Timur (1336-1405) ve onun sülalesi Orta Asya tarihinin önemli bir kısmını oluşturur. Çin’e doğru çıktığı bir sefer sırasında ölümü, Timur’un kurduğu devletin kaderi üzerinde büyük bir tesir yapmıştır.

GENEL ÖZELLİKLERİ Ülkenin tam adı: Özbekistan Cumhuriyeti Kısa şekli : Özbekistan Yönetim biçimi: Çok Partili Demokratik sistemdir. Başkent: Taşkent Yüzölçümü: 447.400 Km2

Nüfus: 21.905.000 Para birimi: Som Nüfusu: 21.905.000 Nüfusun % 41'işehirlerde yaşamaktadır. Ortalama ömür 69 yıldır. Çocuk ölümlerinin oranı binde 35'dir. Nüfusun% 41'i % 14 yaşın altındakiler oluşturmaktadır. Km2 başına düşen insan sayısı: 49 Nüfus artış hızı: % 2.2 Önemli şehirleri:Semerkand, Buhara, Hive ve Taşkent.

NÜFUSUN ETNİK DAĞILIMI % 71 Özbekler % 10 Ruslar % 4 Tacikler % 3 Diğerleri

DİN DİL Rusça % 89.5 Müslüman Özbekçe % 9 Ortadoks % 0.92 Budist Yahudi İngilizce Hristiyan

EKONOMİ Ekonomisi:Özbekistan'ın ekonomisi birinci derecede tarım ve hayvancılığa dayanır. Bu sektörlerden elde edilen gelirin gayri safi yurtiçi hasıladaki payı % 42'dir ve çalışan nüfusun % 29'u bu alanlarda iş görmektedir. Başta gelen tarım ürünleri tahıl,pamuk, pirinç, mısır, tütün ve çeşitli sebze ve meyvelerdir. Pamuk üretiminde BDT üyesi cumhuriyetler arasında birinci, dünya ülkeleri arasında üçüncü sırayı alır.

MİLLİ GÜNLER Yeni Yıl 1 Ocak Kadınlar Günü 8 Mart Zafer Günü 9 Mayıs Bağımsızlık günü  1 Eylül  Cumhuriyet Anayasasının Kabül Günü 8Aralık Ramazan Bayramı  Kurban Bayramı 

Nevruz, Lale Bayramı, Hasat Bayramı, MihircanBayramı, BağımsızlıkGünü, Anayasa Günü, Yeni yıl, Kadınlar Günü, Zafer Bayramı, Aşula(Koşuk Bayramı)...

AKTİVİTELER “Özbeknava Birliği” kapsamında çok sayıda müzik ve dans topluluğu  faaliyet göstermektedir Özbek sanatında minyatür ve seramik de ayrıca önem taşır.Kökleri Orta Asya’ya  dayanan bu eski sanatın gelişmesi, 13’. ile 15’. yüzyıllarda, Timur ve Ali Şir Nevai devrinde oluşmuştur Çok sayıda efsane ve hikayelere sahip  bir ülke olan Özbekistan, çölleri, deve kervanları, Asya krallıklarından kalan etkileyici yapılar.Geçmişin mimari izlerini taşıyan yapılar, renkli materyaller (takı ve motifler) ve egzotik meyveler ülkesidir.

SOSYAL HAYAT Özbekistan Cumhuriyeti, sosyal hayat itibariyle kendine has özellikleri en fazla olan Cumhuriyetlerden birisidir. Çünkü Özbekler kendi örf ve âdetlerini çok iyi bir şekilde korumuşlardır. Ailede genellikle herkes çalışmakta ve devletten maaş almaktadır. Giyim kuşamları ve hareket tarzları itibariyle Özbekler birbirlerine  yakın ve görünüş itibariyle oldukça sessiz ve son derece saygılıdırlar.

GELENEKSEL MİLLİ GİYSİLERİ Özbekistan'da erkek ve kadınlar modern giyimin dışında erkekler, çoğunlukla başlarına “doppi” adını verdikleri bir takke ve evlerinde “çapan” adını verdikleri cüppelerini giyerler. Kadınlar ise, hemen hemen her yerde ipek atlastan yapılmış entarilerini giyerler.

GELENEKSEL YEMEĞİ Özbek Pilavı Özbek Mutfağında pilavın yeri ayrı. Koyun eti, yağ (pamuk, ayçiçek, kuyrukyağı), pirinç, havuç, soğan ve acı biberle zenginleşen Özbek pilavının onlarca çeşidi var. Büyük tıp alimi İbni Sina’nın, Özbek pilavını hastalara ilaç olarak tavsiye ettiği biliniyor.

Kervansaraylarıyla ve ortaçağa ait eserleriyle doğu şehirlerinin eşsiz görüntüsü…

Özbeklerin ‘Gur Amir’ diye adlandırdıkları milli kahramanları Timur’un türbesi şehrin en önemli yapılarından.

Buhara Kalesi

Kapalıçarşı, Buhara

Özbekistan’daki camiler farklı mimarileriyle dikkat çekiyor.

Taşkentlilerin “Broadway” diye adlandırdıkları şehrin en popüler caddesi.

Buhara Kalesi

KAYNAKLAR www.google.com Tarih: 20 Nisan 2005 www.altinmiras-w@tr.net Tarih: 22 Nisan 2005 www.gastronomi.boyut.com.tr 25 Nisan 2005 www.hacettepe.com.edu.tr 25 Nisan 2005 www.laci.com.tr 27 Nisan 2005 www.kulturturizm.gov.tr 27 Nisan 2005 www.yolfilm.com.tr 27 Nisan 2005 Özbekistan Klavuzu (Süleyman Merdanoğlu, Nasreddin Muhammediyev, 1997) Başkent Üniversitesi Kütüphanesi Büyük Larousse(Sözlük ve Ansiklopedisi Milliyet 17.Sayı)

TEŞEKKÜRLER