Doç. Dr. Ahmet KESİK Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanı Kamuda İnovasyon Doç. Dr. Ahmet KESİK Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanı
1 1 2 2 3 4 5 6 7 Kalkınmada İnovasyonun Rolü Kamuda İnovasyon Kamuda İnovasyonun İtici Güçleri 3 Kamuda İnovasyonun Önündeki Engeller 4 Yeni Kamu Mali Yönetim Anlayışı ve İnovasyon 5 Maliye Bakanlığında İnovasyon 6 Neler yaptık? 7 Doç. Dr. Ahmet KESİK
Kalkınmada İnovasyonun Rolü “ Bir ülkede refahın ve istihdamın artması, o ülkenin inovasyon yapma kapasitesine bağlıdır”. (OECD) İnovasyon ekonominin ana sürükleyicisidir: Verimlilik artışı Rekabetçilik Sürdürülebilir büyüme İstihdam artışı Sosyal gelişmenin ve toplumsal kazanımların itici gücüdür: Toplumsal refahın ve yaşam kalitesinin artması Eşitsizliklerin azalması Doç. Dr. Ahmet KESİK
Neden Kamuda İnovasyon ? Değişen küresel çerçeve: Hükümetlerin üzerindeki artan baskı Artan küresel rekabet-makro denge ve rekabetçi yatırım ortamı konusundaki talepler Etkin hizmet sunumu, saydamlık ve hesap verebilirlik konusunda artan vatandaş talepleri Mali işlem ve süreçlerin etkinliği ve verimliliği konusunda artan talepler Daha güçlü ve yüksek performans sergileyen bir devlet yapısı Büyüme için istikrarın ve yatırım ortamının sağlanması Saydamlık, hesap verebilirlik ve iyi yönetişim ilkelerine uygun hareket edilmesi Kamu yönetiminden beklenenler: Performans odaklı yönetim Kamuya hizmet eden ve vaatlerini yerine getiren bir kamu yönetimi Kamu yönetimi sistemlerinin kilit amaçlarının başarılması (Kaliteli beşeri sermaye) Doç. Dr. Ahmet KESİK
Kamuda İnovasyon Bu nedenlerle… Verimliliği ve etkinliği artırmayı amaçlayan yeni bir yönetim yaklaşımının benimsenmesi Yeni iş yapış yöntemlerinin geliştirilmesi Farklı prensiplerin ve stratejilerin benimsenmesi Kamu hizmetlerinin sunumunda iyileştirmelerin sağlanması Eski alışkanlık ve uygulamalarda değişiklikler ve iyileştirmeler yapılması Değer yaratan bir kültürün geliştirilmesi kaçınılmazdır. Doç. Dr. Ahmet KESİK
Kamuda İnovasyonun İtici Güçleri Vatandaşların artan talepleri ve farkındalıkları İnovasyona elverişli ve esnek kamu sistemi Değişime ayak uydurabilen güçlü kurumsal yapı Geleneksel işleyiş yöntemlerini değiştirme isteği Kaynakların hazır bulunması ve devamlılığı Kamu çalışanlarının değişime karşı esneklikleri İşlem maliyetlerinin azlığı Vizyon sahibi liderlik Doç. Dr. Ahmet KESİK
Kamuda İnovasyonun Önündeki Engeller İnovasyona nasıl başlanacağı konusunda bilgi olmaması veya yeni fikirler ve projeler ile sürecin nasıl yürütüleceğinin bilinmemesi Değişime karşı yaşanan direnç ve riskten kaçınan bir kültür Mevcut teknolojiye ve yönetim bilimlerindeki gelişmelere rağmen kısıtlayıcı kültürel ve organizasyonel düzen Halkın inovasyon faaliyetinin işe yaramayacağına dair şüpheleri, faaliyetin hedef kitlesine ulaşmadaki zorluklar Sorunların çözümü, iyileşme ve gelişme için sadece az sayıdaki yüksek performanslı çalışanlarına güvenmek İnovasyonu destekleyen ödül ve teşviklerin azlığı Doç. Dr. Ahmet KESİK
Yeni Kamu Mali Yönetim Anlayışı ve İnovasyon Kamuda inovasyona zemin hazırlayan en önemli adım: “5018 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu” 5018 sayılı Kanunla başlayan süreçte gelişen yeni kamu mali yönetim yaklaşımı; Şeffaf ve hesap verebilir Kamu kaynaklarını amacına uygun olarak etkin, etkili ve ekonomik kullanabilen Stratejik yönetim anlayışına ve performansa dayalı bir çalışma prensibi benimseyen Katılımcı, esnek ve vatandaş odaklı bir kamu sektörü oluşturulmasını hedeflemektedir. Kamu sektöründe benimsenen yeni yönetim anlayışının başarıyla uygulanmasının ve hedefine ulaşmasının anahtarı: “inovasyon” dur. Doç. Dr. Ahmet KESİK
Maliye Bakanlığında İnovasyon “Hızlı ve kaliteli hizmet sunan, saydam, hesap verebilir, öncü bir Maliye Bakanlığı” Bu vizyonun temelinde yatan anlayış : Günümüzün sürekli gelişen ve değişen dünyasında, ekonomik istikrarı ve kalkınmayı sürdürülebilir kılmak ve yaşanan sorunları aşmak için kamu yönetiminin ve hizmet anlayışının yeniden yapılandırılması gerekmektedir. Bu dönüşümün; sunulan hizmetlerin kalitesinin odağında hizmet alanlar olacak şekilde iyileştirilmesini ve mevcut kamu yönetimi anlayışının daha saydam, hesap verebilir ve rasyonel olacak şekilde düzenlenmesini içermesi kaçınılmazdır. Doç. Dr. Ahmet KESİK 9
Neler Yaptık? Kamu idarelerinde inovasyon kültürünün benimsenmesi, inovasyon sürecinin yerleşmesi ve başarıyla işlemesi, İnovasyon faaliyetlerine süreklilik kazandırılması ve elde edilecek çıktıların tüm kamuda yaygınlaştırılması amacıyla; 01/01/2008 tarihi itibariyle Bakanlığımızca “Kamuda İnovasyon Yönetim Sistem ve Tekniklerinin Geliştirilmesi (Kamin) Projesi” başlatılmıştır. Doç. Dr. Ahmet KESİK 10
Neler Yaptık? Maliye SGB’de farkındalık + mutabakat İnovasyon için gerekli ortam ve atmosferin oluşturulması Anket uygulaması Tüm çalışanlarla odak grup toplantıları Yöneticilerle taslak eylem planının hazırlanması Yöneticilerin taslak eylem planını çalışanlarla paylaşmaları ve geri besleme almaları Nihai eylem planı Uygulamaya geçiş İnovasyon sistem ve süreci üzerinde çalışma Eğitimler (genele açık + SGB özelinde) Doç. Dr. Ahmet KESİK 11
Neler Yaptık? İnovasyon Fikirleri Yönetim Programı Maliye SGB çalışanları tarafından bireysel veya grup halinde geliştirilen fikirler Başkanın liderliğinde yönetim ekibince değerlendirme ve puanlama Programın sanal ortama taşınması (başvuru ve değerlendirme) Doç. Dr. Ahmet KESİK 12
Neler Yaptık? Maliye SGB genelinde sonuçların duyurulması için dönemsel toplantılar İletişim, bilgi ve deneyim paylaşım ortamı; ‘Katılım Belgesi’yle teşvik; ‘Onur Belgesi’yle ödüllendirme Projelendirme, geliştirme ve uygulamaya alma Geliştirme/uygulama aşamasında 20 proje Doç. Dr. Ahmet KESİK 13
Neler Yaptık? ‘Değişimin Öncüleri’ Grubu Her daireden ve her ünvandan katılımcı ‘Eğiticilerin eğitimi’ İstanbul’da inceleme gezisi Haftalık toplantılar; fikir geliştirme seansları, çalışan motivasyonunu ve iletişimi artırıcı çalışmalar Bakış açılarında/dünya görüşlerinde değişim (“radical change of rationality”) Doç. Dr. Ahmet KESİK 14
Neler Yaptık? Diğer ülkelerle etkileşim ve izleme Güney Kore: 2005’den bu yana hükümetin önceliği Hızla tüm kamu kurumlarında inovasyon anlayışının ve uygulamalarının yaygınlaştırılması Yıllık endekslerle kamu kurumlarının inovasyon performansının ölçülmesi İngiltere: Mart 2008’de ‘Innovation Nation’-Ulusal İnovasyon Stratejisi Bu kapsamda, tüm kamu kurumlarının Eylül 2008 itibariyle ‘Yıllık İnovasyon Plan’larını hazırlamaları ve sunmaları Kamu kurumlarına inovasyon faaliyetlerinde kullanmak üzere önümüzdeki 3 yıl için 2.5 milyar Pound bütçe İnovasyon ve risk yönetimini (iç kontrol bileşeni olarak) gözden geçirme çalışması Doç. Dr. Ahmet KESİK 15
Neler Yaptık? Son 6 ayda: İnovasyon yönetim araçlarının uygulanması Bilgi Yönetimi projesi ve SGB bilgi haritasının çıkarılması İnovasyon metriklerinin tanımlanması Süreç inovasyonu/organizasyonel inovasyon çalışmasıyla başlayan” İnovasyon Temelli İç Kontrol Sistemi” Doç. Dr. Ahmet KESİK 16
Neler Yaptık? İç Kontrol ve İnovasyon İlişkisi İç kontrol, Kurumun tüm faaliyetlerini kapsayan bir süreçtir. Kurumu hedeflerine ulaştırma amacını taşıyan bir yönetim aracıdır. Kişilere bağımlıdır ve kültürel değişim gerektirir: Motivasyon, sahiplenme, pozitif tutum, gelişime açıklık gerektirir. Organizasyonu, tüm yönetici ve çalışanları kapsar. İlk adım olan kontrol ortamının tesisi kültürel dönüşümü; dolayısıyla inovasyon yaklaşımının benimsenmesini ve uygulanmasını gerektirir. SGB çalışanları tarafından bireysel veya grup halinde geliştirilen fikirler Başkanın liderliğinde yönetim ekibince değerlendirme ve puanlandırma Programın sanal ortama taşınması (başvuru ve değerlendirme) Doç. Dr. Ahmet KESİK 17
İç Kontrolün Bileşenleri Neler Yaptık? İç Kontrolün Bileşenleri Kontrol ortamı vizyon, misyon, etik değerler süreçler görev tanımları organizasyon yapısı performans ölçümü Risk değerlendirme Kontrol faaliyetleri risk yönetimi kontrol prosedürleri Bilgi ve iletişim İzleme ve değerlendirme Mevcut durumu dokümante eden değil, pozitif tutum ve destekleyici ortam gerektiren; sürekli gelişim, iyileştirme ve değişim gerektiren, insana dayalı dinamik bir yapı İNOVASYON Doç. Dr. Ahmet KESİK 18
Neler Yaptık? İç Kontrol ve İnovasyon İlişkisi Risk esaslıdır: Hedeflerimize ulaşmayı olumsuz yönde etkileyebilecek durum ve olaylar nelerdir? Bunlara en uygun şekilde nasıl yanıt verebiliriz? Doç. Dr. Ahmet KESİK 19
Neler Yaptık? Maliye SGB’de Yapılanlar ve Gelinen Nokta İnovasyon ortamını geliştirme ve inovasyon kültürünü yayma süreciyle kontrol ortamının oluşturulması Süreçlerin tanımlanması ve detaylı analizi Süreçlerin optimizasyonu Organizasyonun ve görevlerin analizi Detaylı görev tanımları (yetki, sorumluluk, yetki devri, yetkinlik ve beceri...) Performans göstergeleri ve ölçüm sistemi Risklerin değerlendirilmesi ve kontrol faaliyetlerinin tanımlanması Bilgi ve iletişim İzleme ve değerlendirme Doç. Dr. Ahmet KESİK 20
Teşekkürler… ahmet.kesik@sgb.gov.tr