İŞLETMELERDE İFLAS
Giriş Günümüzde ekonomik gelişmenin yanı sıra yaşanan mali başarısızlıklar ya da iflaslar ülke ekonomilerini önemli ölçüde etkilemektedir. Mali başarısızlık, işletmelerin karşılaştıkları farklı durumlara göre değişik şekilde tanımlanmaktadır. Genel olarak mali başarısızlık işletme gelirinin, maliyeti (sermayenin maliyeti dahil) karşılayamamasını, teknik likiditenin kaybedilmesini ifade etmektedir. İflas ise, işletmenin varlıklarının borcunu karşılayamaması durumudur.
İflas, ülkeden ülkeye değişik şekilde tanımlanmaktadır. Örneğin Türkiye’de iflas, bir işletmenin borçlarını ödeyemeyecek duruma düşmesi olarak tanımlanırken, İngiltere’de iflas ödemelerin durdurulmuş olması ile ifade edilmiş ve mali başarısızlığı iflas olarak belirtip mali başarısızlığa uğramış işletmeleri yasal olarak iflas etmiş ya da iflas hükümlerine göre reorganizasyon verilmiş işletmeler olarak belirtmiştir.
Şirket iflaslarının nedenleri Temel becerilerin eksikliği Finansal problemler Borç ödemeyen müşteriler Yönetim problemleri Fazla iş alma Pazarlama problemleri Büyüme problemleri Ailesel problemler
Temel becerilerin eksikliği Girişimcinin işin gerektirdiği temel bilgiye sahip olması gerekir. Tüm işletme fonksiyonları bilmesi mümkün olmayabilir. Ancak temel konular hakkında bilgi sahibi olmalıdır. KOBİ’ler de, genelde tek kişi yani sahibi tarafından yönetilen işletmelerdir. KOBİ sahibinin başarıya ulaşması için, yönetme, zihinsel yetenekler, insanları anlayabilme yeteneği, iletişim kurabilme, teknik bilgi, karar verebilme ve algılama yeteneği gibi pek çok özelliği bünyesinde taşıması gerekmektedir. Oysa, bu yeteneklerin hepsinin birden bir kişide bulunması çok zordur.
Finansal problemler Aşırı Borçlanmadan Kaynaklanan başarısızlıklar Yetersiz Nakit Akışından Kaynaklanan Başarısızlıklar Yetersiz İşletme Sermayesinden Kaynaklanan Başarısızlıklar Bütçe Kontrolünün Olmayışından Kaynaklanan Başarısızlıklar Maliyet Sisteminden Kaynaklanan Başarısızlıklar
Yönetim problemleri İşletmelerin başarısız olma nedenleri ile ilgili araştırma sonuçlarına göre başarısızlıkta en önemli pay yönetimden kaynaklanmaktadır. Yetersiz yöneticilerin muhasebe bilgi sistemine gereken önemi vermemeleri, işletme yönetiminin planlamasını, kontrolünü ve değerlemesini iyi yapmamaları, üstesinden gelinemeyecek projelere eğilimli olmaları işletmeleri mali başarısızlığa iten etmenlerdendir.
Borç ödemeyen müşteriler İşletme alacaklarını zamanında tahsil edemediği durumda nakit sıkıntısı yaşar. Bazı işletmelerin müşteri sayısı az olabilir. Bu da bağımlılığını artıtmaktadır. Borcunu ödeyemeyen müşteri işletmenin en önemli müşterisi ise ve borç miktarı da yüksekse küçük işletmeyi iflasa sürükler.
Fazla iş alma Bazen plansız büyüme sorun olabilir. İşletmenin gerekleştiremeyeceği iş taahhütlerine girmesi nakit akışını bozabilir.
Pazarlama problemleri
Büyüme problemleri İşletme büyüme ile birlikte tüm fonksiyonları ile yeni koşullara ayak uydurmak zorundadır. Plansız büyüme iflasa sebep olabilir.
Ailesel problemler Küçük işletmelerin çoğunluğu aile işletmesidir. Aile şirketi kurmadaki temel etken güvendir. Eğer aile üyeleri arasındaki güven sarsılırsa bu durum şirketin faaliyetlerine de yansır. Aile işletmelerinde yaşanan problemler burada da geçerlidir.
İşletme Dışından Kaynaklanan Başarısızlık Nedenleri İşletme dışı nedenlerden kaynaklanan mali başarısızlık nedenleri, Ekonomik, Politik ve Teknolojik.
Ekonomik Nedenlerden Kaynaklanan Başarısızlıklar İşletmelerin başarısız olmasına neden olan ekonomik nedenlerden bazıları aşağıda sıralanmıştır: Rekabet, İşletmenin kârlarındaki azalma, Halkın talebindeki azalma, Sermaye masrafları ve ödemelerdeki artışlar.
Politik Nedenlerden Kaynaklanan Başarısızlıklar Hükümetlerin devlet müdahalesi ile ekonomik sistemi düzenlemesinden işletme faaliyetleri hem doğrudan hem de dolaylı yönden etkilenir. devletin, ithalatı serbest bırakma, belirli alanlara yatırım yapma, bazı faaliyet konularını kamulaştırma, işletmelere yapılan yardımları kesme vb. şeklinde işletmelerin aleyhine sayılabilecek uygulamaları da vardır.
Teknolojik Nedenlerden Kaynaklanan Başarısızlıklar Teknoloji, üretim ve yönetimde emeğe dayalı sistemden makineye dayalı sisteme geçilerek yeni bilgi, teknik, araç-gereç ve makinelerin kullanılması sürecidir. Bu süreç işletmelerin sürekliliği ve etkin çalışmaları ile ilgilidir. Çünkü işletmelerin teknolojik yeniliklere önem vermeleri sayesinde toplumun istediği mal ve hizmetler daha kaliteli ve düşük maliyetle üretilir.