MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MESLEKÎ EĞİTİMDE YENİ YAKLAŞIM Ankara - 2010
“Eğitim ve öğretimde uygulanacak yöntem, bilgiyi insan için gereksiz bir süs, bir baskı aracı, yada bir uygarlık zevkinden çok, yaşamda başarıya ulaşmayı sağlayan işe yarar ve kullanılabilen bir aygıt durumuna getirmektir.” M. Kemal ATATÜRK
NEDEN YENİ BİR YAKLAŞIM (1) Eğitim ile İş Piyasası arasındaki denge giderek bozulmuş, küresel piyasalarla bütünleşmeye çalışan Türkiye ekonomisinin ihtiyaçlarına cevap verecek yetişmiş, nitelikli ve esnek bir işgücü hacmi giderek daralmaya başlamıştır.
NEDEN YENİ BİR YAKLAŞIM (2) Dünyadaki teknolojik gelişmeler bir yandan ekonomik büyüme ve refah ortamı oluştururken, diğer yandan yeni çalışma ortamlarına ve biçimlerine, bireylerin ve toplumların eğitim yoluyla hazırlanması gerçeğini ortaya koymuştur.
NEDEN YENİ BİR YAKLAŞIM (3) Bu gerçekten hareketle; iş piyasasının ihtiyaçlarına cevap verebilen, ilköğretim, genel orta öğretim ve yüksek öğretim sistemleri ile bütünlük içerisinde, modern, esnek ve kaliteli bir mesleki eğitim sistemi için yeni bir yaklaşım oluşturulması çalışmalarına başlanmıştır.
8. Beş Yıllık Kalkınma Planı Yeni yaklaşım kapsamında uygulamaya konulan modelde, ve Şûra Kararları temel alınmıştır. 1963-2000’e Kalkınma Planları 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı 9. Yedi Yıllık Kalkınma Planı Avrupa Birliği Müktesebâtı Hükümet Programları 58,59,60
YENİ YAKLAŞIMIN HEDEFLERİ İş piyasasındaki arz talep dengesini gözeten hayat boyu öğrenme ilkelerine fırsat veren bir mesleki ve teknik eğitim sistemi geliştirmek, Mesleki ve teknik eğitim sisteminin karar alma, uygulama ve izleme süreçlerine ulusal ve yerel düzeylerdeki paydaşların katılımını sağlamaktır. Mesleki ve teknik eğitim sisteminde yer alan ulusal ve yerel düzeylerdeki bütün paydaşların kurumsal kapasitelerini güçlendirmek,
YENİ YAKLAŞIMIN AMACI Meslekî eğitim sistemimizi; 12 yıllık zorunlu eğitime geçiş için alt yapı oluşturacak şekilde düzenlemek, AB ve gelişmiş ülkelerdeki eğitim sistemi ile eşgüdümlü hale getirmek, Hayat boyu öğrenme ilkeleri doğrultusunda ve iş piyasasındaki arz talep dengesini gözetecek şekilde düzenlemek.
MEGEP: BİR REFORM PROJESİ Türkiye’deki mesleki eğitim sisteminin güçlendirilmesini amaçlayan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Avrupa Komisyonu arasında imzalanan bir anlaşma sonucu yürürlüğe girmiş, Avrupa Birliği hibesi ile gerçekleştirilmiş Türkiye genelinde 30 ilde ve 145 pilot kurumda uygulanmış 51 Milyon Avro bütçeli 5 yıllık bir projedir. Proje uygulama süreci sona ermeden ülke genelinde yaygınlaştırılması ile kendine özgü bir yapıya sahiptir.
PİLOT OKUL VE KURUMLARIN BULUNDUĞU İLLER Bölge Ofisleri Pilot İller
Mesleki Eğitimdeki Yeni Yaklaşımın Alanda Uygulanması
İş Piyasası İhtiyaç Analizi (1) Türkiye iş piyasasının yapısı hakkında 1995-2007 yılları arasındaki mevcut verilerden yola çıkılarak “Türkiye'nin İş Piyasası Raporu” hazırlanmıştır. İŞKUR Genel Müdürlüğü ile 10 ya da daha fazla personel çalıştıran 5700 işletmede “İş Piyasası ve Beceri İhtiyaç Analizi Anketi” yapılmıştır. Türk İş Piyasasının yapısı hakkında MEB- İŞKUR işbirliği ile yapılan geniş kapsamlı ilk çalışmadır.
İş Piyasası İhtiyaç Analizi (2) İş Piyasası ve Beceri İhtiyacı Anketi ile Çalışmanın yapıldığı illerdeki iş piyasasının yapısı Hangi mesleklerin gelecekte popüler olacağı ya da olmayacağı İş piyasasında ihtiyaç duyulan meslekler ve İhtiyaç duyulan beceriler vb. konuların tespit edilmesi hedeflenmiştir.
Meslek Analizi 2004-2005 yıllarında yapılan sektör ve iş analizi çalışmalarında 2., 3. ve 4. seviyelerde toplam 576 mesleğe ilişkin analiz çalışmaları tamamlanmıştır. ISCED 97’ ye Göre 51 Genel Alanda Tespit Edilen 4. Seviye 245 3. Seviye 253 2. Seviye 78 ----------------------------- Toplam 576 meslek analizi
Ön Plana Çıkan Meslekler Ayakkabı Modelistliği Peyzaj Yaşam Destek Ve Tedavi Cihazları Sinyal İzleme Teşhis ve Kayıt Cihazları Özel Eğitim Deniz Araçları Ressamlığı Çelik Gemi İnşaa Gemi Otomasyonu Gemi Yönetimi Animatörlük Çocuk Animatörlüğü Büro Makinaları Teknik Servisi Haberleşme Sistemleri Mekatronik TV Muhabirliği Müşteri Temsilciliği Fuar Organizasyonu Yaşlı Bakımı Engelli Bakımı PVC Doğrama ve Montaj Petrol-Rafineri Deri İşleme Çelik Konstrüksiyon Teknik Yapım-Yayın Raylı Sistemler İşletme Plastik Sanatlar Uçak Elektroniği Lojistik Host/Hosteslik
Meslek Standartları 576 mesleğe ilişkin analizler meslek standardı formatına uygun hale getirilmiş, 65 meslek standardı son taslak olarak kullanıma sunulmuştur. Sektör kuruluşları İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İTKİB), Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES), Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV), Ankara Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği (ANKESOB),Uluslar Arası Nakliyeciler Birliği (UNB), vb. meslek standardı geliştirme konusundaki kurumsal kapasitelerinin arttırılması yönünde Proje tarafından desteklenmiştir.
Örgün Öğretimde 8 Referans Seviye 7 6 5 4 3 2 1 SEVİYE 2005 Mart ta Eğitim Bakanlığının Şubat ve Aralık 2004 tarihlerinde Mastrich tavsiyeleri desteklemek amacıyla Mart 2005 Bürükselde AYÇ oluşturulmasına karara verilmiştir. Buna istinaden Taslak Belge Hazırlanıp Haziran 2005 hazırlanarak AB Eğitim bakanlığına gönderiliyor. SEKTOR VE ODALAR
8 Referans Seviye ve İş Piyasasındaki Unvanlar 7 6 5 4 3 2 1 Seviye SEKTÖR VE ODALAR
Eğitim Standartları Meslek standartları ve meslek analizlerinden hareket edilerek mesleklere ilişkin yeterlilikler belirlenmiş ve eğitim öğretim programları dâhilinde 4. seviye 197 (dal) mesleğin eğitim standardı hazırlanmıştır.
Program Geliştirme (1) Uluslararası entegrasyonu sağlamak amacıyla Eğitimin Uluslararası Standart Sınıflandırılması (ISCED’97) sistemi kullanılmıştır. Bu kapsamda program geliştirme çalışmaları Sosyal Ortaklarla (TOBB, TUSIAD, TESK, TİSK, TÜRK-İŞ, DİSK, HAK-İŞ ) birlikte Bakanlığımız koordinesinde yürütülmüştür 2004–2005 eğitim-öğretim yılında, proje kapsamında geliştirilen 17 alan 64 dalda 9–10–11–12. sınıfların programları Talim ve Terbiye Kurulu tarafından onaylanmış ve pilot okullarda uygulanmaya başlanmıştır.
Program Geliştirme (2) ISCED’97 de yer alan mesleki eğitim alanları doğrultusunda ve sektör taraması sonuçlarına göre toplam 42 alanda 192 dal programı,Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığınca 02.06.2006 tarih 269 sayılı kurul kararı ile kabul edilerek Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında 2006-2007 eğitim-öğretim yılından itibaren Türkiye genelinde uygulanmaktadır. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığınca 14.09.2007 tarih 152 sayılı kurul kararı ile 42 alanda 197 dal programı kabul edilmiştir.
Program Geliştirme (3) Temmuz 2010 itibarıyla Türkiye genelinde uygulamaya konulan 58 alanın 10, 11 ve 12 sınıflarına ait yaklaşık 6900 modüler eğitim materyali programda yer almaktadır. Tüm modüller öğrenci ve öğretmenler tarafından kullanılmak üzere www.megep.meb.gov.tr adresinde ve ilgili genel müdürlük sayfalarında yayınlanmaktadır.
GOÖ MTOÖ İLKÖĞRETİM OKUL ÖNCESİ EĞİTİM HAYAT BOYU ÖĞRENME Dikey Geçiş Yüksek Öğretim ÜNİVERSİTE MESLEK YÜKSEKOKULU MESLEKÎ EĞİTİM KONSEYİ + MEB ÖĞRENCİ SEÇME SINAVI Sınavsız Geçiş SÜREKLİ EĞİTİM MERKEZLERİ Meslekî Eğitim 4 Yıllık Lise 4 Yıllık Lise Sertifika-Belge 18 12 Açık Öğretim MESLEKÎ EĞİTİM MERKEZİ Modüler Programlar 17 11 Orta Öğretim Özel Mesleki MTOÖ GOÖ Eğitim Kursları Modüler Programlar 16 10 ÜSTÜN ZEKALI ÇOCUKLAR İÇİN SINIF ŞUBE SINIRI OLMAYAN PROGRAMLAR E-Öğrenme ORTAK SINIF ORTAK SINIF 15 9 REHBERLİK VE YÖNLENDİRME SBS REHBERLİK TEST, ÖLÇEK VE ENVANTERLER 14 8 13 7 SBS 12 6 SBS İLKÖĞRETİM 11 5 İlköğretim 10 4 9 3 8 2 7 1 Okul OKUL ÖNCESİ EĞİTİM 6 Öncesi Yaş Sınıf
Alan Değişikliği İmkanı Okul Yapısı ve Geçişler İLKÖĞRETİM 9. SINIF (ORTAK) 10. SINIF 12. SINIF 11. SINIF DİPLOMA YÜKSEK ÖĞRENİM Genel Ortaöğretim İ Ş H A Y T I SERTİFİKA YETİŞKİNLER Mesleki Ortaöğretim Alan Değişikliği İmkanı Telafi Eğitimi Okul Yapısı ve Geçişler
PROGRAM YAPISI (MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ ALANI VE DALLARI) MESLEK/DALDA İŞ BAŞINDA EĞİTİM ALAN DAL M E Z U N İ Y T 9. SINIF 10. SINIF 11. SINIF 12. SINIF OTOMOTİV GÖVDE ELEMANI OTOMOTİV GÖVDE ELEMANI ORTA ÖĞRETİMDE ORTAK SINIF ALAN EĞİTİMİ (TEMEL VE ORTAK YETERLİKLER) OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKÇİSİ OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKÇİSİ OTOMOTİV BOYACISI OTOMOTİV BOYACISI İŞ MAKİNELERİ İŞ MAKİNELERİ TARIM MAKİNELERİ TARIM MAKİNELERİ 2. SEVİYE 3. SEVİYE 4. SEVİYE ALANDA DİPLOMA MESLEKTE SERTİFİKA ALMAYA HAK KAZANILIR.
PROGRAM YAPISI (GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ ALANI VE DALLARI) MESLEK/DALDA İŞ BAŞINDA EĞİTİM ALAN DAL M E Z U N İ Y T 9. SINIF 10. SINIF 11. SINIF 12. SINIF ORTA ÖĞRETİMDE ORTAK SINIF ALAN EĞİTİMİ (TEMEL VE ORTAK YETERLİKLER) KADIN GİYİM MODELİSTLİĞİ KADIN GİYİM MODELİSTLİĞİ İÇ GİYİM MODELİSTLİĞİ İÇ GİYİM MODELİSTLİĞİ DERİ GİYİM DERİ GİYİM HAZIR GİYİM MODEL MAKİNECİ HAZIR GİYİM MODEL MAKİNECİ KESİM KESİM 2. SEVİYE 3. SEVİYE 4. SEVİYE ALANDA DİPLOMA MESLEKTE SERTİFİKA ALMAYA HAK KAZANILIR.
PROGRAM YAPISI (PAZARLAMA VE PERAKENDE ALANI VE DALLARI) MESLEK/DALDA İŞ BAŞINDA EĞİTİM ALAN DAL M E Z U N İ Y T 9. SINIF 10. SINIF 11. SINIF 12. SINIF ORTA ÖĞRETİMDE ORTAK SINIF ALAN EĞİTİMİ (TEMEL VE ORTAK YETERLİKLER) SATIŞ ELEMANLIĞI SATIŞ ELEMANLIĞI SİGORTACILIK SİGORTACILIK EMLAK KOMİSYONCULUĞU EMLAK KOMİSYONCULUĞU 2. SEVİYE 3. SEVİYE 4. SEVİYE ALANDA DİPLOMA MESLEKTE SERTİFİKA ALMAYA HAK KAZANILIR.
YAYGIN EĞİTİMDEN ÖRGÜN EĞİTİME (SERTİFİKADAN DİPLOMAYA) 4. SEVİYE G E N L K Ü T R D S İ 3. SEVİYE OTOMOTİV GÖVDE ELEMANI M E Z U N İ Y T OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKÇİSİ 2. SEVİYE DİZEL OTOMOTİV MEKANİKERİ OTOMOTİV BOYACISI + OTOMOTİV RADYATÖRCÜSÜ BENZİNLİ OTOMOTİV MEKANİKERİ İŞ MAKİNELERİ OTOMOTİV SUSTACISI OTOMOTİV ELEKTRİKÇİSİ TARIM MAKİNELERİ OTOMOTİV FREN BAKIM ONARIMCISI OTOMOTİV TEST ve AYARCISI OTOMOTİV KİLİTÇİSİ DİZEL POMPA ve ENJEKTÖR AYARCISI OTOMOTİV CAMCISI OTOMOTİV LASTİK SATIŞ ve SERVİSÇİSİ OTOMOTİV LPG MONTAJ, BAKIM ve ONARIMCISI OTOMOTİV AKÜ SATIŞ ve SERVİSÇİSİ ÖN DÜZEN ve BALANS AYARCISI ALANDA DİPLOMA ALMAYA HAK KAZANILIR. OTOMOTİV EKZOZCUSU OTOMOTİV KAPORTACISI
MESLEK LİSESİ MEZUNU OLABİLMEK İÇİN ALINMASI GEREKEN KÜLTÜR DERSİ SAATİ TOPLAMI
Avrupa Uzayı İş Piyasası 1 2 6 3 4 5 Hayat Boyu Öğrenme Ploteus Öğrenme Fırsatları Veri Tabanı 5- Lisan Portföyü 4- Sertifika Eki 3- Diploma Eki 2- Hareketlilik 1- Özgeçmiş CV Avrupas Portföyü Vatandaş Entegre Avrupa Kredi Transfer ve Birikim Sistemi Öğrenme Çıktıları Alanda Eğitim (Alaylı) Resmi Olmayan Öğretim ve Eğitim Yaygın Eğitim Örgün Öğretim Hayat Boyu Öğrenme 1 2 3 4 5 6 İş Piyasası 8 Seviyeli Yeterlilik
ULUSAL YETERLİLİK SİSTEMİ Ulusal meslek standartlarını ve yeterlilikleri kapsayan, Uluslararası kıyaslanabilirlik ve denklik için gerekli altyapıyı oluşturan, İşgücünün serbest dolaşımını kolaylaştıran, Yaşam boyu öğrenme ilkelerini destekleyen, İşverenin kaliteli insan gücüne erişimini kolaylaştırıp, istihdamı artıran, İşletmelerin rekabet gücünü artıran Bireylere çalışma alanı ile ilgili güvence sağlayan, Adil, şeffaf ve güvenilir bir sistemdir.
Mesleki Yeterlilik Kurumu-MYK Ulusal mesleki yeterlilik sistemini kurmak ve işletmeyi hedefleyen Meslekî Yeterlilik Kurumu AB uyum yasaları çerçevesinde TBMM Genel Kurulunda oybirliği ile kabul edildi. Kabul tarihi:21 Eylül 2006 Kanun No:5544 07 Ekim 2006 tarih, 26312 sayılı R.G. MEGEP, Ulusal Meslek Standartları Kurumu (UMSK) kanun tasarısı taslağının 5544 sayılı MYK kanununa dönüştürülmesinde destek sağlamıştır. MYK çalışanlarının kullanımına yönelik bir rehber niteliğinde ve ilgili kanun, yönetmelikler ve uygulama rehber ve yönergelerinden oluşan MYK El kitabı hazırlanmıştır.
MYK GENEL KURULU Toplam = 39 ÇvSGB (2) MEB (3) YÖK (3) DPT (1) Maliye Bak. (1) Sağlık Bak. (1) TSE (1) Bayındırlık Bak. (1) Tarım Bak. (1) Sanayi Bak. (1) Kültür Bak. (1) AB Sek. (1) İŞKUR (1) KOSGEB (1) KAMU KURUMLARI TEMSİLCİLERİ = 19 TOBB (4) TESK (4) Ziraat Oda. (1) TİM (1) İşçi Sendikası (2) TÜRSAB (1) İşveren Sendikası (3) İşçi Sendikası (2) İşçi Sendikası (2) SOSYAL ORTAK VE SİVİL TOPLUM TEMSİLCİLERİ = 20 Toplam = 39
MYK YÖNETİM KURULU Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcisi Millî Eğitim Bakanlığı temsilcisi Yükseköğretim Kurulu temsilcisi Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları temsilcisi İşçi sendikaları konfederasyonları temsilcisi İşveren sendikaları konfederasyonları temsilcisi
MYK’NIN GÖREVLERİ Ulusal meslek standartlarını temel alarak, teknik ve meslekî alanlarda ulusal yeterliliklerin esaslarını belirlemek. Standartları belirlenecek meslekleri belirlemek ve bu standartları hazırlayacak kurum ve kuruluşları tespit etmek. Ulusal meslekî yeterlilikler alanındaki eğitim ve öğretim kurumlarını ve programlarını akredite edecek kurumları belirlemek. Sınav ve belgelendirme sistemi kapsamında; yeterliliği belgelendirecek yetkilendirilmiş kurumları belirlemek ve sınavlarda başarılı olanlara sertifika verilmesini sağlamak. Türkiye'de çalışmak isteyen yabancıların sahip oldukları meslekî yeterlilik sertifikalarının doğruluğunu belirlemek.
Türkiye’de Mesleki Yeterlilik Sistemi TÜRKAK Yetkilendirme ve Akreditasyon MYK SEKTÖRLER Yetkilendirilmiş Kurum Sektör Komitesi Meslek Standartları Eğitim Standartları Müfredat Geliştirme Soru ve Bilgi Bankası Akredite Edilmiş Kurum Sınav ve Belgelendirme
Yeni Program Perspektifinin Getirdiği Yenilikler MEVCUT ÖĞRETİM PROGRAMLARI MODÜLER ÖĞRETİM PROGRAMLARI Dar tabanlı eğitim Geniş tabanlı ve alan/dal esasına göre düzenleme Klasik program yaklaşımı Yeterli, esnek, açık, ekonomik, kullanışlı, heterojen gruplarda kullanılabilme ve öğretmene yardımcı modüler program anlayışı İş piyasasının ihtiyaçlarını yeterince yansıtmıyor. Program geliştirme sürecine iş piyasasının aktif katılımı ve iş piyasası analizine dayalı Meslekleri tanımadan doğrudan alana kayıt 9. Sınıfta tanıtım Yönlendirme dersi ile sektörleri tanıyarak ilgi ve yeteneklerine göre meslek seçme imkânı
Yeni Program Perspektifinin Getirdiği Yenilikler MEVCUT ÖĞRETİM PROGRAMLARI MODÜLER ÖĞRETİM PROGRAMLARI Programın uygulanmasında öğretmen öğrenciden daha aktif Öğrenci merkezli, öğrenci daha aktif ve öğrencinin öğrenme hızına göre öğretim. Uluslar arası temele dayalı değil Mesleklerin Uluslar arası sınıflandırılması (ISCED 97) temel alınmıştır. Öğretim programları genellikle konu başlıklarından oluşmakta Öğretmen ve öğrenci modülleri, yöntem- teknik, değerlendirme, kaynaklar ve araç gereçler var Öğrencinin öğretim sürecinin herhangi bir noktasında ayrılması durumunda tasdikname verilmekte Öğretim sürecinin herhangi bir noktasında ayrılma durumunda sertifika alabilme esnekliği
Yeni Program Perspektifinin Getirdiği Yenilikler MEVCUT ÖĞRETİM PROGRAMLARI MODÜLER ÖĞRETİM PROGRAMLARI Alanlar arasında geçiş yok Alan ve dal programları arasında esnek geçişler Program geliştirme sürecinde sosyal ortaklar sadece toplantılara katılmakta ya da hazırlanan programlara görüş bildirmekte Program geliştirme sürecine sosyal ortakların aktif olarak katılımı Bilgi ve becerilerin % 80-90 oranında ortak olduğu alanların her birisi için ayrı program açılması söz konusu Benzer meslekleri geniş tabanda toplanmıştır. Her iş gücü için ortak olan “Ortak Becerilerin” öğretimi yok Ortak becerilerin öğretimi var
Yeni Program Perspektifinin Getirdiği Yenilikler MEVCUT ÖĞRETİM PROGRAMLARI MODÜLER ÖĞRETİM PROGRAMLARI Yerel iş gücünün ihtiyaçlarını yeterince dikkate alacak esneklikte değil Yerel iş gücünün ihtiyaçlarına duyarlı ve yerel iş gücü ihtiyaçlarına göre sertifika eğitimi yapma imkânı Öğretim süresi 3 yıl Ortak sınıfla birlikte öğretim süresi 4 yıl Öğretim içerikleri ile program isimleri uyumlu değil ( Motor bölümü) Öğretim programları ile içerikleri uyumlu( Motorlu Araçlar Teknolojisi Alanı) Meslek değiştirmek isteyenlere öğretim sürecine yeniden başlamak zorunda Meslek değiştirmek isteyenlere sadece eksik modülleri alarak mesleki eğitim alma imkanı
Yeni Program Perspektifinin Getirdiği Yenilikler MEVCUT ÖĞRETİM PROGRAMLARI MODÜLER ÖĞRETİM PROGRAMLARI Sadece kayıt olunan meslek alanında diploma alınabilmekte Kayıt olunan meslek alanının diploması ile birlikte sertifika alınabilmekte Öğretimin sonunda değerlendirme Değerlendirme sonucunda kaldı- geçti Hemen değerlendirme Test sonucunda elde edilen başarıya göre yeniden yönlendirme Sadece örgün eğitime devam edenler için tasarlanmıştır. Örgün eğitimle birlikte yaygın eğitimde ve yaşam boyu eğitimde de etkili olarak kullanılabilme esnekliği Genellikle program geliştirme yaklaşımında konu ekleme ve çıkartma söz konusu Yeterliğe göre değerlendirme ve yeni teknolojik gelişmeleri kısa sürede öğretime yansıtabilme esnekliği
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Çözüm : Sınıf geçme ve sınav yönetmeliği modüler öğretim programlarına göre düzenlenmelidir. Sorun : Modüller bir ya da birden fazla yeterliliği kazandırmayı hedefleyen öğretim materyalleridir ve çoğunlukla birbirinin devamı niteliğindedir. Mevcut yapıda modüller adeta birer ünite olarak algılanmakta 1. basamak modülden başarılı olamadığı halde öğrencinin takip eden modüllerde başarılı olması halinde sınıfı geçmesine imkan verilmektedir.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : İşletmede yapılan beceri eğitimlerinde işletmeler öğrencileri ucuz iş gücü olarak görmekte, öğretim programlarında belirtilen kazanımlarla ilgisi olmayan farklı işleri yaptırmaktadır. Çözüm : 3308 nolu kanun bu doğrultuda yeniden düzenlenmelidir. Kazanılması gereken yeterliliklerin elde edilmemesinden işletmeler de sorumlu tutulmalıdır.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : Halk eğitim merkezleri genellikle istihdama yönelik meslek edindirme kurs faaliyetlerinden ziyade okuma yazma ve hobi kurslarına ağırlık vermeye başlamıştır. Çözüm : Halk eğitim merkezlerinin, yeterliliğe dayalı modüler öğretim programları uygulayarak yatay ve dikey geçişlere imkan sağlayarak istihdama yönelik mesleki eğitim verebilmeleri için kapasitelerinin geliştirilmesi gereklidir. Halk eğitim Merkezleri “Meslek Kazandırma Merkezleri”, “Hayat Boyu Öğrenme Merkezleri” veya “Sürekli Eğitim/Öğrenme Merkezleri” olarak yeniden yapılandırılmalıdır.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : Çalışma piyasasında sertifikasız meslek elemanları çalıştırılmakta ve var olan belgeler kişilerin yeterliklerini göstermemektedir. Çözüm : Sertifikası olmayan meslek elemanlarının işverenlerce işe alınmaması ve mevcut çalışanların sertifika almaya özendirilmesi gereklidir. Sertifikaların seviyelerine göre işverenlerce ödenecek taban ücret belirlenmelidir.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : Tüm meslekî ortaöğretim kurumlarında modüler sistem uygulamaları yaygınlaştırılmış olmasına rağmen henüz yaygın eğitim kurumlarında bu mümkün olamamıştır. Bu durum MYK tarafından verilecek belgelendirme sisteminde standartizasyon sağlanmasına engel olacaktır. Çözüm : Örgün ve yaygın eğitim kurumlarının tamamında modüler öğretim sistemine geçilerek meslekî yeterliliklerde standardın sağlanması gereklidir.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : Çalışanlar işyerlerinden kaynaklanan bir zorlama olmadığı sürece mesleklerime ilişkin yeni geliştirilen yeterlilikleri kazanma yoluna gitmemektedirler. Bu da bu kişilerin işten çıkarılmalarına ve yerlerini bu yeterliliklere sahip kişilere bırakmaları anlamına gelmektedir. Çözüm : Hayat boyu öğrenme ilkelerinden hareketle hangi yaşta, hangi eğitim seviyesinde olursa olsun isteyen herkesin istediği seviyeye kadar meslekî eğitim almasına imkan verilmelidir. Herkes mesleki eğitim almak için teşvik edilmelidir.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : 3308 sayılı (değişik 4702 sayılı kanun) Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu kapsamında oluşturulan İl Meslekî Eğitim Kurulu ve 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu kapsamında oluşturulan İl İstihdam Kurulu incelendiğinde üyelerinin aynı kurum temsilcilerinden oluşmakta ve işlevsel olma özelliklerini kaybetmişlerdir. Çözüm : İllerdeki İl Meslekî Eğitim Kurulu ile İl İstihdam Kurulunun acilen birleştirilerek etkili çalışmasının sağlanması gereklidir. Bunun için kanunlarda değişiklik yapma ihtiyacı vardır. Zaman kaybının önlenmesi açısından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığı tarafından ortak yayınlanacak bir genelge ile bu kurulların, gerekli kanuni düzenlemeleri beklemeksizin birlikte çalışmaları sağlanabilir. İl Meslekî Eğitim ve İstihdam Kurulu mesleki eğitimin yerel ihtiyaçlar doğrultusunda yapılmasını ve etkili bir işpiyasası bilgi sisteminin kurulmasında aktif rol almalıdır.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : Meslekî ve teknik öğretmenlerinin teknolojik gelişmelere paralel olarak hazırlanan yeterliliğe dayalı modüler öğretim programlarının gereği donanıma sahip olmamasıdır. Çözüm : Meslekî ve teknik öğretmenlerin belirli periyotlarla sektörde teknik eğitim alarak piyasayı yakından takip etmeleri sağlanmalıdır.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : Ülkemizde halen etkili bir yönlendirme ve kariyer rehberliği sistemi yoktur. Çözüm : İŞKUR daha fonksiyonel hale getirilmelidir. İllerde bir ofis yerine ihtiyaç kadar ofis kurulmalıdır. Bu yolla işgücü dışındaki nüfus daha yakından takip edilerek kazanımların bir veritabanında toplandığı etkili bir kariyer rehberlik sistemi oluşturmak mümkün olacaktır. Böylelikle İşsizlerin iş piyasasına geçişte karşılaştıkları beceri eksikliği problemleri giderilerek işsizlerin iş sahibi olmaları sağlanmalıdır.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : Ülkemizde iş piyasasının etkili olarak planlanabilmesi için halen işgücü piyasası ihtiyaç analizleri yapılmamaktadır. Çözüm : İşgücü piyasası ihtiyaç analizlerinin düzenli olarak yapılması gerekmektedir. Bu analizlerin pratik hale getirilmesi için çeşitli uygulama teknikleri geliştirilmelidir. İŞKUR’a işletmeler tarafından verilen bildirgeler birleştirilerek iş piyasası analizine yardımcı olacak temel sorular da bu bildirgelerde yer almalıdır.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : Meslekî-teknik eğitim kurumlarındaki alan ve dallar ihtiyaç analizine dayalı olarak açılmamaktadır. Çözüm : Yapılacak meslek ve işgücü analizi çalışmalarına dayalı olarak ilçenin, ilin, bölgenin ve ülkenin ihtiyaç duyduğu istihdam oluşturmaya katkı sağlayacak yeterliliğe dayalı programlar ticaret ve sanayi odaları, alt birlikleri ve sektörle belirlenmesi gereklidir.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : Genel lise mezunlarının çoğunluğunun üniversiteye girememeleri ve istihdam edilememeleri. Çözüm : Genel lise öğrencilerinin ikinci bir programla, fark meslek derslerinin ve bağlı becerilerin kazandırılarak meslek lisesi mezunu olabilmeleri yolunun kamuoyuna duyurulması gereklidir.
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Problem : Meslekî-teknik eğitim kurumlarının atölye donanımlarının yenileştirilmesinde, yeni teknolojilerin takibinde bütçe kaynaklarının yeterli olmaması. Çözüm : Meslekî-teknik eğitim kurumlarının eğitim-öğretim sürecine; ticaret ve sanayi odalarının, sektör temsilcilerinin, meslek oda ve birliklerinin aktif katılımlarının sağlanmasının yolu açılmalıdır.
Mesleki eğitimde; arza dayalı olmayan, arz talep dengesini gözeten, öncelikle yerel, bölgesel, ulusal ve uluslar arası standartları esas alan mesleki ve teknik eğitim sistemi ülkemize hayırlı olsun.