Anket Tekniği

Anket tekniği sistematik bir veri toplama tekniğidir Anket tekniği sistematik bir veri toplama tekniğidir. Anket yöntemi ile demografik bilgiler, inanç, duygu, görüş, performans gibi farklı türlerde verilerin toplanması mümkündür.

Anket, sosyal bilimlerde yaygın olarak kullanılan veri toplama araçlarından biridir.

Anketler 19. yüzyıldan günümüze kadar kullanıla gelmektedir.

Anket tekniği ile geniş bir yanıtlayıcı kitlesine ulaşılabilmesine karşın bu yolla derinlemesine bilgi toplanamamaktadır.

Bir anketin hazırlanma sürecinde aşağıdaki soruların yanıtlanması gerekmektedir: Anketin amacı nedir? Anket ile ne tür verilerin toplanması gerekmektedir? Anketin uygulanacak kitlenin özellikleri nedir? Anket nasıl (yüz yüze, telefonla, posta ile vs.) uygulanacak? Anket maddeleri nedir? Anket ile toplanan veriler nasıl analiz edilecek?

Bu tekniğin en belirgin özelliği yanıtlayıcılara çeşitli türlerde soruların yöneltilmesidir.

Anket maddeleri şu türlerden birinde ya da birkaçında olabilir: Çoktan seçmeli maddeler Birden fazla yanıtlı maddeler En doğru yanıtlı maddeler Eşleştirmeli maddeler Evet hayır maddeleri Dereceleme türü maddeler Kısa cevaplı maddeler Uzun cevaplı maddeler

Anket maddelerinin açık, kısa, odağının belirlenmiş olmasına dikkat edilmelidir. Bir madde birden fazla durumla ilgili olmamalıdır.

Anketlerde kullanılan dilin yanıtlayıcılar tarafından anlaşılabilecek olmasına özellikle dikkat edilmelidir.

Anket tekniği yüz yüze uygulanıyorsa anlaşılmayan sorular açıklanmalıdır. Anketin yazılı olarak uygulanması durumunda gerekli açıklamalar formun üzerinde yapılmalıdır.

Anketlerde yanıtlayıcının kimliğini ortaya çıkaracak maddeler (isim gibi) yer almamalıdır.

İyi bir anket hazırlayabilmek için yanıtlayıcıların demografik, sosyal ve kültürel özellikleri önceden bilinmelidir.

Anketler genelde, anketin amacını ve verilerin nasıl kullanılacağını anlatan kısa bir giriş paragrafı ile başlar.  Bazen bu bilgiler ankete iliştirilmiş bir kapak  mektubunda verilir. 

Giriş paragrafını, anketin nasıl doldurulacağını anlatan kısa kurallar takip eder.  Anketin başında insanlara güven vermek için toplanan verilerin gizli kalacağına dair bir ifadeye yer verilmelidir.

Giriş bölümümde ayrıca anketlerin teslimi ile ilgili bilgilere (nereye, ne zaman vs.) yer verilmelidir.

Bazen anket ile inanç, görüş, düşünce, tercih, ilgi v. s Bazen anket ile inanç, görüş, düşünce, tercih, ilgi v.s. gibi yapılarla ilgili veri toplamak istenilebilir. ölçülmek istenebilir. Bu durumda birkaç başlangıç sorusundan sonra asıl sorulara geçilir.

Araştırmacı çok bilgi toplamak amacıyla uzun anketler hazırlama yoluna gitmemeli, ankete katılma zorunluluğu olmayan bir kişinin işini mümkün olduğu kadar kolaylaştırmaya çalışmalıdır.

Ayrıca anketin başında kolay yanıtlanabilen sorulara yer verilmesi, yanıtlayıcıların kaçınabileceği soruların ise sona bırakılmasına dikkat edilmelidir.

Anketler birbirinden farklı yapıları yoklamaya yönelik ve farklı türlerdeki maddelerden oluştuğu için geçerlik ve güvenirlik çalışmaları ölçeklerde olduğu gibi yapılamamaktadır.

Ancak yine de anket formunun geçerlik ve güvenirliğin sağlanması açısından alınması gereken önlemler bulunmaktadır: Eğer mümkünse anket maddeleri daha önce toplanmış verilere, diğer anketlerin incelenmesine ve alan yazın taramasına dayanılarak hazırlanmalıdır Anket maddeleri hazırlanırken yanıtlayıcıların özellikleri ve anketin uygulanma koşulları göz önünde bulundurulmalıdır Anket maddelerinin anketin amacı ile tutarlı olmasının sağlanmalıdır Anketin görünüş geçerliği uzman görüşüne başvurularak alınmalıdır

Anketin nihai formu oluşturulmadan önce pilot uygulamanın yapılarak form üzerinde düzeltmelerin yapılması kapsamın yeterli olup olmadığı, maddelerin anlaşılıp anlaşılmadığı gibi noktaları aydınlatmada oldukça önemlidir.

Bazı durumlarda anket maddelerinin görüşme yolu ile ön uygulamaya tabi tutularak denenmesi yolluna da gidilmesi gerekebilmektedir.

Anketler ile toplanan veriler, veri türüne göre çeşitli yollarla analiz edilebilirler. Ancak uygulamada anketlerin daha çok yüzde, frekans, çapraz tablo ve betimsel analiz teknikleri kullanılarak analiz edildikleri görülmektedir.

Genel olarak posta ya da eposta yolu ile yapılan anketlerin dönüş oranının yüz yüze yapılan anketlere göre düşük olduğu bilinmektedir. Anket formları bu durumu göz önüne alınarak çoğaltılmalı ve yanıtlayıcılara ulaştırılmalıdır.