İ T H A L A T MUHASEBE İŞLEMLERİ

258. Yapılmakta Olan Yatırımlar İTHALATTA HESAP PLANI Stok İthalatında; 159. Verilen Sipariş Avansları Maddi Duran Varlık (MDV) İthalatında; 259. Verilen Avanslar İmalatı İşletme Tarafından Gerçekleştirilen Maddi Duran Varlık İçin Yapılan İthalatlarda; 258. Yapılmakta Olan Yatırımlar hesapları kullanılması tercih edilir.

İTHALAT VERGİLERİ İthalatta GV, CIF bedel üzerinden, ÖTV, CIF bedel üzerinden, KDV, CIF bedel üzerinden, Anti Damping; CIF bedel üzerinden, KKDF; CIF bedel üzerinden hesaplanır. Damga Vergisi; her beyanname için ayrı tahsil edilir.

İTHALAT - ÖRNEK İthalatçı Ege A.Ş, Türkiye firması ile ihracatçı Impo A.G, Almanya firması arasında 01.02.201x tarihinde 100.000.- Euro (€) mal bedeli olan İlk Madde Malzeme (ham plastik) ithalatı için ithalat sözleşmesi yapmıştır. Mallar 05.03.201x tarihinde Gemlik Gümrüğünden ithal edilmiştir. İthalat teslim şekli FOB teslimdir. Ödeme şekli vadeli Akreditiftir. İthalat ile ilgili yapılan işlemler aşağıdaki gibidir

İTHALAT GİDERLERİNİN İLGİLİ HESAPLARA KAYDI

İTHALAT İŞLEMLERİ MUHASEBE KAYDI xx x0.x0.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI 159.03.01.01.05. Mal Bedeli …………….. 215.000.- 159.03.01.05.01. Akreditif Açma Gid. …… 645.- 159.03.01.05.09. Akrd. Haberleşme Gid. .. 430.- 159.03.01.02.01. Navlun Giderleri ………. 32.400.- 159.03.01.03.01. Sigorta Gid.BCD.Sigorta 4.515.- 159.03.01.07.01. K.K.D.F. Gideri ……….. 6.450.- 159.03.01.02.09. Ordino Gideri ………….. 475.- 159.03.01.04.04. Fazla Mesai Gideri …… 540.- 159.03.01.04.08. Antrepo Gideri ………… 315.- 159.03.01.04.09. Yükleme Boşaltma Gderi 630.- 159.03.01.04.01. Gümrük Vergisi. ……….. 16.991.- 159.03.01.02.02. Yurt İçi Nakliye Gideri … 430.- 159.03.01.12.01. Gümrük Müşavir Ücreti… 150.- 159.03.01.09.01. Kur Farkı Zararı ………… 10.000.- 159.03.01.05.05. Muhabir Banka Masrafı … 225.- 289.196.- 320. SATICILAR HESABI 320.02.02.01. İlgili Cari Hesaplar İthalat giderlerin kaydı. %

İTHALAT KAYITLARINDAN SONRA VARLIK HESABINA DEVİR KAYDI

İ. M. M. HESABINA DEVİR KAYDI 27 30.04.200x Borç Alacak 150. İLK MADDE MALZEME HS. 150.01.02.05. Ham Plastik -Üretim 289.196.- 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI 159.03.01.01.05. Mal Bedeli …………….. 215.000.- 159.03.01.05.01. Akreditif Açma Gid. …… 645.- 159.03.01.05.09. Akrd. Haberleşme Gid. .. 430.- 159.03.01.02.01. Navlun Giderleri ………. 32.400.- 159.03.01.03.01. Sigorta Gid.BCD.Sigorta 4.515.- 159.03.01.07.01. K.K.D.F. Gideri ……….. 6.450.- 159.03.01.02.09. Ordino Gideri ………….. 475.- 159.03.01.04.04. Fazla Mesai Gideri …… 540.- 159.03.01.04.08. Antrepo Gideri ………… 315.- 159.03.01.04.09. Yükleme Boşaltma Gderi 630.- 159.03.01.04.01. Gümrük Vergisi. ……….. 16.991.- 159.03.01.02.02. Yurt İçi Nakliye Gideri … 430.- 159.03.01.12.01. Gümrük Müşavir Ücreti… 150.- 159.03.01.09.01. Kur Farkı Zararı ………… 10.000.- 159.03.01.05.05. Muhabir Banka Masrafı … 225.- İthalat giderlerin varlık hesabına devir kaydı. %

İTHALAT GİDERLERİNİN AYRI – AYRI YEVMİYE KAYDI İLE MUHASEBE İŞLEMİ

MAL BEDELİNİN KAYDI; 05. 03. 200x tarihli gümrük beyannamesi ile 100 MAL BEDELİNİN KAYDI; 05.03.200x tarihli gümrük beyannamesi ile 100.000.- euro (€) tutarında ham plastik ithalat işlemi yapılmış, ham plastik (ham madde) aynı gün Bursa Gemlik Gümrüğünden çekilmiştir. Gümrük Beyannamesi döviz kuru 1 Euro (€) = 2,1500 liradır. 11 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.01. Mal Bedeli 159.03.01.01.05. İ. M. M. Ham Plastik (100.000.-Euro (€) x2,1500) 215.000.- 320.SATICILAR HESABI 320.02.02.01. Impo A.G Almanya AB Ülkesi) (100.000.-Euro x2,1500) G.B.’si ile İ.M.M. Ham Plastik ithalatı mal bedeli tahakkuk kaydı. İthalat Dosya No: 40kaydı. Yaser GÜRSOY %

AKREDİTİF MASRAFI; 300.- Euro (€) tutarında ithalat akreditif açma masrafı banka döviz hesaplarından ödenmiştir. İşlem günü; 1. Euro (€) = 2,1500 12 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS.159.03.01.05.01. Banka-Akreditif Masrafları (300.- Euro (€) x2,1500) 645.- 102.BANKALAR HS. 102.01.02.02. Xx Bank. Euro Döv. Tev. Hs. Akreditif açma masraflarının banka döviz hesaplarından ödenmesi kaydı. İth. D.No:40 kaydı. Yaser GÜRSOY %

HABERLEŞME MASRAFI: 200.- Euro (€) ithalat akreditif haberleşme masrafı banka döviz hesaplarından ödenmiştir. İşlem günü; 1. Euro (€) = 2,1500 13 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.05.09. Akreditif Haberleşme Masrafları (200.- euro (€) x 2,1500) 430.- 102.BANKALAR HS. 102.01.02.02. Xx Bank. Euro Döv.Tev. Hs. Akreditif haberleşme masraflarının banka döviz hesaplarından ödenmesi kaydı. İth. D.No:40 . Yaser GÜRSOY %

NAVLUN GİDER; EDG Nakliyat Limitet Şirketine, 16. 000 NAVLUN GİDER; EDG Nakliyat Limitet Şirketine, 16.000.- Euro (€) tutarında navlun bedeli açık hesap işlenmiştir. 1. Euro (€)= 2,1500 14 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.02.01 Navlun Giderleri (16.000.- Euro (€) x 2,1500) 34.400.- 320. SATICILAR 320.01.11.09. EDG Nakliyat Ltd. Ş. (16.000.- euro (€) x 2,1500) İ.M.M. Ham plastik ithalatı için navlun bedeli kaydı. İthalat Dosya No:40 Yaser GÜRSOY % 34.000.-

SİGORTA GİDERİ; BCD Sigortacılık A. Ş SİGORTA GİDERİ; BCD Sigortacılık A.Ş.’nin ithalat ile ilgili olarak, 2.100.- Euro (€) tutarında düzenlediği sigorta poliçesi gideri işlenmiştir. 1. Euro (€)= 2,1500 15 xx.xx.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.03.01.Sigorta Giderleri BCD Sigorta. (2.100.- Euro (€) x 2,1500) 4.515.- 320. SATICILAR 320.01.11.04. BCD Sigortacılık A.Ş İ.M.M. Ham plastik ithalatı için sigorta gideri tahakkuk kaydı. İthalat Dosya No: 40 Yaser GÜRSOY %

K.K.D.F. GİDERİ; 3.000.- Euro (€) tutarında akreditifli ithalat bedeli için KKDF makbuzu bankadan ödenmiştir. İşlem günü; 1. Euro (€) = 2,1500 16 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.07.01. Kaynak Kullanım Destekleme Fonu (3.000.- euro (€) x 2,1500) 6.450.- 320. SATICILAR 320.01.11.99. Bursa – Gemlik Güm. Md. 320.01.11.99.11. K.K.D.F Kesintisi İthalat KKDF fonu ödeme kaydı. KKDF. Mkbz No. 109, İth. D.No:40 Yaser GÜRSOY %

ORDİNO GİDERİ; EDG Nakliyat Limitet Şirketinin, 260 ORDİNO GİDERİ; EDG Nakliyat Limitet Şirketinin, 260.- Euro (€) tutarında ordino gideri faturası (KDV dahil) açık hesap olarak işlenmiştir. KDV oranı % 18 ‘dir. İşlem günü 1. Euro (€)= 2,1500 (KDV Tutarı: 260.- (€) x 2,1500 x 18 / 118 = 85.- liradır). 17 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.02.09 İthalat Ordino Gideri 191.İNDİRİLECEK KDV 191.18.02.02. İthalat Ordino KDV 475.- 85.- 320. SATICILAR 320.01.11.09. EDG Nakliyat Ltd. Ş. (260.- euro (€) x 2,1500) 560.- İthalatı için nakliye firmasının gönderdiği ordino faturası bedelinin tahakkuk kaydı. İth. Dosya No:40 Yaser GÜRSOY %

FAZLA MESAİ ÜCRETİ; Alize Güm. Müş FAZLA MESAİ ÜCRETİ; Alize Güm. Müş. tarafından; İthalat ile ilgili olarak gümrük vezne alındı makbuzu belgesinde yazılı, 540.- lira gümrük masrafı ve fazla mesai ücreti ödenmiştir. 18 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.04.04. Güm. Mas. Fazla Mesai Gid. 540.- 320. SATICILAR 320.01.11.99. Bursa – Gemlik Güm. Md. 320.01.11.99.05 Fazla Mesai Ücreti. Gümrükte ödenen fazla mesai ücreti kaydı. Mkbz No: 110- Dknt No. 5478 - İth.D.No: 40 Yaser GÜRSOY %

ANTREPO KİRASI; Alize Güm. Müş ANTREPO KİRASI; Alize Güm. Müş. Tarafından; İthalat ile ilgili olarak gümrük vezne alındı makbuzu belgesinde yazılı, günlük 25.- USD ($) dolar karşılığında altı (6) günlük toplam 225.- dolar, (315.- lira) antrepo kirası ödenmiştir. İşlem günü 1 $ = 1,4000 liradır. 19 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.04.08. Antrepo Kirası. (25.- $ x 6 gün= 225 $ x 1,4000) 315.- 320. SATICILAR 320.01.11.99. Bursa – Gemlik Güm. Md. 320.01.11.99.06 Antrepo Kirası. Gümrükte ödenen antrepo kira gideri kaydı. Mkbz No: 110 - Dknt No. 5478 - İth.D.No: 40 %

GÜMRÜK YÜKLEME BOŞALTMA; İthalat ile ilgili olarak gümrük vezne alındı makbuzu belgesinde yazılı, 450.- USD ($) dolar yükleme ve boşaltma bedeli ödenmiştir. 20 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.04.09. Gümrükte Yükleme Boşaltma. (450.- $ USD x 1,4000) 630.- 320. SATICILAR 320.01.11.99. Bursa – Gemlik Güm. Md. 320.01.11.99.07 Gümrük Yükleme-Boşaltma Gümrükte ödenen yükleme boşaltma gideri kaydı. Mkbz No: 111 - Dknt No. 5478 - İth.D.No: 40 Yaser GÜRSOY %

GÜMRÜK VERGİSİ HESAPLAMA Gümrük Vergisi matrahı, ithal edilen malın CIF bedeline diğer giderlerin ilave edilmesi ile hesaplanır. Örnekte yer alan giderler aşağıda çıkarılmış olup, gümrük vergisi oranı GTİP ’ten % 6,5 varsayım olarak alınmıştır. Gümrük Vergisi Matrahı; 261.400.- (215.000 + 645 + 430 + 32.400 + 4.515 + 6.450 + 475 + 540 + 315 + 630) G.V; 261.400.- x 0,065 = 16.991.- liradır.

GÜMRÜK VERGİSİ ÖDEME; İthalat ile ilgili olarak gümrük vergi tahsil alındı makbuzu belgesinde yazılı, 16.991.- lira gümrük vergisi tahakkuk etmiştir. 21 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS 159.03.01.04.01. Gümrük Vergisi 16.991.- 320. SATICILAR 320.01.11.99. Bursa – Gemlik Güm. Md. 320.01.11.99.01. Gümrük Vergisi Gümrükte ödenen gümrük vergisi kaydı. Mkbz No: 112 Dknt No. 5478 - İth.D.No: 40 Yaser GÜRSOY %

KDV. HESAPLAMA KDV matrahı, ithal edilen malın CIF bedeline, diğer giderler, gümrük vergisi ve varsa özel tüketim vergisi ilave edilmesi ile hesaplanır. Örnekte yer alan giderler aşağıda çıkarılmış olup, katma değer vergisi oranı GTİP ’ten % 18 varsayım olarak alınmıştır. Katma Değer Vergisi Matrahı; 278.391.- (215.000+645+430+32.400+4.515+6.450+475+540+315+630+16.991) KDV Tutarı; 278.391 x 0,18 = 50.111.- liradır.

KDV ÖDENME; İthalat ile ilgili olarak KDV KDV ÖDENME; İthalat ile ilgili olarak KDV.tahsil alındı makbuzu belgesinde yazılı, 50.111.- lira KDV tahakkuk etmiştir. 22 05.03.200x Borç Alacak 191.İNDİRİLECEK KDV 191.18.02.01. Gümrükte Ödenen İthalat KDV 50.111.- 320. SATICILAR 320.01.11.99. Bursa – Gemlik Güm. Md. 320.01.11.99.03 Güm. Ödenen KDV Gümrükte ödenen KDV kaydı. Mkbz No: 112 Dknt No. 5478 - İth.D.No: 40 %

YURT İÇİ NAKLİYE; EDG Nak. Lim. Şirk. 200 YURT İÇİ NAKLİYE; EDG Nak. Lim. Şirk. 200.- Euro (€) yurt içi (gümrükten fabrikaya) nakliye gideri, 18.- Euro (€) nakliye KDV’si açık hesap işlenmiştir. İşlem günü 1. Euro (€)= 2.1500 liradır. 23 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.02.02 Yurt İçi Nakliye Giderleri (200.- Euro (€) x 2,1500) 191.İNDİRİLECEK KDV 191.18.02.11.İthalat-Nakliye KDV 430.- 78.- 320. SATICILAR 320.01.11.09. EDG Nakliyat Ltd. Ş. 508.- İ.M.M Ham plastik ithalatı için yurt içi nakliye gideri ödemesi kaydı. İthalat Dosya No: 40 %

GÜMRÜK MÜŞAVİRİ ÜCRETİ; Alize Gümrük Müşavirliği Limitet Şirketine, 150.- lira müşavirlik hizmeti, 27.- lira KDV tutarı olmak üzere toplam 177.- lira fatura bedeli açık hesap işlenmiştir. 24 05.03.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.12.01. Gümrük Müşaviri Ücreti 191.İNDİRİLECEK KDV 191.18.02.12.İthalat-Güm. Müş. Öd. KDV 150.- 27.- 320.SATICILAR HS. 320.01.02.11. Alize Güm. Müş. Lmt. Şrk. 177.- Alize Güm. Müş. Ltd. Ş.’ne ödenen gümrük müşavirliği hizmeti ücretinin kaydı. İth. Dosya No: 40 %

İTHALAT BEDELİNİ ÖDEME; Bir ay vadeli Akreditifli ithalat bedeli 100 İTHALAT BEDELİNİ ÖDEME; Bir ay vadeli Akreditifli ithalat bedeli 100.000.- Euro (€) 04.04.200x t. Xx. Bank.döviz tevdiat hesabından ödenmiştir. İşlem günü 1 Euro = 2.2500 liradır. 25 04.04.200x Borç Alacak 320.SATICILAR HESABI 320.02.02.01.XYZ Almanya (100.000.-Euro(€) x2,1500) 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.09.01. Kur Farkı Giderleri [(100.000.- Euro) x (2,2500 – 2,1500)] 215.000.- 10.000.- 102.BANKALAR HS. 102.01.02.02. Xx Bank. Euro Döv.Tev.Hs. (100.000.- Euro x 2,2500) 225.000.- İ.M.M. Ham Plastik ithalat bedelinin İş Bank. döviz tevdiat hesaplarından ödenmesi kaydı. D.No:40 %

MUHABİR BANKA MASRAFI ÖDEME; 100 MUHABİR BANKA MASRAFI ÖDEME; 100.- Euro (€) tutarında ithalat bedeli transfer ve muhabir banka masrafı banka döviz hesaplarından ödenmiştir. 1. Euro (€) = 2,2500 26 04.04.200x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS. 159.03.01.05.05. Muhabir Banka Masrafları (100.- Euro (€) x2,2500) 225.- 102.BANKALAR HS. 102.01.02.02. Xx Bank. Euro Dvz Tev. Hs. İth. Bed. transferi ve muhabir banka masrafının banka hesaplarından ödenmesi kaydı. İth. D.No:40 Yaser GÜRSOY %

BÜYÜK DEFTERLER ( DEFTER-İ KEBİR )

159. VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI Mal bedeli……… Akreditif açma… Haberleşme…… Navlun…………. Sigorta…………. K.K.D.F………… Ordino…………. Fazla mesai…… Antrepo………… Yükleme-Boşaltma Gümrük Vergisi. Yurt İçi Nakliye Gümrük Müşaviri Kur Farkı Muhabir Banka 215.000.- 645.- 430.- 32.400.- 4.515.- 6.450.- 475.- 540.- 315.- 630.- 16.991.- 150.- 10.000.- 225.- Giderleri toplamı…… 289.196.- T O P L A M 289.196.- TOPLAM………..289.196.-

150. İLK MADDE MALZEME HESABI İthalattan Devir 289.196.- T O P L A M …… ........................... Yaser GÜRSOY

191. İNDİRİLECEK KDV HESABI Ordino KDV’si Gümrükte ödenen KDV Nakliye KDV ‘si Güm. Müş. KDV ‘si 85.- 50.111.- 78.- 27.- T O P L A M …… 50.301.- Yaser GÜRSOY

İTHALAT TİCARİ MAL İTHALATI İSE

TİCARİ MAL HESABINA DEVİR KAYDI 27 30.04.200x Borç Alacak 153. TİCARİ MALLAR HS. 153.01.02.05. Ticari Mal – Gömlek xx 289.196.- 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI 159.03.01.01.05. Mal Bedeli 159.03.01.05.01. Akreditif Açma Gid. 159.03.01.05.09. Akrd. Haberleşme Gid. 159.03.01.02.01. Navlun Giderleri 159.03.01.03.01. Sigorta Gid.BCD.Sigorta 159.03.01.07.01. K.K.D.F. Gid. 159.03.01.02.09. Ordino Gid. 159.03.01.04.04. Fazla Mesai Gid. 159.03.01.04.08. Antrepo Gid. 159.03.01.04.09. Yükleme Boşaltma Gd. 159.03.01.04.01. Gümrük Vergisi. 159.03.01.02.02. Yurt İçi Nakliye Gid. 159.03.01.12.01. Güm. Müşavir Ücreti 159.03.01.09.01. Kur Farkı Zararı 159.03.01.05.05. Muhabir Banka Ms. İthalat giderlerin varlık hesabına devir kaydı. Yaser GÜRSOY %

S O N U Ç ! 215.000.- lira olan ithalat mal bedeli ile 289.196.- lira ithalat sonundaki tutar karşılaştırıldığında; (289.196 – 215.000= 74.196.-) 74.196.- liralık ithalat masrafı tespit edilmiştir. Bu gider tutarı ithal edilen Ticari Malların maliyetine eklenir.

İTHALAT BORÇLARIN DEĞERLEMESİ

Stok ürünü ithalatında; 159. Verilen Sipariş Avansları hesabına, İTHALAT VE DEĞERLEME İthalatla ilgili borçlar için; Dönem Sonunda; oluşan olumlu ya da olumsuz değerleme (kur) farkları; Stok ürünü ithalatında; 159. Verilen Sipariş Avansları hesabına, Maddi duran varlık ithalatında; 259. Verilen Avanslar hesabına aktarılır. Yaser GÜRSOY

YURT DIŞI BORÇLARIN DEĞERLEMESİ ÖRNEK: Satıcılar Hs’ nın (320.02.02.01. Impo İspanya) bakiyesi, (100.000.- $ x 1,7000 = 170.000.-) 170.000- TL.’dır. 31.12.201x. tarihli Maliye Bakanlığı kuru 1. $ = 1.8500 liradır.

Dönem Sonu Değerleme “Kur Farkı Tutarı” aşağıdaki şekilde hesaplanır. 31.12.201x 100.000.- $ x 1,8500 = 185.000.- lira, 15.11.201x 100.000.- $ x 1,7000 = 170.000.- lira, 31.12.201x 100.000.- $ x 0,1500 = 15.000.- Olumsuz Kur Farkı 15.000.- T.L ‘ dir. (-)

YURT DIŞI İTHALAT KUR FARKI KAYDI x 31.12.201x Borç Alacak 159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HS 159.03.04.01.19. İthalat Kur Farkı Gideri [(100.000.- $) x(1,8500 - 1,7000)] 15.000.- 320.SATICILAR HESABI 320.02.02.01. Impo İspanya Yurt dışı ithalat borçlarının değerleme kaydı. Yaser GÜRSOY % Maddi Duran Varlık İthalatı ile ilgili ise; 259 Hesaba kayıt yapılır.

İTHAL EDİLEN MALIN MALİYETİ İthalat süreci tamamlandığında, 159. Verilen Sipariş Avansları hesabında biriken mal bedeli ve ithalat giderleri toplamı (223.000L), 153 Ticari Mallar hesabına aktarılır.