Proje Tabanlı Öğretim (Proje Temelli Öğretim) Öğretim İlke ve Yöntemleri Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık

Proje, ortaya konacak bir iş ya da elde edilecek bir sonuçla ilgili bir düşünce olarak tanımlanmaktadır. Proje tabanlı öğretimde öğrenme hedeflerine ulaşma işi proje çalışmaları aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.

Uzun dönemli olan proje tabanlı öğretim uygulamalarında öğretim etkinlikleri bir proje etrafından düzenlenmekte ve iş yaparak öğrenme yolu benimsenmektedir. Yani, proje tabanlı öğretimde amaç bir ürün ortaya koymak ve bunu yaparken de öğrenmektir.

Yapılandırıcı modeller içinde sayılan proje tabanlı öğretim, laboratuvar çalışmasından, Dewey’in yaparak yaşayarak öğrenme düşüncesinden, Bruner’in buluş yoluyla öğrenmesinden ve Kilpatrick’in proje yönteminden etkilenmiştir.

Ancak proje tabanlı öğretimin tüm bu model, yöntem ve tekniklerden daha kapsayıcı olduğu göz önüne alınmalıdır.

Proje tabanlı öğretim disiplinler arası çalışma gerektirir Proje tabanlı öğretim disiplinler arası çalışma gerektirir. Öğrenciler gerçek yaşama dayalı problemler üzerinde hem bireysel hem de grup içinde çalışır. Proje tabanlı öğretim çalışmaları gerçekçi ürün ya da sunumlarla sonuçlanır.

Proje tabanlı öğretimde “proje” teriminden yalnızca fen projelerinin anlaşılmaması gerekir. Öğrencilerin yaptıkları projeler konu alanlarına göre farklılık göstermektedir. Duruma göre bir araştırma, bir sunum, bir güzel sanatlar çalışması ya da bir çizim proje olabilmektedir.

Proje tabanlı öğretimin basamakları şöyle özetlenebilir: Hedeflerin belirlenmesi, Yapılacak işin ya da ele alınacak sorunun tanımlanması, Sonuç raporu özelliklerinin ve sunuş biçiminin belirlenmesi, Değerlendirme ölçütlerinin ve yeterlik düzeylerinin belirlenmesi, Takımların oluşturulması, Bilgi toplama sürecinin planlanması, Çalışma takviminin oluşturulması, Bilgilerin toplanması, işin yapılması Bilgilerin örgütlenip raporlaştırılması, Projenin sunulması.

Proje tabanlı öğretimin başlıca faydaları şunlardır: Disiplinler arası çalışmaya fırsat tanır Yaparak yaşayarak öğrenmeyi sağlar Planlama ve zamanlama becerilerini kazandırır Üst düzey düşünme becerilerinin kullanımını gerektirir Üst biliş becerilerinin kullanımını gerektirir

Proje tabanlı öğretimin başlıca sınırlılıkları ise şöyledir: Fazla zaman gerektirmesi Bir proje üzerinde fazla zaman ve çaba harcayan öğrencilerin mutsuz olabilmesi Çalışma grubu içinde sorunların yaşanabilmesi Ders içeriğiyle paralel proje konusu bulmada güçlük çekilebilmesi

Proje tabanlı öğretim – Probleme dayalı öğretim Proje tabanlı öğretimle probleme dayalı öğretim arasında büyük benzerlikler bulunmaktadır. Aslında proje tabanlı öğretim sürecinde probleme dayalı öğretim kullanılmaktadır. Ancak proje tabanlı öğretimde, uygulama ve yaparak yaşayarak öğrenme ilkelerine daha fazla önem verilmektedir.

Kaynaklar Ersoy, A. (2006). İlköğretim Beşinci Sınıflarda Teknoloji Destekli Proje Tabanlı Öğrenme Uygulamaları. Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi. Eskişehir. Yıldırım, S. (2007). İlköğretim 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Proje Tabanlı Öğrenme Modelinin Araştırma Becerilerinin Gerçekleşme Düzeyine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.