Birinci Dünya Savaşı
1. Dünya Savaşı Öncesi Osmanlı Çağın gelişmelerini yakalayamamıştı Askeri teknolojisi geri kalmıştı Yayılan milliyetçilik dalgası Ekonomik çöküntü Din ve devlet işleri iç içeydi Emperyalist Avrupa devletleri topraklarına göz dikmişti
1. Dünya Savaşı Öncesi Osmanlı 1828-1829 Osmanlı-Rusya savaşı Yunanistan bağımsız 1841 Londra boğazlar sözleşmesi 1853 Kırım savaşı: Osmanlı-Rusya Eflak ve Boğdan özerk Osmanlı ekonomisi bozuldu
1. Dünya Savaşı Öncesi Osmanlı 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı Romanya, Sırbistan, Karadağ bağımsız Özerk Bulgaristan Prensliği Bosna-Hersek -> Avusturya Kars, Ardahan, Batum Rusya’ya Osmanlı’nın yeni dostu Almanya
1. Dünya Savaşı Öncesi Osmanlı 1908: Avusturya Bosna-Hersek’i ilhak etti Bulgaristan bağımsız 1912 Balkan savaşı: Sırbistan, Bulgaristan, Yunanistan, Karadağ- Osmanlı Arnavutluk bağımsız İtalya Trablusgarp’ı elde etti İttihat ve Terakki- Türk milliyetçiliği
Nedenleri Emperyalizm Alman ulus birliği Bloklaşma ve güvensizlik Osmanlı topraklarının bölüşülmesi Aşırı milliyetçilik
Alman-Fransız rekabeti Alsace-Lorraine sorunu
Bloklaşma ve silahlanma Üçlü ittifak X üçlü itilaf Silah yarışı
Savaşın Başlaması Avusturya-Macaristan veliahtının bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi Avusturya-Macaristan veliahtı Ferdinand suikastten once
Başlangıç 28 Temmuz 1914: Avusturya-Macaristan Sırbistan’a saldırdı Rusya, Fransa seferberlik ilan etti. 1-3 Ağustos 1914: Almanya Rusya ve Fransa’ya savaş ilan etti. İngiltere Fransa’nın yanında yer aldı. 6 Ağustos 1914: Avusturya-Macaristan Rusya’ya savaş açtı.
Denizde savaş Almanlar denizaltı teknolojisini kullandılar. U-21
Osmanlı ve 1. Dünya Savaşı 2 Ağustos 1914: Osmanlı-Almanya ittifak antlaşması Osmanlı tarafsızlık ilan etti Alman gemileri Osmanlı’ya sığındı, Osmanlı gemileri oldular. Osmanlı hükümeti tarafından donanma komutanı yapılan Alman amiral bu gemilerle Rusya’yı bombaladı ve Osmanlı savaşa girmiş oldu.
Havada savaş
Osmanlı’nın savaştığı cepheler Kafkasya ve Doğu Anadolu cephesi X Rusya Sarıkamış harekatı Çanakkale cephesi X Fransa ve İngiltere Rusya’da Bolşevik devrimini kolaylaştırdı
Rusya’nın Savaştan Çekilmesi Açlık, yoksulluk, savaş isyan Çanakkale savaşında başarısız olan İtilaf devletleri yardım ulaştıramadı Bolşevik devrimi savaş= kapitalizmin sonucu Rusya savaştan çekildi
ABD’nin savaşa girmesi Başta monroe doktrini Sonra İtilaf devletlerinin yanında savaşa girdiler Almanların gemilerini batırması İngiliz ve Fransızlarla ticari ve ekonomik ilişkiler İngiltere ve Fransa’ya olumlu kamuoyu Zimmerman telgrafı
Zimmerman telgrafı
Üçlü itilaf- Üçlü ittifak İngiltere Fransa Rusya (-) Avusturya-Macaristan Almanya İtalya İtalya +Sırbistan +Japonya +Yunanistan +Amerika Birleşik Devletleri +Osmanlı imparatorluğu +Bulgaria
Wilson prensipleri (14 madde) Gizli antlaşmalara son, Denizlerde tam bir serbestliğin hakim olması, Milletler arasında ekonomik bütün engellerin kaldırılması Silahsızlanmanın esas alınması, Sömürgeler üzerindeki kararların tarafsızca, bölgeler halkının çıkarları da göz önünde tutularak bir sonuca bağlanması,
Wilson prensipleri (14 madde) Kendi kaderini tayin hakkı Belçikanın savaş öncesindeki gibi bağımsız olması Alsace-Lorraine bölgesinin Fransa’ya iade edilmesi Polonya’ya bağımsızlık verilmesi ve denize çıkışın sağlanması Bir uluslararası örgüt (Milletler Cemiyeti) kurulması.
Mondros Ateşkes Antlaşması Boğazların açılması, Ordunun dağıtılması, Demiryolu merkezlerinin, limanların denetim altına alınması, İtilaf Devletlerinin güvenliklerini tehdit edecek bir durum olduğunda herhangi bir stratejik noktayı işgal etme hakkına sahip olması.
Barış anlaşmaları Almanya- Versailles barış anlaşması (1919) Avusturya- St. Germain Barış anlaşması (1919) Bulgaristan- Neuilly Barış anlaşması (1919) Macaristan- Trianon Barış anlaşması (1920) Osmanlı- Sevres Barış anlaşması (1920)