Tarım Arazilerinin Sürdürülebilir Kullanımı GZTF Analizi
Güçlü Yönler Farklı iklim kuşaklarında değişik ürünlerin yetiştirilebileceği arazi varlığı Toprak koruma ve arazi kullanımıyla ilgili mevzuatın varlığı Tarım arazilerinin Coğrafi Bilgi Sistemi temelinde tanımlanmış olması Tarım arazilerinin yönetimi konusunda nitelikli insan kaynağı ve teknolojik altyapının varlığı Arazi toplulaştırması ve tarla içi geliştirme hizmetleri çalışmalarının hızlandırılmış olması Toprak kaynaklarının ve çevrenin korunmasına yönelik artan duyarlılık Çevreye duyarlı tarımsal üretimin teşvik edilmesine yönelik desteklemelerin artması Toprak kirliği ve çevre korumaya yönelik mevzuatın AB uyum süreci çerçevesinde yenilenmesi Tarım sektöründe özel kesim yatırımlarının artması Topraklarımızın görece daha az kirlenmiş olması
Zayıf Yönler İklimsel koşullar ile arazi, toprak ve su potansiyelini gözetmeyen bitkisel üretim, Tarım arazilerinin kentsel gelişmeye karşı korunmasında uygulama araçlarının eksikliği, Tarım arazilerinin yabancılara satışı, Güncel bir toprak veri tabanının bulunmaması Kurumsal anlamda tarımsal arazi kullanımı konusunda yetki karmaşasının olması Mevzuattaki çelişki ve yetersizlikler Tarım arazilerinin kullanımında, sektörler arası planlamalara yönelik entegrasyonun olmayışı, Tarımsal arazi yönetimi konusunda merkez ve taşra düzeyinde güçlü bir kurumsal yapının oluşturulmamış olması
Zayıf Yönler Çiftçi eğitimi konusundaki yetersizlikler 5403 sayılı Kanuna rağmen toprağı koruyucu-geliştirici politikanın oluşturulmaması, Tarımsal işletme ölçeklerinin küçük ve tarım arazilerin çok parçalı ve dağınık olması Topografya, iklim ve toprak (organik madde,derinlik yetersizliği)kısıtlarının bulunması, Arazi toplulaştırma ile sulama projelerinin uygulanmasındaki koordinasyon eksikliği, Toprak ve su kaynaklarının bilinçsiz kullanımı, toprak bozunumu ve erozyon, Mevcut mevzuattaki miras hükümlerinin tarım arazilerinin parçalanmasına neden olması, Toprak etüt ve arazi değerlendirme çalışmalarında farklı yöntem ve kriterlerin kullanılması, İyi işleyen bir tarım arazisi piyasasının bulunmaması
Fırsatlar Tarım Bilgi Sistemi çalışmalarına başlanması ve etkin arazi yönetimi ve planlanmasına yönelinmesi, AB üyelik sürecinin yönlendirici etkisi Kurum ve kuruluşların iş birliğinde istekli olması Havza ölçeğinde planlama yapılmaya başlanması 644 sayılı KHK ile mevzuata giren mekansal strateji planı kavramı ile ülke düzeyinde üst ölçekli bütüncül bir planlama yapılmasına olanak sağlanması, Tarım işletmeleri kayıt sistemine başlanmış olması, Tarafı olduğumuz uluslararası sözleşmeler kapsamındaki yükümlülüklerimiz,
Tehditler Yerleşmelerin sürekli ve aşırı büyümesi ile tarım arazilerinin yapılaşma baskısı altında kalması, Tarım dışı kullanım taleplerinin sadece tarım arazileri üzerinde değerlendirilmesi, İklim değişikliği ve küresel ısınma, çölleşme ve erozyon Kırsaldan kente hızlı göç, Yeraltı su kaynaklarının emniyetli kullanım seviyesinin aşılması Tarıma dayalı sanayilerin kurulmasında bölgenin toprak ve su kaynakları gözetilmeden yapılması, Özellikle tarım dışındaki sektörlerin tarımsal alanlarda artan amaç dışı kullanım talepleri,
1. Gün TARIM ARAZİLERİNİN SÜRDÜRÜLEBİLİR KULLANIMI (YÖNETİMİ) Politika ? Kurumsal Yapı? Mevzuat? Kullanım durumu? Koruma ve Geliştirme hizmetleri? Veri tabanları, İzleme ve değerlendirme? GZTF ANALİZİ GÜÇLÜ YÖNLER? ZAYIF YÖNLER TEHDİTLER FIRSATLAR Stratejik konular
1. Gün – Stratejik Konular Tarım alanlarının amaç dışı kullanımı Tarımsal Arazi kullanım planları ve diğer Planlarla entgrasyon Üretim planlaması Gıda güvenliği – havza üretim desenleri Veri tabanlarının oluşturulması ve ortak kullanımı İzleme, denetim ve kullanım Sulama yönetimi ve tarım alanlarının kullanımı (Entegre) Yasal ve kurumsal yapılanma, kurumlar arası iş birliği 5403 sayılı kanun uygulamalarının yetersizliği (sadece tarım dışında kullanımı) Tarım politikaları ile uyum, hükümet yerine devlet politikası, Tarım yapan işletmelerinin sorunları, Miras ile arazi parçalanması ve etkileri Yabancıların mal edinimi Parçalı ve küçük ölçekli işletme yapısının iyileştirilmesi
Sratejik Konular Z--G İklimsel koşullar ile arazi, toprak ve su potansiyelini gözetmeyen bitkisel üretim, Tarım arazilerinin kentsel gelişmeye karşı korunmasında uygulama araçlarının eksikliği, Tarım arazilerinin yabancılara satışı, Güncel bir toprak veri tabanının bulunmaması Kurumsal anlamda tarımsal arazi kullanımı konusunda yetki karmaşasının olması Mevzuattaki çelişki ve yetersizlikler Tarım arazilerinin kullanımında, sektörler arası planlamalara yönelik entegrasyonun olmayışı, Tarımsal arazi yönetimi konusunda merkez ve taşra düzeyinde güçlü bir kurumsal yapının oluşturulmamış olması
Sratejik Konular Z--G Çiftçi eğitimi konusundaki yetersizlikler 5403 sayılı Kanuna rağmen toprağı koruyucu-geliştirici politikanın oluşturulmaması, Tarımsal işletme ölçeklerinin küçük ve tarım arazilerin çok parçalı ve dağınık olması Topografya, iklim ve toprak (organik madde,derinlik yetersizliği)kısıtlarının bulunması, Arazi toplulaştırma ile sulama projelerinin uygulanmasındaki koordinasyon eksikliği, Toprak ve su kaynaklarının bilinçsiz kullanımı, toprak bozunumu ve erozyon, Mevcut mevzuattaki miras hükümlerinin tarım arazilerinin parçalanmasına neden olması, Toprak etüt ve arazi değerlendirme çalışmalarında farklı yöntem ve kriterlerin kullanılması,