TERAPİNİN ANAHTAR KAVRAMLARI Peggy Papp –İlk Görüşme - BİREYİN NEYİN DEĞİŞMESİNİ İSTEDİĞİNİ ANLAYIN Bireyin sorunu tanımlamasını, sorunun kendi yaşamı ve ilişkileri üzerinde etkileri hakkındaki açıklamasını dikkatle dinleyin. Durumun ne şekilde değişmesini ister?
- BİREYİN ÇÖZÜMLERİ ALGILAMA BİÇİMİNİ ANLAYIN Sorunun çözümlenmesi için bireye göre neler olması gerekiyor? Bunu gerçekleştirmeyi denemiş mi? - ENGELLEMELERİ ARAYIN Bireyin hangi tutumu, inancı ve davranışı istediği çözümün gerçekleşmesine engel oluyor? Bu engellemeler nasıl işliyor?
- İNANÇ VE ENGELLEMELERİN ÜÇ KUŞAKLIK VE KÜLTÜREL KAYNAKLARINI ARAŞTIRIN Engelleyici inançlar, tutumların kaynağı nedir? Kendi bağlamlarında kaynak yeri olan aile birimi veya kültürüne kadar inmek gerekir. - ENGELLEMELERİ ZORLAYIN Durumu algılamak veya ona tepki göstermek için alternatif bir yöntem sunun. “İnancınızı değiştirecek olsanız, durumla başedebilmenizde bir farklılık olur muydu?” veya “Değişik bir tepki görecek olsaydınız, ilişkinizi nasıl etkilerdi?”
- GÜDÜLÜYEN GÜCÜ SAPTAYIN Bireyin durumla başederken yaşadığı tatminsizlikleri araştırın. Tutumu değişecek olsa, yaşamında veya ilişkilerinde ne gibi farklılıklar olur? İstediği amaca yönelmesine yardımcı olun. - KURALDIŞI DURUMLAR ARAYIN –Bugünkü duruma benzemeyen, kuraldışı durumlar üzerinde odaklanın. “Her şey ne zaman daha iyi idi? Değişik bir tutumda olduğunuz hiç oldu mu? Nasıl olmuştu? Böyle yapabilmiş olmanız neyi gösterir? Bu deneyiminizi şimdiki durumunuza uygulayabilir misiniz?”
- GİZLİ KAYNAKLAR ARAYIN Olumlu sayılabilecek herhangi bir nitelik, değer, niyet veya davranışı yakalayın ve konuyu bunlar üzerinde genişletin. “O koşullar altında öyle yapabilmiş olmanız olağanüstü, nasıl başardığınızı daha ayrıntılı olarak bana anlatabilir misiniz?” - ANA TEMA ARAYIN İkili ilişkide sürekli tekrarlanarak gündeme gelen ana tema var mıdır? Bu tema daha yapıcı bir biçime nasıl dönüştürülebilir?
- HASTALIK ARAMAYIN Uygun olduğu yerde, sorun yaratan davranışı “kötü bir alışkanlık” olarak nitelendirin ki, kişi kendi yapısında bir hastalığın olduğu düşüncesine kapılmasın. “kötü bir alışkanlık” ise, farklı bir davranışın uygulamasıyla kırılabilir - GELECEĞE DÖNÜK SORULAR SORUN İlkinin geleceği olumlu karşılamalarına yardımcı olun. “sorun çözüldüğünde yaşamınızın nasıl farklı olacağı hakkında bir hayal kurdunuz mu? İlişkiniz nasıl etkilenecek?”
- HER SEANSI ÖZETLEYİN Her seansın sonunda çiftin o ana kadarki gelişmesini özetleyen bilgiler vererek belirli bir yönde ilerlemelerini özendirin. Mümkün olduğunda onların önermiş olduğu bir yön seçimi yapın. “Durumla bu şekilde başetmeye karar vermenizi çok yerinde buluyorum. Bunu gelecek hafta denemenizi önereceğim, ancak deneyimlerle mükemmele ulaşılır.”