Mondros ateşkes anlaşmasından sonra yurdun işgal edilmesi üzerine Ermeniler de durumdan yararlanmak istemişler ve 1920’de saldırı yapmak için hazırlık yapmışlardır. Mondros gereğince ordular terhis edilmesi gerekirken tehlikeyi gördüğüm için Erzurum’daki 15. kolordumu terhis etmemiştim. Kurtuluş savaşına başlarken tek düzenli birliğimiz benim birliğimdi. Ermeniler ile Kars, Erzurum Van ve Bitlis taraflarından saldırıya geçince Kazım Karabekir bunlarla mücadele ederek Ermenileri yenilgiye uğratmıştır. Yenilen Ermeniler barış isteyince 3 Aralık 1920’de GÜMRÜ ANTLAŞMASI yapılmıştır.
Yeni Türk Devleti’nin uluslararası ilk siyasi başarısı Gümrü Antlaşması’dır. Misak-ı Milli’nin bir kısmı gerçekleşmiştir. Ermenistan, TBMM’nin siyasal varlığını kabul ederek antlaşma yapan ilk devlet olmuştur. Ermeniler, Sevr’i tanımadıklarını belirterek, Türk topraklarındaki iddialarından vazgeçmişlerdir. Gümrü Antlaşması, dış ilişkilerimizi canlandırmıştır. Gürcistan ve Rusya ile ilişkilerin kurulmasında etkili olmustur. Doğu Cephesi kapandığı için buradaki asker birliklerin bir kısmı batı cephesine kaydırılmıştır.
Güney Cephesi diye tanımladığımız cephe, Kurtuluş Savaşı’nda Maraş, Antep ve Urfa’da yapılan savunmalardır. Bu illerin işgali ilk olarak İngilizler tarafından yapılsa da daha sonra İngilizler bu şehirlerin işgalini Fransa’ya vermiştir. Fransızlar, bölgede bulunan Türk karşıtı Ermeniler ile birlikte bu şehirlerde işgaller yapmışlardır. Ama burası bir Türk Yurdu idi ve burayı ele geçirmek hiçte kolay değildi. Güney Cephesi Uyarı: Kurtuluş Savaşı’nda, Güney Cephesi’nde ilk kurşunu Kara Mehmet atmıştır.
Maraş Kalesi’ndeki Ay Yıldızlı Bayrağımızın 20 Ocak 1920 tarihinde Fransızlar tarafından indirilmesi, halkta çok büyük bir yankı yarattı ve halk direnişi büyüttü. Tüm Maraş halkı hep bir arada Fransızları şehirden atmak için elinden geleni yaptı. Bu büyük direnişe daha fazla karşı koyamayan Fransızlar ise 11 Şubat 1920’de şehri tamamen terk etmek zorunda kalmıştır. Maraş savunmasının sembolü Sütçü İmam’dır. Bu lakap ona süt satmasından dolayı verilmiştir. Aslında, Maraş savunması ilginç bir olayla başlamıştır. Fransız askerleri Türk kadınlarına sarkıntılık etmiştir. Bunu gören Sütçü İmam’da Fransız Askerleri’ni öldürmüştür. Böylece Maraş Savunması başlamıştır. Maraş’ı Fransız ve Ermeniler işgal etti Sütçü İmam Uyarı: TBMM, Maraş halkının Fransızları şehirlerinden kahramanca atmasından dolayı, Maraş’a KAHRAMAN unvanını vermiştir.
Urfa savunmasında başı Ali Saib Bey çekmiştir Urfa savunmasında başı Ali Saib Bey çekmiştir. Şehre Fransızlar girdiğinde düzenli bir ordu yoktu. Ali Saib öncülüğünde bir Kuva-i Milliye oluşturuldu. Bu birlik Fransızlara Urfa’yı boşaltmaları için 24 saat müddet verdi. Ama bu istek geri çevrilince Urfa, direnişe geçti. 11 Nisan 1920’de tüm şehir Fransızlardan temizlendi. Urfa’yı Fransız ve Ermeniler işgal etti Ali Saib Uyarı: TBMM, Urfa halkının Fransızları şehirlerinden atmasından dolayı, Urfa’ya ŞANLI unvanını vermiştir.
Antep savunmasının başı Şahin Bey’dir Antep savunmasının başı Şahin Bey’dir. Kendisi Fransızlara karşı başarılı bir şekilde mücadele etse de, sonunda şehit olmuştur. Diğer Güney cephesi illerinde olduğu gibi burada da düzenli bir ordu yoktu. Antep halkı, kendi çabalarıyla Kuva-i Milliye’yi oluşturmuş ve Fransız askerini şehirden atmıştır. Antep’i Fransız ve Ermeniler işgal etti Şahin Bey Uyarı: TBMM, Antep halkının Fransızları şehirlerinden başarılı bir şekilde atmasından dolayı, Antep’e GAZİ unvanını vermiştir.
Güney Cephesinin Özellikleri Güney Cephesinde Ermeni ve Fransızlar ile mücadele edildi Güney Cephesinde düzenli birlik yoktu. Kuva-i Milliye mücadele etti Batı cephesinde Sakarya Savaşını kazandıktan sonra Fransızlar Ankara Anlaşması ile işgal ettiği yerlerden çekildi. (20 Ekim 1921)
Bu cephede yunan askerleri ile çarpıştık Paris Barış konferansına dayanarak yunanlılar İzmir’e asker çıkarmıştı. Hemen katliamlara başlayan yunanlılar karşısında İstanbul Hükümeti hiç bir şey yapmamıştı. İstanbul Hükümetinin olaylara kayıtsız kalması üzerine bölgede kuvayımilliye kurulmuş düşmanın ilerlemesine karşı koyulmaya çalışılmıştır. Kuvayımilliye birlikleri düzenli birlikler değildi. Birbirinden bağımsız hareket ederlerdi. Bu nedenden ötürü düşmanı kesin olarak durduramıyorlardı.
İşgallere karşı vatanı savunmak amacıyla kurulmuşlardır. Her biri kendi bölgesini korumaya çalışmıştır. Tek bir merkezden yönetilmemişler başlarındaki kişilerin düşüncelerine göre hareket etmişlerdir. Tam bir askeri disipline sahip değillerdir. İhtiyaçlarını halktan karşılamışlardır. Resmi kuruluşlar değillerdir. Tamamen gönüllülerden oluşan birliklerdir. Düşman ordularını durduramamış, ancak yavaşlatmayı başarmışlardır. Güney cephesinde Kuvay-ı Milliye birlikleri Urfa Antep ve Maraş’ın Fransız ve Ermeni işgalinden kurtulmasını sağlamışlardır. TBMM’ye ve Milli Mücadele’ye karşı çıkan isyanları bastırmışlardır.
Bazı kuvayımilliyeciler, düzenli orduya girmek Kuva-i Milliye düşmanı sadece yavaşlatıyordu. Düşmanın ilerlemesini durduramıyordu. Kuva-i Milliye liderleri başına buyruk hareket ediyorlardı. Kuva-i Milliye birlikleri ihtiyaçlarını halktan zorla alıyordu. Halk huzursuz olmaya başladı. Karşımızdaki düşman düzenli birliklerden oluşuyordu. Düşmanın ilerleyişini durdurup yurttan çıkarmamız gerekiyordu. Batı Cephesi Komutanlığını ikiye ayırarak Batı Cephesine Albay İsmet’i Güney Cephesine de Refet Beyi atadım Bazı kuvayımilliyeciler, düzenli orduya girmek istemedikleri için TBMM’ye karşı isyan etmişlerdir.
Düzenli ordunun ilk başarısıdır. Düzenli ordu kurulmadan etkisiz hale getirmek. TBMM’yi dağıtarak, Sevr’i imzalatmak. Çerkez Ethem ayaklanması bastırılmıştır. Çerkez Ethem İsyanından faydalanmak. TBMM’ye güven artmıştır. İngilizlerin desteğini almak. İtilaf devletleri Londra Konferansını düzenlemek zorunda kalmıştır. Savaşı kim kazanmış olabilir? I. İnönü Savaşı’nın nedenleri nelerdir? Savaşın sonuçları nelerdir? Lejanta bakarak güçleri karşılaştırınız. I. İnönü Savaşı, tüm güç üstünlüğünün Yunanlılarda olmasına rağmen Türklerin başarısıyla sonuçlanmıştır.
İtilafların iki hükümeti de çağırmasının nedeni olabilir? İtilaf Devletleri savaşla elde edemediklerini, masa başında yapabilmek için Sevr Anlaşmasını küçük değişikliklerle kabul ettirmek için I. İnönü Zaferi’nin ardından Londra konferansını toplamıştır Toplantının hiçbir sonuç çıkmamıştır. İtilaf devletlerinin yalanları çürütülmüştür. İtilafların iki hükümeti de çağırmasının nedeni olabilir? Konferans sonucunda hangi kararlar alındı? İtilaflar TBMM’yi resmen tanımıştır. Tevfik Paşa toplantıda “Türk Milletinin asıl temsilcisi TBMM Heyeti’dir” diyerek sözü Bekir Sami Bey’e bırakmıştır. Bu yüzden itilaflar amacına ulaşamamıştır. TBMM ile İstanbul Hükümeti arasındaki oluşabilecek anlaşmazlıklardan yararlanarak Sevr’i kabul ettirmek için ikisini de çağırmışlardır. M. Kemal toplantıda herhangi bir sonuç alınamayacağını bilmesine rağmen, İngilizlerin “Türkler barış yanlısı değil” propagandasını çürütmek ve Misak-i Milliyi tüm dünyaya duyurmak için katılmaya karar vermiştir
Afganistan Kralı Amanullah ile M Afganistan Kralı Amanullah ile M. Kemal arasındaki mektuplaşmalardan sonra 1 Mart 1921 de dostluk anlaşması yapılmıştır. Buna göre taraflardan birisi saldırıya uğrarsa diğeri ona yardım edecek, her iki ülkede birbirlerinin bağımsızlıklarını tanıyacak ve kültürel işbirliği yapacaktır.
Rusya’da Bolşevik ihtilali çıkınca Çarlık Rusyası yıkılmış yerine Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği kurulmuştu. Bu yeni hükümet I. Dünya Savaşı sırasındaki gizli anlaşmaları açıklayınca İtilaf devletleri ile arası iyice açılmış düşmanlıklar başlamıştı. 1 Bir devletin tanımadığı anlaşmayı diğeri de tanımayacak 2 SSCB Misak-i Milliyi tanıyacak 3 Kars ve Ardahan TBMM’ye, Batum Gürcistan’a bırakılacak 16 Mart 1921’de ortak düşmana karşı birlikte hareket etmek için SSCB ile Moskova Antlaşması’nı imzaladık. Batum’un Gürcistan’a bırakılması Misak-ı Milli’den verilen ilk tavizdir. Bu anlaşma ile doğu sınırımız kesinlik kazandığı için buradaki tüm birlikler Batı Cephesine kaydırılmıştır
TBMM ve düzenli orduya güven artmıştır. Yunanlıların Londra Konferansı’nda sonuç alamaması Ankara’yı alarak TBMM’yi dağıtmak İtalyanlar yurdu terk etmeye başladılar. Sevr’i imzalatmak. Yunanistan ve İngiltere TBMM’nin gücünü anlamaya başladı. Fransa, TBMM ile savaşmayı göz önüne alamadı ve Hatay konusunda anlaşma yapma yoluna girdi. II. İnönü Savaşı’nın neden çıkmış olabilir? Savaşın sonuçları nelerdir? II. İnönü Savaşı, tüm güç üstünlüğünün Yunanlılarda olmasına rağmen Türklerin başarısıyla sonuçlanmıştır.
Ülkemizin milli marşı nasıl yazılmıştır? Osmanlı Devletinin bir marşı yoktu. Batıda milliyetçilik hareketleri gelişmeye başlayınca her millet yüceliğini ve sonsuza kadar yaşama isteğini aktaran milli marşlarını yapmıştı. 1921 başlarında, Milli Eğitim Bakanlığı bir yarışma açtı. Bakan Hamdullah Suphi Bey, marşı ünlü şair Mehmet Akif beyin yazmasını istiyordu. Ankara’da bulunan Mehmet Akif bey ise, yarışma sonucu ödül istemediğinden, şiiri yazmıyordu. Bu arada yapılan yarışma sonuçlanmış, kazanan olmamıştı. Bunun üzerine yeniden Mehmet Akif’e başvuruldu. Ülkemizin milli marşı nasıl yazılmıştır? Osmanlı’nın bir milli marşı var mıydı? TBMM, İkinci İnönü Muharebesi’nden önce, İstiklal Marşını kabul etti. İstiklal Marşı , Türk’ün bağımsız yaşama azminin üstün sembolüdür.
Yunanlılar İnönü Savaşları’nda kaybettikleri prestiji tekrar kazanmak için İngilizlerin de desteğini alarak Ankara’yı alabilmek amacı ile tekrar Kütahya tarafından saldırıya geçmişlerdir. Kütahya Eskişehir Savaşları Yunanlıların istedikleri gibi sonuçlandı ve İsmet Paşa komutasındaki Türk ordusu bu savaşı kaybetti. Kütahya-Eskişehir savaşlarında yenilince M. Kemal, daha fazla kayıp vermemek için orduyu Sakarya Nehrinin doğusuna çekilmesini istedi.
Afyon, Eskişehir ve Kütahya kaybedildi. Düzenli ordunun varlığı tartışılmaya başlandı. Ankara’dan Kayseri’ye taşınma fikirleri ortaya atıldı. M. Kemal Başkumandanlık yetkisi alarak TBMM’nin tüm yetkilerini kendisinde topladı.
Kütahya Eskişehir Savaşları’ndan sonra Sakarya Nehri’nin doğusuna çekilen Türk kuvvetleri ihtiyaçlarını gidermeye çalışıyordu. Bu sırada Yunanlılar, Türk ordusuna son darbeyi vurarak TBMM’yi dağıtmak amacıyla 14 Ağustos 1921’de yeniden ilerlemeye başladılar. Yunanlılar Sakarya Nehri’nin birkaç yerinden geçerek 23 Ağustos’tan itibaren Türk kuvvetleriyle karşılaştılar. Yunan kuvvetleri 100 kilometrelik bir cephe üzerinde taarruza başladı.
Yunanlıların bir ara Polatlı’ya kadar yaklaşmaları üzerine Mustafa Kemal Paşa orduya şu emri vermiştir. Uyarı: Yunanlılar Türk kuvvetlerine üstünlük sağlayamadı. 11 Eylül’de saldırıya geçen Türk ordusu, 22 gün, 22 gece süren Sakarya Meydan Savaşı’nı zaferle sonuçlandırdı ve Yunan kuvvetlerini Sakarya Nehri’nin batısına attı.
Sakarya Savaşı’nın kazanılmasının sonuçları nelerdir? Yunanlıların, Türk ordusunu yok etme, Ankara’yı alma ve Sevr’i kabul ettirme hayalleri sona erdi. Halkın TBMM’ye ve orduya olan güveni tam olarak sağlandı. Yunan ordusu savunmaya, Türk ordusu taarruza geçti. II.Viyana Savaşı ile başlayan geri çekilme sona erdi. Sakarya Savaşı’nın kazanılmasının sonuçları nelerdir? Kars ve Ankara Antlaşması imzalandı. Uyarı: TBMM, Mustafa Kemal’e mareşallik rütbesi ve gazilik unvanı verdi. İtalyanlar, bu zaferle birlikte tüm yurdu terk etmişlerdir.
Azerbaycan-Gürcistan-Ermenistan Antlaşmada Taraflar TBMM SSCB Azerbaycan-Gürcistan-Ermenistan Sovyet Rusya'nın hakimiyetine giren Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan ile imzalandı ve daha önce Rusya ile imzalanan Moskova Antlaşmasının tekrarı niteliğinde bir antlaşmadır. Doğu sınırımız kesin olarak güvence altına alınmıştır.
Ankara Antlaşması’nın imzalanmasının önemi nelerdir? Antlaşmada Taraflar Güney cephesi kapandı ve Suriye sınırı güvenlik altına alındı. Güney illerimizdeki Ermeni meselesi sona erdi. Özerk bir yönetim kurulması şartıyla Hatay Fransızlarda kaldı. Hatay'ın kaybıyla Batum’dan sonra Misak-ı Milli'den ikinci taviz verildi. TBMM FRANSA Ankara Antlaşması’nın imzalanmasının önemi nelerdir? İlk kez bir itilaf devleti Misak-ı Milli'yi tanıdı. Fransızlar; Güney Cephesi’nde Kuvai Milliye Birlikleri karşısında başarısız olmuşlar ve Sakarya Savaşı’yla da Yunanlıların başarısız olacaklarını anlayınca, Ankara Antlaşması’nı imzalayarak Anadolu’yu terkettiler. Suriye’de Fırat Nehri kıyısında bulunan ve Osmanlı Devleti kurucusu Osman Gazi’nin dedesi Süleyman Şah’ın mezarının bulunduğu Caber Kalesi Türk toprağı olacağı kabul edildi. Güney cephesinin kapanmasının ardından buradaki birlikler batı cephesine kaydırılmıştır.
Doğu ve Güney cephesi birlikleri Batı Cephesine kaydırıldı. I. İnönü II. İnönü Kütahya-Eskişehir Sakarya Savaşı Kurtuluş Mücadelesinde Savunma Yaptığımız Savaşlar Orduya saldırı eğitimi verildi. Ordunun yiyecek giyecek ve silah ihtiyacı için halktan yardımlar toplandı. Neden büyük taarruz diğer savaşlardan ayrılmıştır? Büyük Taarruz için ne gibi hazırlıklar yapılmıştır? Büyük Taarruz ne zaman yapıldı? Büyük Taarruz İtalya, Fransa ve Sovyetler Birliğinden silahlar satın alındı. Kurtuluş Mücadelesinde Taarruz Yaptığımız Savaşlar M. Kemal’in Başkomutanlık yetkisi sınırsız uzatıldı.
Hazırlıklar bittikten sonra 26 Ağustos sabahı ani bir baskınla Başkomutanlık Meydan Muharebesi başlamıştır. Yunan kuvvetleri Sakarya Savaşında yenilince saldırı gücü kırıldığı için savunmaya geçmiş ve herhangi bir sadırı için Kütahya ve Eskişehir’deki savunmalarını güçlendirmiştir.
? Uyarı: Milli Mücadele başarıyla sonuçlandı. Dumlupınar’a çekilen düşmanla M. Kemal Komutasında Başkomutanlık Meydan Muharebesi yapılmıştır. Milli Mücadele başarıyla sonuçlandı. Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri! Yunanlılar Anadolu’dan atıldı. Büyük Taarruz’un sonuçları nelerdir? Mustafa Kemal neden Ege değil de Akdeniz demiştir? Düşman çekilmeye başlayınca Mustafa Kemal hangi emri vermiştir? Kurtuluş Mücadelesi’nin “Savaş Dönemi” sona erdi. ? Uyarı: İtilaf Devletleri barış isteyince Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı. 1 Eylül’deki “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir!” emrinden itibaren düşman takip edilmeye başlanmış ve 9 Eylül’de İzmir kurtarılmış 18 Eylül’de Anadolu’da yunan askeri bırakılmamıştır Günümüzde, Akdeniz’in bir kolu olan Ege Denizi, 20.yüzyıl ortalarına kadar, Akdeniz’den ayrı olarak gösterilmemiş ve bu denize de “Akdeniz” denmiştir. Biliyor musun
Türkler Adına Ítilaf Grubu Uyarı: Milli mücadele'de Türkler ile savaştığı halde Yunanlıların Mudanya Görüşmeleri'ne doğrudan katılmaması, İngiltere'nin bir maşası olduğunun açık bir kanıtıdır. TBMM İngiltere İtalya Fransa Görüşmelerde neden Yunanlılar yok? Anlaşmaya kimler imza attı? Mudanya Ateşkes Anlaşması hangi savaşın üzerine imzalanmıştır? Ordumuzun, Büyük Taarruz ile İzmir’i kurtarması ve yurttan düşmanı atması İngilizleri kaygılandırmış, Anadolu’daki düşlerinin sona ereceğini düşündürmüştür. Büyük Taarruzun ardından Batı Trakya ve Boğazları da düşmandan temizlemek için ordumuzun harekete geçtiğini duyan İngiltere; kendi kamuoyu, Fransa ve İtalya’dan da destek alamayınca Mudanya Ateşkes Antlaşması’nı imzalamaya karar verdi. Uyarı: Ateşkesle doğrudan ilgili durumda bulunan Yunanistan delegeleri, görüşmelere doğrudan doğruya katılmayıp Mudanya açıklarında bir İngiliz gemisinde beklediler.
İşte Mudanya Ateşkes Antlaşması bu evde imzalandı İsmet Bey, Mudanya’da görüşmelerin zor geçtiğini söyledi
1 2 3 4 5 Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın maddeleri nelerdir? Türkler ve yunanlılar arasındaki savaş bitecek. 2 Doğu Trakya ve Meriç Irmağı boşaltılarak TBMM’ye verilecek. 3 İstanbul ve Boğazlar TBMM’ye bırakılacak. 4 TBMM Doğu Trakya’da en fazla 8000 asker bulundurabilecek. Mütarekenin imzalanmasından yarım saat sonra çekilen bu fotoğrafta İsmet İnönü ve İtilaf grubu temsilcileri yan yana… Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın maddeleri nelerdir? 5 İtilaf donanmaları barış sağlanana kadar İstanbul’da duracak. Görüşmelere bizzat katılmayan Yunanistan, 14 Ekim günü yayınladığı bildiri ile “mütareke protokolüne katılmayı Yunanistan’ın kendisini mecbur gördüğü” belirtildi.