LİDERLİKTE YENİ YAKLAŞIMLAR
1-Transformasyonel Lider 2-Transaksiyonel Lider 3-Süper Liderlik 4-Paradoks Liderlik 5-Eğitimsel Liderlik 6-Öğretimsel Liderlik 7-Kalite Liderliği 8-Etik (Moral) Liderlik 9-Kültürel Liderlik 10-Vizyoner Liderlik 11-Öğrenen Lider 12-Stratejik Lider 13-Entelektüel Lider
TRANSFORMASYONEL (DÖNÜŞÜMCÜ) LİDER James M.Burns’a göre transformasyonel liderlik, "liderlerin ve izleyicilerinin birbirlerini moral ve motivasyon açısından daha yüksek düzeye çıkartma“ sürecidir. Transformasyonel liderlik örgütte ani ve etkili değişimi gerçekleştirmeye yönelik bir liderlik biçimidir. Örgütün iç çevresinin denetim ve eşgüdümüne dayalı bir liderlik anlayışından çok, yenilikçi bir liderliğe ihtiyaç duyulmaktadır.
Transformasyonel liderler, arkalarındaki gruba yeni bir 'form' veren, bir anlamda arkalarındaki topluluğun / ekibin ihtiyaçlarını, inançlarını ve değer yargılarını değiştiren kişilerdir. İZLEYENLER Saygı İnanç Bağlılık Güven
12 CEO ile yapılan bir çalışmada transformasyonel liderlerle ilgili şu özellikler saptamıştır: Kendilerini değişimin temsilcileri olarak görürler İnsanların ihtiyaçlarına duyarlıdırlar Esnek ve öğrenmeye açıktırlar Analitik becerileri iyidir Risk almadan önce iyice düşünürler
Transformasyonel bir lider olmak isteyenlerin önem vermesi gereken noktalar: -Açık ve belirgin bir vizyon geliştirmeli -Bu vizyona erişmek için bir strateji belirlemeli -Vizyonunu ilerletmeli -Güvenli ve iyimser bir şekilde davranmalı -İzleyicilere bu güveni göstermeli -Güven yaratmak için daha önce elde edilen başarıları kullanmalı -Başarıyı takdir etmeli -Dramatik ve sembolik tavırlarla önemli değerleri vurgulamalı -Örnekler kullanmalıdır
Bireysel İlgi (Individualized Consideration) Transformasyonel liderler 4 temel yönetim tarzıyla karşımıza çıkmaktadır. Bireysel İlgi (Individualized Consideration) Entellektüel Uyarım (Intellectual Stimulation) İlham Verme (Inspirational Motivation) İdealleştirerek Etkileme (Idealized Influence)
TRANSAKSİYONEL LİDER Transaksiyonel liderin mevcut sisteme bağlılığı yüksektir. Mevcut sistemler ile şirket kültürünü değiştirmekten çok güçlendirme eğilimindedir.
Kurallara Uyum Ödül Yüksek Performans Kurallara Karşı Gelme Ceza Düşük Performans
Transaksiyonel liderler üç tip farklı yönetim tarzı sergilerler: Koşullu Ödüllendirme, Aktif olarak İstisnalarla Yönetim ve Pasif olarak İstisnalarla Yönetim. Bir başka kaynakta ise; Şarta bağlı ödüllendirme sistemine Hem aktif hem de pasif yönetime Tam serbestlik (laissez-faire) yönetim tarzına,önem verdikleri belirtilmiştir.
SÜPER LİDERLİK Süper liderlik yaklaşımı insanın kendi potansiyelini geliştirmesi açısından büyük önem arz etmektedir. Bu yaklaşımla insanın sürekli kendisini geliştirebileceği ve böylece kendi kendinin lideri olabileceği savunulmaktadır. Odak noktası olarak insanın kendisini alması ve en etkili liderliğin başkasının arkasından gitme yerine insanın kendi izinden gitmesiyle gerçekleşebileceğini kabul eden süper liderlik kuramı, liderlik alanında paradigmatik bir dönüşüm oluşturmuştur
Süper liderlik süreci toplam 7 evreden oluşmaktadır, bunlar: Ø Kendi kendine lider olma Ø Kendi kendine liderlik modeli kurma Ø Kendi hedef setini güçlendirme Ø Olumlu düşünce örnekleri oluşturma Ø Ödül ve ceza ile kendi kendine liderliği geliştirme Ø Grup çalışması yoluyla kendi kendine liderliği geliştirme Kendi kendine liderlik kültürünü oluşturma
PARADOKS LİDERLİK Paradoksal liderlik; bir kuruluşun bütünselliğini yönlendirmek ve sistem içinde yaratıcı uyarlanabilirliği daha yüksek düzeye çıkarmaya yönelik bağlantılar geliştirmenin bir yoludur.
Paradoksların yarattığı gerilimden yaratıcı çözümler doğabilir Paradoksların yarattığı gerilimden yaratıcı çözümler doğabilir. Bu liderler değişim dışında hiç bir şeyin kalıcı olmadığını bilerek paradoksla birlikte yaşamayı bilirler. Bu onların yeni ufuklara doğru öncülük etmesinin göstergesidir.
Paradoks Liderliğin Özellikleri A)Fırsat Vermek Bir şeylerin belirmesine fırsat verin Paradoksa,Muğlaklığa, Çelişkilere,Belirsizliğe,Fazlalıklara fırsat verin Denemelere Girişmeye fırsat verin Başarısızlıklara fırsat verin Hatalara fırsat verin B) Erişilir Olmak Fiziksel Bakımdan Erişilir Olun Duygusal Bakımdan Erişilir Olun C) Uyumlu Olmak Empati Kulak Vermek ve Ayak Uydurmak Sezgi Seçicilik Derin Düşünme İnanç ve Güven
EĞİTİMSEL LİDERLİK Okul yöneticisi bir taraftan genel yönetici bir taraftan da eğitimsel lider rolünü oynamaktadır.
Okul yöneticisinin sergilediği güçlü eğitimsel liderlik davranışları şunlardır: Program ve öğretimdeki öncelikli konuları belirleme Okulun hedeflerinin gerçekleşmesine kendini adama Okulun amaçlarını gerçekleştirilmesi için gerekli kaynakları sağlama ve kullanma yeterliliğine sahip olma Öğretmenler, öğrenciler,veliler ve toplumun beklentilerini karşılayacak olumlu bir iklim oluşturma Doğrudan öğretim politikasını geliştirici bir lider olarak görevleri yerine getirme
Eğitim Liderinin Yeni Rolleri; Değişimi yönetmek Esnek bir yapı kurmak Düzen ve düzensizliği yönetmek Öğrenen örgüt oluşturmak ve yaşatmak Akılları buluşturmak ve kollektif aklı yönetmek
ÖĞRETİMSEL LİDERLİK Öğretimsel liderlik, tamamen eğitimsel liderliğe uygun olarak geliştirilen bir liderlik biçimidir. Bu liderlik biçimi okul yönetimine uygun olarak geliştirilmiştir. Öğretimsel liderlik kuramı, etkili okul araştırmalarının temelini oluşturmuştur.
Araştırma konusu olan 4 boyut Okulu geliştirmeye yönelik planlama Personel Geliştirme Program geliştirme Okulu değerlendirme
KALİTE LİDERLİĞİ Toplam Kalite Liderliği, kalitenin artırılmasında üst düzey yöneticilerin önemli sorumlulukları bulunduğunu kabul etmekle birlikte, liderliği paylaşılmış bir süreç olarak görür. Kalite liderliği, müşteri merkezli davranmaya yönelik bir liderlik biçimidir.
Kalite liderliği aşağıdaki süreçleri uygulamaya dayanır; Sürekli gelişme, Müşteri merkezli düşünme, Müşteri odaklı liderlik, Takım çalışmasını yönlendirmek, Müşteri odaklı kültürün oluşturulması
ETİK (MORAL) LİDERLİK Sergiovanni (1992), moral ya da etik liderliği, moral güce dayanarak astlarını etkilemeye yönelik bir liderlik biçimi olarak tanımlamaktadır.
Ahlaki (Moral ) Liderlik: -Ahlaki ilkeleri benimseyerek, insanları yönlendirmeye dayalı bir liderlik biçimidir. -Ahlaki lider, iş ahlakını oluşturan liderdir. -Ahlaki lider, personelin iş ahlakı ile ilgili ilkelerden sapmalarını önler. -Ahlaki lider, iş ahlakı ilkelerini kurum kültürüne yerleştirir
KÜLTÜREL LİDERLİK Kültürel liderlik örgütsel kültürü kurmaya ve geliştirmeye yönelik bir liderlik biçimidir.
Kültürel lider, kültürel değerlerin bekçiliğini yapar, önemli kültürel anlamları açıklar ve kilit değerleri kurum ortamında canlı tutar. Kültür genel olarak örgüte bakış açısını yansıtmaktadır. Örgütsel kültür evrimsel bir doğaya sahiptir.
VİZYONER LİDERLİK Gerçekleştirilmesi öngörülen amacı açıkça ifade eden, vizyonuyla aynı kapsamda örgütsel kültürün transformasyonunu sağlamayı başat görev olarak algılayan kişi vizyoner liderlerdir.
Vizyoner Liderlik Rolleri; Yolu Görmek Yolda yürümek Yol olmak Vizyon Geliştirme Süreci; Dünyaya yeni bir bakış Düşünceye dayalı bireysel vizyon Düşünsel vizyonu paylaşma Sezgiye dayalı bireysel vizyon Sezgisel vizyonu paylaşma Bütünleyici vizyon Mevcut gerçeklik evresi Eylem planı Vizyonu yeniden gözden geçirme
ÖĞRENEN LİDER Bilgi, yoğun teknolojilerin artması ve mevcut bilgi birikiminin kısa sürede geçersiz kalması, geleceğin liderlerini sürekli öğrenmeye zorlamaktadır.
Öğrenen Lider; Öğrenen örgüt modeline uygun davranışlar gösterebilen liderdir. Öğrenen örgütü oluşturmaya çalışır. Öğrenmeye açıktır ve takım halinde öğrenmeye imkan sağlar
STRATEJİK LİDER Stratejik liderlik; geleceği öngörerek şekillendirebilmek, bunun için gerekli stratejik yönetim anlayışını oluşturabilmek ve bu doğrultuda diğer yönetici ve çalışanları yetkilendirerek, onları kuruluş vizyonu doğrultusunda yenilikçi ve yaratıcı hedeflere yönlendirerek, karmaşık küresel rekabet ortamında, gerektiğinde hızla stratejik değişimi sağlayabilmektir.
ENTELEKTÜEL LİDER Entelektüel yöneticiler ve liderler; performans ve kişilikleri ile örnek model olmaya aday kişilerdir. Pozisyonundan gelen gücüne değil daha çok karakter gücüne, bilgi gücüne güvenen, profesyonel yetkinliğinin yanına duygusal ve sosyal yetkinliğini getirebilen, doğru hedefler koyabilen, olaylara ve problemlere bütünsel olarak bakabilen, grubun yeteneklerini bir orkestra şefi gibi ahenkli ve birbirini destekler durumda devreye sokabilen kişilerdir.
Beni Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederim sevinç sarıbaş.