İHALELERE YÖNELİK BAŞVURULAR

İhalelere Yönelik Başvurular Dilekçelerde bulunması zorunlu hususlar Kanuna taşındı. Şikayet yönetmeliklerinde hususlar Kanuna taşındı. Şekil şartlarına aykırı dilekçeler varsa, şikayet veya itirazen şikayet süresi dolmadan bu eksiklikler giderilebilir. İdarenin veya Kurumun müştekiye bildirim zorunluluğu yok. İddiaların incelenmesi ortadan kalktı. 2

Şikayet ve itirazen şikayet aday veya istekliler ile istekli olabilecekler tarafından yapılır. “İhalelerden yasaklı olan bir firmanın şikayet ehliyeti bulunmamaktadır.” 24.08.2009 ve 2009/UH.II-2124

Kurul tarafından ilgililer dinlenebilecek. İstekli olabilecekler şikayet ve itirazen şikayet de bulunabilecek. Yönetmeliğin Kanuna aykırı olması durumu ortadan kaldırılmış oldu. İhale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim. Kurul tarafından ilgililer dinlenebilecek. İhtisas sahibi kişilerden yardım alınabilecek. Dinamik Alım Sistemi, Elektronik Eksiltme ve Çerçeve Anlaşmalar için ayrı bir şikayet yönetmeliği getirilecekti; ancak, mevcut şikayet yönetmeliğine bazı maddeler eklenmek suretiyle çerçeve anlaşma ihaleleri yönetmelik kapsamına alındı. Kararlar resmi gazetede yayımlanmayacak. Bültende yayımlanacak. 4

Şikayet başvuru süresi şikayete konu işlemin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihten itibaren onbeş günden, 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş güne, diğer usullerde ise on güne düşürülmüştür. “İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.” İlana Yansıyan ve Yansımayan hükümler ilanın dokümana yansımayan hükümleri (örneğin teknik şartname) için ise dokümanın satın alındığı tarihtir. İlk ilan tarihi olarak Kamu İhale Bülteninde yayımlandığı tarih esas alınmalıdır. 5

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetlerin en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması gerekmektedir. Şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilmek için; her halükarda dokümanın ihale veya son başvuru tarihinden en az üç iş günü öncesi almış olması gerekmektedir. İhale kararına karşı yapılacak şikayet başvurularında sürenin başlangıcı ise, ihale kararının isteklilere tebliğ tarihidir. Teklifleri değerlendirmeye alınmayanların açıklama talebinde bulunmaları halinde sürenin başlangıcının açıklamanın bildirim tarihi, diğerlerinde ihale kararının bildirim tarihi olacağı şeklindeki ayrım da ortadan kalkmıştır. 6

25.05.2009 ihale tarihi 25.05.2009 pazartesi olan bir ihalede, dokümana şikayet en geç 19.05.2009 Salı günü yapılması gerektiğinden 20.05.2009 tarihinde yapılan şikayet başvurusunun reddedilmesi gerekmektedir. (2009/UH.III-1636 04.06.2009) İsteklilerin, yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda bulunabileceği düzenlenmiş olup, başvuru sahibi tarafından ihaleye teklif verildiği göz önünde bulundurulduğunda başvuru sahibinin dokümana yönelik şikayet ehliyeti bulunmadığı sonucuna varılmıştır. (2009/UH.III-1496)

Şikayet Başvurusu Üzerine İdarenin Yapacağı İşler Şikayetlerin her halde ihale tarihinden önce karara bağlanması (Esastır), 10 gün içinde karar verilmesi, örneğin şikayet başvurusu ihale tarihinden 15 gün önce yapılmışsa, başvurunun 10 gün içinde yani ihale tarihinden 5 gün önce karara bağlanmış olması gerekmektedir. İdare şikayet başvurusunu ihale tarihinden önce karara bağlayacak olmakla birlikte (Esastır denilmekte), bildirim karar tarihinden itibaren üç gün içinde yapılacağından, dokümana itiraz eden istekli olabileceklerin ihale tarihinde kendilerine henüz bildirim yapılmamışsa, bir hak kaybına uğramamak için ihaleye teklif vermeleri gerekmektedir. 8

Şikayet başvurusu üzerine tespit edilen ihale dokümanındaki hatalar nedeniyle ihale iptal edilmeyerek, 29 uncu maddedeki hüküm gereği ihale tarihi zeyilname ile en fazla yirmi gün ertelenecektir. “…en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale  dokümanı  alanların  tamamına gönderilir.” Örneğin ihale tarihi 20.01.2009 ve dokümana yönelik şikayet başvurusu 15.01.2009 tarihinde yapılmış, dolayısıyla hata bu tarihte fark edilmişse, zeyilnamenin düzenlenerek aynı gün bildirim yapıldığı taktirde yeni ihale tarihi en erken 25.01.2009 olabilecektir. 9

Kanunun 55 inci maddesinde ihale tarihinin erteleneceği ifade edilmiş olsa da, şikayet başvurusu erken yapılmış ve dolayısıyla ilk ihale tarihinden on gün öncesine kadar dokümanda yapılan değişikliklerin istekli olabileceklere bildirilme imkanı varsa ihale tarihinin ertelenmesine gerek bulunmamaktadır. 55 inci maddedeki değişiklik sonucu istekli olabilecekler tarafından yapılan şikayet sonucu ihale tarihi ertelenebilecekken, idarece hatanın tespit edilmesi ve zeyilnamenin ihale tarihinden on gün öncesinden bildirilmesinin mümkün olmaması halinde ihale tarihinin ertelenmesi söz konusu olmayacak ve ihale iptal edilecektir. 10

İlana Yansıyan Hükümlerde Hata İhale dokümanının ilana yansıyan hükümlerinde hata yapılmışsa, hem ihale dokümanında düzeltilecek hem de Kanunun 26 ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılacaktır. Düzeltme ilanının süresi Kanunun 26 ncı maddesinde on gün olarak belirlenmişken, yapılan değişiklikle yirmibeş ve kırk günlük ilan süresi bulunan ihalelerde ilânların yayımlanmasını takip eden onbeş gün diğer ihalelerde ise on gün içinde düzeltme ilanı yapılmasına imkan tanınmıştır. 11

Kanunun 55 inci maddesinde yapılan değişiklikte ivedilik ve kamu yararı bulunması haline yer verilmeyerek bu uygulamaya da son verilmiştir. 12

KİK’e İtirazen Şikayet Kararın bildirim tarihinden itibaren on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilecektir. İtirazen şikayet başvurusunda şikayet başvurusundaki 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on günlük süre yerine tek bir süre belirlenmiştir. İhalenin iptal kararlarına karşı yapılacak itirazen şikayet başvurularında ise süre beş gündür. 09.02.2009 tarih ve 2009/UY.I-636 sayılı kararda 5 gün geçtiğinden dolayı başvuru reddedilmiştir. Şikayet ve itirazen şikayet üzerine alınan iptal kararları hariç, diğer iptal kararları itirazen şikayete konu edilemeyecektir. 13

Kurumun itirazen şikayete konu edilenler dışındaki hususlarda re’sen inceleme yetkisi kaldırılmıştır. Kanunun 56 ncı maddesinde yapılan değişiklikle, itirazen şikayet başvuruları üzerine Kurum’un nihai karar verme süresi olan kırkbeş gün, genel olarak yirmi güne; 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihaleler ile ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak başvurularda on İŞ gününe indirilmiştir. 14

Kurum tarafından zamanında karar alınmamış olsa dahi sözleşme imzalanamayacak, karar beklenecektir. “Kurum tarafından nihai karar verilmeden sözleşme imzalanamaz.” İtirazen şikayetten feragat edilmesi ve usulüne göre sözleşme imzalanmamış olması halinde de Kurum inceleyebilecek. Feragat edilmesi halinde de incelemenin yapılacak olması, isteklilerin menfaat temin etmelerinin önüne geçmek içindir. Şikayet başvurusu bir menfaat ve tehdit aracı olarak kullanılamayacaktır. 15

Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. Kurum sadece şikayet başvuruları ile sınırlı olarak inceleme yapacağından dolayı, eşit muamele ilkesi önemlidir. Benzer işten dolayı bir firmanın değerlendirme dışı bırakılması halinde, Kurum diğer firmaların iş deneyim belgelerini de eşit muamele ilkesi çerçevesinde inceleyebilecek. “İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır” 2009/UH.I-1644 ve 04.06.2009 16

Alınacak Kararlar İhalenin iptali, Düzeltici işlem, Başvurunun reddi ve başvuru teminatının (Kurulun görev alanında bulunmaması hali hariç) gelir kaydedilmesi, Başvurunun reddi için; Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması Usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması, Şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi, İtirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurulun görev alanında bulunmaması. 17

Mal ve Hizmet alımlarında; Şikayetlerde alınacak başvuru ücretleri artırılmıştır. 1059 TL’den başlıyor, mal ve hizmette 3.177 TL’ye, yapım da ise 4.237 TL’ ye kadar Mal ve Hizmet alımlarında; 576.629 TL’den küçük olanlarda 1.152 TL 576.629 – 1.153.259 TL arası 2.305 TL 1.153.259 üzerinde 3.458 TL Yapım işi ihalelerinde; 1.153.259’den az olanlarda 1.059 TL 1.153.259 – 11.532.599 TL arasında 2.305 TL 11.532.599 – 23.065.198 TL arası 3.458 TL 23.065.198 TL’den fazla ise 4.612 TL 18

İtirazen Şikayet başvuru bedelinin dört katına kadar başvuru teminatı alınabilecek. Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması Usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması Şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi İtirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine. Kurumun görev alanında bulunmaması hali hariç, başvurunun reddedilmesi halinde, başvuru teminatı yatırılan hallerde teminatın gelir kaydedilmesine karar verilebilecek. 19