SUNUŞUN İÇERİĞİ AVRUPA BİRLİĞİ TÜRKİYE - AB İLİŞKİLERİ SON DÖNEM GELİŞMELER UYUM PAKETLERİ AB MEVZUAT UYUMU PROJELER HAZIRLAYAN Azmi EKMEN – Avrupa Birliği Uzman Yardımcısı

TERMİNOLOJİ Müktesebat: AB tarafından bugüne kadar kabul edilmiş politikalar, mevzuat ve uygulamaların tümüdür. Katılım Ortaklığı: AB’nin, aday ülkelerin üyelik için yerine getirmesi gereken kısa ve orta vadeli öncelikleri belirttiği metindir. Ulusal Program: Aday ülkenin, AB Müktesebatının uygulanması için öngördüğü takvimi belirten bir metindir.

II.DÜNYA SAVAŞI SONRASI AVRUPA BÜTÜNLEŞMESİ FİKRİ Avrupa’da refahı ve barışı kalıcı kılmak. Almanya ile Fransa arasındaki sorunları kalıcı çözüme kavuşturmak. Sovyet tehdidine karşı bir bütünleşme oluşturmak. Marshall Yardımlarının etkin biçimde dağıtımını sağlamak. II.Dünya Savaşı sonrası yıkımı ortadan kaldırmak.

AVRUPA BİRLİĞİ SÜRECİ Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (1951) Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (1957) Avrupa Ekonomik Topluluğu (1957) Avrupa Topluluğu (1965) Avrupa Birliği (1991- Maastricht Anlaşması)

KURUCU ÜYELER Almanya Fransa İtalya Belçika Hollanda Lüksembourg

AVRUPA BİRLİĞİ GENİŞLEME SÜRECİ Birinci Genişleme (1973) İngiltere, İrlanda, Danimarka İkinci Genişleme (1981) Yunanistan Üçüncü Genişleme (1986) İspanya, Portekiz Dördüncü Genişleme (1995) İsveç, Avusturya, Finlandiya

AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKELER Danimarka Yunanistan İspanya Portekiz İsveç Avusturya Finlandiya Almanya Fransa İtalya Belçika Hollanda Lüksemburg İngiltere İrlanda

AVRUPA BİRLİĞİ GENİŞLEME SÜRECİ Aday Ülkeler Macaristan Litvanya GKRY Bulgaristan Çek Cum. Polonya Malta Romanya Slovakya Slovenya Türkiye Letonya Estonya

AB’NİN KURUMLARI (ORGANLARI) 1.Asıl Organları Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi Bakanlar Konseyi Komisyon Avrupa Parlamentosu Avrupa Toplulukları Adalet Divanı Sayıştay 2.Danışma Organları a. Ekonomik ve Sosyal Komite b. Bölgeler Komitesi 3.Diğer Organlar a. Avrupa Yatırım Bankası b. Avrupa Merkez Bankası

AB’NİN ASIL ORGANLARI 1- DEVLET VE HÜKÜMET BAŞKANLARI ZİRVESİ AB’nin genel politikalarını belirlemek için toplanır. - Siyasi ve diğer alandaki tıkanıklıkların en üst yetkililer tarafından çözümlenmesi amacıyla oluşturulmuştur. Yılda 2 kez (Haziran ve Aralık) toplanır. 2- AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLAR KONSEYİ Topluluğun yasama ve karar alma organıdır. Her üye devletin bakan düzeyinde temsilcilerinden oluşur. - Gündemin içeriğine göre ilgili bakanlar katılır.

3- AVRUPA KOMİSYONU : Topluluğun yürütme organıdır. Üyeler, ulusal hükümetlerini değil AB’yi temsil ederler. - Görev süresi 5 yıldır ve 20 üyeden oluşur. 4- AVRUPA PARLAMENTOSU Bütçeyi hazırlar, ombudsmanı tayin eder. Komisyon üyelerini atar ve görevden alabilir. - Anlaşmaları onaylar ve yeni üye katılımını kabul eder.

Topluluk hukukunu yorumlar, uyuşmazlıklara bakar. 5 - AVRUPA TOPLULUKLARI ADALET DİVANI Topluluk hukukunu yorumlar, uyuşmazlıklara bakar. Her üye ülkeden bir yargıç 6 yıllığına göreve gelir. - Aldığı kararlara karşı temyiz olanağı yoktur. 6- SAYIŞTAY AB’nin tüm gelir ve giderlerini denetler.

AB’NİN DANIŞMA ORGANLARI 1- EKONOMİK VE SOSYAL KOMİTE - İşçiler, işverenler, çiftçiler, serbest meslek sahipleri gibi ekonomik ve sosyal hayatın çeşitli kesimlerinin temsilcilerinden oluşur. - Topluluk bu konularla ilgili mevzuat çıkarırken Komite’ye danışır. 2- BÖLGELER KOMİTESİ - Eğitim, gençlik, kültür, halk sağlığı, enerji, telekomünikasyon gibi bölgesel yararları etkileyen konularda bu organa danışılır.

AB’NİN DİĞER ORGANLARI 1- AVRUPA YATIRIM BANKASI - Üye ülkelerin katkılarıyla finanse edilir ve kar amacı gütmez. - Politikaların ve projelerinin finansmanını sağlar. 2- AVRUPA MERKEZ BANKASI - AB’nin para politikasını uygulamakla görevli ve bağımsızdır. - EURO’nun istikrarını ve tedavüldeki miktarını da belirler.

EURO Avrupa Ortak Para birimi olan EURO’yu İsveç, İngiltere ve Danimarka dışında 12 AB üyesi ülke 1 Ocak 2002’den itibaren tek para olarak kullanmaya başlamıştır.

KOPENHAG KRİTERLERİ Siyasi Şartlar: Demokrasi, Hukukun Üstünlüğü ve İnsan Haklarına saygı. Ekonomik Şartlar: İşleyen bir pazar ekonomisi, AB içindeki piyasa güçlerine ve rekabet baskısına karşı çıkabilme kapasitesi. Topluluk Aday ülkenin, AB müktesebatını Müktesebatının üstlenebilme ve uygulayabilme kabulü kapasitesi

MAASTRİCHT KRİTERLERİ ( Ekonomik ve Parasal Birliğe Geçiş Kriterleri ) - Toplulukta en düsük enflasyona sahip üç ülkenin yıllık enflasyon oranları ortalaması ile, ilgili üye ülke enflasyon oranı arasındaki fark 1,5 puanı geçmemelidir.  - Kamu borçlarının milli gelire oranı %60’ı geçmemelidir.  - Bütçe açigi milli gelirin %3’ünü geçmemelidir. - Faiz oranlari, fiyat istikrarı alanında en iyi performans gösteren 3 ülkenin faiz oranını 2 puandan fazla asmayacaktır. - Son 2 yıl itibariyle üye ülke parası diğer bir üye ülke parası karşısında devalüe edilmiş olmamalıdır.

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN HUKUK KURALLARI 1. Kurucu Antlaşmalar Roma Antlaşması (1957) Avrupa Tek Senedi (1987) Maastricht (AB) Antlaşması (1993) Amsterdam Antlaşması (1999) Nice Antlaşması (2000) 2. Tüzük 3. Direktif 4. Karar 5. Görüş ve Öneri

AB HUKUK KURALLARI Tüzük : Bizdeki kanunlar gibidir. 3 özelliği vardır. - Genel geçerli olması (tüm topluluğa yönelik olması) - Doğrudan uygulanması (hiçbir hukuk işlemi gerekmeksizin) - Bütünüyle bağlayıcı olması (tüm hükümleri uygulanmalıdır) Direktif : Bağlayıcıdır, ancak tüzükten farklı olarak, direkt uygulanamaz, üye ülkeler tarafından iç hukuka alınması gerekir. (üyeler, bu iç hukuk araçlarını seçmekte serbesttir) Karar : Bağlayıcıdır. Özelliği; bir ülke, firma veya kişiyi muhatap alabilir. Görüş ve Öneri : Bağlayıcı değildir. Genellikle etik değer taşır.

TÜRKİYE - AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİ (Neden AB ?) Tanzimatla başlayan Batı’ya açılma ve çağdaşlaşma dış politikamızın değişmez bir ilkesi olmuştur. Cumhuriyeti kuran Atatürk, Türk Devleti’nin her alanda en ileri seviyede olan Avrupa uygarlığına katılmasını bir hedef olarak belirlemiştir. Askeri alanda zafer kazanılan Batı’ya karşı, maddi olarak da güçlü olmak gereği hissedilmiştir.

TÜRKİYE - AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİ (Neden AB ?) Batı kurumlarında Yunanistan yalnız bırakılmamaya çalışılmıştır. II.Dünya Savaşı sonrası istikrarsız ortamda güvenlik arayışı artmıştır. Ekonomik güçlükler, bir entegrasyon arayışını zorunlu kılmıştır.

TÜRKİYE-AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİNDE ÖNEMLİ TARİHLER İlk resmi Başvuru (1959) Ortaklık (Ankara) Anlaşması (1963) Katma Protokol (1970) Tam Üyelik Başvurusu (1987) Gümrük Birliği Kararının Alınması (1995) İlerleme Raporları (1998…2003) Helsinki Zirvesi (1999) Katılım Ortaklığı Belgesi (2000 – 2003) Ulusal Program (2001 - 2003) Kopenhag Zirvesi (2002)

2003 İLERLEME RAPORUNUN GENEL DEĞERLENDİRMESİ İLERLEMELER: Kapsamlı demokrasi paketleri, İnsan haklarına duyarlı siyasi yapılanma, İşkence ve kötü muamele ile mücadele Ekonomik istikrar ve enflasyondaki düşüş EKSİKLER: Ordunun sivil yönetim ve kurumlar üzerindeki etkisi, Yargı reformu, düşünce özgürlüğüne kısıtlamalar, kadın hakları, çocuk hakları, sendikal haklar, basın, toplantı ve dernekleşme özgürlükleri,

2004 İLERLEME RAPORUNUN ÖNEMİ AB Komisyonu 2004 yılı Ekim ayında Türkiye’nin siyasi kıstaslara uyumu konusunda bir rapor ve tavsiye açıklayacaktır. Bunun sonucunda, Aralık 2004 tarihinde toplanacak olan, AB Konseyi Türkiye ile üyelik müzakerelerinin açılma olasılığı konusunda karar alacaktır.

1. UYUM PAKETİ “Devletin manevi şahsiyetine hakaret” sayılan fiilleri kapsayan TCK’nın 159. maddesinde yer alan cezalarda indirime gidilmiştir. Bu suçun cezasının üst sınırı 6 yıldan 3 yıla indirilmiştir. TCK’nın 312. maddesinde kelime değişiklikleri yapıldı. Çok eleştirilen “olasılık” kelimesi yerine “tehlike” kelimesi, “kişileri” tabiri yerine ise “halkı” tabiri getirilmiştir. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 7. ve 8. maddelerinde öngörülen hapis ve para cezalarında indirime gidilmiştir. 2845 sayılı DGM Kanunun 16. maddesinde değişiklik yapılmıştır. (Hakimin tutukluyu mutlaka dinlemesi ve 4 günlük gözaltı süresi 7 güne savcının talebiyle uzayabiliyor. ) 1412 sayılı CMUK ‘un 107. ve 128. maddelerinde değişiklikler yapılmıştır. (Kişinin bir yakınına hemen haber verilmesi )

2. UYUM PAKETİNİN GETİRDİĞİ DEĞİŞİKLİKLER 18 yaşında ve fiil ehliyetine sahip herkese dernek kurma hakkı tanındı. Affa uğramış olsalar bile, bazı suçlardan daha önce hüküm giyenlerin ise dernek kurması yasaklandı. 312. maddeden hüküm giyenler de 5 yıl süreyle bu haktan mahrum edildi. Dernek, sendika ve meslek kuruluşlarına amaçları dışında da toplantı ve gösteri yürüyüşü yapabilme hakkı tanındı. Bu toplantıları düzenleme yaşı da 21’den 18’e indirildi.

2. UYUM PAKETİ İşkence ve kötü muamele sebebiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin hükmettiği tazminatın, bu suçları işleyen görevlilere ödettirilmesi hükmü getirildi. Parti kapatmalarda "odak olma" tanımında partiler lehinde düzenleme yapıldı. Partilere kapatma yerine, Hazine yardımından men cezası verilebileceği ibaresi eklendi. Basın Kanunu’nda yer alan "yasaklanmış dil" kavramı kaldırıldı. Suç işleyen basın kuruluşlarının kapatılma süresi de 30 günden 15 güne indirildi.

2. UYUM PAKETİ Basılı eserlerin toplatılması, basım makineleri ve aletlerine el konulmasının ancak mahkeme kararı ile olabileceği ibaresi konuldu. Sanık ile avukatının görüşmelerini sınırlandıran madde kaldırıldı. Kaymakamlara sadece mülki idare amirliği sınıfından olanlar vekalet edebilecek. Jandarma komutanları bundan böyle kaymakamlara vekalet edemeyecek.

3. UYUM PAKETİNİN GETİRDİĞİ DEĞİŞİKLİKLER Savaş ve çok yakın savaş tehdidi hâllerinde işlenmiş suçlar için öngörülen idam cezaları hariç olmak üzere, idam cezaları müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülmüştür. İdam cezaları müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülen terör suçluları şartla salıverilmeye ilişkin hükümlerden yararlanamaz. Bunlar hakkında müebbet ağır hapis cezası ölünceye kadar devam eder. Türk Ceza Kanununun 159 uncu maddesine, “sadece eleştirmek maksadıyla yapılan yazılı, sözlü veya görüntülü düşünce açıklamaları cezayı gerektirmez.” ibaresi eklendi.

3. UYUM PAKETİ “Göçmen kaçakçılığı” ile ilgili cezai müeyyideler arttırılmıştır. (yaşamlarını tehlikeye sokmuşsa ceza yarısı oranında, ölüm varsa 1 kat arttırılır) “Zorla çalıştırmak veya hizmet ettirmek, esarete veya benzeri uygulamalara tâbi kılmak” suçunu işleyenlere ek cezalar getirilerek caydırıcılık arttırılmıştır. Cemaat vakıfları,Bakanlar Kurulunun izniyle ihtiyaçlarını karşılamak üzere taşınmaz mal edinebilirler ve taşınmaz malları üzerinde tasarrufta bulunabilirler. Cemaat vakıflarına ait olan taşınmaz mallar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde başvurulması hâlinde vakıf adına tescil olunur.

3. UYUM PAKETİ Türkiye'deki vakıflar Bak. Kur.'nun izniyle yurt dışında kurulmuş vakıf veya kuruluşlara üye olabilecek. Yabancı ülkelerdeki vakıflar ise Bak. Kur.’nun izniyle Türkiye'de faaliyette bulunabilecekler. AİHM'nin verdiği kararlar tazminatla giderilemeyecek sonuçlar doğurursa 1 yıl içinde yargılamanın yenilenmesinin istenebilecek. Farklı dil ve lehçelerde de yayın yapılabilmesine ve bunların öğrenilmesine olanak sağlanıyor.

3. UYUM PAKETİ Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’ndaki Değişiklikler: Yabancıların toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenlemeleri, İçişleri Bakanlığının iznine bağlandı. Ayrıca, toplantının yapılacağı mahallin en büyük mülkî idare amirliğine toplantıdan en az 48 saat önce yapılacak bildirimle, topluluğa hitap etmeleri, afiş, pankart, resim, levha, araç ve gereçler taşımaları mümkün olduğu hükmü eklendi.

4. UYUM PAKETİ NE GETİRİYOR? 11 Ocak 2003 Siyasi Partiler Yasası ve Adli Sicil Kanunu'nda değişiklik yapılarak siyasi yasaklar yumuşatıldı. Siyasi yasaklıların milletvekili seçilmelerinin önündeki engel kaldırıldı. Siyasi Partiler Kanunu’nda değişiklik yapıldı. Böylece parti kapatılmasını zorlaştıran düzenlemeler getirildi. İşkence cezalarının paraya çevrilemeyeceği ve bu cezaların ertelenemeyeceği yönünde değişiklik yapıldı.

5. UYUM PAKETİ NE GETİRİYOR ? (4 Şubat 2003) AİHM kararlarına dayanarak yeniden yargılama yapılması kolaylaştırıldı. Yasa hükümleri gereği, AİHM'e başvuran bir kişi, mahkemenin kendini haklı bulması durumunda, aleyhinde karar veren yerel mahkemeye yargılamanın iadesi için doğrudan başvurabiliyor.

6. UYUM PAKETİ NE GETİRİYOR ? 4928 SAYILI YASA 19 Temmuz 2003 25173 RG Radyo ve TV’lerin Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunda değişiklik yapıldı. Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu’nda değişiklik yapıldı. Terörle Mücadele Kanununda değişiklik yapıldı. (8.madde kaldırıldı ve düşünce ve ifade özgürlüğü genişletildi) Vakıflar Kanunu’nda değişiklik yapıldı. (Taşınmaz tescil süresi 6 aydan 18 aya çıkartıldı) Nüfus Kanunu’nda değişiklik yapıldı. (Ahlaka aykırı isim koyma yasağı getirildi ve çocuğun annesinin ismini alabilmesi hakkı getirildi) Türk Ceza Kanunu’nda değişiklik yapıldı. (Namus için çocuk öldürme cezası ağırlaştırıldı)

6. UYUM PAKETİ Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Yasasında yapılan değişiklikle YSK’nın özel radyo ve televizyon kuruluşlarına yönelik yaptırım yetkisi hafifletildi. Türk vatandaşlarınca günlük yaşamda geleneksel olarak kullanılan farklı dil ve lehçelerde yayın yapılması imkanının hem kamu hem de özel radyo ve TV kuruluşları aracılığıyla sağlanması yasal güvenceye kavuşturuldu. Seçim dönemlerinde 1 hafta olan yayın yasağı 24 saate indirildi.

7. UYUM PAKETİ AB‘ye uyum sürecinde çeşitli yasalarda değişiklik yapan 7. paket, TBMM’de 30 Temmuz 2003 tarihinde görüşüldü ve yasalaştı. Yasa, Cumhurbaşkanı'nın onayından sonra 7 Ağustos 2003 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

7. UYUM PAKETİNİN GETİRDİKLERİ Sadece eleştirmek maksadıyla yapılan açıklamalar ceza gerektirmeyecek.  Yasak yayınlar imha edilmeyecek, sadece müsaderesine karar verilebilecek. ''İşkence'' suçunun soruşturulması öncelikli işlerden olacak. Sayıştay, Silahlı Kuvvetlerin elindeki mallar da dahil olmak üzere denetlemeler yapabilecek.   Dernek kurma hakları genişletildi. Tüzel kişiler de dernek kurabilecek. Dernek üyeliğinden ayrılmak isteyenin 6 ay önceden haber vermesine gerek olmayacak. Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerin öğrenilmesi için özel kurslar açılabilecek.

MGK‘NIN YAPISI İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİKLER Yasa, MGK Genel Sekreteri'nin, Başbakan'ın teklifi ve Cumhurbaşkanı'nın onayı ile atanmasını öngörüyor.  MGK, devletin milli güvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulanması ile ilgili konularda tavsiye kararları alacak ve gerekli koordinasyonun sağlanması için görüş tespit edecek. Yasa, MGK Genel Sekreterliği'nin görev ve yetkilerini tek maddede topluyor. a) Milli Güvenlik Kurulunun sekreterlik hizmetlerini yürütür, b) Milli Güvenlik Kurulunca ve kanunlarla verilen görevleri yerine getirir

ULUSAL PROGRAM KAPSAMINDA MEVZUAT UYUM ÇALIŞMALARI

ULUSAL PROGRAM VE SAĞLIK Malların Serbest Dolaşımı Uluslararası Gümrük İşbirliği Kişilerin Serbest Dolaşımı Sosyal Politikalar ve İstihdam Çevre Tüketicinin Korunması ve Sağlık İstatistik Adalet ve İçişleri

MALLARIN SERBEST DOLAŞIMI Tıbbi Ürünler Kozmetikler Uyuşturucu ve Psikotrop Maddeler Tıbbi Cihazlar (Vücuda Yerleştirilebilir Aktif Tıbbi Cihazlar, Vücut Dışında Kullanılan (In Vitro) Tıbbi Tanı Cihazları dahil) Oyuncaklar Gıda Maddeleri Deterjanlar

TIBBİ ÜRÜNLER Beşeri Tıbbi Ürünler İmalathaneleri Yönetmeliği, 23 Ekim 2003 tarih ve 25268 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Beşeri tıbbi ürün kapsamında olan tüm ürünlerin imalatı bu Yönetmelik kapsamında değerlendirilmiştir. Yönetmelik yürürlüğe girene kadar mevcut “İyi İmalat Uygulamaları Kılavuzu” AB Kılavuzu dikkate alınarak güncellenecek ve gerekli bölümler eklenecektir.

TIBBİ ÜRÜNLER Beşeri Tıbbi Ürünler Tanıtım Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik, 23 Ekim 2003 tarih ve 25268 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve 1 Aralık 2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir. En önemli özelliği ; reçetesiz satılan ürünlerin halka tanıtımının yapılabilecek olmasıdır.

TIBBİ ÜRÜNLER – ÇALIŞMALARI DEVAM EDENLER Beşeri Tıbbi Ürünlerde Kullanılan Renklendiriciler Tebliğ Taslağı , 11 Aralık 2003 tarihinde ilgili Bakanlık birimlerine ve diğer kurum ve kuruluşların görüşüne sunulmuştur. Beşeri Tıbbi Ürünlerin Toptan Dağıtımı Hakkında Yönetmelik Taslağı mevcuttur. Beşeri Tıbbi ürünlerin Güvenirliğinin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik Taslağı mevcuttur. Ruhsatlandırılmış veya Ruhsatlandırılma Başvurusu Yapılmış Tıbbi Ürünlerdeki Değişikliklere Dair Yönetmelik Taslağı mevcuttur.

2004 yılının ikinci çeyreği TIBBİ ÜRÜNLER Tıbbi ürünlerin uyumu için Ulusal Programda öngörülen takvim 2004 yılının ikinci çeyreği Çalışmaların tamamlanması amacıyla 5 ayrı komisyon kurulması önerisinde bulunulmuştur.

KOZMETİKLER Kozmetik Kanun Tasarı Taslağı, Kozmetik Yönetmeliği Taslağı, Yönetmelik metnine dahil 9 adet Ek 1 adet tebliğ taslağı (etiketleme konusunda) hazırlanmıştır.

YAPILMASI GEREKENLER İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğünün yeniden yapılandırılması (Türk İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu), Piyasa denetimi kapsamında Ulusal Referans Laboratuarı olan RSHM Başkanlığı Kozmetik Laboratuarlarının alt yapısının geliştirilmesi, Beşeri tıbbi ürünlerin ve kozmetik ürünlerin mevzuat uygulamaları için eğitim ve danışmanlık hizmeti alınması,

YAPILMASI GEREKENLER İlaç fiyatlandırılmasının şeffaflaştırılması ve ruhsatlandırma süresinin belirlenmesi, Farmakovijilans sisteminin kurulması, Kozmetik ürünlerin güvenliğinin arttırılması hem de yeni ürünlerde kayıt sistemi ile etkili bir piyasada kontrol sistemine geçişin gerçekleştirilmesi, gerekmektedir.

UYUŞTURUCU VE PSİKOTROP MADDELER 2 ADET DİREKTİF MEVCUTTUR. Mevzuat uyumunun sağlanması ile birlikte ; İletişim ve bilgi değişimi için veri ağı sistemi kurulacaktır. İlgili diğer otoritelerle işbirliği sağlanacaktır. Ulusal uygulama ve çalışma talimatları hazırlanacak ve geliştirilecektir. Mevzuatın etkin olarak uygulanması için danışmanlık hizmeti sağlanacaktır

TIBBİ CİHAZLAR Vücuda Yerleştirilebilir Aktif Tıbbi Cihazlar Yönetmeliği, 12 Mart 2002 tarih ve 24693 sayılı Resmi Gazete, Tıbbi Cihazlar Yönetmeliği ise, 13 Mart 2002 tarih ve 24694 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olup, Yönetmelikler, 31 Aralık 2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Vücut Dışında Kullanılan Tıbbi Tanı Cihazları Yönetmeliği 14 Ekim 2003 tarih ve 25259 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Yayımından 18 ay sonra yürürlüğe girecektir

TIBBİ CİHAZ MEVZUATININ SAĞLAYACAĞI KATKI Yasal boşluk doldurulmuştur. İmalatçı doğrudan sorumlu hale getirilerek tüketici hakları korunacaktır. Bakanlık, sağlık sektöründe piyasaya sürülen ürünlerin piyasa gözetim ve denetimini yürütecektir. Cihazlar çeşitli test ve belgelendirme aşamalarından geçeceklerdir. Bakanlık Onaylanmış Kuruluşları atayabilecek ve test ve belgelendirme laboratuarlarını denetleyebilecektir.

YAPILMASI GEREKENLER Onaylanmış kuruluş atanması, Tıbbi cihazlara ilişkin olarak yeni bir kurumsal yapılanmaya gidilecektir (Türk İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu). Piyasa gözetimi konusunda kullanılacak laboratuarların alt yapıları güçlendirilecek, akredite edilecek ve laboratuar çalışanları eğitilecektir. Etkin bir piyasa gözetim ve denetim sistemini oluşturması ve Tıbbi Cihaz Yönetmelikleri için merkezde denetlenebilir ve kolay ulaşılabilir bir kayıt sistemi oluşturulacaktır.

OYUNCAKLAR Oyuncaklar Yönetmeliği 17 Mayıs 2002 tarih ve 24578 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanmıştır. Yönetmelik, 18 aylık bir geçiş sürecinden sonra yürürlüğe girmiştir. (Kasım 2003) - CE Uygunluk Beyanı - Onaylanmış Kuruluşların Atanması - Piyasa Denetimi ve Gözetim Sisteminin kurulması Muhtemel risklerle ilgili etiketlerde gerekli uyarılar bulunacaktır.

YAPILMASI GEREKENLER Oyuncakların piyasa gözetimi konusunda laboratuarların alt yapıları güçlendirilecek, akredite edilecek ve laboratuar çalışanları eğitilecektir. Etkin bir piyasa gözetimi sağlanabilmesi için merkez ve illerin kadroları eğitilecektir.

GIDA MADDELERİ - 17 adet Tebliğ Resmi Gazete’ de yayımlanmıştır. - 2 adet Tebliğin ise, yayım prosedürü devam ediyor. - Emziklerle ilgili Tebliğ ise, görüşe sunulmuştur. Gıda Maddeleri Tüzüğü taslağı görüşe sunulmuştur. Maden Suları Tebliğ taslağı görüş aşamasındadır. Yapılması gereken; Laboratuar Altyapısının Güçlendirilmektedir.

ÇEVRE-DETERJANLAR Deterjanlarla ilgili 4 adet tebliğ hazırlanmış olup, Gıda Maddeleri Tüzüğü yayımlandıktan sonra yayımlanabilecektir. YAPILACAKLAR Etkin bir piyasa denetimi sağlanabilmesi için merkez ve illerdeki kadroların eğitilmesi ve deterjanlara ilişkin laboratuar altyapısının güçlendirilmesi gerekmektedir.

ULUSLARARASI GÜMRÜK İŞBİRLİĞİ TIBBİ AMAÇLI ÜRÜNLER Yapılması gereken; İlgili Anlaşmalara Taraf Olunması gerekmektedir. Yapılan; Türkiye, konuyla ilgili 8 Avrupa Konseyi Anlaşmasına geçmiş dönemlerde taraf olmuştur. Doku Tipleyici Ayıraçlar Konusundaki 2 Anlaşmanın Katılım Prosedürü ise, Devam Etmektedir.

AVRUPA BİRLİĞİNDE KİŞİLERİN SERBEST DOLAŞIMI Avrupa Birliği tarafından kabul edilmiş olan temel özgürlükler arasında, Birliğe üye ülke vatandaşlarının serbest dolaşım hakkı da yer almaktadır. Avrupa Birliği vatandaşlığı kendi konumunu, dolaşım özgürlüğü sayesinde güçlendirmektedir. “Serbest Dolaşım” kavramı ; mesleki eğitimin yapılması, mesleki yeterliliklerin tanınması ve mesleklerin icrası konularında, Avrupa’nın hareket noktasını oluşturmaktadır.

KİŞİLERİN SERBEST DOLAŞIMI Tıpta Uzmanlık Tüzüğü 19 Haziran 2002 tarih ve 24790 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Mesleki Niteliklerin Karşılıklı Tanınması ile ilgili olarak Avrupa Birliği Genel Sekreterliğince bir kanun taslağı hazırlanmıştır. Bu Kanun çalışmasına Bakanlığımızca katkı verilmektedir. Bununla özellikle de sağlık mesleklerin icrası ile ilgili hükümler ortaya çıkacak, ayrıca mesleklerin sınıflandırılması ve asgari eğitim süreleri de belirlenecektir.

SOSYAL POLİTİKALAR İŞÇİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ 1. Gemi Adamlarının Sağlık ve Güvenliği “Seyir Halindeki Gemilerde Daha İyi Tıbbi Hizmet Verilmesi İçin Gerekli Asgari Sağlık ve Güvenlik Koşulları Hakkında Yönetmelik” 23 Haziran 2002 tarih ve 24794 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Hudut Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü tarafından yönetmeliğe bağlı yönerge çalışmaları sürdürülmektedir.

AVRUPA BİRLİĞİ KATILIM ÖNCESİ MALİ KAYNAKLARI

AB KATILIM ÖNCESİ MALİ KAYNAKLARI Mali İşbirliği Programı, Avrupa Birliği Akdeniz (MEDA) Programı Halk Sağlığı Programı Altıncı Çerçeve Programı, Leonardo Avrupa Birliği Mesleki Eğitim Programı TAIEX, Twinning, Hollanda MATRA/PSO Programı İdari İşbirliği Fonu II.

MALİ İŞBİRLİĞİ PROGRAMI Türkiye- AB mali işbirliği sürecinin temel finansman kaynağıdır. MEDA II (Avrupa Akdeniz Ortaklığı), 6.Çerçeve Programı, Halk Sağlığı Programı gibi ülkemizin katılımına açılan AB programlarının katılım payları bu program çerçevesinde sağlanmaktadır. “Katılım Ortaklığı Belgesi” ve “Ulusal Program”da yer alan önceliklere uygunluk şartı aranmaktadır. Hem teknik destek hem de alt yapı desteği sağlanmaktadır. Finansman tahsisi için programlamanın bir yıl önceden yapılması gerekmektedir. Proje fişleri ve ihale şartnameleri kiralanan uzmanlar tarafından hazırlanmaktadır.

YENİ HALK SAĞLIĞI PROGRAMI (2003-2008) AB tarafından 9 Ekim 2002 tarihinde kabul edilmiştir. 2003-2008 dönemi için ayrılan toplam bütçe: 312 Milyon Euro 2004 yılı için ödenmesi gereken katkı payı: 957.697 Euro (bu miktarın 857.428 Euro‘ su Mali İşbirliği Programı kaynaklarından; kalan 100.269 Euro ülkemiz bütçesinden karşılanacaktır.

YENİ HALK SAĞLIĞI PROGRAMI Öncelik verilen projeler : Avrupa katma değeri sağlayanlar, Büyük ölçekli, uzun süreli, bir çok bilim dalını içerenler, Sürdürülebilir sonuçlara ve çıktılara götürenler, Programın yıllık çalışma planına uygun olanlar Ortak finansman öngörenler, Sağlığın korunmasına büyük ölçüde katkıda bulunanlar.

YENİ HALK SAĞLIĞI PROGRAMI SÜREÇ: “Proje Çağrıları” 15 Martta yapılmakta ve 16 Mayısta sona ermektedir. Başvurular için standart başvuru formunun doldurulması gerekmektedir. Başvuru formu aşağıdaki internet adresinden temin edilebilir: http://europa.eu.int/comm/health/index_en.html 16 Mayıs - Eylül sonu AB Komisyonu tarafından gerekli değerlendirmelerin yapılması. Çağrıya ilişkin son başvuru tarihinden sonra AB Komisyonu ile, idari değişiklikler dışında, irtibata geçilmemektedir.

AB ARAŞTIRMA VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME 6.ÇERÇEVE PROGRAMI (2002-2006) Avrupa’yı 2010’da dünyanın en dinamik ve rekabet gücü en yüksek bilgi ekonomisi haline getirmeyi amaçlayan Avrupa Araştırma Alanı (ERA)’nın uygulama aracı Temel İlkeleri: Özellikle ABD ve Japonya karşısında AB’nin rekabet gücünün arttırılması, AB ülkelerinde bilgi tabanlı ekonomi ve toplum düzeninin geliştirilmesi

AB ARAŞTIRMA VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME 6.ÇERÇEVE PROGRAMI Toplam bütçe : 17.5 Milyar Euro (AB’nin 2001 bütçesinin %3.9’u) Ülkemiz toplam katkı payı: 256.8 Milyon Euro I. Yıl: 48.200.000 Euro (Ulusal kaynak: 33.500.000 Euro, AB yardımı: 14.700.000 Euro) II.Yıl: 58.600.000 Euro III.Yıl: 75.000.000 Euro IV.Yıl: 75.000.000 Euro

LEONARDO AVRUPA BİRLİĞİ MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMI AMAÇLARI: Her seviyedeki mesleki eğitimin başlangıcındaki insanların, özellikle gençlerin beceri ve yeterliklerinin geliştirilmesi, Mesleki eğitime girişin ve mesleki eğitimin kalitesinin artırılması, Mesleki eğitimin, yeterlilik ve girişimcilik açısından güçlendirilmesi ve desteklenmesi ve Mesleki eğitim kurumları (üniversiteler dahil), işletmeler ve küçük ve orta büyüklükteki işletmeler arasındaki işbirliğini güçlendirmektir.

TAIEX (Technical Assistance Information Exchange) Sağlanan Destek: Kısa süreli uzman desteği (Maksimum 2 hafta), İlgili AB mevzuatının üye ülkelerdeki uygulamalarının yerinde görülmesine yönelik inceleme gezileri, - Seminer/ Çalışma Grupları (Çok ülkeli + aday ülkelerde)

TAIEX (Technical Assistance Information Exchange) TALEPLERDE DEĞERLENDİRME KRİTERİ: Kısa süreli olması veya kısa süreli uzmanlık desteği gerektirmesi, Mevzuat uyumuna veya uygulanmasına yönelik olması (idari kapasitenin geliştirilmesi dahil), KOB ve Ulusal Program öncelikleri ile örtüşmesi, Başvuru formlarının tüm ayrıntıları içerecek şekilde tam ve doğru olarak doldurulması

TWINNING (EŞLEŞTİRME) AB mevzuatının uygulanmasına yönelik kurumsal yapılanma için bir destek mekanizması. Twinning (18-24 ay) Twinning Light (10 Ay)

TWINNING (EŞLEŞTİRME) SAĞLANAN DESTEK: -Üye devlette bulunan muadil kurumdan gelen bir uzmanın uzun dönem Türkiye’de bulunması, -Bu uzmandan farklı olarak kısa/orta dönem uzmanların gelmesi, -Seminer, çalışma toplantısı, staj, eğitim vb ÜLKEMİZ KATKISI: Ofis, telefon -yurtiçi ve dışı konuşma masrafları-, sekreter desteği, bilgisayar vb. olanaklar ülkemiz tarafından sağlanacaktır.

MATRA VE PSO PROGRAMLARI Hollanda hükümeti tarafından finanse edilmektedir. Altyapı, imar faaliyetleri, insani yardım ve salt akademik nitelikli projeler finanse edilmemektedir. Desteklenecek projelerin Ulusal Program öncelikleriyle uyumlu olması gerekmektedir. Sağlanan Destek: - Faydalanan ülkeye uzmanlık ve bilgi aktarımı - Teknik yardım ve Danışmanlık, - Mal ve ekipman alımı (projenin işleyişi için gerekli görülmesi halinde çok kısıtlı miktarda)

İDARİ İŞBİRLİĞİ FONU II Finansmanı talep edilecek faaliyetlerin 2003 yılı Ulusal Programı’nda yer alan kısa vadeli taahhütlerimize yönelik olması, İlerleme Raporu’nda eksiklik olarak belirtilmiş alanlarda kaydedilecek ilerlemeye katkı sağlayacak nitelikte olması ve Talep edilen faaliyetin daha önce AB kaynaklarından finanse edilen bir faaliyet ile mükerrerlik arz etmemesi gerekmektedir Sağlanan Destek: Orta ölçekli inceleme gezileri, Gezinin ayrıntılı konusu, hangi kuruluş ve ülkeye yapılacağı, süresi, katılacak kişi sayısı, herhangi bir toplantıya katılım söz konusu ise katılım ücretinin belirtilmesi gerekmektedir. Teknik yardım talebi.

AVRUPA BİRLİĞİ’NE ÜYELİK SÜRECİNDE SAĞLIK BAKANLIĞI PROJE ÇALIŞMALARI

MALİ İŞBİRLİĞİ PROGRAMI (2002 Yılı Programlaması) UYGUNLUK DEĞERLEME KURULUŞLARINA DESTEK PROJESİ Toplam bütçesi: 7 Milyon Euro Oyuncaklar, Tıbbi Cihazlar ve Deterjanlar 1.277 Milyon Euro Cihaz Alımı Kozmetikler ve Eczacılık Ürünleri SON DURUM: Şubat 2004 yılında yabancı uzmanlar gelerek kriterlere uyum durumunu inceleyecekler.

MALİ İŞBİRLİĞİ PROGRAMI (2002 Yılı Programlaması) BULAŞICI HASTALIKLARIN KONTROLÜ VE SÜRVEYANS SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ Sorumlu Birim: Temel Sağlık Hizmetleri Gn.Md., Verem Savaşı Dairesi Başkanlığı, Refik Saydam Hıf. Mrkz.Bşk. Toplam Bütçesi: 9.09 EURO (2.6 EURO Yatırım) Ülkemiz Katkısı:1.59 EURO SON DURUM: Proje fişinin hazırlanmasına yönelik çalışmalar devam ediyor.

MALİ İŞBİRLİĞİ PROGRAMI (2002 Yılı Programlaması) SU KALİTESİ, İYİ LABORATUAR UYGULAMALARI ( GLP ) PROJESİ Sorumlu Birim: Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Refik Saydam Hıf.Mrkz.Bşk. Toplam Bütçesi:7.66 EURO (3.12 EURO Yatırım) Ülkemiz Katkısı:1.04 EURO

MALİ İŞBİRLİĞİ PROGRAMI (2004 Yılı Programlaması) 29 Adet proje fikri sunulmuştur. 11 Adet Proje fikri ön kabul görmüştür. Bunların bazıları birleştirilmiştir. SON DURUM: 5 Adet proje önerisi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. (2002 yılı programlaması kapsamında ön kabul gören +Kansersiz Yaşam ve Biyosidal Ürünler Projeleri)

MALİ İŞBİRLİĞİ PROGRAMI Avrupa Birliği Akdeniz (MEDA) Programı Üreme Sağlığı Programı Kanser Tarama ve Eğitim Merkezleri Projesi

Avrupa Birliği Akdeniz (MEDA) Programı Üreme Sağlığı Programı Sorumlu Birim: AÇSAP Genel Müdürlüğü, Temel Sağlık Hizmetleri Gn.Md. Toplam Bütçesi: 60 Milyon Euro Ülkemiz Katkısı: 5 Milyon Euro (Ayni Katkı) Amaçlar: Ülkemizde üreme sağlığı sistemini geliştirmek, Bilgilendirme, eğitim ve sağlık hizmetleri dahil olmak üzere hizmetlerin modernleştirilmesi, Üreme sağlığı alanında kişilerin haklarının ve seçimlerinin desteklenmesine elverişli bir ortam yaratmak için uygun bir strateji geliştirmek

Sorumlu Birim: Kanser Savaşı Dairesi Başkanlığı Avrupa Birliği Akdeniz (MEDA) Programı Kanser Tarama ve Eğitim Merkezleri Projesi Sorumlu Birim: Kanser Savaşı Dairesi Başkanlığı Toplam Bütçesi: 3.179 Milyon Euro AB Katkısı: 1.9 Milyon Euro Ülkemiz Katkısı: 1.729 milyon Euro 11 ilde Kanser Tarama Merkezi açılmıştır.

Hollanda MATRA Programı Resmi Gıda Kontrol Ve Denetim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi Sorumlu Birim: Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Toplam Bütçesi: 403.000 EURO (Tamamı AB Bütçesinden karşılanmaktadır). SON DURUM: Projenin bitiş tarihi olan Mart 2004’e kadar yapılacak olan aktiviteler planlanmıştır. Kapanış semineri de 18 Mart 2004 tarihinde yapılacaktır.

Hollanda MATRA Programı Hava Kalitesinin İzlenmesi Faaliyetlerine Yönelik Kalite Güvence Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi Sorumlu Birim: Refik Saydam Hıf. Mrk.Bşk. Toplam Bütçesi: 403.000 EURO (Tamamı AB Bütçesinden karşılanmaktadır). SON DURUM: Kalite güvencesi konusunda laboratuar başlangıç teklifleri yapıldı. Ayrıca, yapılan çalışmalar ve kalite hakkında 27 Şubat 2003 tarihinde bir seminer verildi. Başlangıç Raporuna (Inception Report) son şeklinin verilmesine yönelik çalışmalar devam ediyor.

DİĞER PROJELER Kalite Altyapısının Desteklenmesi Projesi (Avrupa Birliği Akdeniz (MEDA) Programı) Sorumlu Birim: Dış Ticaret Müsteşarlığı Tıbbi cihazlar,oyuncaklar, deterjanlarla ilgili AB mevzuatı ve piyasa gözetimi stratejisinin hazırlanması konularında teknik destek alınmıştır. Üçüncü Ülkelerden İthal Edilen Ürünlerin Ürün Güvenliği Kurallarına Uygunluğunun Kontrolü ile İlgili 339/93/EC Sayılı Konsey Tüzüğü ve Bu Tüzüğü Değiştiren 98/583/EC Sayılı Kararın Uygulanması Projesi

DİĞER PROJELER Sorumlu Birim: Emniyet Genel Müdürlüğü Avrupa Uyuşturucu Ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezine (EMCDDA) Katılım Projesi Sorumlu Birim: Emniyet Genel Müdürlüğü Çerçeve Su Direktifi Projesi Sorumlu Birim: Çevre Bakanlığı Türkiye Cumhuriyeti için Çevre Alanında Entegre Uyumlaştırma Stratejisi Geliştirilmesi Projesi

BAŞVURU KAYNAKLARI-I TAİEX : http://cadmos.carlbro.be/intro.asp Twining “El Kitabı”: http://europa.eu.int/comm/enlargement/pas/twining Avrupa Birliği Sağlık ve Tüketiciyi Koruma Genel Müdürlüğü: http://europa.eu.int/comm/health/index_en.html 6.Çerçeve Programı: http://europa.eu.int/comm/research/fp6/index_en.html e-posta (Genel Sorular):info@fp6.org.tr Gıda, Biyoteknoloji ve Sağlık Ulusal İrtibat Kişisi: Nuri Akkaş: nakkas@baskent.edu.tr

BAŞVURU KAYNAKLARI-II http://cordis.lu/ist/ka3/digicult/newsletter.htm Partner Bulmak İçin: http://cordis.lu/fp6/partners.htm Yeni Halk Sağlığı Programı: http://europa.eu.int/comm/health/ph_programme/programme_en.htm

AVRUPA BİRLİĞİ – SAĞLIK KONULU BİLGİ İÇİN www.saglik.gov.tr abkd@saglik.gov.tr