ETKİ DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI KÜTÜPHAN-E TÜRKİYE PROJESİ ETKİ DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI Umut Al Hacettepe Üniversitesi umutal@hacettepe.edu.tr İrem Soydal soydal@hacettepe.edu.tr Orhan Açıkgöz Kültür ve Turizm Bakanlığı orhan.acikgoz@kulturturizm.gov.tr

Kütüphan-e Türkiye Projesi Etkiden Ne Anlıyoruz? - Etki = Değişim İnsanların yaşamında Grup ve kurumların davranış biçimlerinde Kitlelerde - Tam olarak nede değişim? Davranışlarda Becerilerde Bilgi ve kavrayışta Yaşam kalitesinde (sağlık, ekonomik gelişme, vb.) …

Kütüphan-e Türkiye Projesi Dayanak Noktası - “Küresel Kütüphaneler Girişimi” tarafından geliştirilen dokümanlar Etki Planlama ve Değerlendirme Rehberi Performans Ölçümleri Çalışma Kitabı 23 farklı ölçüm Halk kütüphanesi hizmet noktası sayısı Kullanıcının erişimine açık bilgisayar sayısı … Ortak Etki Ölçüm Sistemi Anket sorularının tam listesi Kütüphane kullanıcılarına yönelik Demografik, kütüphane kullanımını açıklayıcı, …

Kütüphan-e Türkiye Projesi Önemli Konular - Halkın gereksinimleri ve devletin öncelikleri - Kütüphane kullanıcılarının gereksinimleri - Proje eğitim ve tanıtım grupları ile yakın işbirliği - Program geliştirme - Sürdürülebilirlik

Kütüphan-e Türkiye Projesi Etki Değerlendirmeye Genel Bakış - Yerel çevrelere en iyi şekilde uyacak, kullanıcı gereksinimlerini ve yerel paydaş/yönetim önceliklerini hedef alan bir ülke programı yaratmaya yardımcı olmak

Kütüphan-e Türkiye Projesi Aşama 1: Planlama Öncesi - Etki değerlendirme işleminin anlaşılması - Etki değerlendirme sorumlusunun belirlenmesi - Önemli ulusal ve yerel paydaşların saptanması - Anahtar aktörlerin belirlenmesi - Proje boyunca anahtar kişilerle iletişim kurulacak yapıların saptanması - Hangi etki alanlarının öncelikli olduğunun belirlenmesi =>

Kütüphan-e Türkiye Projesi Etki Alanları - Eğitim - Sağlık - Kültür ve boş zamanları değerlendirme - Ekonomik gelişme - İletişim - E-devlet

Kütüphan-e Türkiye Projesi Etki alanları Küt. için yararlar Kısa dönem etkiler Uzun dönem etkiler Eğitim Kütüphaneler çocukları motive etmek için çok çeşitli materyaller sunar Daha çok sayıda çocuk ve öğrencinin kütüphane tarafından sunulan bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanması Okul faaliyetlerinin kalitesini artırma Sağlık Kütüphaneciler ilgili sağlık web siteleri ve veri tabanları konusunda bilgi sahibi olur Tedavi ile ilgili bilgiye kütüphanede erişilmesi, Gerekli olduğunda sağlık sorunu ile ilgili uzman kişi bilgisinin elde edilmesi Yaşam kalitesini artırma Kültür ve boş zamanları değerlendirme Kütüphane toplumun buluşma mekanı haline gelir Farklı kültürlerden gelen insanların toplumsal faaliyetlerde daha fazla yer alması, Çocukların boş zamanlarında kütüphaneyi kullanması ve biraraya gelmesi Farklı kültürlerden gelen insanları toplumla kaynaştırmak, Çocukların boş zamanlarında kütüphanede buluşarak sosyalleşmesini sağlamak Ekonomik gelişme Kütüphaneciler halkın ilgili ve güncel bilgiyi bulmasını sağlar Yeni tarımsal teknikler ve ürünler ile ilgili bilgilerin Internet aracılığıyla elde edilmesi, İş kurmak için çevrimiçi ortamdan yararlanılması Verimlilikte artış sağlanması, Varolan işlerde gelir artışı sağlanması

Kütüphan-e Türkiye Projesi Aşama 2: Planlama - Yerel gereksinimler ve önceliklere dayalı olarak programın etki hedeflerinin taslağının oluşturulması - Gereksinimler, öncelikler ve risklerin yeniden değerlendirilmesi - Hangi verilerin hali hazırda bulunduğunun ve bunların ne ölçüde erişilebilir/kullanılabilir olduğunun değerlendirilmesi - Etki göstergelerinin tanımlanması => - Veri toplama işleminin planlanması - Raporlama ve gözden geçirmelerin planlanması

Kütüphan-e Türkiye Projesi Örnek Etki Göstergeleri - Halk kütüphanesinde teknoloji kullanarak devlet ile ilgili bilgi (government information) arayan kullanıcıların sayısı - Halk kütüphanesinde sunulan teknoloji aracılığıyla devlet hizmetlerine erişerek zaman kazanan kütüphane kullanıcısı sayısı

Kütüphan-e Türkiye Projesi Veri Toplama Yöntemleri - Nicel Anketler (web-tabanlı, basılı) Farklı gruplar (kütüphane kullanıcısı olmayanlar, kullanıcılar, kütüphane personeli) - Nitel Görüşme Odak grup Örnek olay çalışması

Kütüphan-e Türkiye Projesi Aşama 3: Uygulama - Pilot çalışma için temel oluşturacak araştırmanın (baseline study) yapılması - Çalışma sonuçlarının analiz edilmesi ve raporlandırılması - Farklı dönemlerde uygulanan anket sonuçlarının karşılaştırılması - Analiz edilen verilere dayalı sonuçların Küresel Kütüphaneler Girişimi ve paydaşlarla paylaşılması

Kütüphan-e Türkiye Projesi Aşama 4: Bulguların Değerlendirilmesi - Etki planlama ve değerlendirme çalışmaları Diğer Küresel Kütüphaneler Girişimi programları ile karşılaştırma Sürdürülebilirlik için planlama

Kütüphan-e Türkiye Projesi Şubat 2014’e Kadar Yapılanlar - Çevrimiçi iki anket çalışması Kütüphane Veri Toplama Formu Kütüphane Personeli Bilgi ve İletişim Teknolojileri Algı ve Beklenti Anketi - Kullanıcılar ve kullanıcı olmayanlara yönelik iki anket tasarımı Her yıl veri toplanması planlanıyor Uygulaması 2014 ve 2015 yılları ilk çeyreğinde

Kütüphan-e Türkiye Projesi Kütüphane Personeli Bilgi ve İletişim Teknolojileri Algı ve Beklenti Anketi - Geri bildirim sayısı: 367

Kütüphan-e Türkiye Projesi Kütüphane Personelinin Bilgisayar Kullanım Beceri Düzeyi Temel düzey “yeni belge oluşturmayı bilirim; Microsoft Windows kullanmayı bilirim”; orta düzey “Microsoft Windows, Word, İnternet ve e-posta kullanmayı bilirim”; ileri düzey “Microsoft Windows, Word, İnternet, e-posta, PowerPoint, Excel gibi ofis programlarını ve diğer yazılımları kullanmayı bilirim”; en üst düzey ise “bilgisayar ağı yönetimini bilirim, ekipman kurulumu yapabilirim, yeni yazılım kurulumu yapabilirim” şeklinde sınıflandırılmıştır.

Kütüphan-e Türkiye Projesi Kullanıcılar Bilgisayar Kullanımıyla İlgili Kurs Almalı Mı?

Kütüphan-e Türkiye Projesi Başarıyı Etkileyecek Faktörler - Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü ile etkili iletişim - Pilot illerdeki kütüphane personeli ile işbirliği - “İçi dolu” anketler => anket uygulaması - Farklı örneklerin yakalanarak kayıt altına alınması ve gerektiğinde bu kişilerle iletişim kurulabilmesi - Kullanıcılara yararı olabileceği düşünülen önerilerin paylaşılması

ETKİ DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI KÜTÜPHAN-E TÜRKİYE PROJESİ ETKİ DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI Umut Al Hacettepe Üniversitesi umutal@hacettepe.edu.tr İrem Soydal soydal@hacettepe.edu.tr Orhan Açıkgöz Kültür ve Turizm Bakanlığı orhan.acikgoz@kulturturizm.gov.tr