T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ ANKARA MESLEK YÜKSEK OKULU ÇOCUK GELİŞİMİ KONU O.Ö. Eğitimde Bilgisayar Öğretim Yöntemleri HAZIRLAYANLAR Esma SEVGİ Tuğba ASLAN Yasemin ATASEVEN

Günümüzdeki teknoloji hızla ilerlemektedir. Teknolojinin çok rahat kullanma alanları bulabilen üstün yetenekli makinesi, yani bilgisayar, teknoloji ilerledikçe daha çok geliştirilmekte ve bu durumdan dolayı daha çok kullanılarak yaygınlaşmakta, bir çok alanda kullanıma olanak sağlamaktadır. Bilgisayarın yaşamı inkar edilemez şekilde kolaylaştırdığı ve insanların bu kolaylığı fark ederek bundan yararlandıkları bir gerçektir. Çoğu yaşantımızda bu denli giren bilgisayardan izole etmek imkansız olduğuna göre, onun özellikle eğitim alanında bu makineden en iyi biçimde yarar sağlaması için çaba harcanmalıdır. Günümüzdeki teknoloji hızla ilerlemektedir. Teknolojinin çok rahat kullanma alanları bulabilen üstün yetenekli makinesi, yani bilgisayar, teknoloji ilerledikçe daha çok geliştirilmekte ve bu durumdan dolayı daha çok kullanılarak yaygınlaşmakta, bir çok alanda kullanıma olanak sağlamaktadır. Bilgisayarın yaşamı inkar edilemez şekilde kolaylaştırdığı ve insanların bu kolaylığı fark ederek bundan yararlandıkları bir gerçektir. Çoğu yaşantımızda bu denli giren bilgisayardan izole etmek imkansız olduğuna göre, onun özellikle eğitim alanında bu makineden en iyi biçimde yarar sağlaması için çaba harcanmalıdır. Eğitimsel teknolojide kullanılan en güçlü ve en gelişmiş araç bilgisayardır. Eğitimsel teknolojide kullanılan en güçlü ve en gelişmiş araç bilgisayardır.

► Bilgisayar Destekli Öğretimde Öğretim Modelleri ► Öğretimsel Model ► Hipotezci Model ► Açıklayıcı Model ► Arındırılmış Model  Öğretimsel model temelinde programlı öğretime dayanmakta ve bilgisayar sabırlı bir yardımcı gibi kullanılmaktadır.  Hipotezci modelde öğrenciye hipotez formüle etmeye yardımcı olunmakta ve bu model bilginin, öğrencilerin yaşantıları yolu ile yaratılması gerektiği düşüncesine dayanmaktadır.  Açıklayıcı modelde bilgisayar öğrenci ile gerçek yaşamın gizli modeli ya da benzeşimi olarak ilerledikçe konuyu keşfederek öğrenmesi esas alınmaktadır.  Arındırılmış modelde ise bilgisayar öğrencinin çalışma yükünü azaltıcı araç olarak kullanılmakta ve öğrenciye hesaplama, bilgi işlem vb. olanaklar sağlamakta ve onu desteklemektedir.

Okul Öncesinde Bilgisayar Öğretimi Eğitimcilerin bilgisayarı öncelikle kendilerinin tanımaları ve öğrenmeleri, sonrada çocuklara tanıtmaları ve öğretmeleri gerekmektedir. Eğitimcilerin bilgisayarı öncelikle kendilerinin tanımaları ve öğrenmeleri, sonrada çocuklara tanıtmaları ve öğretmeleri gerekmektedir. Anaokulunda veya ilkokullarda ilk olarak bilgisayarla karşılaşan çocuk, öncelikle bilgisayarın ne işe yaradığını ve nasıl çalıştığını öğrenmeye, daha sonra ise bilgisayarın diğer özelliklerini keşfetmesine yardımcı olunmalıdır Anaokulunda veya ilkokullarda ilk olarak bilgisayarla karşılaşan çocuk, öncelikle bilgisayarın ne işe yaradığını ve nasıl çalıştığını öğrenmeye, daha sonra ise bilgisayarın diğer özelliklerini keşfetmesine yardımcı olunmalıdır

Okul Öncesinde Bilgisayar Öğretimi Öğretmen bilgisayar konusunda çocukların görüşlerini alarak, onları bilgisayarın ne yapıp ne yapmayacağı konusunda bilgilendirmelidir. Öğretmen bilgisayar konusunda çocukların görüşlerini alarak, onları bilgisayarın ne yapıp ne yapmayacağı konusunda bilgilendirmelidir. Çocuğun, bilgisayarı doğallıkla kurabilmesi için bilgisayarın çocuğun çevresiyle uyumu sağlanmalıdır. Çocuğun, bilgisayarı doğallıkla kurabilmesi için bilgisayarın çocuğun çevresiyle uyumu sağlanmalıdır. Bilgisayar uygulamalarında, çocukların aktif olmaları sağlanmalı ve bunu sağlayacak programlar seçilmelidir. Bilgisayar uygulamalarında, çocukların aktif olmaları sağlanmalı ve bunu sağlayacak programlar seçilmelidir.

BİLGİSAYAR KULLANIMI İLE İLGİLİ ETKİNLİK ÖRNEĞİ ETKİNLİK I ETKİNLİK I AMAÇ AMAÇ Bilgisayar işleyiş mantığını göstermek Bilgisayar işleyiş mantığını göstermek MATERYALLER MATERYALLER Karton kutular Karton kutular Çikolata koyulan kutu Çikolata koyulan kutu Küçük resimli kartlar Küçük resimli kartlar Büyük resimli kartlar Büyük resimli kartlar

BİLGİSAYAR KULLANIMI İLE İLGİLİ ETKİNLİK ÖRNEĞİ UYGULAMA UYGULAMA Önce çocuklara küçük karton kutudan monitör yaptırılır. Önce çocuklara küçük karton kutudan monitör yaptırılır. Daha sonra disk sürücü amacıyla kullanılmak üzere büyük karton kutu kaplanır ve monitör amaçlı yapılan kutuyla bağlantısı sağlanır. Ayrıca yan tarafına da bir küçük delik açılır. Daha sonra disk sürücü amacıyla kullanılmak üzere büyük karton kutu kaplanır ve monitör amaçlı yapılan kutuyla bağlantısı sağlanır. Ayrıca yan tarafına da bir küçük delik açılır. Çikolata kutusu ters çevrilerek klavye haline getirilir. Her küçük göze klavyede bulunan semboller, harfler, şekiller yapıştırılır. Çikolata kutusu ters çevrilerek klavye haline getirilir. Her küçük göze klavyede bulunan semboller, harfler, şekiller yapıştırılır. Bir çocuk kullanıcı olur, diğer çocuk ise disk sürücü olarak yapılan büyük kutunun içine girer. Kullanıcı olan çocuk küçük resimli kartlardan birini büyük kutunun yanındaki delikten atar. Aynı kartların büyük eşleri olan büyük kutunun içinde ki çocuk ise onun eşinin büyüğünü bularak aradaki açıklıktan monitörün önüne büyük kartı koyar. Uygulama eş değişerek sürer. Bir çocuk kullanıcı olur, diğer çocuk ise disk sürücü olarak yapılan büyük kutunun içine girer. Kullanıcı olan çocuk küçük resimli kartlardan birini büyük kutunun yanındaki delikten atar. Aynı kartların büyük eşleri olan büyük kutunun içinde ki çocuk ise onun eşinin büyüğünü bularak aradaki açıklıktan monitörün önüne büyük kartı koyar. Uygulama eş değişerek sürer.

1. Davranışçı Kuram Bilgisayarlı eğitimde davranışçı yaklaşımın ödül, ceza, etki, tepki ve dönüt verme yöntemleri kullanılmaktadır. Öğrenci bilgisayarı kullanırken doğru yaptığında bilgisayar anında ödül, yanlış yaptığında ise anında ceza vermektedir. Bu bir etkinlik ileriye gitme veya bir etkinlik geri alma şeklinde olabilir. Ayrıca öğrenci sürekli bilgisayarlarda pratik yaparak konuyu pekiştirebilir. Bilgisayarlı eğitimde davranışçı yaklaşımın ödül, ceza, etki, tepki ve dönüt verme yöntemleri kullanılmaktadır. Öğrenci bilgisayarı kullanırken doğru yaptığında bilgisayar anında ödül, yanlış yaptığında ise anında ceza vermektedir. Bu bir etkinlik ileriye gitme veya bir etkinlik geri alma şeklinde olabilir. Ayrıca öğrenci sürekli bilgisayarlarda pratik yaparak konuyu pekiştirebilir.

2.Sistem Kavramı Bu kuram organizasyon ve bütün organizasyonların temel yapısı ile ilgilenmektedir. Temeli bütünlük ilkesine dayanır. Bu kuramın esası; problem çözme, düzeltme ve karar verme, davranışsal hedefler gerçekleştirme (davranışçı yaklaşım temeli) ve her faaliyetin organize edilmesi ilkelerine dayanır. Bu kuram organizasyon ve bütün organizasyonların temel yapısı ile ilgilenmektedir. Temeli bütünlük ilkesine dayanır. Bu kuramın esası; problem çözme, düzeltme ve karar verme, davranışsal hedefler gerçekleştirme (davranışçı yaklaşım temeli) ve her faaliyetin organize edilmesi ilkelerine dayanır.

3.Bilişsel Kuram Bilginin öğrenilmesi için birey zihninde bilgileri organize edip yapılandırılması gerekmektedir. Bilgisayar öğreniminde de bilgilerin organize edilip yapılandırılması söz konusudur. Birey bilgileri ilk önce kısa süreli belleğe ardından (eğer bilgi kullanılacaksa) uzun süreli belleğe aktarır. Bilginin öğrenilmesi için birey zihninde bilgileri organize edip yapılandırılması gerekmektedir. Bilgisayar öğreniminde de bilgilerin organize edilip yapılandırılması söz konusudur. Birey bilgileri ilk önce kısa süreli belleğe ardından (eğer bilgi kullanılacaksa) uzun süreli belleğe aktarır.

4.Yapısalcı Kuram Bu kurama göre öğrenci aktif durumdadır ve bilgileri kendisi araştırır, bütünleştirir. Birey hatalar yaparak deneyerek yanılarak öğrenir. Öğrenciler uygulama yapmadıkları sürece etkili ve kalıcı öğrenmeler gerçekleşemez. Bu kurama göre öğrenci aktif durumdadır ve bilgileri kendisi araştırır, bütünleştirir. Birey hatalar yaparak deneyerek yanılarak öğrenir. Öğrenciler uygulama yapmadıkları sürece etkili ve kalıcı öğrenmeler gerçekleşemez.

5.Kritik Kuram Bu kuramda bireyler internet üzerinden veya eğitim CD leri ile istedikleri konularda kendilerini eğitme ve geliştirme şansına sahiptir. Yeterli kaynak olduktan sonra bireyin gelişmesi kendi öz girişimleri ve faaliyetleri şekillenmektedir. Çeşitli nedenlerden dolayı örgün eğitime girememiş olan kişilere bilgisayarın eğitim imkânı sunduğuna inanmaktadırlar. Bu kuramda bireyler internet üzerinden veya eğitim CD leri ile istedikleri konularda kendilerini eğitme ve geliştirme şansına sahiptir. Yeterli kaynak olduktan sonra bireyin gelişmesi kendi öz girişimleri ve faaliyetleri şekillenmektedir. Çeşitli nedenlerden dolayı örgün eğitime girememiş olan kişilere bilgisayarın eğitim imkânı sunduğuna inanmaktadırlar.

KAYNAKÇA Okul öncesi Dönemde Bilgisayar Destek Eğitim Prof. Dr. Meziyet ARI Doç. Dr. Pınar BAYHAN Epsilon Yayınları –w–w–w– –A–A–A–Alkan, Cevat (1997). Eğitin Teknolojisi, Anı Yayıncılık, Ankara Arı, Bayhan ve Pınar (1999) Okul öncesi dönemde bilgisayar destekli eğitim