SOSYAL GİRİŞİMCİLİK TOPLUMLARIN VARLIKLARI MADDİ VE MADDİ OLMAYAN VARLIKLAR OLARAK 2’YE AYRILIR. MADDİ VARLIKLAR: coğrafi büyüklük, denizler, ovalar, dağlar, göller, madenler, akarsular, tarımsal araziler, hayvancılık, enerji vb. kaynaklardır. MADDİ OLMAYAN VARLIKLAR (ENTELEKTÜEL VARLIKLAR): girişimciler, yöneticiler, çalışanlar, üniversite öğretim üyeleri, öğretmenler, öğrenciler, yazarlar, sanatçılar vb. değerlerdir.

Sosyal girişimcilik Kavram olarak ilk kez 1953’te Bowen’in «girişimcilerin sosyal sorumlulukları» adlı kitabında yer almıştır. 2000 yılından sonra kar amaçlı iş dünyası ile sosyal bir amaca sahip hayırseverlik dünyasını birleştiren ve bir köprü vazifesi gören sosyal girişimcilik kavramı, bireyin yaşadığı çevredeki toplumsal bir sorunu belirleyerek ve girişimcilik ilkelerini kullanarak kalıcı çözümler üretmesi anlamında kullanılmaktadır.

Farklı yaklaşımlara göre sosyal girişimcilik 1. grup yaklaşım kar amacı gütmeyen kuruluşlar alanında gelişmiştir. Sosyal girişimcilik kavramı kar amacı gütmeyen kuruluşların gelir kazanmak üzere yenilikçi yaklaşımlar geliştirmesi olarak tanımlanmaktadır. Buradaki önemli nokta her kar amacı gütmeyen kuruluşun sosyal girişimci olarak kabul edilmemesi gerekliliğidir. 2. grupta kar amacı güden sosyal işletmeler sosyal girişimciler olarak kabul edilmektedir. Bu alanda sosyal girişimcilik , sosyal bir amaca dönük yenilikçi faaliyetlerde bulunmaktır. Örneğin özel ya da kamu sektöründe faaliyet gösteren hastaneler sosyal amaçlı ticari girişimlerdir.

3. grup yaklaşımlar, sosyal bir amaca sahip olmayan ancak kar amacı güden kuruluşların sosyal bir girişimci olarak kabul edileceğini savunmaktadır. Bu alanda sosyal girişimcilik sosyal sermaye oluşturmaya yönelik bir takım yenilikçi faaliyetlerde bulunmaktır. Örneğin tekstil sektöründe faaliyet gösteren işletme kar amacı güden bir işletme olup, doğrudan sosyal bir amaca hizmet etmektedir. Tekstil işletmesi sosyal sermaye yaratma konusunda yenilikçi faaliyetlerde bulunuyorsa sosyal bir girişimci olarak kabul edilmektedir.

4. grup yaklaşımda sosyal girişimciliğin tek bir sektöre bağlı kalınarak açıklanamayacağını tüm sektörlerde sosyal girişimciliğin yaratılabileceğini savunan yaklaşımdır. Bu alanda sosyal girişimcilik , hayırseverlik yükümlülüğüne sahip ticari işletmelerde sosyal bir amaç için kurulmuş fakat, ticari işletme olarak faaliyet gösteren işletmelerde ve gönüllülüğe dayanan ya da kar amacı gütmeyen kuruluşlarda meydana gelen olgudur.

Sosyal girişimcilik; kar amacı gütmeyen ticari ve/veya kamusal sektörler içinde gerçekleşebilen sürdürülebilir, yenilikçi ve sosyal değer yaratan faaliyetler olarak tanımlanmaktadır. Çoğunlukla 3. sektör veya kar amacı gütmeyen sektör olarak ifade edilen sektörde devlet ve özel sektörün ilgi göstermediği alanlarda sosyal girişimcilik faaliyetleri insana yönelik ve çevreye yönelik sorunların giderilmesinde önemli adımlar atmaktadır.

Sosyal girişimciliğin bileşenleri 5 temel karakteristiği vardır: Sosyal değerler yaratmada misyon belirlemek Yeni fırsatların takipçisi olmak Yeniliği dengeli bir sürece oturtmak Kaynakların kullanımında azami girişimsel çaba göstermek, Yüksek bir sorumluluk duygusu benimsemek

SOSYAL GİRİŞİMCİLİĞİN UNSURLARI SOSYAL DEĞER YARATMAK İÇİN SOSYAL GİRİŞİMCİ (predo&mclean) FIRSATLARI GÖREBİLMELİ FIRSATLARI DEĞERLENDİREBİLMELİ YENİLİKÇİ OLMALI RİSK ALABİLMELERİ KAYNAK YARATABİLMELİ SOSYAL GİRİŞİMCİLİĞİN KAVRAMSAL KAVRAMINI (Nicholls&Cho) SOSYALLİK YENİLİK PİYASA YÖNEMLİMİ

**BAŞARILI BİR SOSYAL GİRİŞİM OLUŞMASI İÇİN 1-SORUN OLMALI –SORUNLA İLGİLENİLMESİ-ÇÖZÜME ODAKLANMASI 2-YENİLİKÇİ BAKIŞ AÇISINDAN FAYDALANILMASI 3-GİRİŞİMCİ BAKIŞ AÇISIYLA GELİR GETİRİCİ FAALİYETLERLE DESTEKLENMESİ

SOSYAL SORUNLARLA İLGİLENME / SOSYAL BİR MİSYONA SAHİP OLMA MEVCUT VE OLASI SORUNLARLA SADECE DEVLETİN ELİYLE ÇÖZÜMLENEMEMESİ STK’LARI GEREKLİ KILMIŞTIR. SORUNLARA UZUN VADELİ ÇÖZÜMLER ÜRETME İHTİYACI SOSYAL SORUN KAVRAMI -BİREYSEL ve SOSYOLOJİK FAKTÖRLER NEDENİYLE ORTAYA ÇIKMASI -BİRÇOK KİŞİYİ ETKİLEMESİ -ETKİN BİR GRUBUN VARLIĞI ve SORUN OLARAK İLERİ SÜRMESİ -ÇÖZÜLMEYE ÇALIŞILMASI

SOSYAL SORUNLARLA İLGİLENME / SOSYAL BİR MİSYONA SAHİP OLMA b)KARŞILAŞILAN TEMEL SOSYAL SORUNLAR -SCHWAB VAKFI: 142 STK ÜYESİ BULUNAN -BİRLEŞMİŞ MİLLETLER BİN YILLIK KALKINMA HEDEFLERİ RAPORUNDA YER ALAN SORUNLARIN %65 DOĞRUDAN ETKİSİ BULUNAN ÇALIŞMALAR YÜRÜTMEKTEDİR. % 28 YOKSULLUK %21 KADINLARIN GÜÇLENDİRİLMESİ %18 DOĞAL KAYNAKLARI KORUMA %15 TEMİZ SUYA ULAŞIM %13 ÇOCUK ÖLÜMÜ %13 EĞİTİM %10 DOĞUMDA ANNE ÖLÜMÜ %10 AİDS %8 SITMA ve DİĞER HASTALIKLAR % 7 AÇLIK

SOSYAL SORUNLARLA İLGİLENME / SOSYAL BİR MİSYONA SAHİP OLMA KARŞILAŞILAN TEMEL SOSYAL SORUNLAR **YURTTAŞ SORUMLULUĞU : DEMOKRASİNİN GÜÇLENMESİ SİVİL TOPLUM OLGUSUNUN GÜÇLENMESİ SORUN YAŞAYAN TOPLUMLARDA OLUMLU SOSYAL DEĞİŞİM YARATABİLME **YOKSULLUK : YOKSULLUĞU GİDERMEK KAYNAK TAHSİSİ ALT YAPI GELİŞTİRME *KAZAN-KAZAN STRATEJİSİ (Prahalad 2006)

SOSYAL SORUNLARLA İLGİLENME / SOSYAL BİR MİSYONA SAHİP OLMA **ÇEVRE : SÜRDÜRÜLEBİLİR ÇEVRE DOĞAL KAYNAKLARIN KORUNMASI / ÇEVRESEL DUYARLILIK **SAĞLIK : ÇOCUK ÖLÜMLERİNİN AZILTILMASI KRONİK HASTALIKLARIN TEDAVİSİ SAĞLIK HİZMETLERİNİN ULAŞTIRILMASI **İNSAN HAKLARI : EŞİTLİK / ÖZGÜRLÜK / ADALET HAKLARIN YERLEŞMESİ ve KORUNMASI İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ / SİYASİ TEMSİL SİVİL SİYASİ HAKLARIN GELİŞTİRME **EĞİTİM : ÖĞRENMENİN YAYGINLAŞTIRILMASI ÇOCUK SUÇLU / MADDE BAĞIMLILIĞI

SOSYAL GİRİŞİMCİLİĞİN UNSURLARI 2) YENİLİKÇİ OLMA a) SOSYAL YENİLİK YENİLİK : YENİ FİKİRLERİN YARATILMASI VAROLAN FİKİRLERİN YENİ NEDENLER ve YENİ ALANLAR İÇİN KULLANILMASIDIR. SOSYAL YENİLİK : SOSYAL İHTİYACI KARŞILAYABİLME AMACIYLA KAR AMACI GÜTMEYEN ASIL AMACI SOSYAL ÇÖZÜM OLAN ÖRGÜTLER TARAFINDAN GELİŞTİRİLEN YENİLİKÇİ FAALİYET ve HİZMETLER. YENİLİK STRATEJİLERİ TOPLUMUN DEZEVANTAJLI KESİMİNE YENİ HİZMETLER SAĞLAMAK VAROLAN HİZMET SUNUMUNDA YENİ YOLLAR BELİRLEMEK GELİR YARATMAK AMACIYLA YENİ STRATEJİLER UYGULAMAK VAROLAN HİZMETLERİ YENİ İHTİYAÇ SAHİPLERİNE SUNABİLMEK YENİ KAYNAKLAR BULMAK ve BUNLARDAN YARARLANMAK

SOSYAL GİRİŞİMCİLİĞİN UNSURLARI B) FARKLI KAYNAKLARIN KULLANIMI Ekonomik istikrarsızlık Ekonomik faaliyetlerin düşük olduğu Özel teşebbüsün başarısız Devletin yetersiz .Kaldığı dönemlerde Sosyal girişimciler devreye girerek yeni ürün ve hizmetler sunarak yöresel/bölgesel/ulusal kalkınmaya destekler. Yöneticiler; ‘’kaynak kullanımı konusunda kontrolündeki kaynaklardan en iyi şekilde nasıl yararlanabilirim’’ buna karşın sosyal girişimciler işi yapmak için gerekli kaynaklar üzerinde nasıl kontrol sağlayabilirim

SOSYAL GİRİŞİM FIRSATLARININ KAZANDIRDIKLARI

SOSYAL GİRİŞİMCİLİĞİN UNSURLARI 3)GELİR GETİRİCİ FAALİYETLERDE BULUNMAK SOSYAL AMAÇ YANINDA TİCARİ AÇIDANDA BAŞARI KAR ELDE ETMEK ve BU KARI SOSYAL AMAÇLARDA KULLANMAK BÜTÜNLEŞTİRİCİ SOSYAL GİRİŞİMCİLİK ;EKONİMİK AÇIDAN FAZLALIKLARIN SOSYAL YARAR OLUŞTURMAK İÇİN KULLANILMASI örn: grameen bank microkredi uyg. YENİ YORUMLANAN SOSYAL GİRİŞİMCİLİK KAVRAMINDA HÜKÜMET DIŞI GELİŞİM ÖRGÜTLERİNİN VAR OLAN FAALİYETLERİNİN YARATICI BİR ŞEKİLDE KENDİNE UYGULAYARAK KAYNAK SAĞLAMAKTIR. Örn:CatERİNG HZİMETİ TAMAMLAYICI SOSYAL GİRİŞİMİCİLİK ÖRGÜTÜN GELİR VE MÜŞTERİ AKIŞINA ÇEŞİTLİLİĞİ SAÜLAMAK İÇİN MUTLAKA SOSYAL YARARI GÖZETMEYEN BİR İŞLETMEYİ ÖRGÜTE KATILMALI ÖRN : HEADSTART EĞİTİM YAKLAŞIMI.

Sosyal girişimcinin özellikleri 2 gruba ayrılmaktadır. Bireye özgü ve çevreye özgü özellikler olmak üzere. Bireye özgü özellikler: Demografik özellikler (cinsiyet, yaş, eğitim gibi), bilişsel özellikler (özyeterlilik, yenilikçilik, fırsatları görmek, liderlik), kişisel özellikler ( iyimser, içsel kontrol odağı, risk alma eğilimi) motivasyonel özellikler ( başarma ihtiyacı, özerklik ihtiyacı, üstünlük ihtiyacı), değerler ( sosyal sorumluluk, empati sahibi olmak, ahlaklı olmak, dürüstlük) olarak alt başlıklarda incelenmektedir.

Çevreye özgü özellikler: Ortam ve sahip olunan sosyal sermaye başlıkları altında toplanmaktadır.

Sosyal girişimcilik ile ticari girişimcilik arasındaki farklar Motivasyon Kardan ziyade sosyal değişim ve kendi müşteri grubunun gelişimi Temel faktör yeni iş kurma, kendi işine başlama ve finansal kazanç elde etme düşüncesi Risk ve karar Sivil toplum ihtiyaçları için risk ve sorumluluk alırlar Risk tercihi para ve saygınlık kazanmaya dönüktür. Yapılan iş Kamu kurum ve kuruluşları ile iletişim ağı içinde işbirliği yapmak Sanayi ağı içinde işbirliği yapmak Kar özellikleri Sosyal sermaye yaratmak ve sosyal sorunları çözmek Kişisel kar elde etmek, piyasa odaklı sorunları çözmek Yenilikçilik Toplumun kaynaklarını birleştirmek Yeni fikirler bulmak

Sosyal girişimcilik Ticari girişimcilik Fırsat kollama Sosyal ihtiyaçlardaki boşlukları belirlemek Boşlukları ve uygun işleri bulmak Temel değerler Ekonomik ve sosyal kaygının birbirinden ayrılamaması Sosyal birliktelik ve katılımın teşvik edilmesi Farklılık, yenilikçilik ve yaratıcılık , fırsatları ve kaynakları kollama. Uzun dönemli amaçlara daha etkili hizmet etmeye odaklanırlar. Değişim yaratmaya çalışırlar. Ekonomik kaygılar yüksektir. Verimlilik, etkinlik, çıktılar, karlılık ağır basar Müşterilere ve/veya hissedarlara karşı sorumluluk vardır. Sosyal amaçlı projelere bağışta bulunma ve hayırseverlik yaklaşımı vardır. İş/işletme yaratmaya çalışırlar. Örgütsel çevre Kurallar çerçevesi dışında işlemektedir. Farklı şekillerde bürokratik prosedür ve kurallara bağlıdır.

Sosyal girişimciliğin alanları İnsan hakları Kadın hakları Cinsiyet eşitliği Çocuk hakları Tüketici hakları Sağlık ve beslenme Doğayı koruma Yoksullukla savaş Bireyin yeteneğini geliştirme Herkes için eğitim hakkı

Sosyal girişimci örnekleri Tema vakfının kurucusu Hayrettin KARACA, AKUT derneği Nasuh MAHRUKİ Toplum gönüllüleri Vakfı başkanı İbrahim BETİL

GRAMEEN BANK Bangladeş’te Muhammed Yunus kurduğu Grameen Bank (Yoksullar Bankası) çok yoksul insanlara ve geleneksel kurumların tamamen reddettiği kişilere kredi vermektedir. Kredilerin geri ödemesi haftalık olarak yapılmaktadır. Tutar oldukça küçüktür. Hedef kitlesi daha çok yoksul kadınlardır. 1976’da 42 kişiye 27 şer dolar kredi vererek işe başlayan banka 1997 de 2,4 milyar dolar kredi dağıtmıştır. Banka şu anda 110 ülkede 1105 şubesi ve 13 bin çalışanı vardır. Muhammed yunus hizmetleri nedeniyle Nobel Ödülü kazanmıştır.

Girişimcilik Öyküsü Züğürt Ağa Kısa Versiyon https://www.youtube.com/watch?v=zzkHYyJqh7w