Üniversite Sanayi İşbirliğinde İskandinav Modeli Prof. Dr. Ş. İsmail Kırbaşlar Yrd. Doç. Dr. Gamze Sart

Danimarka, Finlandiya, İzlanda, Norveç ve İsveç’ten oluşan İskandinav Ülkelerinin kendine ait MODELİ Sosyal Demokrasi ağırlıklı serbest piyasa ekonomisi ve refah devlet anlayışı benimsenmiştir

İskandinav ülkeleri arasında önemli farklılıklar olmasına rağmen, hepsi bazı ortak özellikleri paylaşırlar

ORTAK ÖZELLİKLER Bireysel özerkliği arttırıcı sosyal hareketlilik Evrensel temel insan hakları Ekonomiyi stabilize etmek için (diğer gelişmiş ülkelere nazaran daha iyi) "evrensel" refah devleti 4. Serbest Ticaret

Toplumsal cinsiyet eşitliği, İskandinav Modelinde Toplumsal cinsiyet eşitliği, Eşitlikçi ve geniş fayda sağlayan gelir dağılımı Genişleyici mali politika için serbest piyasa ekonomisi 4. İşgücüne katılımının en üst düzeyde olması Bu özellikler İskandinav Ülkelerini diğer refah devletlerinden farklı kılar

İskandinav Modelinde İş gücünün yaklaşık % 30’u Kamu Sektöründe çalışmasına rağmen Rekabetçi bir sisteme sahiptir Bu oran İsveç’te en az olmasına rağmen Toplumsal Eşitliğin olduğu Nadir Ülkeler içindedir

İskandinav Modelinde MOTTO ‘Küreselleşme Sürecinde Risklerin Ortak Paylaşımı’ olarak tanımlanır

SİSTEMİN ANA BAŞLIKLARI Ücretsiz eğitim ve sağlık Ayrıntılı Sosyal Güvenlik Ağı Güçlü mülkiyet hakları, Sözleşmelerin uygulanabilir olması İş yapmanın genel olarak kolaylaştırılması Düzgün ve güçlü emeklilik sistemi

7. Serbest ticaret 8. Düşük vergiler 9. Ekonomik serbestlik 10 7. Serbest ticaret 8. Düşük vergiler 9. Ekonomik serbestlik 10. Risklere karşı koruma 11. Kollektif risk paylaşımı (işgücü piyasasında sosyal kurumların yer alması) 12. Piyasa müdahalesinin en az boyutta olması (İskandinav ülkeleri, OECD ülkeleri sıralamasında en az müdahalenin olduğu ülkelerdir)

13. Yolsuzluğun en düşük olduğu ülkeler arasında (11. sırada) 14 13. Yolsuzluğun en düşük olduğu ülkeler arasında (11. sırada) 14. Sendikaya ait işçilerin orani en yüksek ülkeler arasında (%69) 15. Sağlık ve eğitim için yapılan kamu harcamaları önemli ölçüde yüksek olması 16. Fakirlik oranının çok düşük olması 17. GSMH ilk 10 onda (70-80,000 US$) NORVEÇ (101,000 US$)

Sosyal Demokrasi ağırlıklı serbest piyasa ekonomisi ve refah devlet anlayışı Üniversite – Sanayi İşbirliğine de YANSIMIŞTIR

4 ÖNEMLİ ESAS 1. DEVLETİN SAĞLAM VE DÜZGÜN BİR EKONOMIK YAPIYA SAHİP OLMASI 2. ÜNİVERSİTELERİN İNOVASYON VE TEKNOLOJİ KONUSUNDA ÖZERKLİĞİNİN OLMASI 3. BİLİMSEL MÜKEMMELİĞİN YAKALANMASI 4. UZUN SÜRELİ VE STRATEJİK İŞ BİRLIKLERİNİN YAPILAMSI

GSMH’den AR-GE AYRILAN BÜTÇE Danimarka %3’ü İsveç % 3.6 Finlandiya % 4

İSKANDİNAV ÜLKELERİNDE BÖLGESEL KALKINMA DA ÜNIVERSİTELER ANAHTAR KURUMLAR EĞITİM VE YASAM BOYU ÖGRENİM İLE SANAYİYE DESTEK ÜNIVERSİTELERİN OKUL ÖNCESİ EĞITİMDEN İTIBAREN MÜDAHALELERİ VAR ÇOK KUVVETLİ BİR LİSE VE ÜNİVERSİTE EĞITİMİ ALİNMASI ÜNİVERSİTENİN İLGİLİ BÖLÜMLERİ TARAFINDAN DESTEKLENİYOR (PISA DEĞERLENDİRMESİNDE FİNLANDIYA 1 NUMARA) YAŞAM BOYU EĞITİMİNEN ÖNEMLİ OLDUĞU ÜLKELER

2. ÜNIVERSİTELER GİRİŞİMCİLİK VE İŞİN GELİŞTİRILMESİNDE KİLİT OYUNCULAR İŞ DÜNYASININ İHTİYAÇLARINA YÖNELİK ÇALIŞMALAR YAPILIYOR (NOKIA VE IKEA ÖRNEĞİ) SANAYİ DE GİRİŞİMCİLİGİ DESTEKLİYOR

3. İŞ DÜNYASİ İLE ORTAK ÜR-GE ODAKLI AR-GE YÜKSEK İNOVASYON VE TEKNOLOJİ ODAKLI UZUN SOLUKLU İŞBİRLİKLERİ SATIŞ VE PAZARLAMADA ORTAK HAREKET DEVLET TÜM BU AKTİVİTELERDE TAM DESTEK VERİYOR

4. TASARIM ÖN PLANDA YAPILAN ÜRÜNLERDE FARKLI TASARIM İLE PAZAR İMKANI SAĞLANIYOR İKEA ÖRNEĞİ H&M ÖRNEĞİ

5. STRATEJİK ALANLARIN SEÇİLEREK ORTAK HAREKET EDİLMESİ ÖNCELİKLİ ALANLAR ENERJİ BIOTECH BİLİŞİM BU ALANLARI KÜRESEL PAZARLARDA ÖN PLANA ÇIKARMAKTADIR