ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

Ölçme; Bir niteliğin gözlemlenip gözlem sonuçlarının sayı veya sembollerle ifade edilmesidir.

Değerlendirme; Gözlem sonuçlarının bir ölçütle kıyaslanıp bir karara varılması işidir.

Neden Ölçme ve Değerlendirme? Öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeylerini belirlemek. Öğrencilerin gelişimlerini izlemek. Öğrencilerin gelişimlerine yönelik geri bildirimde bulunmak. Öğrenme güçlüklerini belirlemek. Öğretimin ve öğretim materyallerinin etkinliğini belirlemek.

Neden Ölçme ve Değerlendirme? Gelecekteki öğrenme süreçlerini planlamaya veri sağlamak. Öğrencilerin güçlü ve zayıf yönlerini ortaya çıkarmak. Öğretim programlarının yeterliliğini belirlemeye bilgi sağlamak. Öğrencilerin yeteneklerinin hem kendileri tarafından hem de öğretmenler tarafından farkındalığını sağlamak.

Klasik Ölçme Değerlendirme Tamamlama (boşluk doldurma) soruları Uzun cevaplı yazılı yoklamalar Kısa cevaplı yazılı yoklamalar Çoktan seçmeli testler Doğru yanlış soruları Eşleştirme soruları Soru-cevap

Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Proje Performans Görevleri Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo) Dereceli Puanlama Anahtarı Derecelendirme Ölçekleri Kontrol Listeleri Öz Değerlendirme Kavram Haritaları Akran Değerlendirme Tanılayıcı Dallanmış Ağaç Kelime İlişkilendirme Yapılandırılmış Grid Gözlem Formları Gösteri Drama Görüşme Poster Yazılı Raporlar

Ölçme ve değerlendirme teknikleri iki başlık altında toplanabilir 1- Geleneksel Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri 2- Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri

Geleneksel Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri Çoktan seçmeli testler Doğru yanlış soruları Eşleştirme soruları Tamamlama (Boşluk doldurma) soruları Kısa cevaplı yazılı yoklamalar Uzun cevaplı yazılı yoklamalar Soru-cevap

Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri Performans değerlendirme Ürün seçki dosyası (Portfolyo) Kavram haritaları Yapılandırılmış grid Tanılayıcı dallanmış ağaç Kelime ilişkilendirme Proje Drama Görüşme Yazılı raporlar Gösteri Poster Grup ve/veya akran değerlendirmesi Kendi kendini değerlendirme

Geleneksel ölçme değerlendirme araçlarında öğrencinin ne bilmediğini ölçüyoruz. Alternatif ölçme ve değerlendirme araçlarında öğrencinin ne bildiğini ölçüyoruz. Geleneksel ölçme değerlendirme araçlarında sadece sonuca dayalı ölçümler yaparken alternatif ölçme ve değerlendirme araçlarında öğrenciyi sürece dayalı ölçüyoruz.

YENİ VE ESKİ PROGRAMA GÖRE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Eski programlarda sadece sonuç değerlendirilirken yeni programda sadece sonucu değil süreci de değerlendirmek amaçlanmıştır. Öğrencinin gelişimini izlemeyi amaçlar. Bu amaçla kitaplarımızdaki ölçme ve değerlendirme yapısı aşağıdaki gibidir: Uygulama Ünite Değerlendirme Öz Değerlendirme Formları Proje Performans Dereceli Puanlama Anahtarı Akran Değerlendirme Grup Değerlendirme Dijital Ürün Dosyası (portfolyo)

UYGULAMA Çalışma Kitabı’nda, öncelikle öğrencinin ilgisini çekecek etkinlik ve resimlere yer verilmiş, böylece öğrencilerin düşünmeleri sağlanmıştır. Asıl etkinlikte ise öğrencinin aktif olarak uygulama yapması sağlanmıştır. Kitapta yer yer bilgilendirme amaçlı küçük ipuçlarına yer verilmiştir.

ÖZ DEĞERLENDİRME FORMLARI Öğrencinin kendi hakkında gerçekçi değerlendirme yapması yani öz düzenleme yapması amaçlanmaktadır.

Ünite sonunda öğrenci başarı düzeyini belirlemek amaçlanmıştır. ÜNİTE DEĞERLENDİRME Ünite sonunda öğrenci başarı düzeyini belirlemek amaçlanmıştır.

(ÇALIŞMA VE ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTABI) PROJE (ÇALIŞMA VE ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTABI) Araştırma becerisi, problem çözme basamaklarını içerdiği için merkeze alınmıştır. Ders içi ve ders dışı ilişkilendirme yapılmıştır. Öğrencilerin bilgi ve iletişim teknolojilerine ait bilgi ve becerilerini gerçek hayat durumlarına uygulaması amaçlanmıştır.

(ÇALIŞMA VE ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTABI) PERFORMANS (ÇALIŞMA VE ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTABI) Problem tabanlı strateji kullandığından dolayı problem çözmede yaratıcılık gösterebilmeleri, Öğrencilerin bilgi ve iletişim teknolojilerine ait bilgi ve becerilerinin gerçek hayat durumlarında nasıl uygulanacağını kavramaları ve öğrendiklerini kalıcı hâle getirmeleri amaçlanmıştır.

DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (ÇALIŞMA VE ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTABI) Öğrencilerin ürün çıktılarını ve ürün hazırlama sürecini değerlendirmek için kullanılır (Proje, performans, gözlem vb.). Belirli bir kapsama göre bütünsel veya analitik olarak tüm yeterlilik seviyesinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Performans ve proje ödevleri, değerlendirme araçlarıyla birlikte öğrenciye verilir ve öğrenci bu araçlardaki ölçütlere göre ödevini yapar, geri bildirim alır.

AKRAN VE GRUP DEĞERLENDİRME (ÇALIŞMA VE ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTABI) Akran değerlendirmede, öğrencilerin birbirleri ile ilgili gerçekçi değerlendirme yapabilmesi için arkadaşlarının çalışmalarıyla kendi çalışmalarını karşılaştırması ve buna göre öz düzenleme yapması amaçlanmaktadır. Grup çalışmasında iş birlikli öğrenmeyle öğrencilerin duyuşsal ve sosyal gelişimini sınıf ortamında gözlemek ve heterojen gruplardan oluşan sınıflarda sosyal, duyuşsal ve bilişsel etkileşim sağlamak amaçlanmaktadır.

DİJİTAL ÜRÜN DOSYASI Öğrencilerin dönem veya yıl boyunca yaptıkları çalışmalarını sistematik, amaçlı ve anlamlı bir şekilde organize etmeleri amaçlanmaktadır. Ürün dosyası üç ana bölümden oluşur: Öz Geçmiş: Bu kısım, öğrencinin ortaya koyduğu çalışmaların hangi aşamalardan geçtiğini yansıtır. Ürünler: İçindekiler olarak da adlandırabileceğimiz bu bölüm, ürün dosyası içinde öğrenci tarafından konulan tüm çalışmaları kapsar. Yansıtma: Bu bölümde öğrenci, yaptığı çalışmaların bir ölçüde muhakemesini yapmak amacıyla kendisi ile ilgili görüşlerini yansıtır.

DİJİTAL ÜRÜN DOSYASI Ürün dosyası üç ana bölümden oluşur: Öz Geçmiş: Bu kısım, öğrencinin ortaya koyduğu çalışmaların hangi aşamalardan geçtiğini yansıtır. Ürünler: İçindekiler olarak da adlandırabileceğimiz bu bölüm, ürün dosyası içinde öğrenci tarafından konulan tüm çalışmaları kapsar. Yansıtma: Bu bölümde öğrenci, yaptığı çalışmaların bir ölçüde muhakemesini yapmak amacıyla kendisi ile ilgili görüşlerini yansıtır.

Değerlendirme, öğrenmenin ayrılmaz bir parçası olarak görülür. Güncel Öğretim Programların Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımı Değerlendirme, öğrenmenin ayrılmaz bir parçası olarak görülür. Öğrencilerin ezber bilgileri değil, üst düzey becerilerinin değerlendirilmesi hedeflenir. Sadece öğrenme ürünü değil, öğrenme süreçleri de değerlendirilir. Değerlendirme, öğrencilerin neyi bilmediğini değil, ne bildiklerini görmeye yarayan bir araçtır.

Güncel Öğretim Programların Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımı Not vermenin yanı sıra etkili ve zamanında geribildirime ağırlık vermeyi önemsemektedir. Öğrencinin gerçek yaşam durumlarını yansıtmasını, gerçek yaşamla kendi bilgileri arasında ilişki kurmasını gerektirir. Öğrencilerin karşılaştığı problemlere farklı çözüm yolları üretebilmesini önemser.

Değerlendirme sürecine öğrenciyi de katar. Güncel Öğretim Programların Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımı Ne kadar öğrenildiğini tespit etmenin yanı sıra nasıl öğrenildiğini de belirlemeyi vurgular. Değerlendirme sürecine öğrenciyi de katar. Öğrencileri değerlendirmek için farklı ölçme tekniklerinden yararlanmayı önerir. Klasik ölçme ve değerlendirme yaklaşımları yanında yeni ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarının kullanımını da önerir.

SONUÇ: Kazanımların gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlendiği aşama değerlendirme aşamasıdır. Bu sebeple bir dersin ya da ünitenin sonunda yapacağımız ölçme ve değerlendirme çalışmaları bize , öğrencilerimizi ve kendimizi değerlendirme imkanı verdiği için önemlidir. Ancak unutmayalım ki ölçemediğimiz şeyleri değerlendiremeyiz….

Arkadaşlar; Bu güne kadar edindiğiniz tecrübelerden yararlanarak bizimle paylaşmak istediğiniz farklı bir ölçme ve değerlendirme yöntem veya tekniği var mı?

BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER… HAZIRLAYANLAR: İLKNUR GÜNER & HÜLYA YILMAZ