Çağın Gidişine Göre Öğretmen Nasıl Olmalı? Dr. GÜLBAHAR GÜL
BİLGİ TOPLUMU Bilgi toplumu, bilginin insan örgüt ve toplum yaşamında temel güç ve ana sermaye halini aldığı, bilgi üretiminde çalışanların çoğaldığı, yaşam boyu öğrenme alışkanlığının yerleştiği, öğrenen birey, öğrenen örgüt ve öğrenen toplum bağının kurulduğu toplumsal yaşam biçimini anlatmaktadır.
Bilgi Toplumunun Özellikleri 1- Bilgi toplumunun gelişme dinamiğini, bilgisayar teknolojisi, bilgisayara dayalı enformasyon ve internet şebekeleri ile veri bankaları yönlendirmektedir. 2- Bilgi toplumunda, bilgi önemli ve temel kaynaktır. Bireyler ve toplumlar bu temel kaynağa sahip olmak için yarış halindedirler. 3- Hızlı bilgi artışı , değişme ve gelişmenin belirleyicisidir. 4- Sanayi toplumunun aksine bilgi toplumu, çok merkezli ve yaygın olacaktır. 5-Bilgi toplumunda toplumsal değerlerin zayıflaması söz konusu değildir. 6-Bilgi toplumunun siyasal sistemi, katılımcı demokrasi ve büyük ölçüde bilgiye dayanacaktır. Bilim insanlarının, düşünürlerin siyasetle doğrudan ve dolaylı etkileri olacaktır.
7-Bilgi üretimi ve bilgilerin pazarlanması, bilgi toplumunda yeni iş alanlarının başında gelecektir. 8- İş dünyasında bilgi üretenlerin ve çalışanların sayısı çoğalacak, bilgi birikimi; bilgide seçiciliğe yol açacaktır. 9-Sanayi toplumunda temel değerler, maddi gereksinimlerin doyumuna dayanırken, bilgi toplumunda temel değerler “amaçlara ulaşmanın verdiği doyumdan “ kaynaklanacaktır. 10-Bilgi toplumunda , sosyo ekonomik sistem, alt yapısının üstünlüğü ile kendisini gösteren “gönüllü ve sivil toplum”dan oluşacaktır. 11- Eğitim ve öğretimde süreklilik yerleşecek, okul öğrenimi yanında, yaşamın başlangıcından sonuna kadar aktif öğrenme gereksinimi ön planda olacaktır. 12- Belirli konuları öğrenme yerine, “öğrenmeyi öğrenmek” ve “bireysel öğrenme” eğitim sürecinin temelini oluşturacaktır. 13- İşlevleri çok gelişmiş bilgisayarlar, çeşitli yayın olanakları , bilgi iletimi ve haberleşmeyi daha kolay hale getirecek ve bu alanda uzaklıklar azalarak dünya küresel köy olacaktır.
Bilgi Toplumunda Eğitimin Hedefi evrensel düşünebilen, etnik ve ulusal sınırlar içinde kalmayan, her türlü bilgiyi, kuralı değeri sürekli sorgulayan, sorunlara çözüm üreten, uzlaşmacı, hoşgörülü ve özgürlükten yana olan, boyun eğmeyen, insanı seven onların haklarını savunabilen doğayı koruyan, demokrasiyi benimseyen, görev ve sorumluluktan kaçmayan, hakkını arayabilen ekip halinde çalışabilen yaratıcı olan, bilim, sanat, felsefe ve sporla uğraşan, kendini sürekli yenileyip geliştirilebilen, barışı savunan bireyler yetiştirmektir.
Çağdaş Öğretmen Nitelikleri *İnsana değer veren *Duyuşsal yönden gelişim içinde olan *Karar verme sürecinde aktif katılımcı *İnsan ilişkilerinde işbirliğine/dayanışmaya ağırlık veren *Bilgilere ulaşma ve kullanmada rehber *Toplum içinde kendi yerini ve okulun rolünü sürekli inceleyen *Öğrenme için gerekli süreç ve ortamların gerçekleşmesinde yardımcı *Yaşam boyu gelişimi benimseyen *İnsanın /okulun gelişiminde rehber
Çağdaş Eğitimin Yapılanmasını ve Öğretmenin Yetiştirilmesini Etkileyen Değişkenler İnsanın çözmek zorunda Bilim ve Teknikte olduğu srunları olan gelişmeler Eğitim Sistemi Öğretmen İnsanın Bireysel ve Toplumsal Gereksinimleri
Eğitimde Bilgi Teknolojileri Altyapı olarak BT Süreç olarak Ürün olarak *Görsel donanım *İşitsel donanım *Çoklu ortam uygulamaları *Bilgisayar *İnternet *Öğrenci merkezli öğrenme ortamı *Yaparak öğrenme *Aktif katılım *İşbirliğine dayalı öğrenme *Etkin iletişim *Paylaşım *Teknoloji okur yazarlığı *Kritik düşünme *Problem çözme *Bilgi ustalığı *İletişim becerileri *Takım çalışması *Yaşam boyu öğrenme
Bilgi Çağı Okuryazarlık Kavramı İçeriğinde *Bilgiye hızla ulaşma *Bilgileri kullanarak yararlı hale dönüştürme *Yeni bilgiler üretme *Bilgi teknolojilerini verimli kullanabilme *Alet yapma ve sistem kurma *Dilin kullanım olanakları içinde kendini sözlü ve yazılı yollarla ifade edebilme *En az ikinci yaygın dili yeterince kullanabilme *Demokratik yaşam içinde birlikte çalışma *Yakın çevrenin, ülkenin ve dünyanın sorunlarına duyarlı olma ve çözüm arama *Kendi çıkarı ile toplumun çıkarları çakıştığında, toplumun çıkarları yanında yer alabilme şeklinde entelektüel öğeler vardır.
Bilgi Çağında İnsan Modelini Belirleyen Özellikler *Etkili iletişim becerileri *Kendi başına öğrenebilme yeteneği *Sosyal beceriler (sorumluluk alma) *Takım çalışması becerileri *Etkin ve verimli düşünme becerileri (sorun çözme ve kritik düşünme) *Bilgi ustalığı (bilgiye ulaşabilme, kullanabilme ve yeni bilgi üretebilme) *Yaşam boyu öğrenme becerileri
Çağdaş Öğretmen Özellikleri * Öğretme tutkusu olan, öğrencilerin tümünün öğrenebileceğine inanan, * Öğrencilerini seven, * Öğrencilerin bireysel gereksinimlerine önem veren , * Alan bilgisine sahip, * Kendi dışındaki alanlarla da ilgili olan, * Öğrettiklerinin gerçek yaşamla bağını kuran, * Öğretme heyecanı duyan, * Öğrenci merkezli, * Zengin öğretme stratejileri uygulayan, * Eleştirel düşünme ve yaratıcılık konusunda öğrencilere yardım eden * Liderlik özelliklerine sahip.