GÜMRÜKLER 2023 VİZYONU 1. ARAMA KONFERANSI/ 2011-2013 Stratejisi EŞYANIN İLGİLİ REJİME KAYIT YOLU İLE GİRİŞİ Buket ASAF- Gümrük Uzmanı buketc@gumruk.gov.tr
İÇERİK KAVRAM TİCARETİN KOLAYLAŞTIRILMASI İLE İLİŞKİSİ MEVZUAT DÜZENLEMELERİ UYGULAMA ÜLKEMİZDE TİCARETİN KOLAYLAŞTIRILMASINA KATKISI
KAVRAM Kayıt yolu ile rejime giriş usulü, eşyanın ilgili rejime geçişinin yükümlünün işyerinde veya gümrük idaresi tarafından kabul edilen diğer bir yerde kayıt yoluyla yapılmasına imkan tanıyan bir uygulamadır.
TİCARETİN KOLAYLAŞTIRILMASI İLE İLİŞKİSİ Gümrük İşlemlerinin Basitleştirilmesi ve Kolaylaştırılmasına İlişkin Revize Kyoto Sözleşmesinde de kayıt yoluyla rejime giriş usulü bir geçiş standardı olarak yer almaktadır. Sözleşme akit taraflara Geçiş Standartlarına 60 ay içerisinde uyma yükümlülüğü getirmektedir.
TİCARETİN KOLAYLAŞTIRILMASI İLE İLİŞKİSİ KOLAYLIK Beyan sahibinin eşyayı gümrüğe sunma yükümlülüğünden muaf tutulması Mali ve ticari kontrollerin gümrük idaresinde değil de yükümlünün tesislerinde yapılması AMAÇ Eşyanın gümrük işlemlerinin hızlandırılarak bir an önce ekonomiye kazandırılması
TİCARETİN KOLAYLAŞTIRILMASI İLE İLİŞKİSİ Kayıt yolu ile rejime giriş usulü yükümlü ile gümrük idaresi arasında güven ve işbirliği esasına dayalı olan bir uygulamadır.
TİCARETİN KOLAYLAŞTIRILMASI İLE İLİŞKİSİ Şirketler açısından Gümrük açısından Gümrük işlemlerinin kolaylaştırılması Zaman kaybının ve maliyetlerin minimize edilmesi Vergilerin ertelenmesi ve toplu olarak ödenebilmesi uluslararası rekabet gücünde artış İş yükünün azalması Kontrollerin riskli işlemlere yönlendirilebilmesi Sonradan kontrolün yaygınlaştırılması denetimin etkinleştirilmesi
MEVZUAT DÜZENLEMELERİ AB MEVZUATI (YASAL DAYANAK) 2913/92 sayılı Konsey Tüzüğü ile tesis edilen; Topluluk Gümrük Kodu-Md.76 Kod’un uygulanması hakkındaki hükümleri içeren 2454/93 sayılı Komisyon Tüzüğü ile tesis edilen; Topluluk Gümrük Yönetmeliği-Md.253-289
MEVZUAT DÜZENLEMELERİ MODERNİZE GÜMRÜK KODU Modernize Gümrük Kodunun gümrük beyan türleri ile ilgili 107’nci maddesinde bir beyan türü olarak sayılmıştır. Ancak beyan sahibinin kayıtlara giriş işlemi yapmasının gümrük beyanı olarak kabul edilebilmesi için gümrük idaresinin beyan sahibinin elektronik sistemlerine erişmesi ve gümrük idareleri arasında gerekli bilgi değişiminin sağlanması şart olarak koşulmuştur.
MEVZUAT DÜZENLEMELERİ TÜRK GÜMRÜK MEVZUATI 4458 sayılı Gümrük Kanunu-Md.71 Gümrük Yönetmeliği-Md.140,149,157,166
MEVZUAT DÜZENLEMELERİ Kayıt yolu ile rejime giriş usulü izninin verilmesi, askıya alınması, geri alınmasına ilişkin usul ve esaslar ile eşyanın gümrük idaresine bildirilmesi, bildirimden sonraki bekleme süresi, tamamlayıcı beyanın verilmesi, vergilerin ödenmesi gibi uygulama esaslarını belirleyen bir Tebliğ hazırlanması gerekmektedir.
MEVZUAT DÜZENLEMELERİ KİMLER YARARLANABİLİR? Gümrük Yönetmeliği Md.140 Yetkilendirilmiş Yükümlü-Basitleştirilmiş Gümrük İşlemleri Sertifikası Yetkilendirilmiş Yükümlü-Basitleştirilmiş Gümrük İşlemleri /Emniyet ve Güvenlik Sertifikası A Sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişilerden 149,157 ve 166’ncı maddelerde belirtilen koşulları sağlayanlar
MEVZUAT DÜZENLEMELERİ KOŞULLAR Usulden yararlanabilmek için imalatçı olmanın yanında Ticari kayıtların tutulmasına, Eşyanın konulacağı yerlere ilişkin fiziki koşullara Bilgisayar altyapısına ilişkin koşulların sağlanması gerekmektedir.
MEVZUAT DÜZENLEMELERİ İZİN SAHİBİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ-1 Gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yere gelen veya söz konusu yerden sevk edilen eşyanın ilgili gümrük idaresine bildirilmesi, Eşyanın rejime girişine ilişkin hükümlerin uygulanması için gerekli olabilecek bütün belgelerin gümrük idaresinin incelemesi için hazır bulundurulması,
MEVZUAT DÜZENLEMELERİ İZİN SAHİBİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ-2 Eşyanın işletmenin ticari kayıtlarına ya da stok kayıtlarına alınması, Bu kaydın eşyanın teşhisi için gerekli bütün bilgileri ve kaydın yapıldığı tarihi içermesi gerekmektedir. Çünkü kayıt işlemi beyanname tescili ile aynı hukuki sonucu doğurmaktadır.
UYGULAMA-Normal iş akışı (Karayoluyla TGB’ne gelen eşyanın SD Girişi) Türkiye Gümrük Bölgesine (TGB) gelen eşyanın sınır gümrük idaresine sunulması HGİ-Ör: Kapıkule TIR Transit rejimi altında eşyanın iç gümrüğe taşınması VGİ-Ör:Ankara TIR Eşyanın varış gümrük idaresine sunulması ,taşıttan boşaltılarak geçici depolama yerine alınması Transit rejiminin sonlandırılması Beyanname tescil edilmesi Beyannamenin teslim alınması ile muayene hat türünün belirlenmesi Eşyanın muayene/ kontrol işlemlerinin yapılması Vergilerin ödenmesi Eşyanın geçici depolama yerinden çıkarılması ve taşıta yüklenmesi Yükümlünün tesislerine taşınması ve taşıttan boşaltılması
UYGULAMA-Kayıt Yolu İş Akışı (Karayoluyla TGB’ne gelen eşyanın SD Girişi) Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın sınır gümrük idaresine sunulması Hgi-Ör: Kapıkule TIR Eşyanın transit rejimi altında sınırdan izin sahibi firmanın tesislerine taşınması Eşyanın yükümlünün tesislerine geldiğine ilişkin gümrük idaresine ve diğer kurumlara bildirim yapılması İzinli alıcı statüsü bulunan izin sahibinin transit rejimini sonlandırması Bildirim üzerine öngörülen bekleme süreleri sonunda ya da kontrol sonrasında eşyanın kayıtlara alınarak rejime geçişinin sağlanması Bir ay içerisinde gerçekleştirilen işlemlere ilişkin olarak tamamlayıcı beyan verilmesi Vergilerin ödenmesi
UYGULAMA Normal iş akışı-Kayıt Yolu iş akışı karşılaştırması Kapıkule TIR Ankara TIR Yükümlünün Gümrük Müdürlüğü Gümrük Müdürlüğü Tesisleri Normal usulde eşyanın gümrük işlemlerinin sonuçlandırılma süresi günlerle ifade edilirken, Kapıkule TIR Yükümlünün Gümrük Müdürlüğü Tesisleri Kayıt yoluyla rejime giriş usulünde bu süre saatlerle ifade edilmektedir.
UYGULAMA Eşyanın sonradan kontroller kapsamında muhasebe kayıtları ve diğer ticari belgeler üzerinden incelenmesi temeline dayalı olan kayıt yoluyla rejime giriş usulünün uygulanabilmesinin en önemli şartı sonradan kontrollerin etkin bir şekilde yürütülebilmesidir.
UYGULAMA Kayıt yoluyla rejime giriş usulü yükümlü-gümrük idaresi- diğer kurumlar arasında elektronik bildirim yapılması temeline dayandığından Gümrük-Firma-Diğer Kurumlar ve Gümrük İdarelerinin kendi arasında elektronik veri değişiminin sağlanmasını gerektirmektedir.
UYGULAMA Dış ticaret düzenlemeleri kapsamında başka idarelerin kontrol ve uygunluk değerlendirmesine tabi eşyanın kayıt yolu ile serbest dolaşıma girişinde gümrük idarelerinin belirlediği ya da uygun gördüğü yere gelen eşyanın ilgili kurumlara da elektronik ortamda bildirilmesi ve bu bildirim üzerine ilgili kurumların da eşyanın bulunduğu yerde gerekli kontrolleri yapması ve kontrol sonuçlarını gümrük idaresine ve yükümlüye bildirmesi gerekliliği doğmaktadır.
ÜLKEMİZDE TİCARETİN KOLAYLAŞTIRILMASINA KATKISI Aralık 2010 itibari ile; A sınıfı belge sahibi firma sayısı: 162 23’ü Tekstil firması 20’si Beyaz Eşya-Elektronik firması 19’u Demir-Çelik firması 14’ü Otomotiv firması 11’i Gıda firması 6’sı Kimya firması 69’u Diğer (Plastik, çimento, tütün, ilaç, kozmetik firması)
ÜLKEMİZDE TİCARETİN KOLAYLAŞTIRILMASINA KATKISI A sınıfı onaylanmış kişi statü belgesi sahibi firmaların 2010 yılı dış ticaret hacmindeki payı; İthalatta %33,6, İhracatta %32,3’tür.
ÜLKEMİZDE TİCARETİN KOLAYLAŞTIRILMASINA KATKISI A sınıfı Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi firmaların sayısı ve dış ticaret hacmindeki payı dikkate alındığında, usulün uygulamaya geçirilmesi ile gümrük işlemlerinden doğan zaman kayıplarının ve maliyetlerin hem gümrük idareleri hem de firmalar açısından büyük ölçüde azaltılması hedeflenmektedir.