TÜRKİYE’DE KALİTE STANDARTLARININ GELİŞTİRİLME SÜRECİ 18 Haziran 2013 Ankara Bu proje Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir.
Türkiye’de Durum ve Kalite Nicelik/erişim/okullaşma oranları ↑ Kalite? Çocuk gelişimine, özellikle de en yoksun çocuklara yalnızca iyi kalitede EÇE hizmetleri ile katkıda bulunabilir. Düşük kalitede EÇE hizmetlerinin hiçbir etkisi olmayabilir, hatta olumsuz etkiye yol açabilir.
Türkiye’de Okul Öncesi Eğitimde Mevcut Durum Diğer ülkelere oranla düşük okullaşma oranlar Yüksek öğretmen öğrenci oranları Fiziksel donanım Çocuk-Öğretmen ilişkileri Özel kurumlar ile devlet kurumları arasındaki eşitsizlikler Yönetimsel sorunlar Fiziksel güvenlik sorunları
Türkiye’de Kalite Standartlarında Mevcut Durum Mevzuat: Standart alanları ortak ama tanımlar ve kapsamı farklı En detaylı standartlar: fiziki koşullar MEB, Kamu Kurumları ve ASPB
Türkiye’de Kalite Standartlarında Mevcut Durum Denetim: Okulöncesi Eğitim için ayrı bir denetim sistemi yok Çok başlı bir denetim yapısı var (MEB içinde & Bakanlıklar arası – ASPB, Kamu Kurumları) Okulöncesi Eğitim alanından gelen denetmen sayısı: 23 Türkiye’de Kalite Standartlarında Mevcut Durum
Program İşbirliği Anlaşması (UNICEF-MEB-AÇEV) Ağustos 2011- Eylül 2013 Temel Etkinlikler A. Kalite Standartlarının Geliştirilmesi B. Denetim Sisteminin Güncellenmesi C. Kurum Açma İzin Mevzuatının Güncellenmesi
Kalite Standartlarının Hedef Kitlesi MEB’e bağlı bağımsız anaokulları (37-66 ay), Özel ya da resmi İÖO ana sınıfları (48-66 ay), Uygulama ana okulları ve anasınıfları (37-66 ay) Özel anaokulları(37-66 ay), SHÇEK’e bağlı kreş ve gündüz bakımevleri (0-66 ay) ve çocuk yuvaları (0-12 yaş), Kamu/özel kurum ve kuruluşlara ait anaokulları (örn; belediyeler) Özel eğitim merkezleri Toplum temelli açılacak merkezler
Kalite Standartlarının Yol Haritası Aşamalar: Durum Tespiti Ulusal ve Uluslararası Danışmanlık Yereldeki Uygulayıcılardan Görüş ve Önerilerin Alınması: Bölgesel Çalıştaylar Kalite Standartlarının Geliştirilmesi İlke ve Dayanakların Geliştirilmesi Standart Alanlarının, Standartların ve Göstergelerin Belirlenmesi Ölçme ve Değerlendirme Araçlarının Geliştirilmesi 5. Standartların Kurumlarda Pilot Çalışmasının Yapılması 6. Revizyon
Kalite Standartlarının Geliştirilmesi Sürecinde Faaliyetler Durum Analizi Raporu Danışmanlık Toplantıları 19-20 Ekim Ankara Kalitenin Tanımlanması: Tanım, Yaklaşım, Ortak Öğelerin Belirlenmesi Kalite Standartlarının Geliştirilmesi: Paydaşların Katılımı ve Standart Alanlarının Belirlenmesi 18 Ocak 2012 İstanbul Bölgesel Çalıştaylar (Kasım, Aralık) Okul öncesi eğitim alanında, bölgedeki genel eğilim ve beklentilerin gözlemlenmesi Tüm ilgili paydaşların okul öncesi eğitimde standart alanlarına dair görüş, beklenti ve önerilerinin yansıtılması/standartlara katkı sunması
Bölgesel Çalıştaylar 15 Kasım 2011 Trabzon 18 Kasım 2011 Erzurum 22 Kasım 2011 İstanbul 25 Kasım 2011 İzmir 1 Aralık 2011 Kahramanmaraş 27 Aralık 2011 İstanbul
Çalıştay Katılımcıları Aileler Öğretmenler Müdürler Yerel Yöneticiler - Müfettişler –ASPB-STK
Katılımcı Dağılımı Çalıştaylara Toplam 368 Katılımcı katılmıştır. 40 ebeveyn 72 öğretmen 64 okul müdürü 58 eğitim denetmeni-yerel ASPB temsilcisi 46 STK temsilcisi Akademisyen, UNICEF, M.E.B.,AÇEV
Çalıştayda Tartışılan Standart Alanları I.Oturum Eğitim Yönetimi İzleme ve Değerlendirme Öğrenme Ortamı II.Oturum Aile ve Toplum Katılımı Fiziksel Ortam Sağlık ve Beslenme
Kalite Standartları Geliştirme Ekibi Prof. Sevda Bekman Prof. Sibel Güneysu Prof. Berrin Akman Prof. Ali Baykal Yrd. Doç. Gülden Uyanık Balat Yrd. Doç. Hatice Zeynep İnan Yrd. Doç. Nuri Doğan Yrd. Doç. Dr. Arif Yılmaz Prof. Sharon Lynn Kagan Mihaela Ionescu Kristen Biel Özsel Beleli ERG
Kalite Standartlarında İlke ve Dayanaklar İlgisini, İhtiyaçlarını, Sağlığını, İyi Oluşu Esnek, Estetik, Güvenli ve Zengin Uyaranların Olduğu Bir Öğrenme Ortamı Bireysel Özelliklerini Dikkate Alarak Bütünsel Gelişimi ve Öğrenmesi Aile ve Toplumun, Çocukların Eğitimine ve Eğitimiyle İlgili Karar Verme Süreçlerine Etkin Katılım Evrensel Değerlere, Farklılıklara, Çocuk Haklarına Saygı Bireye Özgü Öğretmen Stratejileri Sürekli Değerlendirilme Nitelikli Eğitim-Öğretim kadrosu
Ölçme Değerlendirme Araçları İlkeleri Kişileri ve kazanımları değil kurumu esas alır Öz Değerlendirmeyi esas alır Denetmen, Yöneticiler, Eğitimciler, Aileler, Destek Çalışanlarının rolünü esas alır Puan / Niteliksel İfadeleri esas alır Rekabet yerine dayanışmayı esas alır Bilgi paylaşımı, eşit söz hakkı, katılımcılık ve şeffaflığı esas alır Rehberlik ve danışmayı esas alır
Pilotlama Süreci: Hangi Kurumlar? Pilot Uygulamada Yer Alan Kurum Türleri Kurum Sayıları MEB’e bağlı bağımsız anaokulları (37-66 ay) 11 MEB'e bağlı özel anaokulları (37-66 ay) ve özel İÖO anasınıfları (60-66 ay) MEB’e bağlı özel İÖO anasınıfları (60-66 ay) 5 MEB'e bağlı İÖO ana sınıfları (60-66 ay) 9 MEB'e bağlı Özel Eğitim Kurumu 1 Uygulama ana okulları ve anasınıfları (37-66 ay) ASPB'ye bağlı kreş ve gündüz bakımevleri (0-66 ay) ve ASPB'ye bağlı çocuk yuvaları (0-6 yaş sınıfları) 13 Kamu kurum ve kuruluşlara ait anaokulları, kreşler ve gündüz bakımevleri Toplum Temelli Hizmetler 3 TOPLAM 63
Pilotlama Süreci: Kimler? Pilot Uygulamada Görev alan Paydaşlar Kişi Sayısı Denetmen 21 Kurum Yöneticisi 63 Destek Çalışanı 128 Eğitimci 168 Aile 775
Revizyon Pilot sonuçlarına göre Ölçek maddeleri azaltıldı Anlaşılmayan ifadeler değiştirildi. Revize edilen standartlar ve ölçekler MEB’e teslim edildi ve görüş ve önerileri alındı. Görüş ve önerilere göre standartlarda güncellemeler yapılıyor.
Yazılım Geliştirilmesi Kalite Standartlarının ve Ölçeklerinin E-Okul üzerinden yayınlanması Tüm paydaşlar tarafından erişim Standartların ve ölçeklerin tanıtımı ve örnekli açıklamaları Tüm standartların ve ölçeklerin web üzerinden doldurulması ve kullanılması
Program İşbirliği Çerçevesindeki Diğer Faaliyetler B- Denetim Sisteminin Güncellenmesi Denetim sistemi durum analizi raporu «Okul Temelli Denetim Sistemi» öneri raporu «Okul Öncesi Eğitimde Kalite Standartlarının Değerlendirilmesi ve Denetim Sistemi Üzerine Öneriler» raporu (Prof. Sharon Lynn Kagan’ın katkılarıyla) C- Kurum Açma Mevzuatının Güncellenmesi Mevzuatın Kalite Standartları ile uyumlu hale getirilmesi
Denetim Sisteminin Dayanak Noktaları Rehberlik ve danışma İyi örneklerin paylaşılması Paydaş katılımı ve işbirliği Ceza/yaptırım değil destek Tutum ve önyargılardan uzak Kalite gelişim planının geliştirilmesi
Tüm Faaliyetler İçin Ortak Çalışmalar Kalite Standartları Tanıtım Kılavuzu ve Eğitim Setlerinin Geliştirilmesi Eğitimciler, Kurum Yöneticileri, Denetmenler ve Aileler için farklılaştırılmış içerik ve örnekler Eğitici Eğitimcileri için kullanılacak Eğitim Setleri Eğitici Eğitimlerinin Yapılması 150/200 Eğitici Eğitimcisinin (Denetmen, Öğretmen vb.) Kalite Standartları Tanıtımı için eğitim alması
Kalite Standartlarının Geleceği için Öneriler: Bu daha BAŞLANGIÇ! Yaygınlaşmadan Önce Yaygınlaşma Sonrası Tüm göstergelerde ülke çapında durum tespiti yapılması ve analiz edilmesi Standartların yaptırım/kurum kapatma amacıyla değil, «iyileştirme», «geliştirme» amacıyla kullanılması Türkiye’nin okul öncesi eğitim ve öğretmen istihdamı politikalarına yön verirken kaynak olarak göz önüne alınması Verilerin şeffaf, ulaşılır ve detaylı olarak tüm paydaşlara ve sivil topluma sunulması Tüm paydaşlar tarafından SÜREKLİ değerlendirilmesi ve güncellenmesi Kalite Standartlarının MEB ve diğer tüm paydaşlar tarafından sahiplenmesi İlgili mevzuatların kalite standartlarına göre son güncellemelerinin yapılması Kalite standartları ve ölçme değerlendirme araçlarının yaygınlaşmadan önce uygun sayıda ilde pilotlanması Pilot sonuçlarına göre standartların tüm paydaşların katılımıyla geniş bir sürede değerlendirilmesi ve revize edilmesi
Teşekkürler