Eğitim-Öğrenim-Öğretim Yüksek Eğitim-Öğrenim-Öğretim Finansmanı Niçin ? Kim(ler) ? Kim(ler)i ? Ne kadar ? Hangi düzeyde ? Nasıl ? Prof. Dr. Erkan Derebek

EĞİLİMLER, GELİŞMELER, BEKLENTİLER-1 Daha fazla öğrenciye ve daha geniş bir yaş grubuna eğitim vermek, yani “yığınlaşmak”(massification), Hızla üretilen yeni bilgilerin ve oluşan yeni bilgi alanlarının tümünü kapsayacak şekilde programlarını genişletmek (academic expansion), Eğitimde, mezunların iş bulabilmesi, araştırmada ise bilginin yanısıra uygulamaya yönelmek (relevance), Toplumla güçlü köprüler kurarak, bölgesel ve ulusal kalkınmaya daha fazla katkıda bulunmak (engagement),

EĞİLİMLER, GELİŞMELER, BEKLENTİLER-2 Paydaşlarına hesap verebilen, açık ve saydam yönetişim modelleri geliştirmek (accountability), Tüm bu beklentileri, giderek göreli olarak azalan kamusal kaynaklar ile karşılayabilmek (Cost-efficiency, Cost-effectivenes) Globalalizasyon, internasyonalizasyon “Öğrenci hareketliliği (Student mobility), “Kurumsal hareketlilik” (Institutional mobility), “Program hareketliliği” (Programme mobility),

YÖNETİM ve ORGANİZASYON GENİŞLEME BÜYÜME SUNUM FİNANSMAN YÖNETİM ve ORGANİZASYON KALİTE ETKİNLİK EŞİTLİK ERİŞİM

Finansman Yönetim ve Organizasyon Sunum Dünya Ticaret Örgütü Dünya Bankası, OECD Avrupa Eğitim Komisyonu Bologna Süreci Uluslararası YÖ Kongresi YÖK, Sayıştay, TUSİAD Maliye Bakanlığı, DPT Bireysel çalışmalar Finansman Sunum

Finansör Otorite Fayda Etkinlik Maliyet Etkililik Öğrenci Çalışan Hizmet Sunucusu 6

Fayda, Etkinlik, Etkililik + - + Maliyet - 7

GLOBALİZASYON / GATT / GATS Sağlık Eğitim Araştırma Üniversite içi/dışı Sağlık Birimleri Üniversite içi/dışı Diğer Birimler ÖNE ÇIKAN TERMİNOLOJİLER: Bilgi Toplumu (Ekonomisi), Maliyet/Etkinlik, Sürdürülebilirlik, Massifikasyon, Mobilite, Erişim, Esneklik, Çeşitlilik, İşbirliği, İnnovasyon, Sürekli Gelişim, Performans Yöneti(şi)m, Özerklik, Hesapverebilirlik, Kalite, Rekabet

Kamu Harcamaları: %GDP WGP-Toplam GDP (%) Kamu Harcamaları: %GDP ABD ÇİN ABD TR ÇİN Eğitim Harcamaları (%GDP) Eğitim Harcamaları (%Kamu) TR TR

Orta Öğretim Harcamaları (%GDP) Yüksek Öğretim Harcamaları (%GDP) Türkiye ÖZEL KAMU Yüksek Öğretim Harcamaları (%GDP) Türkiye

Kişi başı Y.Ö. harcamaları Kişi başı rölatif Y.Ö. harcamaları ABD Japonya ABD Finlandiya Finlandiya Japonya Türkiye Türkiye Kişi başı rölatif Y.Ö. harcamaları

Yüksek Öğretim Harcamalarının Dağılımı (%GDP) Araştırma Yüksek Öğretim Harcamalarının Dağılımı (%GDP) Eğitim Toplam Personel Diğer Yüksek Öğretim Harcamalarının Dağılımı (%) TR

Y.Ö. Özel/Kamu (%Toplam) Y.Ö. Özel/Kamu Artış Oranları YÖ Okullaşma Oranları (%) Ortalama Öğrenim Ücretleri

YÖ: maliyet/fayda

Yükseköğretim ALANLAR SUNUM FİNANSMAN HİZMET ARAŞTIRMA EĞİTİM KAMU Lisans / Yüksek Lisans / Doktora Spesifik / Genel Temel / Uygulamalı HİZMET ARAŞTIRMA EĞİTİM KAMU SUNUM VAKIF ÖZEL Kampüs içi / dışı Full / Part time Ulusal / Uluslararası KAMU VAKIF ÖZEL FİNANSMAN 15

YÜKSEKÖĞRENİMİN FİNANSMANI Vergi ULUSAL GENEL BÜTÇE AİLELER Eğitim Fişi Kredi, Burs Ödenek Tahsisi Üni. Kaynakları Yardım Bağışlar ÜNİVERSİTE Vergi OTO-FİNANS Bağış, Hizmet Alımı, Proje Eğitim Ücreti ÖĞRENCİLER KURUMLAR Kredi, Burs ULUSLARARASI KURUMLAR

FİNANSMAN MEKANİZMALARI Yaygın Yarışmalı Girdi Çıktı Sentralize Desentralize Line-item Blok HİZMET ALIMI Kümülatif Alansal Sabit Formülatik Arz Talep Ulusal Uluslararası Kısmi Tam

TRENDLER Sentralize Yaklaşımlar Girdi Oryantasyonlu Çıktı Desentralize Yaklaşımlar Yönetim ve Organizasyona bağlı

YÖNETİM ve ORGANİZASYON-1 İş Modeli (ABD, Uzak Doğu) Girişimci Model (Kanada, İngiltere) Meslektaşlar Modeli (Kıta Avrupası)

YÖNETİM ve ORGANİZASYON-2 (Özerklik) Türkiye AB

10 yıl içindeki gelişmeler ? Organizasyon Türkiye’de Durum ? 10 yıl içindeki gelişmeler ? Çözüm Önerileri ? Sunum Finansman

Dönüşümü Algılamak Dönüşümü Planlamak Dönüşümü Yönetmek Dönüşümü Etkilemek Dönüşüme Adaptasyon

Teşekkürler …