PSİKOLOJİK TEMELLER Dr. Fatih DERVENT

Psikoloji nedir? Psikoloji: İnsan ve hayvan davranışlarını inceleyen bir bilim dalıdır.

Rehberlik ve psikolojik danışmanlık Bireyin kendini gerçekleştirmesi için uzman kişilerce bireye verilen psikolojik yardımlardır.

Tarihsel Bakış İlk çalışma, 1898 Norman Triplett (Indiana Uni). Bisikletçilerin tek başlarına mı yoksa rakibe karşı mı daha yüksek performans gösterdiğini araştırmıştır. Colman Griffin 1923’te ilk “Psikoloji ve Spor” dersi vermeye başlamış (Illinois Uni). 1965 Uluslararası Spor Psikolojisi Derneği’nin kuruluşu

Tarihsel Bakış 1973 – 1974 Lütfü Özbatağ Spor Psikolojisi ve Antrenörlük Psikolojisi isimli kitapları ülkemizdeki spor psikolojisi alanında yayınlanmış ilk eserler…

Spor Branşları ve Alanları Spor Psikolojisi Psikoloji (Kişilik, gelişim, sağlık vb.) Spor Branşları ve Alanları (Elit, rekreasyon, Engelli vb.) Spor Bilimlerinin Diğer Alanları (Spor hekimliği, Biomekanik, Pedagoji vb.) Araştırmacı Uygulamacı Eğitimci

Spor ve Egzersiz Psikolojisi Alderman (1980) "Sporun insan davranışları üzerine etkisi« Cox (1994) "Psikoloji ilkelerinin spor ortamına uygulanmasını içeren bir alan" Singer (1978) "Spor branşlarına ve spor ortamına uygulanan psikoloji bilimi"

Spor ve Egzersiz Psikolojisi Spor yapanlarda antrenmanların verimliliğini artırma, öğrenme sürecinin hızlandırma, ulaşılacak performansın önündeki ruhsal engelleri ortadan kaldırma amaçlarını taşıyan bir spor bilimleri dalı (Koruç 1992).

Spor ve Egzersiz Psikolojisi Spor ve egzersize katılan bireylerin davranışlarını anlamak ve etkilemek için temel oluşturan profesyonel, pratik, bilimsel çalışmalar.

Spor ve Egzersiz Psikolojisi Sporcuların üst düzey performansa ulaşması için sporcuya destek sağlamak, zihinsel antrenman programı hazırlamak, optimal canlılık düzeyi kontrolü, hedef belirleme vb. çalışmaları yürütmek…

Temel Sorular Psikolojik faktörlerin motor performansa etkisini anlamak, Fiziksel aktivitenin psikolojik gelişime etkisini anlamak.

Ele Aldığı Temel Konular Kişilik Davranış psikolojisi Ödül ve ceza Saldırganlık Seyirci (bireysel) davranışları

Temel Sorular Öncelleri Kişilik Katılım düzeyi Kendini algılama İnanç ve tutumlar Katılım güdüleri Egzersiz engelleri Etkileşenleri Algılanan zorluk Bilişsel Aşırı antrenman Tükenme Egzersiz bağlılığı Grup dinamiği Sosyal karşılaştırma Sonuçları Duygu durum Uyku düzeni Bilişsel fonksiyon Egzersiz bağımlılığı Yüklemleme süreci Stres tepkisi Egzersiz Davranışının

Spor ve Egzersiz Psikoloğunun Rolleri Araştırmacı Uygulamacı (Danışman) Eğitimci

Temel Kurallar Psikolojik destek gizlilik ilkesine dayanır Sporcunun istekli olması En az iki kişi ile gerçekleştirilen etkinliktir. Tamamen işbirliğine ve karşılıklı yardıma dayalı çalışmaları kapsamaktadır. Gelişme veya iyileşme için zamana ihtiyaç vardır. Bir defalık görüşme iyileşme değildir.

Varsayımlar Psikolojik danışma önceden kestirilemez, yaratıcı ve kendiliğinden gerçekleşen bir süreçtir. Değişim esastır, küçük değişiklikler büyük değişimlere öncülük eder. İnsan güçlüdür. Her hayat olayı bir fırsattır. ’Kazanmak her şey değil sadece bir şeydir!’

Alanlar 1. Performansı artırıcı uygulamalar: Sporcu seçimi, kişilik, güdülenme, özel karşılaşma stratejileri. 2. Teknik öğretimi hızlandırıcı uygulamalar: Motor öğrenme, zihinsel antrenman. 3. Performansın önündeki ruhsal engelleri kaldırmaya yönelik uygulamalar: Heyecan, stres, sürantrenman

Psikolojik Danışmanın Rolü Sporcuların problemlerini çözmede yardım: Takım içi- dışı özel sorunlar, ailevi, sağlıkla ilgili, motivasyon, hedef belirleme, kariyer planlama. Sporcu ya, da takımı müsabakaya hazırlama: psikolojik antrenman uygulaması, istatistiklerden yararlanma. Antrenör sporcu etkileşimi Antrenman ve müsabaka performansını yükseltme

Antrenörün Takım Yönetimi Planlama Organizasyon Liderlik Kontrol

Müsabakaya Hazırlanmada Antrenman Türleri Antrenörler sporcularını müsabakalara fiziksel, teknik, taktik ve psikolojik olarak hazırlarlar (Karagözoğlu 2005). Hedef Müsabaka PSİKOLOJİK HAZIRLIK TAKTİK HAZIRLIK TEKNİK HAZIRLIK FİZİKSEL HAZIRLIK Müsabakaya Hazırlanmada Antrenman Türleri

Antrenörlerin Kullanacakları Bazı Teknikler 1. Empati kurma: Antrenörün kendini sporcu yerine koyarak sporcunun duygularını anlamaya çalışmasıdır. 2. Aktif dinleme: Sporcunun sorunlarının dinlenilmesi. 3. Kendini Açma: Sporcu ile antrenör arasında duygusal bağ kurmayı sağlayabilmedir.