T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Doç. Dr. Ahmet KESİK Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanı Defterdarlar Toplantısı Sapanca, 10 Aralık 2009
Sunuş Planı KAMU MALİ YÖNETİM REFORMU İÇ KONTROL YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ İç Kontrolün Tanımı 5018 Sayılı Kanun ve İç Kontrol Roller ve Sorumluluklar YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ SGB.net Masraf Planı BÜROKRASİNİN AZALTILMASI PROJESİ Tarihçe Yeni Düzenlemeler Defterdarlıklardan Beklentiler
Kamu Mali Yönetim Reformu 3
Kamu Mali Yönetim Reformu Bütçe reformları üç temel amaç üzerine oturmaktadır. Bunlar : Mali disipline uyum Kaynakların stratejik önceliklere göre tahsisi ve kullanılması Programların ve hizmet sunumunun etkinliğinin ve verimliliğinin artırılması 4
Nasıl? Kamu kaynaklarını kontrol ederek, Kaynakların tahsisini planlayarak, Kaynakları yöneterek, Kamu idarelerinin iş süreçlerini yeniden tanımlayarak, Kurumlar arası işbirliği ve bilgi paylaşımını sağlayarak, Veriye dayalı karar verme süreçlerini destekleyecek Yönetim Bilgi Sistemlerini kurarak. 5
SGB Fonksiyonlar Stratejik yönetim ve planlama Misyon belirleme Kurumsal ve bireysel hedefler oluşturma Veri-analiz ve araştırma-geliştirme Performans ve kalite ölçütleri geliştirme Yönetim bilgi sistemi Mali hizmetler Bütçe ve performans programı Muhasebe, kesin hesap ve raporlama İç kontrol 6
İç Kontrol 7
İç Kontrol İç Kontrol, kurumların, yöneticileri ve çalışanları tarafından uygulanan Faaliyetlerin etkinliği ve verimliliği Mali raporlama sisteminin güvenilirliği Yasa ve düzenlemelere uygunluk Varlıkların korunması hedeflerinin elde edilmesinde gereken makul güvenceyi sağlamak için tasarlanmış bir süreçtir. 8
9
Unsurları sadece politikalar, belgeler ve formlardan oluşmaz, Bir süreçtir – amaca ulaşmak için bir araçtır, kendisi amaç değildir. Kişiler tarafından uygulanır – sadece politikalar, belgeler ve formlardan oluşmaz, aynı zamanda kurumda her düzeydeki personeli de kapsar. Hedeflere ulaşılmasına yardımcı olur. 10
Yolculuk - Hedef İç kontrol bir kurumun hedeflerine ulaşmak için çıktığı yoldaki seyriyle ilgilidir Ankara'dan yola çıkıyoruz. Hedefimiz: Sapanca 11
Yolculuk - Amaçlar Mevzuata uygunluk Ruhsat var mı? Ehliyet var mı? Faaliyetlerin etkin, ekonomik ve verimli olması Harita var mı, en uygun gidiş yolu seçilmiş mi? Konaklama yapılacak yerler önceden planlanmış mı? Yakıt tasarruflu bir araba mı kullanılıyor? 12
Yolculuk - Amaçlar Raporların tam ve güvenilir olması Polis çevirdiğinde istediği belgeleri eksiksiz olarak sunabiliyor muyuz? Ehliyet gerçekten sürücü adına mı çıkarılmış? Varlıkların korunması Arabanın merkezi kilit sistemi var mı? Park sensoru var mı? Sürücü arabayı kilitlemeye dikkat ediyor mu? 13
İç kontrol varmak istediğimiz hedeften sapmadan ilerlememiz Yani… İç kontrol varmak istediğimiz hedeften sapmadan ilerlememiz ve bu amaçla yapılan faaliyetlerde ne kadar “kontrol” sahibi olduğumuzla ilgilidir. 14
İç Kontrol 5018 sayılı Kanun ve İç Kontrol 15
İç Kontrolü Düzenleyen Mevzuat 5018 sayılı KİMK İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar Yönetmeliği Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği Kamu iç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı Rehberi 16
Kapsam (79 Şart) Görev tanımları İşlem yönergeleri İş planları Yetki ve imza devrine ilişkin esaslar Defterdarlıkların özel hedefleri İnsan kaynakları yönetimi (eğitim ihtiyacı, liyakat, performans…) 17
Roller ve Sorumluluklar İç Kontrol Roller ve Sorumluluklar 18
(Genel Müdürler, Defterdarlar vb.) Birim Yöneticileri (Genel Müdürler, Defterdarlar vb.) Kendi birimleri içinde iç kontrole ilişkin sorumluluğu üstlenirler Belirlenen iç kontrol faaliyetlerinin kendi birimlerinde uygulanmasını sağlarlar Birim yöneticileri iç kontrolü sahiplenir ve bu konuda personeline örnek olurlar 19
Yönetim Bilgi Sistemi 20
Klasik Evrak Yönetimi Sonuçlar Evrak üretilir İnsan emeği verimsizdir Hatalı işlemler sürer Fiziki arşiv ihtiyacı artar Bürokrasi sürer Veri tutarsızlığı devam eder Veri mülkiyeti yaygındır 21
Gelişmiş Bilgisayarlaştırma Sonuçlar Evrak üretimi devam eder Bürokrasi sürer Veri tutarsızlığı sürer İletişim kısmen artar Hız kısmen artar Bilgi üretimi sınırlıdır Veri mülkiyeti sürer Kullanıcı eğitimleri artar Kontrol seviyesi düşüktür Aynı kontroller farklı sistemlerde yürütülür A Uygulaması A Uygulaması B Uygulaması B Uygulaması C Uygulaması C Uygulaması 22
Modern Bilgi Yönetimi Sonuçlar Veri kalitesi artar Bilgi üretimi artar Kontrol seviyesi yükselir Karar süreci gelişir Çapraz kontrol imkanı sunar Tutarsızlık azalır Evrak üretimi azalır İnsan emeği azalır Sonuçlar A Uygulaması Kurum Yönetim Bilgi Sistemi (SGB.net) B Uygulaması C Uygulaması 23
Yönetim Bilgi Sistemi “Ölçebiliyorsan, yönetebilirsin” SGB.net 24
Yönetim Bilgi Sistemi SGB.net Veri Veri Bilgi Politika Eylem Sayısal Ortam Veri Veri Bilgi Uygulama SGB.net Karar Alma Politika Eylem İş Kuralları 25 25
İş Modeli (İlişkisel) e-Bütçe SGK Say2000i KİK Personel Evrak Taşınır SGB.net Personel Evrak Taşınır İhale Kamu İdaresi 26
İş Modeli (Süreç) Mevcut Durum Onay İhale Gider Onay İhale Taşınır Muhasebe K.Hesap Onay İhale Taşınır Gider Muhasebe K.Hesap SGB.net 27
SGB.net Tekil sistemler yerine bütünleşik yaklaşım.. SGB.net PLANLAMA UYGULAMA DENETİM KONTROL DEĞERLENDİRME İZLEME Performans Bütçe Harcama Yönetimi Alacak Takip Ödenek Gönderme Taşınır Mal Yönetimi Faaliyet Raporları Ön Mali Kontrol İç Kontrol Performans Mali Raporlar Programı Stratejik Plan Mali Planlar ve Raporlar 28 28
SGB.net ve Diğer Kurumlar Telekom SGK TEDAŞ SGB.net SGB.net E-bütçe Say2000 GİB ASKİ Devredilen kurum sayısı: 54 29 29
SGB.net Gelecek Hedefi Yetenekler Zaman SGB.Net Yönetim Sistemi AB-IPA Karar Destek ve Performans Yönetimi Yönetici Ekranı SGB.Net Yönetim Sistemi Kurumsal Kaynak Yönetimi Stratejik Yönetim Sistemi Zaman 12/2009 08/2010 05/2011 30
Yönetim Bilgi Sistemi Masraf Planı 31
Masraf Planı Hazırlama Süreci SGB.net Ödenek tavanı Geçmiş yıl harcamaları Düzenli ödemeler Taahhüt Borç Varlık SGB.net SYN. MÜSTEŞAR ONAY Merkez Birimleri SGB Birim Defterdar TEKLİF MASRAF PLANI İL MASRAF PLANI TASLAK MASRAF PLANI BAKANLIK MASRAF PLANI MERKEZ+ TAŞRA MASRAF PLANI İhtiyaç Konsolide Konsolide Onay Düzenleme Konsolide Onay 32
Masraf Planı Takvim Birim İl Masraf Teklifi Teklifi Taslak Planı 28 Aralık 29 Aralık 1 Ocak Birim Teklifi İl Teklifi Taslak Merkez Birimleri Masraf Planı Harcama Programı BÜMKO SGB 33
Bütçe İşlemleri Talep Onay Bilgi Bütçe İşlemleri 34 SGB.net e-bütçe BAKANLIK MASRAF PLANI 34
Hedefler E-fatura uygulamasının yaygınlaştırılması Gelir İdaresi Başkanlığı ile e-fatura uygulaması Say2000i ile ödeme entegrasyonu Diğer idarelere işletme hizmetleri verilmesi Evrak yönetimi Elektronik imzanın hayata geçirilmesi Merkez ve taşra teşkilatı yazışmalarının elektronik ortamda yürütülmesi Elektronik arşiv 35 35
Bürokrasinin Azaltılması Projesi 36
Tarihçe Proje; Başbakanlık İdareyi Geliştirme Başkanlığı (İGB) tarafından 2008 yılının Ocak ayında başlatılmıştır. PROJENİN AMAÇLARI Bürokratik süreçlerin azaltılması Gereksiz yazışmaların kaldırılması Gereksiz bilgi ve belge isteminin önüne geçilmesi Kurumlar arası elektronik veritabanı ve iletişim ağının kurulması Bilgilerin elektronik ortamda paylaşımının sağlanması Kamu hizmetinin, hizmeti talep edene en yakın yerden verilmesi (yetki devri) 37
Tarihçe Bu çerçevede idareler taşrayı da kapsayacak şekilde Kamu Hizmet Envanterlerini (KHE) oluşturdular. KHE’de; Hizmetin mevzuatı Hizmetin hangi idare tarafından yerine getirildiği Hizmetten kimin yararlandığı Başvuruda istenen belgeler Başvuru yeri/yöntemleri, Hizmetin elektronik ortamda sunulup sunulmadığı Hizmetin tamamlanma süresi Yıllık işlem sayısı gösterildi. 38
Tarihçe Hazırlanan envanterler Başbakanlık İGB tarafından incelendi. Böylece; Kamu hizmetlerinin iş tanımı yapıldı, sorumlular ve sorumluluklar tespit edildi. Vatandaşa ve özel sektöre yönelik hizmetlere ilişkin esaslar belirlendi. 39
Yeni Düzenlemeler Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik Resmi Gazete: Tarih: 31/07/2009 Sayı: 27305 40
Yönetmelik Amaç (Madde 1) etkin verimli hesap verebilir vatandaş beyanına güvenen şeffaf bir kamu yönetimi oluşturmak Kamu hizmetlerinin; hızlı, kaliteli, basitleştirilmiş ve düşük maliyetli bir şekilde yerine getirilmesini sağlamak 41
Hizmetin Sunumu Kamu hizmetlerinin ilk kademede sunulması; Hizmetin başvuru yapılan ilk kademede sunulması, sonuçlandırılması Başvuru ile onay makamı arasında birden fazla kademe oluşturulmaması Hizmeti yerine getirecek görevlilerin tespit edilmesi Tespit edilen birim ve görevlilerin bulunulan yerin en büyük mülki amirine bildirilmesi 42 42
Bilgilendirme Sunulan hizmetlere ilişkin; Bilgilerin Mevzuatın basılı ve elektronik oramda duyurulması Yönetmelik ekinde yer alan örneğe göre oluşturulacak Kamu Hizmet Standartları Tablosunda; Hizmetin adını Başvuruda istenen belgelerin Ne kadar sürede tamamlanacağının Şikayet mercilerinin belirtilerek vatandaşın kolayca görebileceği panolarda ve kurumsal internet sayfasında ilan edilmesi
Kamu Hizmet Standartları Tablosu S. NO HİZMETİN ADI İSTENEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) Başvuru esnasında yukarıda belirtilen belgelerin dışında belge istenmesi veya başvuru eksiksiz belge ile yapıldığı halde, hizmetin belirtilen sürede tamamlanmaması durumunda ilk müracaat yerine ya da ikinci müracaat yerine başvurunuz. İLK MÜRACAAT YERİ İKİNCİ MÜRACAAT YERİ İSİM : İSİM : UNVAN : UNVAN : TELEFON : TELEFON : FAKS : FAKS : e – POSTA : e – POSTA : ADRES : ADRES :
Belgelendirme Beyan esası Asgari sayıda belge Sonuç aşamalarında belgelendirme Suret kontrolünün kamu personelince yürütülmesi Kayıtlı bilgilerin belgelendirilmemesi İstenen formların internet sayfasında yayımlanması 45
Zamanlama Yazışmaların günlü yapılması Belge taleplerinin en geç beş gün Bilgi ve görüş taleplerinin en geç on beş gün içinde sonuçlandırılması 46
Yükümlülükler Kamu idareleri idari, teknik ve hukuki düzenlemeleri 31 Ocak 2010 tarihine kadar gerçekleştireceklerdir. Yönetmeliğe uyum periyodik olarak Başbakanlığa raporlanmaktadır. 47
Defterdarlıklardan Beklentiler Kamu Hizmet Standartları; İnternet sitelerinde İlan panolarında yer alacaktır. Yapılacak iş ve işlemler 04 Kasım 2009 tarihli resmi yazı ile duyurulmuştur. 48
Defterdarlık Hizmetleri Merkez birimlerince bildirilen defterdarlık hizmetleri örnekleri şunlardır:
Muhasebat Genel Müdürlüğü HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) Belirlenen Hizmetler Muhasebat Genel Müdürlüğü S. NO HİZMETİN ADI İSTENEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) 1 65 yaşını doldurmuş yaşlılar ile 18 yaşından büyük özürlüler ve kanunen bakmakla yükümlü olduğu 18 yaşını tamamlamamış özürlü yakını bulunan Türk vatandaşlarına aylık bağlanması ile ilgili başvuruları almak ve işlem dosyasını hazırlayarak kurula sunmak 1- Talep formu (Malmüdürlüğünden) 2- Vukuatlı nüfus örneği 3- 3 Adet fotoğraf 4- 18 Yaşını doldurmuş malül vatandaşlar için Devlet Hastanesinden alacakları Sağlık Kurulu Raporu *Malmüdürlüğü işlemleri -Başvuru kabulü-İlgili kurumlardan elektronik ortamda sorgulama yapma 30 dk. -Aylık Bağlanması 6 ay 50
Belirlenen Hizmetler Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü S. NO HİZMETİN ADI İSTENEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) 1 İlama Bağlı Borç Ödemeleri 1-Dilekçe (Dilekçede T.C. Kimlik Numarası, Ödeme Yapılacak Banka Adı ile Banka Hesap Numarasının belirtilmesi gerekmektedir.) 2-Kesinleşmiş Mahkeme Kararı 3-Ödeme Vekile Yapılacaksa Vekaletname 4-Avukatlık Vekalet Ücreti Ödemesi İçin Serbest Meslek Makbuzu (İcra Takibi yoluyla yapılacak ödemelerde Serbest Meslek Makbuzu İcra Dairesine verilecektir.) Merkez ve Taşradan Yapılan Ödemeler 3 Gün İçinde (Ödenek ve Nakit Olması Kaydıyla) 51
Personel Genel Müdürlüğü HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) Belirlenen Hizmetler Personel Genel Müdürlüğü S. NO HİZMETİN ADI İSTENEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) 1 KPSS Sonucuna göre İlk Defa Kamu Hizmetine Atanma 1- Mal Bildirimi 2- Askerlik Durum Belgesi 3- 6 adet fotoğraf 4- Görev Yapmasına Engel Bir Halinin Olmadığına Dair Yazılı Beyanı 5- Mezuniyet Belgesi 1 Ay 2 Emekli Personelin Pasaport İşlemleri Şahsın Talebi 2 İş Günü 52
Milli Emlak Genel Müdürlüğü HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) Belirlenen Hizmetler Milli Emlak Genel Müdürlüğü S. NO HİZMETİN ADI İSTENEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) 1 Satış 1-Talep dilekçesi (ihale aşamasında) 2-Nüfus kayıt örneği 3-Geçici teminat belgesi 4-Tüzel kişilerde yetki belgesi 5-İmza sirküsü 6-Ticaret sicil gazetesi 6 Ay 20 Gün 2 Kira 53
Milli Emlak Genel Müdürlüğü HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) Belirlenen Hizmetler Milli Emlak Genel Müdürlüğü S. NO HİZMETİN ADI İSTENEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) 3 İrtifak Hakkı ve Kullanma İzni 1- Talep dilekçesi 2-Yatırım teşvik belgesi 3-Yatırım bilgi formu 4-Organize ve endüstri bölgelerinde boş parsel bulunmadığına ilişkin belge 5-Başvuru ücretinin yatırıldığına ilişkin makbuz 6-Avan projesi 7-Oda sicil kayıt örneği 8-Vergi borcunun bulunmadığına ilişkin belge 9-İşletme hesabı özeti 10- İşletmenin son üç yıllık bilançosu ve mali tabloları, fizibilite raporu ve finans tablosu (Başvuruda bulunan tüzel kişilik ise ayrıca şirket ana sözleşmesi, kanuni temsilcilerin imza sirküleri ve adresleri, halka açık ise açılma oranını gösterir belge. (İhale aşamasında nüfus kayıt örneği, geçici teminat belgesi, tüzel kişiliklerde yetki belgesi, imza sirküsü ve ticaret sicili gazetesi) Talep dilekçesi (ihale aşamasında nüfus kayıt örneği, geçici teminat belgesi, tüzel kişilerde yetki belgesi, imza sirküsü ve ticaret sicili gazetesi) 6 Ay 20 gün 54
Milli Emlak Genel Müdürlüğü HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) Belirlenen Hizmetler Milli Emlak Genel Müdürlüğü S. NO HİZMETİN ADI İSTENEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) 4 Ecrimisil 1-İtiraz dilekçesi 30 Gün 5 Menkul Mal Satışı 1-Talep dilekçesi (ihale aşamasında) 2-Nüfus kayıt örneği 3-Geçici teminat belgesi 4-Tüzel kişilerde yetki belgesi 5-İmza sirküsü 6-Ticaret sicili gazetesi 1 Yıl 55
Teşekkürler… ahmet.kesik@sgb.gov.tr