ÜMRANİYE BELEDİYESİ İŞÇİ SAĞLIĞI, İŞ GÜVENLİĞİ,İLGİLİ MEVZUAT ve BEŞERİ İLİŞKİLER SEMİNERİ 2007

RİSK DEĞERLENDİRME ANALİZİ

“ÖNCE İŞ GÜVENLİĞİ”

NEDEN ÖNCE İŞ GÜVENLİĞİ? ÇÜNKÜ; -Ülkemizde her 6 dakikada , 1 iş kazası olmaktadır -Ülkemizde her 6 saatte ,1 işçimiz hayatını kaybetmektedir YANİ;Ülkemizde Her gün 4 işçimiz İş Kazası sebebiyle hayatını kaybetmektedir. HAYATLARIMIZ BU KADAR UCUZ OLMAMALIDIR!

NEDEN ÖNCE İŞ GÜVENLİĞİ? ÇÜNKÜ ÜLKEMİZ İŞ KAZALARINDA; -AVRUPA’DA 1. SIRAYI, -DÜNYA’DA 3. SIRAYI, ALMAKTADIR.

Yapılan Araştırmalarda İş Kazalarının ; % 50’ sinin kolaylıkla önlenebilecek kazalar olduğu, % 48’ inin sistemli bir çalışma ile önlenebileceği, % 2’ sinin ise önlenemeyeceğini ortaya çıkmıştır. Bu da bizlere iş kazalarının % 98 önlenebileceği gerçeğini ortaya koymaktadır.

ÜMRANİYE BELEDİYESİ İŞ GÜVENLİĞİ ve İŞÇİ SAĞLIĞI POLİTİKAMIZ İş güvenliği en önemli önceliklerimizden biridir. Çalışanlarımızı İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı konularında duyarlı hale getirmek Kurumsal sorumluluğumuzdur. Tüm sistem ve uygulamalarımızın, yürürlükteki yasalar, yönetmelikler ile uyumlu olmasını sağlar ve sürekli geliştiririz. Tüm çalışanlarımız için güvenli ve hedefi sıfır kaza olan bir çalışma ortamı yaratmaya çalışırız. Hizmet ve faaliyetlerimizin çalışanlarımızın sağlık ve güvenliği için oluşturduğu riskleri analiz eder ve sürekli azaltırız.

ÖNLEMEK ÖDEMEKTEN KOLAYDIR ve UCUZDUR Bu mantıkla hareket ederek işyerlerimizdeki Tehlike Kaynaklarını ortaya çıkartıp, bunlardan oluşabilecek Riskleri kontrol altına alabilirsek,olabilecek iş kazalarını azaltmış ve tehlikeli ortamları ortadan kaldırmış oluruz. İşte bu uygulamalar işyerlerinde Risk Değerlendirme Çalışmaları olarak adlandırılmaktadır.

YENİ İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ ANLAYIŞININ EN BELİRGİN ÖZELLİKLERİ: Risk Değerlendirme Analizi Çalışanların Katılımı Uzman Katkısı sağlanması Çalışanların Bilgilendirilmesi Koruma Önleme Anlayışı

RİSK DEĞERLENDİRME NEDİR? RİSK : Tehlikeli bir durumun meydana gelme ihtimali ile gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkaracağı zarar,hasar veya yaralanmanın şiddetinin bileşkesidir. TEHLİKE:Çalışma ortam ve şartlarında mevcut olan ya da dışarıdan gelebilecek kapsamı belirlenmemiş,maruz kalacak çalışanlara,işyerine ve çevreye;Bir zarar,hasar veya yaralanma oluşturabilme potansiyeli bulunan kaynak durum,

RİSK DEĞERLENDİRME NEDİR? Tespit edilen tehlikelerden kimlerin ve ne şekilde etkilenebileceğinin analizinin yapılmasıdır.

RİSK DEĞERLENDİRME NE ZAMAN YAPILIR? İşe başlama aşamasında İşyerinde bir değişiklik olmasında İş kazası,meslek hastalığı veya bir olay sonrasında Düzenli aralıklarla ,rutin olarak

RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÇALIŞMASINA KİMLER KATILMALIDIR? İş güvenliği Uzmanı İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kurul üyeleri Çalışanlar Kayıt ve dokümantasyon eğitimi almış olanlar Operasyon deneyimli teknisyenler İşletmenin geçmişini tanıyan yöneticiler Bakım elemanları

RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPMANIN FAYDALARI İş ortamındaki Tehlikelerin tanınması, Risklerin önceden belirlenmesi, Çalışanlar için güvenli ortam tesisi, Kazaların önlenmesi ile kayıpların azaltılması, Kalite ve Verim artışı sağlanması, Uluslar arası saygınlık, Sorumlulukların belirlenmesi ve görev paylaşımı,

RİSK DEĞERLENDİRMEDE TEHLİKELERİN BELİRLENMESİ Tehlikeler belirlenirken su veriler toplanıp değerlendirilir: Kimyevi,fiziki,biyolojik ajanlar (tehlikeler) İş aktiviteleri Ortam ölçüm raporlarının incelenmesi İş kazası ve olay raporlarının incelenmesi Literatür taraması İSİG Kurulu yıllık faaliyet raporlarının değerlendirilmesi Benzeri diğer işyerlerinden elde edilen veriler Uzman görüşlerinden yararlanılması

MEVCUT TEHLİKELER NELERDİR? 1. Kayma,takılma vb. nedenlerle düşme 11. Yangın,parlama,patlama 2. Yüksekten düşme 12. Kimyasal faktörler(toksik gaz ve buharlar,solvent ve tozlar) 3. Cisimlerin düşmesi 13. Biyolojik ajanlar(mikroorganizmalar,bakteriler,virüsler) 4. Gürültü ve Titreşim 14. Motorlu araç kullanımı,taşımacılık ,yollar 5. Uygun olmayan duruş ve çalışma şekilleri 15. Elektrikli aletler 6. Radyasyon ve ultraviyole ışınlar 16. Basınçlı kaplar 7. Seyyar el aletlerinin kullanımı 17. Elle taşıma işleri 8. Sabit makine ve tezgahların kullanımı 18. Temel konfor koşulları(ısı,nem,havalandırma) 9. Hareketli ekipmanlar(merdiven,platform) 19. Kapalı yerde çalışma 10. Mekanik kaldırma araçları 20. İşyeri koşullarına göre diğer tehlike kaynakları

TEHLİKEYE MARUZ KALANLAR KİMLERDİR Akademik Personel Bakım Personeli Yükleniciler (Taşeronlar) Teknik personel Büro personeli Denetim personeli Ziyaretçiler Diğerleri (çevre ….)

RİSK DEĞERLENDİRME ANALİZİ NASIL YAPILIR? Risk Değerlendirmede en yaygın kullanılan matris 5x5 Matrisidir. R= İ X D R=Risk İ=İhtimal D=Zararın Derecesi RİSK=Zararın Ortaya Çıkma Olasılığı X Zararın Etkisidir.

RİSK DEĞERLENDİRME ANALİZİ NASIL YAPILIR? ZARARIN ORTAYA ÇIKMA OLASILIĞI: İşyerinde bir olayın gerçekleşme ihtimalini belirlemek için aşağıdaki skala kullanılır. 5 HER GÜN (Çok Yüksek Olasılık) 4 HAFTADA BİR (Yüksek Olasılık) 3 AYDA BİR (Orta Dereceli Olasılık) 2 ÜÇ AYDA BİR (Küçük Olasılık) 1 YILDA BİR (Çok Küçük Olasılık)

RİSK DEĞERLENDİRME ANALİZİ NASIL YAPILIR? ZARAR VERME ETKİSİ DERECELENDİRMESİ Muhtemel bir olay sonrası beklenen zarar veya hasarın derecelendirilmesi için aşağıdaki skala kullanılır. 5 ÇOK CİDDİ (Birden çok Ölümlü,Ölümlü veya Sürekli İş görmezlik oluşturan Kaza) 4 CİDDİ (Ciddi yaralanma,Meslek Hastalığı) 3 ORTA (En az 3 gün istirahat gerektiren yaralanma) 2 HAFİF (İlk yardım gerektiren küçük yaralanmalar 1 ÇOK HAFİF (Hasar ya da yaralanmaya neden olmayan, iş saati kaybı olmayan kaza)

5x5 RİSK MATRİSİ 25 20 15 10 5 16 12 8 4 9 6 3 2 1 ŞİDDET İHTİMAL 5 ÇOK CİDDİ 4 CİDDİ 3 ORTA 2 HAFİF 1 ÇOK HAFİF 5 ÇOK YÜKSEK 25 20 15 10 5 4 YÜKSEK 16 12 8 4 9 6 3 2 DÜŞÜK 2 1 ÇOK DÜŞÜK 1

RİSK DEĞERLENDİRME ANALİZİ SONUÇ EYLEM 20 , 25 15 , 16 KABUL EDİLEMEZ RİSK Bu risklerle ilgili hemen çalışma yapılmalı 10 , 12 8 , 9 DİKKATE DEĞER RİSK Bu risklere mümkün olduğu kadar çabuk müdahale edilmeli 4 , 5 , 6 1 , 2 , 3 KABUL EDİLEBİLİR RİSK Acil Tedbir gerektirmeyebilir

RİSK DEĞERLENDİRME ANALİZİ SONUCUNDA Kontrol Tedbirlerine Karar Verilir Riskleri kaynağında yok etmeye çalışılır Tehlikeli olanı ,daha az tehlikeli olanla değiştirilir Mühendislik önlemlerini uygulanır Kişisel ve toplu koruma önlemleri geliştirilir Eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları yapılır

RİSK DEĞERLENDİRME ANALİZİ SONUCUNDA KONTROL TEDBİRLERİNE KARAR VER Bu adımda Risklerin kabul edilebilir düzeye indirilmesi için kontrol tedbirlerine karar verilir. KONTROL TEDBİRLERİNİ UYGULA Bu adımda seçilen Kontrol tedbirleri uygulanarak tamamlanır. KONTROL TEDBİRLERİNİ İZLE, TEKRAR ET Bu adımda Kontrol tedbirlerinin etkinliğini izlenir ve tekrar edilerek gözden geçirilir.

İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ KURULU TARAFINDAN YAPILAN ÜMRANİYE BELEDİYESİ İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ KURULU TARAFINDAN YAPILAN RİSK DEĞERLENDİRME ANALİZ ÇALIŞMASI

Bilgilendirme/Eğitim   Risk Değerlendirme Yapılan Birim Destek Hizmetleri Müdürlüğü Yapılan İş Atölye/Başşoförlükler/Asfalt Fabrikası/Fen İşleri personeli   Tehlikeden Olasılık Şiddet Risk Kontrol İlave Tedbirler Sıra Tehlike Potansiyeli Tehlike Etkilenenler A B AxB Tedbiri Bilgilendirme/Eğitim A.Fiziksel Tehlikeler 1. Titreşim Meslek Hastalığı vİbrasyonlu iş mak.operatör. 1 4 Kişisel koruyucu kullanımı (kulaklık kullanımı) Personele Eğitim/Bilgilendirme 2. Gürültü İşitme bozuklukları Operatörler 2 8 3. Yetersiz Havalandırma Akciğer Hst. Boyahane-Kaynakhane Yeterli havalandırma yapılması 4. Aşırı ısı,nem ve hava hareketleri Genel durum bozukluğu Asfalt Personeli 5 10 Çalışma saatlerinin hava şartlarına göre düzenlenmesi B.Kimyasal Tehlikeler Toksit gazlar,organik sıvıların buharları Yağhane-Boyahane Maske kullanımı, Çalışma ortamının düzenlenmesi Pers.bilgilendirme/Eğitim Asitler,Bazlar nedeniyle yanma Genel durum bozuklukları Oto Elektrikçiler Kanserojenik tozlar,alerjik tozlar Kişisel koruyucu kullanımı(maske),Havalandırma  

2 4 8 3 9 1 5 10 C.Elektrikle Çalışma ile Meydana Gelen Tehlikeler 1.   1. Topraklaması yapılmamış tezgahlar ve el aletleri Elektrik çarpması Atölye Personeli 2 4 8 2. Yıpranmış ve hatalı onarılmış el aletleri Elk.çarpması,yaralanma Personele kullanım eğitimi 3. Koruyucu baret,eldiven,çizme gibi kişisel koruyucuların bulunmaması Yaralanmalar Atölye Pers.Operatörler 3 9 Bilgilendirme/Eğitim 4. Zeminin yalıtılmaması Elk.çarpması Tüm personel 1 5 D.Mekanik Tehlikeler Makine ve tezgahın dönen,delen,ezen,kesen operasyon koruyucusunun bulunmaması Preslerde çift el kumanda kullanılmaması Makine ve tezgahı tehlike anında durduracak stop butonu bulunmaması Yaralanma Makineleri kazanların,kaldırma aletlerinin kompresörlerin gerekli bakım ve kontrol yapılmaması Patlama,Yangın, Yaralanma 10 5. Yetersiz uyarı sistemleri

3 9 4 12 1 2 5 10 15 Risk Değerlendirme Yapılan Birim   Risk Değerlendirme Yapılan Birim Destek Hizmetleri Müdürlüğü Yapılan İş Atölye/Başşoförlükler/Asfalt Fabrikası/Fen İşleri Personeli Tehlikeden Risk Kontrol İlave Tedbirler Sıra Tehlike Potansiyeli Tehlike Etkilenenler İhtimal Şiddet Değeri Tedbiri Bilgilend./Eğitim E.Tehlikeli Yöntem ve İşlemler 1. Baret,gözlük,siper,maske vb.kişisel koruyucuların kullanılmaması Yaralanma, Meslek Hast. Atölye pers.,Oper. 3 9 Kişisel koruyucuların temini,zimmetle personele dağıtımı Bilgilendirme/Eğitim 2. Aşırı yük kaldırma Yaralanma Tüm personel 4 12 Yük kaldırma poz.ile ilgili bilgilendirme Gerekli araç ve imkanların temini 3. 3 m.den yüksek malzeme istifleme 1 İstiflemenin düzenli yapılması Uyarı,ikaz ve işaretlemeler 4. Gereken uyarı,ikaz,işaret ve yazıların konmamış olması Yangın,patlama, yaralanma Uyarı,ikaz ve işaretlemelerin konulması 5. İşe yeni başlayan işçiye çalıştığı işle ve işçi sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitim vermeden çalışma Yeni başlayan personele eğitim verilmesi 6. Yeterli ikaz vermeden araçların çalıştırılması Yaralanma,kaza Gerekli sesli ve ışıklı uyarı sistemleri oluşturulması 7. Elektrik kesilmeden techizat üzerinde onarım yapılması Elektrik çarpması Atölye personeli 2 5 10 Uyarı ,ikaz ve işaretlemeler 8. Çalışır haldeki techizatın yağlanması,temizlenmesi,ayarlanması Atölye Personeli 9. Depo ve konteynerlerin tam olarak boşaltılıp temizlenmeden üerinde onarım ve kaynak yapılması Patlama,Yangın 15 Depo kaynaklarının kontrollü yapılması,Uyarı,ikaz ve işaretlemeler 10. Yüksekten atlama Düşme, yaralanma Operatör, Atölye pers. Bilgilendirme  

Tehlikeden Etkilenenler Olasılık A Şiddet B Risk AxB Kontrol Tedbiri Tehlike Potansiyeli Tehlike Tehlikeden Etkilenenler Olasılık A Şiddet B Risk AxB Kontrol Tedbiri İlave Tedbirler 11. Parlama,patlama ve yangın ihtimali olan yerlerde elektrik tesisatının exproof olmaması Yangın Tüm personel 2 5 10 Elk.tesisatının patlama tehlikesi olan yerlerde exproof yapılması Yangından Korunma sistemi oluşturulması 12. Parlama ve patlama tehlikesi olan yerlerde sigara içilmesi Patlama ve yangın 3 15 Uyarı,ikaz ve işaretlemeler Bilgilendirme/Eğitim 13. Yükleme ve boşaltma işlemlerinin uygun yöntemle yapılmaması Yaralanma Atölye pers.,Operatör. 4 12 Uygun yükleme ve boşaltma yöntemleri kullanılması 14. Malzemelerin makinelerin ve techizatın uygun yerleştirilmemesi Yaralanma, kazalar 6 Makine ve techizatın düzenli yerleştirilmesi   15. Şoför ve operatörlerin Trafik kurallarına uymaması,araçların günlük ve periyodik bakımlarının yapılmaması Trafik Kazaları Şoför ve operatörler,Diğer kişiler 25 Günlük ve periyodik bakımların yapılması Trafik kuralları eğitimi 16. Patlama ve yangın tehlikesi olan tüp ve yakıt tanklarının uygunsuz kullanımı ve depolanması Patlama,yangın Patlayıcı ve Parlayıcı Maddeler Yön.uygun depolama ve kullanımın sağlanması 17. Araç ve iş makinlerinde gerekli tedbir alınmadan bakım-onarım yapılması Atölye pers.,şoförler Gerekli tedbir araçlarının temini ve kontrolü

4 3 12 2 6 9 Risk Değerlendirme Yapılan Birim Destek Hizmetleri Müdürlüğü Yapılan İş   Atölye/Başşoförlükler/Asfalt Fabrikası/Fen İşleri Personeli Tehlikeden Risk Kontrol İlave Tedbirler Sıra Tehlike Potansiyeli Tehlike Etkilenenler İhtimal Şiddet Değeri Tedbiri Bilgilend./Eğitim F.İşyeri Ortamından Kaynaklanan Tehlikeler 1. İşyeri zemininin kaygan,kirli olması Düşme, yaralanma Tüm personel 4 3 12 Zeminin temiz,kuru ve sağlam olması 2. Düzensiz işyeri 2 6 İşyeri düzeninin sağlanması 3. Merdivenlerde korkuluk olmaması Düşme Merdiven korkulukları yapılması 4. Duşların ve tuvaletlerin çalışır durumda veya temiz olmaması Biyolojik ajanlar(mikrop,virüsler) 9 Duşların ve tuvaletlerin çalışır ve temiz tutulması Uyarı,ikaz ve işaretlemeler 5. İstenmeyen insan davranışları -iş stresi (Dikkatsizlik,yorgunluk,öfke,kavga) İş kazası Yeterli dinlenme,çalışma saatlerinin yönetmeliklere uygun olması Kişisel gelişim Eğitimleri