ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİM İŞLEYİŞİ
Sağlık çalışanına şiddet nedir? Hasta, hasta yakınları yada diğer herhangi bir bireyden gelen, sağlık çalışanı için risk oluşturan, tehdit davranışı, sözel tehdit, fiziksel saldırı ve cinsel saldırıdan oluşan durumdur. Geleneksel olarak, şiddet sağlık çalışanları tarafından ceza hukukunun konusu olarak değerlendirilmektedir. Hekimlik, hemşirelik ve diğer sağlık lisansiyerleri, sebep-sonuç ilişkisi içinde şiddeti öncelikle kendi uğraşı alanları olarak algılamalıdırlar.
Dünyada Mevcut Durum AMERİKA; KANADA; %97 Şiddet %92 Fiziksel saldırı %94 Tehdit %92 Sözel Şiddet %66 Fiziksel Saldırı İNGİLTERE %27 Fiziksel Saldırıya Maruz %23 Hasta-%15.5 Hasta yakını tehditkar davranış %68 Sözel Saldırı
TÜRKİYE; %72,4 - %98.5 Sözel Şiddet %11.7 - %19.7 Fiziksel Şiddet (DOKTOR, HEMŞİRE, CİNSİYET FARKI)
Sağlıkta Şiddetin Nedenleri Hasta ve Hasta Yakınlarından Kaynaklı Nedenler Personelden Kaynaklı Nedenler Sosyal Medya
Sağlıkta Şiddetin Nedenleri Hasta ve Hasta Yakınlarından Kaynaklı Nedenler Geleneksel toplum yapısı Hasta hakları kavramının yanlış algılanması, Sistem hatalarının çalışana mal edilmesi, Hastalık, ölüm olayı ya da tehdidinin bireylerin şiddet eğilimlerini arttırıyor olması Alkol ve madde bağımlısı, psikiyatrik bozukluğu olan kişilerin şiddete başvurma eğilimlerinin daha fazla olması Şiddet uygulama eğiliminin, yararlı alanlara kanalize edilememesi
Sağlıkta Şiddetin Nedenleri Personelden Kaynaklı Nedenler Alkol ve madde bağımlılığı olan, şiddet öyküsü veren, psikiyatrik hastalık tanısı almış personel Farklı karakterlerde hastalarla iletişim sürdürebilmek için personelin eğitimsizliği, Personel ve hastane idaresinde kriz yönetimi politikası eksikliği,
Sağlıkta Şiddetin Nedenleri Sosyal Medya Sağlıkta yaşanan sorunların ve sistem hatalarının çalışanlara mal edilmesi, Hizmet ayağınıza geldi mesajları Malpraktis olgularında, hizmet kusuru-kişisel kusur ayrımı yapılmadan hekimin suçlanması, Her meslekte olabilecek bazı kötü örneklerden yola çıkarak, tüm hekimlerin '' gözü paradan başka birşey görmeyen '' tipler şeklinde lanse edilmesi.
İşyerinde fiziksel, psikolojik ya da sözel şiddet tüm Dünya’da görülmekte ve hemen hemen tüm ülkelerden rapor edilmektedir. Bu durum; şiddetin saptanması(tanımlanması), kurumsal ve kişisel olarak önlem alınması eğitimle farkındalık oluşturulması yollarıyla önlenebilmektedir.
İLGİLİ YÖNETMELİK VE GENELGELER Son dönemlerde şiddet olaylarının sağlık sistemimiz için önemli bir sorun olarak gündeme gelmesi ile birlikte çalışanlarımızın hak ve sorumlulukları konusundaki farkındalık düzeyinin artırılması ve bu konuda bilgilendirilmesinin gerekliliği de ortaya çıkmıştır. Bu nedenle; kurumlarımızda “Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi”nin kurulması ve bu konu ile ilgili bir dizi faaliyetin gerçekleştirilmesi planlanmıştır.
29.04.2009 tarih ve 27214 sayılı 'Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanması ve Korunmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ'
BEYAZ KOD 6 Nisan 2011 tarihinde ve 27897 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 'Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik' te Hasta ve çalışan güvenliği ortak uygulamaları arasında yer almaktadır(Madde:8).
HUKUKİ YARDIM 'Sağlık Bakanlığı Personeline Karşı İşlenen Suçlar Nedeniyle Yapılacak Hukuki Yardımın Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik' 28 Nisan 2012 tarihli ve 28277 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürülüğe girmiştir. HUKUKİ YARDIM TALEBİNİN OLMAMASI YADA SANIK HALİNE GELME DURUMUNDA HUKUKİ YARDIM GERİ ÇEKİLİR
TÜRK CEZA KANUNUNDA İLGİLİ MADDELER MADDE 86/3. kasten yaralama suçu, kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle işlenirse, şikayet aranmaz, ceza yarı oranında artar. MADDE 125/3, MADDE 131/1. Hakaret suçu, kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenirse, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz. Soruşturulması ve kovuşturulması için şikayet şartı aranmaz.
ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİMİ T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 2012/23 sayılı 'Çalışan Güvenliğinin Sağlanması' konulu genelgesi ile işleyişi belirlenmiştir. 1. Beyaz Kod Uygulaması 2. Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi 3. Hizmetten Çekilme hakkı(Acil durumlar hariç)
BİRİM İÇERİĞİ ÇHG İle ilgili talep-şikayet kabulü Beyaz kod bild. süreci yazışmaları Bilgilendirme eğitimleri Birim faaliyetleri ile ilgili afiş-broşür çalışmaları
ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİMİ “Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi” kurumlarındaki çalışanların çalışan hakları ve güvenliğine yönelik talep ve şikâyetlerini kabul edecek, beyaz kod bildirimlerini değerlendirerek raporlayacak, resmi işlemleri yapacak ve gerekli düzeltici önleyici faaliyetlerin başlatılmasını sağlayarak talep sahiplerine geri bildirimde bulunacaktır.
HİZMETTEN ÇEKİLME HAKKI Acil durumlar hariç Şiddete maruz kalan personel Kurum yetkilisi sözlü veya yazılı talep Kurum yetkilisi kişinin gideceği kurumu ayarlayacak
ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BEYAZ KOD BİLDİRİM SÜRECİ
Mesai saatleri içinde herhangi bir güvenlik tehdidi, saldırı, psikolojik-fiziksel-sözel saldırı ve/veya zorbalık ile karşılaşan çalışanlarımız;
1. Adım "1111" numaralı güvenlik dahili hattını arayarak "Beyaz Kod" vermelidir.
2. Adım Olaya müdahil olan güvenlik personeli ile “Beyaz Kod Bildirim Formu” doldurulmalıdır,
Form ve Tutanak İçeriği- Tarih, isim imza olmalı Mavi kalem ile tutulmalı ve/veya imzalanmalı İçeriği açık olmalı, Kullanılan cümleler, yapılan davranışlar açık bir şekilde yazılmalı Tüm görgü tanıkları imzalamalı
3. Adım En kısa sürede olayda doldurulan beyaz kod bildirim formu ile çlıştığı hastanenin Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimine başvurmalıdır.
4. Adım Çalışan hakları ve Güvenliği birim personeli tarafından http://www.beyazkod.saglik.gov.tr/ adresinde bulunan Bildirim Formu 1 doldurulmalı ve şiddete maruz kalan kişi Bildirim Formu 2 hakkında bilgilendirlmelidir.
BİLDİRİM FORMU 1 Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi çalışanı tarafından http://www.beyazkod.saglik.gov.tr/ web sayfasına üyeli girişi yaparak doldurulmalıdır.(zorunlu)
BİLDİRİM FORMU 2 www.beyazkod.gov.tr adresindeki Başvuru Formu 2'nin Sözlü ve/veya fiziksel şiddete uğrayan çalışan personel tarafından doldurulmalıdır(zorunlu).
5.Adım Çalışan Hakları ve Güvenliği Biriminde "Hukuki Yardım Talep" dilekçesi doldurulmalıdır. Hukuki Yardım Talep dilekçesi veren çalışanımız Kurum(Ordu Sağlık Müdürlüğü) avukatı ile enaz bir kez davaya katılmak zorundadır. Dilekçenin aslı, diğer belgelerin fotokopisi genel sekreterliğe gönderilmelidir.
HUKUKİ YARDIM Sağlık hizmeti sunumu sırasında görevlerinden dolayı personele karşı kanunlarda suç olarak tanımlanan bir fiilin gerçekleşmiş olması, ilgilinin veya mirasçılarının talepte bulunması, ilgili personelin soruşturma safhasında şüpheli, kovuşturma safhasında ise sanık durumunda bulunmaması halinde, Bakanlık ve bağlı kuruluşlar, merkez ve taşra teşkilatı ile döner sermaye teşklilatı kadrolarında bulunan avukatlar tarafından verilir. (Hizmet alımı yolu ile çalışan personel kapsam dışı bırakılmıştır.)
6. Adım Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi tarafından hazırlanan resmi yazı ile vakanın; Genel Sekreterlik, Cumhuriyet Başsavcılığı Gerekirse İl Emniyet Müdürlüğüne bildirilmesi. Ek: CD-tutanak-rapor-hukuki yardım t.d.
Genel Sekreterlik Yazısı Üst yazı Beyazkod bildirim formu(Fotokopisi) Hukuki yardım talep dilekçesi(Aslı) Var ise tutanak(Fotokopisi) Var ise görüntü kaydı-CD Var ise rapor
Cumhuriyet Başsavcılığına Yazı Üst yazı Beyazkod bildirim formu(Aslı gibidir onaylı) Var ise tutanak(Aslı gibidir onaylı) Var ise görüntü kaydı-CD Var ise rapor(Aslı gibidir onaylı) O saatte hastanede çalıştığına dair belge(Aslı gibidir onaylı)
7. Adım Beyaz kod veren çalışanımız Psikolojik destek için kurum tarafından belirlenen psikiyatri polikliniğine yönlendirilmelidir.
8. Adım Her ayın ilk mesai günü, Hastane Yöneticisine ve Genel Sekreterliğe aylık beyaz kod bildirim raporunun gönderilmesi gerekli.
BİLDİRİM SÜRESİ Beyaz kod bildirim formu birime teslim edildikten sonra, bildirim sürecinin (internet bildirimleri ve genel sekreterlik-savcılık makamına gönderilen resmi yazılar) aynı mesai günü içerisinde tamamlanması gereklidir-ivediklilikle-.
GİZLİLİK TÜM GÖRÜŞMELER, YAZIŞMALAR GİZLİLİK ESASINA UYGUN YAPILMALIDIR. Zarf içinde Gizli kaşesi ile Tıbbi Hizmetler Başkanlığı (Hasta ve Çalışan Hakları Birimi)
Şiddete uğrayan sağlık çalışanı, şiddet olaylarını bildirmek için 24 saat hizmet verecek “113” numaralı telefonu(Sağlık Bakanlığı Beyaz kod Hattı) arayarak ve www.beyazkod.saglik.gov.tr adresli web sitesindeki bildirim formunu eksiksiz doldurarak doğrudan da bildirim yapabilecektir.
DETAYLI BİLGİ İÇİN: TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU ORDU İLİ GENEL SEKRETERLİĞİ TIBBİ HİZMETLER BAŞKANLIĞI HASTA, ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİMİ TEL: 0 452.223 14 29-30-31 (310) FAX: 0 452 214 32 83
TEŞEKKÜRLER T