Açıklık kısaca bir şeye ulaşmanın ve onun üzerinde değişiklik yapmanın önündeki engellerin kaldırılması şeklinde ifade edilebilir. Açıklık aslında arka planda sağlam bir düşünce yapısının bulunduğu felsefi bir yaklaşımdır. Yazılım alanında kaynak kodlarının paylaşılması ile yasal bir zemine oturan bu kavram, devamında açık dergiler açık ders kitapları, açık öğretim, açık eğitim kaynakları, açık veri şeklinde farklı alanlarda kendini göstermiştir. Bu bağlamda açıklık koşul, mekân, zaman, miktar gibi kısıtlamaları esneten ürün veya hizmetlere erişimin sağlanması şeklinde kendini göstermiştir.
Açıklık perspektifinden öğrenmeye baktığımızda, öğrenmenin bireyin ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda daha esnek ve daha az yapılandırılmış informal öğrenme ortamlarında yoğun bir şekilde gerçekleştiği dikkat çekmektedir. Bir başka ifade ile açık öğrenmenin kendi doğasındaki açıklık, öğrenmenin içinde bulunacağı öğrenme süreçlerini veya etkinliklerini özgür bir şekilde belirleyebilmesi olarak ifade edilebilir. Öğrencinin tercih edebilmesi öğrenme süreci içerisinde aktif katılımının sağlanması, motivasyonun artması ve dolayısı ile öğrenmenin niteliğinin artması söz konusudur. Açıklık ve öğrenmeyi birlikte düşündüğümüzde açıklık boyutlarından herhangi birini sağlayan öğrenme olanaklarını aslında açık öğrenme olarak nitelendirebiliriz. Öğrenme ortamlarındaki açıklık öğrenen, zaman, konu,süre ve ücret gibi boyutlarda sınırlamaların azalması ya da kalkması şeklinde ifade edilebilir
a- Öğrenme Nesneleri: Öğrenmenin açıklığının ve bu anlayışını gelişiminin somut olarak yansımalarına bakıldığında ilk olarak öğrenme kaynaklarının açık bir şekilde paylaşıldığını görmekteyiz bu uygulamada öğrenme nesnesi adı verilen çeşitli Türk kapsam ve boyuttaki masa ayarlar ortak bir nesne ambarında etiketlenerek saklanmış ve açık bir şekilde erişme sunulmuştur. Temel çıkış noktası öğrenme nesnelerinin farklı ortam ve bağlamlarda yeniden kullanılması yoluyla bir materyal ekonomisinin oluşması benzer materyaller için emek harcanması ve erişim konusunda fırsat eşitliğinin oluşmasıdır. Bu noktada üniversiteler Milli Eğitim Bakanlığı ve özel eğitim kurumları aktif rol oynamıştır dünya genelinde merlot ülkemizde ise atanet a platformları öğrenme nesne ambarlarına örnek olarak verilebilir öğrenme nesnelerinin katalog kırılmasında ki zorluklar ders bağlamında öğrenme kaynaklarının paylaşılmasını imkan sağlayan açık ders kaynakları hareketini doğurmuştur.
b. Açık Eğitim Kaynakları(AEK) Açıklık öğrenme ve öğretme kaynaklarının paylaşılmasına yansıması olarak karşımıza çıkan AEK,2001 yılında Massachusetts Institute of Techonology (MIT)’nin yaklaşık 2000 dersinin kaynaklarını internet üzerinden herkesin erişimine açık lisanslama yöntemiyle lisanslayarak sunmasıyla başlamıştır. Ardından UNSESCO, OECD Dünya Bankası gibi uluslarası kuruluşların ve The William and Flora Hewlett Vakfı ve the Andrew W. Mellon Vakfı gibi yardım kuruluşlarının desteği ile genişleyerek dünya çapında bir harekete dönüşmüştür. Türkiye’deki AEK teşebbüslerini ulusal, kurumsal ve bireysel olmak üzere üç gruba ayırmak mümkündür. Bunlar Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) bünyesinde faaliyet gösteren Ulusal Açık Ders Malzemeleri (UADMK) tarafından organize edilen ulusal çaplı AEK teşebbüsüdür. Burada yayımlanan derslere açikders.org.tr üzerinden ulaşılabilir. Türkiye’deki üniversiteler tarafından başlatılan kurumsal bazlı AEK teşebbüslerine ise ODTÜ Açık Ders Malzemeleri Projesi örnek verilebilir. Son olarak bireysel bazda genellikle üniversite bünyesinde çalışan öğretim elamanlarının bireysel çabaları sonucu ortaya çıkan küçük ölçekli teşebbüsleridir. Örneğin Atatürk Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. DR. Mustafa Söz bilir tarafından kişisel Web sitesinde yayınladığı ders kaynaklarına hptt://mustafasozbilir.wordpress.com/derslerim/adresinden ulaşılabilir.
Bu hareketler derslerin yapısının ve ilgi kaynaklarının paylaşılması noktasında oldukça popüler olmasına rağmen kaynakların bireysel öğrenme formatında olmaması değerlendirmenin ve öğrenenlerin birbiriyle ve öğretmen ile etkileşimlerinin olmaması gibi sınırlılıkları IHAK’ların doğmasına neden olmuştur.
Internet üzerinden herkese açık kurslar(İHAK) ve genel özellikleri Internet üzerinden herkese açık kurs kavramı ilk olarak Dave Cormier tarafından 2008 yılında Siemens ve Downes tarafından verilen kursu tanımlamak için kullanılmıştır. Bu kursu 25 öğrenci para ödeyip kredili olarak alırken 2300 öğrenci ise derse dışarıdan katılmıştır dışarıdan katılan öğrenciler dersi para ödemeden kredisiz olarak almışlardır bu girişim sonrasında İHAK uygulamaları birçok üniversite kurum ya da bireyler tarafından yürütülmeye başlanmıştır ve artarak devam etmiştir.
Geleneksel çevrimiçi kurslarla kıyaslandığında İHAK uygulamalarını onlardan ayıran temel iki özellik mevcuttur. Bunlardan ilk yıl kurslara herkesin özgür olarak katılabilmesi yani açıklık Diğeri ise bu kursların katılımcı sayısına herhangi bir sınır getirilmeyecek şekilde düzenlenmiş olması yani herkesin katılımına olanak sağlamasıdır. İHAK uygulamalarının kısaltması olarak bilinen MOOC ifadesi bu iki özelliğin yanı sıra İHAK uygulamalarının sahip olduğu internet üzerinden yürütülme ve Kurs formatında olma özelliklerini de ifade etmektedir. İHAK uygulamaları bu 4 özellik ele alınarak herhangi bir önkoşul aranmaksızın bir internet bağlantısı olan Herkesin istediği yerden istediği zaman erişebileceği 2 çok sayıda kişinin katılımına açık 3 ve ücretsiz olarak düzenlenen çevrimiçi kurslar 4 olarak tanımlanmaktadır.
Internet üzerinden yürütülme İHAK uygulamalarında öğrencilerle kaynak paylaşımı ve iletişim süreci tamamen internet aracılığı ile sağlanmaktadır. Genel olarak öğretim yönetim sistemlerinin kullanıldığı ve bu uygulamalarda eğitimciler eş zamanlı veya eş zamansız olarak öğrencilerle iletişime geçmekte ve kaynak paylaşımını bulunmaktadırlar şu İHAK uygulamalarında kaynaklar eş zamansız olarak paylaşılırken bazı İHAK uygulamalarında yüz yüze etkileşim olanağı sağlayan canlı ders uygulamaları ve video konferanslar aracılığı kaynak paylaşımı eşzamanlı olarak yapılmaktadır.
Herkesin katılımına olanak sağlama ile hak uygulamaları herhangi bir sınırlama yapılmaksızın istekli olan ve ilgili kursu kendisine uygun bulan çok sayıda öğrencinin katılımına olanak sağlamaktadır. Bu özellik ki haklara toplumsal bir öğrenme ortamı oluşturma ve hayat boyu öğrenmeyi destekleyen bir fırsat olma niteliği kazandırmıştır. Bu kapsamda İHAK uygulamaları tasarlanırken gerek teknik anlamda gerekse öğretim tasarımı anlamında çok sayıda öğrencinin ihtiyaçlarını karşılayabilecek modeller geliştirilerek düzenlenmektedir. Böylelikle çok sayıda katılımcı ya hitap edebilmektedir.
Açıklık uygulamalarında açıklık ücretsiz olmak katılım için ön koşul gerektirme ve kaynaklara erişim olanağı olmak üzere üç boyuttan oluşmaktadır. İHAK uygulamalarına ücret talep edilmeden hareket katılabilmektedir fakat isteğe bağlı olarak verilen özel kurslarda ticari amaçlı olarak verilen kurslarda ve kredilendirme yapılan kurslarda ücretlendirme yapılabilmektedir. Uygulamalarının açık olmasının bir diğer boyutu ise katılımcılara yönelik herhangi bir ön koşul aranmaması, yaşadıkları bölge, yaşları gelir düzeyleri ideolojileri ve eğitim seviyeleri ne olursa olsun isteyen herkes İHAK uygulamalarında yer alabilir açık olma özelliğini oluşturan diğer boyutu ise katılımcıların kaynaklara erişimi olanıdır. Uygulamalarında katılımcılar kurs materyallerini rahatlıkla el işi bilmekte ve lisans sorunu yaşamaksızın tekrar tekrar kullanabilmektedirler.
Kurs formatında olma iyi haklar geleneksel kurslarda olduğu gibi öğretim tasarımı prensipleri göz önünde bulundurularak belirli bir düzen içerisinde yapılandırılmış kurslar vardır. Bu doğrultuda başlangıç ve bitiş zamanları belli olan İHAK uygulamalarında kurs sürecinde gerçekleştirilecek tüm aktivitelerin yer aldığı bir kurs izlencesi oluşturulmaktadır.
Mevcut Sınıflandırmalar İHAK türlerine yönelik farklı şekillerde sınıflandırmalar yapılmıştır ancak günümüzde en yaygın olarak kullanılan sınıflandırma kursların verilme şekline göre yapılan sınıflandırmadır. Sınıflandırmaya göre temelde iki tür İHAK uygulaması mevcuttur. Bunlar bağlantılı İHAK ve kapsamlı İHAK uygulamalarıdır. İHAK uygulamalarının bu türleri aşağıda kısaca anlatılmıştır.
Bağlantılı İHAK Uygulamaları ve Genel Özellikleri İlhak türlerinin sınırları tam olarak çizilmemek ile birlikte bir çok kaynağa göre bağlantılı İHAK uygulamaları eğitimcilerin rehber konumunda olduğu öğrencilerin aktif rol aldığı öğrenci-öğrenci ve öğrenci- eğitimci iletişiminin oldukça önemli olduğu kurs sürecinin ve uygulanan alan materyallerin tam olarak yapılandırılmadı İHAK türüdür yapılandırıcı öğrenme kuramı ve bağlantıcı öğrenme kuramının temel alındığı bu İHAK türünde genel amaç öğrenenlerin aktif bir rol üstlenerek kendi öğrenmelerini işbirlikçi faaliyetlere dayalı olarak yürütmeleridir.
Bağlantılı İHAK uygulamalarında eğitimciler öğrencilere ve bir alanına yönelik olarak genellikle haftalık soru ve görevler vermektedir. Öğrenciler bu kaynaklardan ve kendi temin ettikleri kaynaklardan yararlanarak görevlerini tamamlamaktadırlar. eğitimcilerin süreç içerisindeki rolü kolaylaştırma Temelli olup katılımcının aktivitelerini gözden geçirme özetleme ve yansıtmalıdır. Bağlantılı İlhak uygulamalarında öğrenciler ise Eğitimcilere oranla daha aktif rol almaktadır. Süreç içerisinde kendilerine verilen görevleri gerçekleştirebilmek için farklı iletişim kanalları aracılığıyla diğer katılımcılarla işbirliği yapmaktadırlar.
Bağlantılı İHAK uygulamalarında kurs yapısı süreç içerisinde şekillendirilebilinecek ölçüde esnektir. Kurs başlangıcında kapsayıcı hedefler belirlenerek bir program hazırlanmasına rağmen süreç içerisinde öğrencilerin gönüllülüğü söz konusu olduğu için öğrenciler kendi öğrenme hedeflerini belirleyebilmek dediler kurs yapısındaki bu esneklik kurt resmin uzunluğuna bağlı olarak eğitici değişikliğine de olanak sağlamaktadır.
ii) Kapsamlı İHAK Kapsamlı İHAK uygulamaları ‘‘ Davranışçılık’’ ve ‘‘ bilişselcilik ’’ kuramlarının temel alındığı bir türdür. Bu uygulamalarda temel amaç, belirli bir konu alanına yönelik olarak eğitimciler tarafından iyi yapılandırılmış bir kursta katılımcıların önceden belirlenen öğrenme hedeflerine ulaşmalarıdır. Kapsamlı İHAK uygulamalarında eğitimcilerin rolü oldukça fazladır. Eğitimciler geleneksel eğitim uygulamalarında olduğu gibi belirli bir konu olumlu yönelik olarak öğretim tasarımı yaparlar. Kurs sürecinde kazanacak hedefler, işlenecek konular, kullanacak kaynaklar ve değerlendirme gibi bir çok konunun önceden planlanarak öğrencilere sunduğu bir kurs izlencesi oluştururlar.
Kapsamlı İHAK uygulamalarında öğrencilerin hedeflere ulaşıp ulaşmadığını belirlemek amacıyla eğitimciler tarafından süreç içerisinde ve sonunda değerlendirme yapılabilmektedir. Değerlendirme işlemleri, kısa sınavlar, ödevler ve çevrimiçi sınavlarla yapılabileceği gibi öğrencilerin kendi kendini değerlendirmelerini sağlamak amacıyla video derslerin belirli bölümlerine entegre edilen test soruları da kullanabilmektedir. Kapsamlı İHAK Uygulamalarında kursun yürütülebilmesi için genellikle aracı bir platform kullanmaktadır. Udemy, Coursera, EdX ve Udacity yaygın olarak kullanılan aracı platformlardandır.
b.) İHAK Sınıflandırma Çerçevesi İHAK uygulamalarına yönelik çok çeşitli sınıflandırmalar yapılmaktadır. Her bir sınıflandırma ayrı ayrı incelendiğinde her birinde İHAK’ların farklı bir boyut açısından bakıldığı göze çarpmaktadır. Ancak İHAK’ların sınıflandırılmasındaki temel mantığın anlaşılabilmesi için İHAK’ların sınıflandırılmasına bütüncül bir bakış açısı ile yaklaşmak gerekmektedir. Bu kapsamda aşağıda uygulamalarına yönelik çok çeşitli sınıflandırmalar yapılmaktadır. Her bir sınıflandırma ayrı ayrı incelendiğinde her birinde farklı bir boyut açısından bakıldığı göze çarpmaktadır. Ancak sınıflandırılmasındaki temel mantığın anlaşılabilmesi için sınıflandırılmasına bütüncül bir bakış açısı ile yaklaşmak gerekmektedir. Bu kapsamda aşağıda İHAK’ların sınıflandırılmasına yönelik bir çerçeve oluşturulmuştur ve bu sınıflandırma çerçevesinde yer alan her boyut kısaca açıklanmıştır.
Ortam: İHAKL’lar, standart sağlayıcılar aracılığıyla ya da kurumu özel platformlarda sunulabilir. Kuruma özel platformlar yapılar açısından İHAK’a özgü ortamlar veya genel öğretim yönetim sistemlerinin kullanımına göre farklı ulaşabilir. Ücret: İHAK’lar ücret durumuna göre tamamen ücretsiz, yarı ücretli ya da ücretli şeklinde sınıflandırılabilir. İHAK’ların tamamen ücretsiz olarak verilmesi kendi doğası ile örtüşen bir yaklaşımdır. Yürütücü: İHAK’lar derslerin kimler tarafından hazırlandı ve yürütüldüğüne göre farklı şekillerde sınıflandırılabilir. Bu kapsamda İHAK’larda dersler tek bir öğretici tarafından hazırlanabileceği gibi bir grup öğretici ya da birden fazla üniversite ya da eğitim grubunun bir araya gelerek bir konsorsiyum oluşturması yoluyla da hazırlanabilir. Yapılandırma: İHAK’lara yapılandırma boyutuyla bakıldığında ders içeriğinin ve takviminin yapılandırılması ele alınabilir. Ders içeriği yapılandırılmış İHAK’larda hedefler önceden net bir şekilde belirlenmektedir. Etkinlikler bellidir ve çoğunlukla öğrenci tarafından hazırlanır ve yürütülür.
İHAK’ların Kurum ve Öğretici Açısından Etkileri Kurumlar ve öğreticiler açısından İHAK’ların potansiyellerini ve sınırlıklarının objektif bir şekilde ortaya konması gerekmektedir. Aşağıda öncelikli İHAK sağlayıcısı olmanın kurumsal faydaları ve sınırlılıkları açıklanmıştır. Ardından İHAK’lar öğreticiler açısından ele alınmıştır. İHAK sağlayıcısı olmanın kuramlara Örgün öğretimlerin destekleme halkla ilişkiler ve tanıtım ve sosyal katkı sağlama gibi çeşitli faydaları vardır Örgün öğretim süreçlerinin desteklenmesi konusunda yüz yüze öğretim sürecinin niteliğini arttırma, materyal hazırlama ve üretme hareketinin canlandırma gibi katkıları söz konusudur. Bir hak sağlayıcısı olmanın kurumsal açıdan faydaları olduğu gibi kurumların İHAK uygulamalarını yürütürken bir takım engellerle karşılaşmaları da söz konusudur. Öncelikle teknik altyapının geliştirilmesi ve üreticilere teknik ve pedagojik destek sağlanması gerekmektedir.
İHAK sağlayıcısı olmanın kurumsal faydaları ve sınırlılıklarına dikkat edilecek olursa birçok hususun öğrenci noktasında birleştiği görülebilir. Bu durumun sebebi ise İHAK uygulamalarında öğretici rolünün oldukça önemli olmasıdır. İHAK uygulamalarını yürüten öğreticiler, geleneksel eğitime oranla daha geniş kitlelere hitap ettikleri için çalıştıkları kurumlarda, kendi alanlarında bir uluslararası alanda tanıma olanağı yakalamaktadırlar (Gerber;2014; Kolowich,2013) İHAK uygulamalarının öğreticiler açısından faydaları olduğu gibi sınırlılıkları da bulunmaktadır. İHAK uygulamalarının yapısı gereği öğreticiler İHAK uygulamalarına hazırlanırken oldukça fazla zaman ve emek harcamaktadırlar(Chengjie, 2015) Dünyada İHAK Uygulamaları Öğretim üyelerinin kendi çapında birkaç dersi hak olarak sürdürdüğü uygulamalar bulunmakla birlikte, İHAK uygulamalarının yürütücülüğünü üstlenen belli başlı kurumlar bulunmaktadır.
Dünyada İHAK Uygulamaları Öetim üyelerinin kendi çapında birkaç dersi hak olarak sürdğrürdüğü uygulamalar bulunmakla birlikte, İHAK uygulamalarının yürütücülüğünü üstlenen belli başlı kurumlar bulunmaktadır Bunların bir kısmını üniversitelerin oluşturduğu konsorsiyumlar oluşturmakta iken bir kısmı ise ticari olarak faaliyet gösteren şirketlerden oluşmaktadır. Bu kurumların genel olarak yaptıkları işlemler, İHAK yürütmek isteyen öğretim üyelerine ders açma, ders materyallerini paylaşma ve ders etkinliklerini sürdürme imkanı veren platformlar sunmalarıdır. Aynı zamanda bu platformlar, öğrencilerin ilgi alanlarına göre kurs arayıp bulmalarına ve kurs takvimi de aynı kursa katılarak kurstaki etkinlikleri izleyebileceklerini olanak sağlamaktadırlar. Bu platformlardan yaygın olarak tercih edilenler; edx:MIT ve Harvard Üniversitesi tarafından kar amacı gitmeksizin kurulmuş bir İHAK yürütücü platformdur.
Coursera; Stonfard Üniversitesi, Princeton Üniversitesi,Michigan Üniversitesi ve Pesnnslivanya Üniversitesi’ nin de aralarında olduğu girişimci kurumlar tarafından kâr sağlamak amacıyla kurulmuş bir İHAK yürütücü platformudur. Udacity; SebastianThrun, David Stavens ve Mike Sokolsky gibi girişimciler ve girişimci kurumlar tarafından kâr sağlamak amacıyla kurulmuş bir İHAK yürütücü platformdur. Udemy: Lightbank ve MHS Capital gibi girişimci kurumlar tarafından kâr sağlamak amacıyla kurulmuş bir İHAK yürütücü platformdur. Khan Acedemy: 2008 yılında 3600’ ü aşkın ders videosu ile Salman Kahan tarafından kar amacı gitmeksizin kurulmuş, Bill Gates ve Google’ın arkasında olduğu bir platformdur.
Türkiye’de İHAK Uygulamaları İHAK uygulamaları, ülkemizde de son yıllarda yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu kapsamda genellikle üniversiteler ve üniversitelerle işbirliği içerisinde yürüten kurumsal İHAK uygulamaları olduğu gibi münferit uygulamalarda bulunmaktadır. a)Kurumsal Uygulamalar AtademiX: Atatürk Üniversitesi tarafından 2015 yılında kurulan ücretsiz bir yürütme platformu dur. Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi teknik altyapı ve tecrübesi ile kurulan ata AtademiX, Türkiye’de İHAK uygulamaların kurumsal anlamda yürüdüğü ilk platformdur. Akadema: Anadolu Üniversitesi tarafından kurulan ücretsiz bir İHAK yürütme platformu dur yılında yedi ders ile hizmete başlayan Akadema ’da rehber gözetimli ve bireysel olmak üzere iki tür derslere yer verilmektedir. Bilgeİş: 2015 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi tarafından hayata geçirilmiş bir projedir. Amacı ihtiyaç duyan herkese 100 adet çevrimiçi deri ücretsiz olarak sağlayabilmektir.
Koç Üniversitesi: Coursera Üzerinden, Doğrusal Cebir, Çok Değişkenli Fonksiyonlar ve Etkili Konuşma gibi alanlara yönelik baz dersleri Coursera platformu üzerinden yürütmektedirler. SAUX: Sakarya Üniversitesi tarafından kurulan ücretsiz bir İHAK yürütme platformudur yılında faaliyete geçen Uzaktan Eğitim, Marka Yönetimi, İletişim teknikleri ve temel fotoğrafçılık gibi farklı kategorilerde birkaç ders sürdürmektedir. b) Münferit Uygulamalar Universitesplus: Bazı üniversiteler (İstanbul Teknik Üniversitesi, Yeditepe Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi), kurumlar, alanında uzman akademisyen ve eğitmenlerle işbirliği içerisinde bireylerin istediği alanda kişisel veya mesleki gelişimleri devam ettirmeleri ve hayat boyu öğrenmeyi destekleme amacıyla kurulmuş çevrimiçi eğitim platformudur. İleri Eğitim: Bilim Sanayi ve teknoloji bakanlığı projesi kapsamında oluşturmuş ve bireylere farklı buçuk olan ücretsiz veya ücretli kurs dersinden bir uzaktan eğitim platformudur.
İHAK’ların Geliştirilmesi İHAK’ların genel olarak kurumsal, bireysel, sosyal katkıları ve İHAK’ların yapıları, kayıt koşulları, sertifikalandırma gibi konular çok sık gündeme getirilmektedir ve giderek daha fazla üzerinde durulmaktadır. a)İHAK Tasarımları ve Genel Tasarım İlkeleri Teknoloji destekli ortamlarda ya da uzaktan öğrenme ortamlarında genel olarak geçerli olan uygun teknolojilerin kullanması, öğrencinin aktif hale getirmesi, öğrenciye rehberlik edilmesi, uzaktaki öğrencinin kendisini sistemin dışında hissetmesini engellemeye yönelik tedbirlerin alınması, işbirlikçi öğrenme ortamlarını tasarlamış gibi bir çok boyut İHAK’ların tasarımında da oldukça önemlidir.(Guardia, Maina, Sangra 2013) Yeterlik temelli eğitim: İHAK’lara katılan bireyler aldıkları eğitim sonucunda yalnızca söz konusu eğitim içeriğini bilmek değil, bir duruma ya da probleme çözüm üretme ya da ilk ona bir şeyler ortaya koyma odaklı hedeflerle bu dersleri almaktadırlar.
Öğrenenin desteklenmesi: Genel olarak uzaktan eğitim de de üzerinde durulan öğrenenlerin desteklenmesi konusun İHAKL’ların yapısı göz önünde bulundurulduğunda daha önemli bir hale gelmektedir. Çünkü İHAK’lara katılan bireylerin motivasyon durumları farklıdır ve beklentilerin karşılanmaması durumunda terk oranları da oldukça yüksek olabilmektedir. Planlama: İHAK’larda öğrenci katılımı konusunda süreklilik sağlanması için İHAK’ların öğrenen beklentisi ile tam olarak örtüşmesi ve bu noktada öğrencinin cesaretini kıracak belirsizliklerin ortadan kaldırması gerekmektedir. Yüz yüze eğitim ve uzaktan eğitim de ders izlencelerini yaygın olarak kullanıldığı bilinmektedir.
b) İHAK’larda İçerik İHAK uygulamalarının geliştirilmesinde içerik boyutu, kurs içeriğinin belirlenmesinden kullanılan materyallerin türü ve niteliklerini varana kadar derinlemesine ele alınması gereken bir bileşendir. İHAK uygulamaları tasarlanırken genelde geniş kitlelere ulaşmak amaçlanmaktadır. Bu nedenle kurs içeriği belirlenirken kurs alabilecek olan tüm katılımcıların ortak ihtiyaçları dikkate alınır( Rai, Chunrao, 2016; Read Rodgio,2014) c) İHAK’larda İletişim İHAK Uygulamalarının uzaktan eğitim yoluyla yürütülmesi ve bu uygulamalarda çok sayıda öğrenci hitap edilmesi nedeniyle öğrenciler iletişim sağlanması Örgün eğitime göre oldukça zordur. Bu nedenle İHAK’larda uygulamalarında öğrencilere uygun iletişim kanalları aracılığıyla yeteri kadar iletişim kurması gerekmektedir( Bali,2014; Finder& Capan,2012)
d) İHAK Platformları Bir üniversite ya da bir eğitim kurumu, hazırladığı İHAK’ları yukarda belirtilen sağlayıcıları aracılığıyla yayınlayabileceği gibi kendi platformunda oluşturabilir. Böylece kendi tanıtım, reklam, fayda politikası çerçevesinde kapalı ya da açık bir İHAK sağlayıcı haline gelebilir. İHAK’larda Ölçme ve Değerlendirme İHAK’larda Uygulanan değerlendirme sisteminde farklı türlerde değerlendirme yöntemleri kullanılmaktadır. Geleneksel eğitim de olduğu gibi İHAK uygulamalarında da süreç içerisinde ve süreç sonunda değerlendirme yapılması gerektiği öngörülmektedir. Geleneksel kurslarda olduğu gibi İHAK’larda da bu değerlendirme işlemleri yapılırken mümkün olduğunca güvenilir ve bir geçerli değerlendirme yapılmasına özen gösterilmektedir.
Özet Bu bölümde öncelikle açıklık ve öğrenme ilişkisi ele alınarak, açık öğrenme kavramının gelişimi öğrenme nesnelerinin ve açık eğitim kaynakları hareketleri ile ilişkilendirilerek açıklanmıştır. Ardından bu gelişimin günümüzdeki en son halkası olan İHAK’ların genel özelliklerine değinilmiştir. Mevcut sınıflamaları açıklandıktan sonra yeni bir sınıflama çerçeve sunulmuştur.