MİCHELANGELO

HAYATI Rönesans’ın en ünlü sanatçılarından Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni, altı kardeşin ikincisi olarak 6 mart 1475’te Toskona’daki Arezzo yakınlarında, günümüzde Caprese Michelengelo adıyla anılan bir köyde doğdu. Ailesi, o daha bir aylıkken  floransa’ya taşınır. Annesi, kendisi altı yaşındayken ölen Michelangelo, 13 yaşına geldiğinde Floransa’da Domenico Ghirlandaio yanına öğrenci olarak verilir. Burada, kendisinin en güçlü yanını meydana getirecek olan fresk (duvar resimleri) yapmayı öğrendi. Niyeti taş kitlelerini dile getirecek, gerçek bir heykeltraş olmaktı. Tesadüf onu Lorenzo di Medici ile karşılaştırdı. Floransa Dukası olan Medici, Michelangelo’nun zeka ve sanat kabiliyetine hayran oldu. Onu sarayına aldı, çocuklarıyla tanıştırdı. Geleceğin dahisi gerçek bir evlat muamelesi gördü. Dukanın çocuklarıyla birlikte, Medicilerin Piazza San Marco’da kurmuş oldukları, ünlü «Bahçe Okulu»na devam etti. Eski dönemlerden kalma sanat eserlerini tanıdığı gibi, zamanın önde gelen filozof, fikir adamı, bilgin ve sanatçılarıyla tanışıp onlardan yararlandı.

Masaccio’nun resimleri, onda resim yapmaya karşı heves uyandırdı Masaccio’nun resimleri, onda resim yapmaya karşı heves uyandırdı. Saray cerrahıyla morga giderek insan anotomisi üzerinde bilgi edindi. Michelangelo, Medicilerin sarayında üç yıl kalabildi. 1492’de Lorenzo ölünce buradan ayrıldı. Venedik’e ve Bologna’ya gitti. Gianfrancesco Aldovrandi’nin konuğu olarak bir yıl kadar bu şehirde kaldı. 1495’de Floransa’ya döndü. Dinsel konular ve mitolojiyi işliyordu. «Uyuyan Aşk İlahı» adlı heykel, Kardinal Riaria’nın eline geçince, onu Roma’ya davet etti. 1496 – 1501 yıllarında Roma’da kaldı. Bu şehirde eski Roma ve Grek heykellerini inceledi. «Sarhoş Baküs» ve Vatikan için yaptığı «Pieta»da zarafet endişesi, donuk ve tutucu bir üslup görülür. 1501’de Floransa’ya davet edildi. Kendisine Santa Maria del Fiore Kilisesi’nin avlusunda yatan kocaman bir mermer blok gösterildi. 40 yıl önce heykelci Agostino di Duccio bundan «Davud» heykeli yapmak istemiş, fakat işe başlarken bırakmıştı. Sonraları hiçbir haykelci, Carrara ocaklarından getirilmiş bu mermere, ziyan etmek korkusuyla, elini sürememişti. Michelangelo’ya iki yıl süre tanımışlardı. Fakat o dört yıl uğraştı ve ortaya 7 metre boyunda bir şaheser çıkardı. «Davud», o kadar çok beğenildi ki, Leonardo davinci, Botticelli, Filippo Lippi, Perugino ve Piero di Cosimo’dan oluşan bir jüri tarafından şehrin en önemli yerine diktirilmesi uygun görüldü. Ve böylece Palazzo della Signoria’nın önünde duran, ünlü heykelci Donatello’nun yaptığı «Judith» adlı heykel kaldırıldı ve onun yerine yerleştirildi.

14 x 40 metre genişliğindeki tavana tam 4 yıl uğraşarak bir şaheser yarattı. Önce yardımcılarıyla işe girişti. Beceriksizlikleri yüzünden hepsini kovdu. Bir deli gibi kiliseye kapandı; kapıları kilitledi. Tek başına, iskelelere tırmanıp resimleri tamamladı. Bu çalışma tarzı son derece güç, adeta öldürücü bir işti. Fresk tekniğinin gerekleri çok ağırdı. Boya, duvar yaşken vurulmalıydı. Sıva üzerinde fırçanın yürümesi zor oluyor, fazla kuvvet sarf etmeyi gerektiriyordu. İskele tavana çok yakın olduğu için, çoğu zaman sırt üstü yatıp çalışmaktan her tarafı yaralar, ağrılar içinde kalıyordu. Tam anlamıyla delicesine bir çalışmaydı. Kilise törenle halka açıldığı zaman içeri girenlerin yalnız iki çeşit tepkisi oldu: Hayret ve korku… Gördükleri şey, güzelliği bakımından herkesi hayrete düşürüyordu. Bir insanın elinden çıkması imkansız olan görünüşü bakımından da korkutuyordu.

1544’te «Musa» adlı görkemli heykeli tamamladı 1544’te «Musa» adlı görkemli heykeli tamamladı. Heykelin, aslında cansız bir mermer olduğuna Michelangelo bile inanmak istemedi. — Konuş diye haykırmıştı! Sanatçı artık şöhretinin zirvesine ulaşmıştı. Papaların gözbebeğiydi. 1555’te, ancak 10 yıl sonra tekrar ele alacağı ve tamamlamadan öleceği «Pieta» isimli heykel grubuna başladı. «Hiçbir düşüncem yoktur ki ölüm fikriyle şeklini bulmuş olmasın» diyen büyük sanatçı 18 Şubat 1564’te, 89 yaşında öldü. Floransa’da Santa Croce Kilisesi’nde, Dante Anıtı’nın yanına gömüldü.

MİCHELANGELO’nun eserleri

Son Yargı (1536-1541) Fresk, 1370x1220 cm, Vatikan Sistina Şapeli’nde bulunan bu duvar resmini tamamlamak Michelangelo’nun dört senesini almıştır. Kıyamet gününde iyilik ve kötülük edenlerin cennet ve cehenneme gönderilmesini ele alır.

Pietà (1499) mermer, yük.174 cm, taban genişliği 195 cm Pietà, Hz. İsa’nın çarmıhtan indirildiğinde Hz. Meryem tarafından kucaklanmasını tasvir eder. Heykel içerdiği zıtlıklarla, aynı konuyu işleyen heykellerden farklı olmasıyla ve işlenişindeki ustalıkla yapıldığı dönemde ses getirmiştir. Michelangelo’nun üstüne imzasını kazıdığı tek heykeldir. Michelangelo attığı imzasıyla heykelin güzelliğini bozduğunu düşünmüş ve başka hiçbir eserine imzasını atmamıştır.

Davut (1501-1504) Mermer, 5,17 metre yüksekliğinde İlk bakışta, Michelangelo’nun meşhur çıplak adamı “içsel bir kahramanım ben” diye bağırmıyor olabilir. Ancak yakından bakıldığı zaman Davut’un, sol omuzunun üzerinden, sağ eliyle bir taş tutmakta olduğunu görürsünüz. Bu, Davut’un zalim dev Golyat’la karşı karşıya geldiği ve ona saldırmaya karar verdiği anı tanımlar. Mermer, 5,17 metre yüksekliğinde

Adem’in YaratILIŞI (1512) Sistina şapeli, Vatikan / 280 cm × 570 cm Fresk, Hiristiyanlık'ta Kitab-ı Mukaddes’in Yaratılış bölümünde, Tanrı Baba ilk insan Adem'e hayat üflemesi konusunu betimler. Bu betim bugün dünyanın en ünlü betimlemelerinden birisidir ve modern kültüre farklı biçimlerde yansımıştır. Freskte yer alan Tanrı ve Âdem'in ellerini içeren detay da freskin en ünlü kısımlarındandır. Tanrının yüzü olarak, Micalangelo'nun kendi yüzünü çizdiği düşünülmektedir. Sistina şapeli, Vatikan / 280 cm × 570 cm

Bacchus; Antik Yunan' da Şarap Tanrısı (bağ bozumu tanrısı) olan Dionysus' un Latince versiyonudur. Eski Mısır tanrılarından da Osiris' in karşılığıdır. On iki Olympos Tanrısı' ndan biri olan Bacchus, Zeus ve Semele' nin oğludur. Zeus' tan iki kez doğduğuna dair efsaneler mevcuttur. Bacchus efsanelerinin çok çeşitleri bulunur. Birinde Bacchus, Zeus' la Persephane' nin küçükken tiranlarca parçalanan tek oğluydu. Tiranlar onun yüreği dışında bütün etini yemişlerdi. Yüreğin Zeusça Semele' ye verildiği söylenir Bacchus (1947) Mermer/ Baz platformu ile: 230 cm Bacchus; Antik Yunan' da Şarap Tanrısı (bağ bozumu tanrısı) olan Dionysus' un Latince versiyonudur. Eski Mısır tanrılarından da Osiris' in karşılığıdır. On iki Olympos Tanrısı' ndan biri olan Bacchus, Zeus ve Semele' nin oğludur. Zeus' tan iki kez doğduğuna dair efsaneler mevcuttur. Bacchus efsanelerinin çok çeşitleri bulunur. Birinde Bacchus, Zeus' la Persephane' nin küçükken tiranlarca parçalanan tek oğluydu. Tiranlar onun yüreği dışında bütün etini yemişlerdi. Yüreğin Zeusça Semele' ye verildiği söylenir

Musa’nIn Hükmü (1513-1515) Heykel / 235 cm (7,71 ft) Musa'nın Hükmü, michelangelo tarafından yapılan ve II. julius'un mezarının merkezindeki yer alan ana heykeldir. Heykelde tasvir edilen kişi Musa peygamberdir. İnsan üstü boyutta ve oturan adam şeklinde tasarlanan heykelin sağında ve solunda, dışa dönük canlı bir yaşamla içe dönüklüğü temsil eden Lea ve Rahel heykelleri bulunmaktadır.

Merdivenlerden Madonna (1492 ) Mermer/ 56,7 cm × 40,1 cm (22,3 inç × 15,8 inç) Michelangelo’nun henüz 15 yaşındayken yaptığı Merdivendeki Meryem adlı rölyefi