Öğretim Yöntemleri Prof. Dr. Recai Doğan

Öğretim Yöntemleri Öğretim Yöntemleri Anlatım (Takrir) Soru-Cevap Tartışma Örnek Olay Gösterip Yaptırma Problem Çözme Bireysel Çalışma Proje Deney Gözlem Rol Oynama Drama Eğitsel Oyunlar Ekiple Öğretim Birey Odaklı Öğretim Yöntemleri Bireyselleştirilmiş Öğretim Sistemi (Keller Planı) Programlı Öğretim Bilgisayar Destekli Öğretim Tutor

Tanımlar Öğretim Yöntemi: Dersin kazanımlarına öğrenciyi ulaştırmak üzere seçilen en kısa, en etkili ve ekonomik yoldur.

Öğretim yöntemi seçimini etkileyen faktörler Hedeflerin niteliği Konunun özelliği Öğrencilerin özellikleri Öğretmenin yöntem konusundaki bilgi ve becerisi Öğrenme-öğretme ortamının fiziksel özellikleri Konu ve etkinliklere ayrılan süre Maliyet Kullanma kolaylığı Öğrenci grubunun büyüklüğü

Anlatım Yöntemi Öğretim yöntemleri içinde en sık kullanılanıdır. Sunuş yoluyla öğretim stratejisinde ve bilgi düzeyindeki hedeflerin kazandırılmasında kullanılır. Soyut, karmaşık, temel bilgi ve kavramların öğrenciye aktarılmasında ve öğrencinin kendi kendine ulaşamayacağı bilgilerin sunulmasında kullanılır. Amacı bilginin süratle ve sistemli şekilde öğrenciye aktarılmasıdır. Sözel iletişim ön plandadır. Özellikle Giriş(Güdüleme- Dikkat Çekme) ve Sonuç (Özetleme) bölümlerinde yararlanılmaktadır. Genelde öğretmen aktif, öğrenci pasif konumdadır. Sürenin sınırlı ve hedefin bilgi düzeyinde olduğu durumlarda etkin olarak kullanılır.

Anlatım Yöntemi Etkili Kullanım İlkeleri İçerik anlamlı bir sıra ile verilmelidir. Konunun özel hedefleri ve gerekçesi öğrencilere önceden açıklanmalıdır. Anlatım planında öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyi dikkate alınmalıdır. Resim, grafik, şema ve görsel araçlarla sözel iletişim desteklenmelidir. Öğrenciye konunun ana hatları önceden sunulmalıdır. Anlatım sırasında öğrencileri düşündürecek sorular yöneltilmeli, onların da soru sormaları sağlanmalıdır. Anlatılan konu çok iyi bilinmelidir. Anlatım sonrasında bir değerlendirme yapılmalıdır.

Avantajları Anlatım Yöntemi Eğitsel mesajların kalabalık dinleyici grubuna ulaştırılmasında etkilidir. İşitsel öğrenciler için etkili öğrenmeler sağlar. Dinleyenler konuyla ilgili organize görüş kazanırlar. Konuların belli bir sıra ve düzende sunulmasını sağlar. Hazırlanması ve uygulanması kolay ve ekonomiktir. Soyut kavramların açıklanmasında etkilidir. Zaman, emek ve maliyet yönlerinden ekonomiktir.

Sınırlılıkları Anlatım Yöntemi Sadece sözel sembollerle iletişim söz konusudur. Öğrencinin aktif katılımının en az olduğu yöntemdir. Öğrencilerin akıl yürütme ve problem çözme yeterliklerini etkileyebilir. Bireysel fark, ilgi ve gereksinimlere cevap vermez. Çocuk psikolojisine uygun değildir. Öğrencileri ezberciliğe yöneltir. Öğretimde sıkıcılığa ve motivasyon düşmesine neden olur. Pekiştirme- İpucu- Katılım ve Dönüt-Düzeltme minimum düzeydedir. Duyuşsal ve devinişsel alan hedefleri ile bilişsel alanın bilgi düzeyi üstündeki hedeflerin gerçekleşmesinde yetersizdir.

Anlatım Teknikleri Panel Konferans Brifing Söylev/ Nutuk Demeç

Tartışma Yöntemi İki yada daha fazla kişinin belli bir konuyu açıklığa kavuşturmak, kendi düşüncelerini belirterek bir problemin çözüm yollarını aramak ve değerlendirme yapmak için fikir alışverişinde bulunmalarını sağlamak amacıyla gerçekleştirilen yöntemdir. Bir konu üzerinde öğrencileri düşünmeye yöneltmek ve bilgilerin kalıcılığını sağlamak amacıyla kullanılır. Buluş yoluyla öğretim stratejisi ve kavrama düzeyindeki hedefler için uygundur. Kavrama düzeyi üstünde kazanımların yanı sıra duyuşsal alan kazanımlarının gerçekleştirilmesinde kullanılır.

Tartışma Yöntemi Etkili Kullanım İlkeleri Tartışmanın amaç ve kapsamı iyi belirlenmelidir. Tartışmaya dersin tümü ayrılmamalıdır. Konu ve sorun seçiminde öğrencilerin gelişim seviyesi dikkate alınmalı, eğitsel değer taşımasına dikkat edilmelidir. Tartışma soruları ve kuralları önceden belirlenmelidir. Öncelikle önkoşul öğrenmelerdeki eksiklikler giderilmelidir. Bütün öğrencilerin tartışmaya katılımı sağlanmalıdır. Tartışmanın bireyler ve onların kişiliğiyle değil fikir ve sorunlarla ilgili olduğu unutulmamalıdır. Sonuç ve değerlendirme kısmıyla tartışma bitirilmelidir. Tartışma sonunda genel bir değerlendirme ve özet yapılmalıdır.

Avantajları Tartışma Yöntemi Eleştirel düşünme becerisi kazandırır. Demokratik birey (hoşgörülü olma, eleştiriye açık olma, yanlış yapabileceğini düşünme, başkalarının fikirlerine saygı duyma) özellikleri kazandırır. Analiz ve değerlendirme becerisi kazandırır. Öğrenciyi sosyalleştirir. Düşüncesini savunma, soru sorma, sorulara hızlı cevap verme gibi sözel beceriler kazandırır. Kendini kontrol etme ve disiplinli davranma becerileri kazandırır. Etkili dinleme ve etkili konuşma becerileri kazandırır. Bir sorunun değişik çözüm yolları olduğunu gösterir.

Tartışma Yöntemi Sınırlılıkları Kapsamı iyi belirlenmezse tartışma konu dışına çıkar. Ön koşul öğrenmelerin eksik olduğu öğrenci gruplarında etkisi zayıflar. Uzun zaman alır. Her öğrenci tartışmaya aynı oranda katılmayabilir. Tartışma için öğrenciler hazırlık yapmazsa yöntem etkisiz olur. Kalabalık grupların yönetiminde sorun yaşanabilir.

Tartışma Teknikleri Büyük Grup Tartışması Küçük Grup Tartışması Münazara Sempozyum Forum Açık Oturum Seminer Kollegyum Zıt Panel Buzz Grup Vızıltı Grupları Philips 66 Fikir Taraması Çember Workshop (Çalıştay) Çalışma Grubu