Öğr. Gör. Canan ASLANYÜREK ELEKTRONİK TİCARET Öğr. Gör. Canan ASLANYÜREK

1.1. Elektronik Ticaretin Tanımı Elektronik ticaret için verilebilecek tek bir tanım yoktur. Bazı görüşlere göre, e-ticaret (E-Commerce), her türlü malın ve servisin bilgisayar teknolojisi, elektronik iletişim kanalları ve ilgili teknolojiler (akıllı kart-smart card-, elektronik fon transferi -EFT-, POS terminalleri, faks gibi) kullanarak satılması ve satın alınmasını kapsayan bir kavramdır. Başka bir görüşe göre ise e-ticaret, ödeme işleminin internet üzerinden yapıldığı alış-satışları içermektedir. E-ticaret yoluyla oluşan ekonomi de, dijital ekonomi, elektronik ekonomi (e-ekonomi) olarak tanımlanmaktadır.

ISP(Internet Service Provider) , İnternet Servis Sağlayıcısı

E-İş(Elektronİk İş)  E-Ticaret, E-İş’in alt kümesidir Parasal işlemleri içeren faaliyetler “e-ticaret” olarak adlandırılır. Fakat e-iş, pazarlama, ham madde veya malların satın alınması, müşteri eğitimi, tedarikçi arayanlar vb. olmak üzere çeşitli elektronik ortamda yapılan işleri kapsamaktadır. Müşteri bilgilerini koruyarak çevrim içi satış yapmak e- ticarettir. Fakat ziyaretçilere online tanıtım yapmak, eğitim videoları hazırlamak vb. e-İş kapsamında yer alır.

E-İş(Elektronİk İş) Ziyaretçiye yol göstermek E-İştir. E-ticaret, müşterilere, tedarikçilere ve dış ortaklara dokunan, dış süreçleri kapsayan bir süreç olarak tanımlanırken, e-iş üretim, stok yönetimi, ürün geliştirme, risk yönetimi, finans gibi iç süreçleri kapsar. Örneğin bir önceki maddede bahsi geçen kısım ‘ürün geliştirme’ kapsamındadır.

1.1.1 İnternetin Geçmişi İnternetin köklerini 1962 yılında J.C.R. Licklider'in Amerikan'ın en büyük üniversitelerinden biri olan Massachusetts Institute of Technologyde (MIT) tartışmaya açtığı "Galaktik Ağ" kavramında bulunmaktadır. Licklider, bu kavramla küresel olarak bağlanmış bir sistemde isteyen herkesin herhangi bir yerden veri ve programlara erişebilmesini ifade etmişti. Joseph Carl Robnett

1.1.1 İnternetin Geçmişi 1980'li yılların ortasında Savunma Bakanlığına bağlı (DoD) Amerikan askeri bilgisayar ağı, ARPANET'ten ayrıldı ve MILITARY NET adı ile kendi ağını kurdu. Dod(United States Department of Defense)

1.1.1.1 İnternet Tarihinde İlkler İNTERNETİN TARİHE GEÇEN İLKLERİ: 1971 İlk email, Ray Tomlison tarafından gönderildi. 1978 İlk spam email, Gary Thuerk tarafından gönderildi. 1985 İlk alan adı olan www.symbolics.com kaydedildi. 1990 İlk arama motoru Archie ortaya çıktı. 1991 Tim Berners-Lee tarafından oluşturulan ilk web sitesi hayata geçti

1.1.1.1 İnternet Tarihinde İlkler ABD’de ilk ciddi e-ticaret sitesi 1995 yılında açıldı. Amazon.com. İlk açık artırma sitesi 1994’te kuruldu ve ilk satış 1995’te yapıldı. Türkiye ‘’e-ticaret’’ kavramıyla 1994-1995 yıllarında tanıştı. Türkiye ‘de ilk ciddi e-ticaret sitesi 1998 yılında infoshop.com adıyla kuruldu. (bugün bu site başka bir isimle hâlâ aktif-hepsiburada.com)

TCP(Transmission Control Protocol) verinin iletimden önce paketlere ayrılmasını ve karşı tarafta bu paketlerin yeniden düzgün bir şekilde birleştirilmesini sağlar. Www (World Wide Web) yani dünyadaki bilgisayarların birbiriyle iletişim kurabildiği, görüntü, ses ve veri paylaşımının yapılabildiği tüm dünyaya yayılmış büyük bir ağdır. Her bir internet sitesinin kendine ait www. ile başlayan bir adresi vardır.

1.1.2 İnternet Üzerinden E-Ticaretin Çalışma Yapısı Online Transaction Server(Çevrimiçi işlem sunucusu)

EDI(Electronic Data Interchange) Elektronik veri değişimi EDI(Electronic Data Interchange) Elektronik veri değişimi. Ticaret yapan iki kuruluş arasında bilgisayar ağları aracılığıyla belge ve bilgi değişimini sağlayan sistemdir. İş dünyasında kullanılan kâğıt belge değişiminin yerine geçmektedir.

1.1.3.2 Türkiye İnternet Verileri On hanenin yedisi internet erişim imkânına sahip Türkiye genelinde İnternet erişim imkânına sahip hanelerin oranı 2015 yılı Nisan ayında %69,5 oldu. Genişbant internet erişim imkânına sahip hanelerin oranı %67,8 oldu. Buna göre, hanelerin %37,4'u sabit genişbant bağlantı (ADSL, kablolu internet, fiber vb.) ile internete erişim sağlarken, %58,7'si mobil genişbant bağlantı ile internete erişim sağladı. Darbant bağlantı ise hanelerin %2,7'sinde internet erişimi için kullanıldı.

1.1.3.2 Türkiye İnternet Verileri İnternet üzerinden alışveriş yapan bireylerin 2014 yılı Nisan ile 2015 yılı Mart aylarını kapsayan on iki aylık dönemde %57,4'ü giyim ve spor malzemesi, %27'si seyahat bileti, araç kiralama vb., %25,5'i ev eşyası (mobilya, oyuncak, beyaz eşya vb.), %22,4'ü elektronik araçlar (cep telefonu, kamera, radyo, TV, DVD oynatıcı vb.), %18,4'ü kitap, dergi, gazete (e-kitap dâhil) aldı.

1.1.3.3 Dünya Genelinde E-Ticaret Dünya genelinde e-ticaret cirosu 2015 yılında %24 büyüyerek, 1 trilyon 943 milyar dolar oldu. Türkiye'nin 2014 yılındaki e-ticaret cirosu ise 11,2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Raporda Güney Avrupa listesinde yer alan Türkiye ise İspanya (16,9 milyar avro) ve İtalya'dan (13,3 milyar avro) sonra 9,8 milyar avro (11,2 milyar dolar) ile üçüncü sırada yer aldı. Elektronik Ticaret Avrupa(E-Commerce Europe) şirketi tarafından yapılan bir araştırma.

1.1.3.4 İnternetin Geleceği Araştırma şirketi The Economist Intelligence Unit(Ekonomist İstihbarat Birimi), dünya yazılım devi SAP’nin sponsorluğunda internet ekonomisinin geleceğini araştıran bir rapor yayınladı rapora göre internete bağlanacak makinelerin 2020 yılında 26 milyar adede erişeceği tahmin ediliyor. Aynı yıl insan nüfusunun 9 milyara ulaşmasıyla birlikte, dijital bağlantılı kurumların ve bireylerin hayat vereceği ekonominin toplam hacminin ise 90 trilyon dolar olması bekleniyor. The economist intelligence unit(Ekonomist istihbarat birimi) The Economist Group bünyesindeki, aylık ülke raporları, beş yıllık ülke ekonomik tahminleri, ülke risk servis raporları ve endüstri raporları gibi araştırma ve analiz vasıtasıyla tahmini ve danışmanlık hizmetleri veren bir İngiliz ticaretidir. SAP, merkezi Walldorf Almanya'da bulunan, Avrupa'nın en büyük yazılım şirketidir. SAP, 1972 yılında beş eskiI BM çalışanı tarafından "Systems Analysis and Program Development" adı altında Mannheim Almanya'da kurulmuştur.

1.1.3.4 İnternetin Geleceği Gelişen ve gelişmekte olan piyasalarda tüketicilerin alışverişi her geçen gün daha da “sanallaştırdığı” belirtilen raporun başında, çeşitli piyasalardaki e-ticaret hacminden örnekler veriliyor. ABD’de 2016’da e-ticaret hacminin %62 büyümeyle 327 milyar dolara ulaşması beklenirken Avrupa’da %78 büyümeyle 230 milyar dolar, Brezilya’da %29 büyümeyle 18,7 milyar dolarlık bir hacim bekleniyor. Hindistan‘da ise geçen yıl 600 milyon dolar olan online ticaret hacminin 2020’de 70 milyar dolara ulaşması bekleniyor.

1.1.3.4 İnternetin Geleceği Ekran kültürü: Tüketicilerin ellerindeki bilgisayarlara, telefonlara ve tabletlere ek olarak, otobüs duraklarından metro istasyonlarına kadar her yerde QR kod teknolojisine dayanan sanal mağazalar açılıyor. İnternet aslında büyük bir vitrin: Tüketiciler arasında internette karşılaştıkları resim ve videolardaki ürünlere tıklayıp satın alma uygulamaları giderek yaygınlaşan bir davranış. QR Code, 2 boyutlu bir barkod sistemidir. İçeriği bir metin, web sitesi adresi, video link dahil herhangi bir veri olabilir. QR Code okuyucu bir yazılım vasıtasıyla bir cep telefonu rahatlıkla QR Code okuyabilir ve ilgili ürün veya servis sayfasını açabilir.

1.1.3.4 İnternetin Geleceği On’dan off’a: Online dünyanın en önemli markalarının bile ara sıra sanal kimliklerinden sıyrılarak tüketicileriyle gerçek dünyada da iletişime geçmesi büyük önem taşıyor. Off’tan on’a: Tüketiciler nasıl sadece-internette satılan bazı markaları mağazalarda bulmaktan hoşlanıyorlarsa, mağazalarda gördükleri ürünlerin tamamına da online olarak erişilebilmeyi  bekliyor.

1.1.3.4 İnternetin Geleceği “Perakendeye yatırım” ise sosyal ağlardaki artan şeffaflık ve iş birliği sayesinde, tüketicilerin ilgisini çeken özel ürün ya da projelerin üretimine destek verebilmeleri anlamına geliyor. Kickstarter gibi platformlar, girişimci, tasarımcı ve yaratıcı üreticilere ürünlerini doğrudan tüketicilere sunma imkânı tanıyor. Tam bana göre: Artık yeni teknolojiler sayesinde, tek seferde kusursuz bir alışveriş yapmak mümkün. Berlin merkezli Upcload, üzerinden kıyafet alışverişi yapan kullanıcılar, evlerindeki web kamerasının karşısına geçerek bir CD yardımıyla kişisel beden profillerini oluşturabiliyorlar. ABD çıkışlı olan internet sitesi . İlginç olduğuna inandığınız bir fikriniz var ve bu fikri hayata geçirmek istiyorsanız, bunu proje olarak Kickstarter'a ekliyorsunuz ve orada önce bir eleme aşaması oluyor. (sitenin kendi oluşturduğu ekip tarafından)  Eğer projeniz bu ekibe yeteri kadar ilginç gelirse sitede yayınlanıyor. Sitede yayınlandıktan sonra projenizi gerçekleştirebilmek için hedef kitlenize belirlediğiniz miktarı belirtiyorsunuz. Tabi bu rakam sizin projenize göre uçuk olmamalı, yükseklerden de uçmamalısınız. Daha sonra size bir süre veriliyor ve o süre zarfında daha önce belirlemiş olduğunuz paraya ulaşabilirseniz, Kickstarter bu parayı size gönderiyor. Eğer ulaşamazsanız da bağışçılara paraları iade ediliyor. 

1.1.3.4 İnternetin Geleceği Kalabalığın gücü: İnternet ortamında en kolay başarılan şeylerden biri kitlesel iş birliği. Günümüzün neredeyse sürekli online ve sosyal ağlara bağlı tüketicileri için kalabalığın gücünü yepyeni ve yenilikçi şekillerde kullanmak daha önce hiç bu kadar kolay olmamıştı. Şimdilerde söz konusu olan şeffaflık 3.0 ise alışveriş ve deneyimin neredeyse her bakımdan şeffaflaşması ile ilgili olacak: imalat, fiyatlandırma, ürün değerlendirmeleri, popülerlik seviyesi ve hatta kişiye uygunluk. Şeffaflık; kararların, kurallar ve düzenlemeler doğrultusunda alınması ve uygulanması, alınan kararlardan etkileneceklerin bilgiye erişiminin sağlanması ve bu bilginin de ulaşılabilir, anlaşılır ve somut olması prensibidir.

1.1.3.5 Türkiye Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı, İnternet Girişimciliği ve E- Ticaret Sektörü Bilişim teknolojileri (BT) alanında Türkiye’nin dünyadaki yerine, istihdam durumuna, FATİH projesine, yeni çipli dijital kimlik kartlarına ve Türkiye’deki akıllı kent uygulamalarına da değinen rapor gerçekten ciddi bir kaynak niteliğinde. FATİH projesi eğitimde teknoloji kullanımıyla ilgili dünyada uygulamaya konulan en büyük ve en kapsamlı eğitim hareketidir.

1.2.1 Elektronik Ticaretin Avantajları Elektronik ticaretin geleneksel ticarete göre pek çok avantajları mevcuttur. İşlemlerin gerçekleştirilmesinde standart işlem yapmamızı sağlayan bilgisayar ağları, üretimden tüketime kadar olan zincirde ve tedarikte kolaylığın sağlanması, işlem maliyetlerinin azalması, ürün geliştirmenin hızlanması, tüketici tepkilerinin hızla alınabilmesi, sunulan ürün seçeneklerinin çokluğu, tüketicilerin aldıkları ürünleri evlerinde teslim alabilmeleri avantajlar sıralanabilir.

1.2.2 Elektronik Ticaretin Dezavantajları İnternet sayılan yararları nedeniyle çok büyük bir kullanıcı kesimine hitap etmektedir. Çok büyük bir yatırım gerektirmemesi, işletmelerin internette yer almak konusunda istekli olmalarına ve web sitesi edinmelerine neden olmaktadır. Bunun yanında internette satış yapan firmaların sayısı, web sitesi olan işletmelerle karşılaştırıldığında çok azdır. Bunun nedeni sanal ortamda satış yapmanın çok ayrı bir organizasyon gerektirmesidir.

1.2.2 Elektronik Ticaretin Dezavantajları İnternetin bu zayıf yanları nedeniyle; elektronik ticarete geçmeyi düşünen firmalar içinde avantajların yanında yeni sorun alanlarını da beraberinde getirmektedir. Bu sorun alanları şu şekilde özetlenebilir: Finansal Sorunlar, Gümrük ve Vergiler, Elektronik Ödeme Sistemleri, Yasal Sorunlar, Entelektüel Sermayenin Korunması, Özel Hayatın Korunması,

1.2.3 Elektronik Ticaret ile Klasik Ticaret Arasındaki Farklar Elektronik ticaretin klasik ticarete göre belirgin farkları daha çok iletişim ve onay işlemlerinde ortaya çıkmaktadır. Veri aktarımının sağlanması için klasik yöntemde birçok yol vardır. Ancak bunların hepsi e-posta ve diğer data aktarım alanlarından daha hızlı olamaz. Tablo 2'de satın alma işlemleri yapan bir firmanın geleneksel ve elektronik ortamlarda yapacağı ticaret karşılaştırılarak gösterilmiştir. Geleneksel ticaret ifadesiyle, elektronik ticaretin sağladığı imkânlardan faydalanmadan yapılan ticaret kastedilmiştir.

1.3 Elektronik Ticaretin Araçları

1.3.1 Elektronik Ticaretin Geleneksel Araçları Geleneksel araçların başında televizyon gelmektedir. Televizyon uzun yıllardır günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası durumundadır. Televizyon ticari mesajların pek çoğunu taşımasının yanı sıra, tüketimci değerleri de desteklemektedir ve televizyonlar tüketim toplumunda evin demirbaşı konumundadır. Televizyonların kamusal görevlerinin yanı sıra aynı zamanda yayıncılık ta baskın görüş televizyonun dünyanın hemen her yerinde ticarileşmesidir. Kamu yayıncılığı tekellerinin yerini özel kanallara bırakmasıyla beraber reklam ve ticari mesajlar önem kazanmaktadır.

1.3.2 Elektronik Ticaretin Yeni Araçları 1.3.2.1 WWW (World Wide Web) İnternet kullanıcıları arasında en çok kullanılan olanaktır. 1989 yılında ilk adımları atılan "üstmetin" (hypertext) teknolojisi üzerine inşa edilmiş www sayesinde internet kullanımı sadece araştırmacıların, üniversite çevrelerinin kullandığı araç olmaktan çıkmış, geniş kitlelere yaygınlaşmıştır. Cenova'daki Avrupa Parçacık Fiziği Laboratuvarlarında (CERN) 1990 yılında geliştirildi ve ilk defa World Wide Web (WWW) olarak kavramlaştırıldı.

1.3.2.2 Elektronik Posta (E-mail) İnternet dünyanın en büyük elektronik posta (e-mail) ağıdır. Elektronik posta servisi ile internetten dünyanın herhangi bir yerindeki internet kullanıcısına gönderilen ileti, alıcı noktanın şartlarına bağlı olarak birkaç dakika ile birkaç saat arasında alıcıya ulaşır. Kıtalararası telefon aramalarının çok pahalı olduğu göz önüne alındığında, e-mail oldukça ucuz ve hızlı bir haberleşme yöntemidir.

1.3.2.3 Dosya Taşıma Protokolü (FTP) Dosya taşıma protokolü (FTP-File Transfer Protocol), internet üzerindeki bilgisayar sistemleri arasında dosya alışverişini sağlayan bir servistir.

1.3.2.4 Haber Ağları (USENET-NETNEWS) Haber ağları ilk olarak 1979 yılında Kuzey Carolina Üniversitesinde iki yüksek lisans öğrencisinin çalışmalarına dayanmaktadır. Usenet, dünya üzerindeki milyonlarca ağ kullanıcısının (internet/bitnet vb) çok değişik konularda haberler, yazılar gönderdiği bir tartışma platformudur. Bu platform, konularına göre belirli bir hiyerarşide oluşturulmuş tartışma öbeklerinden (news group, haber grubu) oluşur.

2.1 Elektronik Ticaretin Türleri Elektronik ticaret değişik kişi ve gruplar arasında yapılabilmektedir. Elektronik ticarette tarafları esas alan bir sınıflama yapıldığında karşımıza dört farklı elektronik ticaret türü vardır. Bunlar; firmalar arası, firmalar ve tüketiciler arası, firmalar ve kamu arasındaki elektronik ticaret, kişiler ve kamu kurumları arasındaki elektronik ticaret, işletme içi elektronik ticarettir. Genel olarak beş kapsamda ele alınan bu sınıflamaya altıncı olarak eğitim kurumları ve öğrencileri arasındaki elektronik ticareti eklemenin doğru olacağı düşünülmektedir.

Üç Tane İş Modeli Var Çalışma Şekline Göre E-Ticaret Platforma göre e-ticaret *E Ticaretin yapıldığı ortam İş modeline göre e- ticaret *Satışı kimler yapıyor ve kimlere satış yapıyor Birbirinden bağımsız farklı kategorilerdeki ürün veya hizmeti satışa sunan e-ticaret sitelerine yatay e-ticaret sitesi denir.  Belirli bir kategoride ürün veya hizmet satışı yapan e-ticaret sitelerine dikey e-ticaret sitesi denir.(çiçeksepeti.com)

Yeni Ve Az Bilinen E-Ticaret Modelleri Çalışma Şekline Göre B2B ( Business To Business) [Firma dan Firmaya Alışveriş Modeli ] B2C ( Business To Consumer ) [ Firmadan Müşteriye Alışveriş Modeli ] C2C (Consumer To Consumer ) [ Tüketiciden Tüketiciye Alışveriş Modeli ] C2B (Consumer To Consumer ) [ Tüketiciden Firmaya Alışveriş Modeli ] Yeni Ve Az Bilinen E-Ticaret Modelleri B2E (Business To Employee ) [ Firmadan Çalışana Alışveriş Modeli ] B2G (Business To Government ) [ İşletmeden Devlete Alışveriş Modeli ] G2B (Government To Business) [ Devletten İşletmeye Alışveriş Modeli ] G2G (Government To Government) [ Devletten Devlete Alışveriş Modeli ] G2C (Government To Citizen) [ Devletten Vatandaşa Alışveriş Modeli ] C2G (Citizen To Government) [ Vatandaştan Devlete Alışveriş Modeli ]

2.1.1 B2C E-Ticaret Modeli İngilizcede "Business to Consumer", Türkçede ise "İşletmeden Tüketiciye" olarak adlandırılan, işletmelerin kataloglar oluşturarak ürünlerini ve hizmetlerini tüketicilere satması üzerine kurulu olan e-ticaret modelidir. www.hepsiburada.com, idefix, biletix, yemeksepeti...

2.1.2 B2B E-Ticaret Modeli İngilizcede "Business to Business", Türkçede ise "İşletmeden İşletmeye" olarak adlandırılan, işletmelerin kataloglar oluşturarak ürünlerini ve hizmetlerini diğer işletmelere satması üzerine kurulu olan e-ticaret modelidir.

2.1.3 C2B E-Ticaret Modeli İngilizcede "Consumer to Business", Türkçede ise "Tüketiciden İşletmeye" olarak adlandırılan, bireysel kullanıcıları aracı bir site (portal) üzerinde satacakları ürünleri girerek işletmelere ürün satması üzerine kurulu olan e-ticaret modelidir. Bu eticaret modeli daha çok freelance çalışanlar tarafından kullanılmaktadır. En bilinen C2B modellerinden bir tanesi freelancer.com ‘dur.

2.1.4 C2C E-Ticaret Modeli İngilizcede "Consumer to Consumer", Türkçede ise "Tüketiciden Tüketiciye" olarak adlandırılan, bireysel kullanıcıları aracı bir site (portal) üzerinde satacakları ürünleri girerek diğer tüketicilere ürün satması üzerine kurulu olan e-ticaret modelidir.

2.1.5 B2E (Business to Employee - İşletmeden Çalışanına) Firmaların kendi bünyelerinde bulunan bilgisayar ağlarına kurdukları siteler yardımıyla işletme çalışanlarına bilgi sağladıkları sitelerdir. Bazen bu bilgisayar ağları dışarıya açılarak firmanın çalışanları kullanıcı adı ve şifre ile girerek de işlemlerini yapabilmektedir.

2.1.6 B2G (Busines to Government - İşletmeden Devlete) B2A (Business to Administration-İşletmeden yönetime) olarak da bilinen bu e-ticaret modelinde ticari işlemler firmalar ile devlet kurumları arasında olmaktadır

2.1.7 G2B (Government to Business- Devletten İşletmeye Devlet kurumları ile firmaların yaptıkları ticaretin şeklidir. Devlet kurumları şirketlere satış yapmak istediklerinde  G2B E-Ticaret Sistemini kullanırlar. Örnek: ihale.gov.tr

2.1.8 G2G (Government to Government- Devletten Devlete) İki devlet arasında yapılan elektronik ticaret modelidir.

2.1.9 G2C (Government to Citizen- Devletten Vatandaşa) Devlet ile vatandaşı arasında yapılan işleri kapsamaktadır.

2.1.10 C2G (Citizen To Government- Vatandaştan Devlete) C2A (Citizen to Administration) olarakda bilinen bu e-ticaret modeli, vatandaşın devlet kurumları ile yapmış olduğu işlemleri kapsamaktadır.

2.2 Mobil Ticaret (M-Ticaret) Ülkemizde Mobil E-Ticaret Her gün biraz daha hızlı gelişen teknoloji beraberinde hayatımıza yeni yeni kavramlar getirmektedir.

2.2.1 Mobil Ticaretin Tarihçesi Mobil ticaretin başlangıcı 1990'lı yıllara dayanmaktadır. 1997 yılında Coca-Cola firmasının Finlandiya'nın Helsinki şehrinde SMS mesajları ile ödeme kabulünü yapan dağıtım makinalarını kullanması mobil ticaretin hayatımızda yer almaya başlayacağı ilk milat tarihi olmuştur.

2.2.2 Mobil Ticaretin Ülkemizdeki Durumu Büyük e-ticaret siteleri farklı akıllı cihazlarda sitelerini görüntüleyebilmek ve müşterilerine alışveriş imkânı sunmak için mobil uyumlu programlar hazırlamışlardır. Mobil versiyonu olmayan siteler ise bütçelerine göre hazırlatmak için programlarını yapmaktadırlar.

2.2.3 Mobil E-Ticaret Aşağıdaki işlemleri mobil e-ticarete örnek olarak verebiliriz: a. Mobil internet bankacılığı, b. Mobil bilet sistemleri, c. Mobil pazarlama, d. Mikro ödeme sistemleri, e. Bilgilendirme sistemleri.

2.2.4 Mobil E-Ticaretin Avantajları Mobil ticaret esnasında kullanılan cihazlar kişisel bilgisayarlara göre kullanım yaygınlığının daha fazla olmasından ve daha kolay taşınabilmesinden dolayı daha avantajlıdırlar.

2.2.5 Mobil E-Ticaret Modelleri Mobil E-ticaret modelleri ise kısaca şunlardır: a. B2C (Firmadan tüketiciye), b. B2B (Firmadan firmaya), c. C2B (Tüketiciden firmaya), d. C2C (Tüketiciden tüketiciye), e. B2E (Firmadan çalışanına), f. B2G (Firmadan devlete), g. G2B (Devletten firmaya), h. G2G (Devletten devlete), ı. G2C (Devletten vatandaşa), j. C2G (Vatandaştan devlete).

2.2.6 Mobil E-Ticaret Sitesi Tasarımında Dikkat Edilmesi Gerekenler Örneğin; a. Her mobil cihazda flash desteği yoktur. b. Her mobil cihazda java desteği bulunmamaktadır. c. Mobil cihazların veri giriş metodları farklıdır. Parmakla dokunarak veri girişi ve site üzerinde gezinme yapıldığından arayüzler parmakla dokunmaya uygun şekilde tasarlanmalıdır.

2.2.7 Mobil Site Tasarımında Kullanılan Yaklaşımlar Mobil ticaretin artışına bağlı olarak mobil uyumlu versiyonu hazırlanan site sayısı da artmaktadır. Bir site sahibi olarak bu değişime katılmak ve sitenizin mobil versiyonunu hazırlamak istiyorsunuz. Peki ne yapmalısınız?

2.2.7 Mobil Site Tasarımında Kullanılan Yaklaşımlar Mevcut siteyi ince ayarlarla biçimlendirmek Uyarlanabilir yerleşim kullanmak Ayrı bir mobil site tasarlamak Özel mobil uygulama geliştirmek Mobil site için genel yaklaşım

KAYNAK Gazanfer Erbaşlar, Şükrü Dokur, Elektronik Ticaret E-Ticaret http://eticaretmag.com