SPORDA TEKNİK ve TAKTİK ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ Taktik Eğitim ve Taktik Antrenman 6. hafta Antrenörlük Eğitimi Bölümü Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

Dönemlere Göre Taktik Eğitim Sportif taktik antrenman, deneyimlerin, becerilerin, yeteneklerin, bilgilerin kazanılması ve amaca yönelik kullanılmasını kapsar. HIZLI ALGILAMA EĞİTMEK, AMAÇTIR GÜVENLE KARAR VERME TEKNİK DAVRANIŞLARDA ZAMAN BASKISI RAKİBİN YARATTIĞI ETKİLER YORGUNLUĞA RAĞMEN BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

Dönemlere Göre Taktik Eğitim SONUÇ OLARAK: Teknik gelişmelere paralel olarak taktik eğitime mümkün olduğunca ERKEN bir dönemde başlanmalıdır. Burada özellikle çok yönlü TEKNİK ve TAKTİK EĞİTİM ve motorik özelliklerde mükemmelleşmeye yönelik çalışmaların ağırlıklı olarak yapılması gerekmektedir. Bunun yanı sıra çocuk ve gençlerde teknik ve taktik eğitim sürecinin yanı sıra ‘ZEKA’nın geliştirilmesine yönelik çalışmalara ağırlık verilmelidir. Burada özellikle kuralları kavrayabilmek ve önemli ile önemsizi birbirinden ayırt edebilmek büyük önem taşır. BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

Dönemlere Göre Taktik Eğitim Birincil okul çocuğu dönemi taktik eğitim Temel hazırlıkları içerir. Basit tepkiler aranmalıdır. Takım arkadaşının ya da rakip sporcunun davranışlarını GÖZLEME, ANALİZ ETME ve ARAŞTIRMA, HIZLI BİLGİ EDİNME yollarının öğrenilmesi temel amaçlardan biridir. Antrenman aracı olarak ‘eğitsel oyunlar’ kullanılabilir. Bunlara ek olarak; ikili mücadeleler, reaksiyon alıştırmaları da kullanılabilir. Bu dönem taktik eğitimde düzeltmeler yapılırken yanlış davranıştan çok doğrusunu gösterip uygulama yapmakta yarar vardır. BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

Dönemlere Göre Taktik Eğitim İkincil okul çocuğu dönemi taktik eğitim Giderek artan zorlayıcı koşullarda taktik eğitime devam edilir. Bunun üzerine taktik eğitim spor dalına özgü tekniklerle bağlantılı yapılmaya başlanır. Çocuğun ‘Niçin’ sorularına uygulamalı cevaplar verilmeye çalışılır. Geniş açılı teorik açıklamalardan kaçınılmalı ve çocuk motive edilmelidir. Sözel eğitimin gösterimler ve uygulamalı olarak desteklenmesi gerekir. Öncelikle müsabaka kuralları ve temel taktik kurallar öğretilmelidir. Bu taktik bilgilerin pekiştirilmesi ise MÜSABAKA karakterindeki uygulamalarla sağlanır. BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

Dönemlere Göre Taktik Eğitim Ergenlik ve Gençlik Dönemleri Taktik Eğitimi Ayrıntılı ve derin çalışmalar giderek önem kazanır. Zorlaştırılmış koşullarda teknik-taktik repertuarın değişkenlik içerisinde geliştirilmesi gerekir. Bu yöndeki gelişmeler, bilgilere hakimiyet, kondisyonel kalite ve müsabakalarda istenilen kişiliğin oluşmasıyla gerçekleşir. Taktik eğitimini geliştirmeye sistematik şekilde; bilgi edinme, yetenek ve becerilerin geliştirilmesi ve deneyim kazanma amacıyla yapılan çalışmalara devam edilir. BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

Taktik Eğitim İçin Metodik Öneriler Antrenman içeriklerinin uygulanmasında sporcunun dikkati taktik amaca yöneltilmelidir. Çünkü yeni başlayanlar ya da çocuklar bunun ayrımına pek varamazlar. Burada sporcunun, önlemlerin belirleyici etkileri ve rakibin beklenen davranışları hakkında bilgilendirilmesi gerekir. Görsel eğitim, gözlem ve uygulamalarla (göstererek) desteklenmelidir. Müsabaka karakterinde alıştırmalarla görevin sorunları konusunda sporcu bilinçlendirilir. Antrenmana, açık şekilde belirtilen durumlar (pozisyonlar) ve çözüm yollarının gösterildiği sistematik bir sıra ile başlanır. Çok uzun teorik açıklamalarla, yoğun olmayan uygulamalı eğitim birimi yerine; antrenman serileri ya da birim antrenmanları arasında sporcuyla konuşarak düşünce desteği vermeli, çözüm yollarını düzeltme ve bilgiyi kontrol etmelidir. BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

Taktik Eğitim İçin Metodik Uyarılar Taktik eğitimde TEORİ ve UYGULAMA bütünleşmelidir. Teknik ve taktik eğitim paralel olarak geliştirilmelidir. Teknik eğitimin kalitesi, taktik seçim olanaklarını zenginleştirir. Taktik davranışlar kademeli olarak zorlaştırılmış şartlar altında eğitilmeli ve geliştirilmelidir. Örneğin takım sporlarında: Uygulama Savunmasız yapılır. Pasif savunmaya karşı Yarı aktif & Aktif savunmaya karşı Müsabaka şartlarında Taktik çalışmalarda önce temel taktik davranış ve uygulama biçimleri eğitilir, daha sonra varyasyonlar ve alternatif uygulamalar çalışılır. Görsel yeteneğin gelişimi taktik uygulama yeteneğinin gelişimi üzerinde çok etkindir. Bu nedenle gözlem ve değerlendirme yapmak, video ile eğitim taktik gelişime katkı sağlayacaktır. Taktik eğitimde şu yöntemler uygulanır: Bütünden parçaya Parçadan bütüne Bilinenden bilinmeyene Kolaydan zora BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

Bazı Taktik Öğretim Metodları OYUN METODU DENEME METODU ALIŞTIRMA METODU ANTRENMAN METODU YARIŞMA METODU BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

= TAKTİK ANTRENMAN TAKTİK DAVRANIŞ SPORTİF TAKTİK TEMELLERİ Bir taktik konseptin ortaya konması şu değişkenlere bağlıdır: SPORTİF TAKTİK TEMELLERİ Kondisyonel Yeterlilik Teknik Beceri Kognitif Özellikler TAKTİK DAVRANIŞ = BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

TAKTİK ANTRENMAN Temel İlkeler Taktik antrenman ile ilgili çok fazla bilimsel araştırma bulunmamaktadır. Bunun en önemli nedenlerinin başında taktiğin farklı spor dalları için farklı anlamlar taşımasıdır. Bu açıdan bakıldığında taktik özellikle rakiple temasa olanak sağlayan spor dallarında büyük önem taşımaktadır. Taktik antrenman, bir müsabakada taktik davranışı gerçekleştirebilmek için gereken önemli becerilerin ve yeteneklerin sistematik olarak geliştirilmesi ve yerleştirilmesi amacıyla yapılan antrenman olarak tanımlanabilir. BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

TAKTİK ANTRENMAN Bir müsabakanın planlanmasında ve sürdürülmesinde nelere dikkat etmek gerekir? Spor tesisinin durumu Antrenörle işbirliği Rakip (Rakip takım) Teknik kadro ve kendi takımınız Dış etkenler (Hava durumu) Hakem Seyirci BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

TAKTİK ANTRENMAN Karar vermeye yönelik eğitimi etkileyen faktörler Stratejik-taktik karar Duygusal özellikler ve Kişilik İnsiyatif, Karar verme becerisi, kabul ettirebilme Müsabaka duygusu Düşünsel yeterlilik Stratejik- Taktiksel Bilgi BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

Sportif Taktiğin Antrenmanı Taktik Anlayışın Temel İlkeleri Kinematik ve dinamik hareket parametrelerinin yönetilmesi Cimnastik Artistik Cimnastik Ritmik Cimnastik Kule Atlama Dinamik hareket parametrelerinin yönetilmesi Kürek Atletizm Halter Kayak Bisiklet Yüzme Taktik görevlere yönelik farklı davranışların seçimine yönelik uygulama Eskrim Takım oyunları Güreş Boks İlk grupta taktik düşüncenin amacı belirlenen bir zaman dilimi içerisinde hareketi tamamlamaktır. 2. Grupta ise taktik düşünce, tamamen gücü doğru yönlendirme ve kullanma üzerine yoğunlaşmıştır. 3. Grupta ise taktik düşüncede bir müsabakaya, değişen şartlara ve durumlara uygun olarak müdahale edebilmek üzerine bir yoğunlaşma söz konusudur. Bu ayrım, 3. grupta taktik anlayışın büyük bir önem taşıdığını ve özel taktik anlayışın geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Diğer iki grupta ise genel taktik anlayışın geliştirilmesi yeterli olacaktır. BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

Taktik Anlayış Harre taktik anlayışı, müsabakada organizasyon ve yönetim olarak ikiye ayırmaktadır. Sportif mücadelenin organizasyonu dediğimizde, sporcuyu optimal performansa ulaştırmak amacıyla, müsabaka öncesinde yapılan tüm hazırlıklar anlaşılmaktadır. Özellikle taktiksel eğitimde davranış açısından karar verme ve hareket organizasyonu büyük önem taşımaktadır. BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

Kontroller ve Testler Taktik yeterlilik, düzenli intervallerle test edilebilir ve böylece teknik ve taktik anlayışta başarılı olunabilir. Deneyimi arttırmak içinse pratik ve teorik deneyler uygulanabilir. Oyuncularla oyun ve müsabaka şartlarıyla ilgili görüşmeler yapılabilir. Özellikle alternatif çözümler üretilebilir. BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ

ÖZEL TEŞEKKÜR BSA 410 Sporda Teknik ve Taktik Öğretim Yöntemleri Öğr. Gör. Dr. Elif ÖZ