İNSAN ANATOMİSİ ve KİNESYOLOJİ 2012-2013 Eğitim-Öğretim Yılı Güz Dönemi ANTRENÖRLÜK Eğitimi Bölümü 2. hafta Öğr. Gör. Elif Öz
Bil Bakalım Superior Üstte Superficialis Yüzeysel Lateralis Dış, yan Posterior Inferior Intermedius Medialis Proximalis Apicalis Externus Üstte Yüzeysel Dış, yan Arka Altta İki nesne arasında İç tarafta Başlangıç yerine yakın Tepe, tavan Dış Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Bil Bakalım Eversiyon Supinasyon Sirkumduksiyon Adduksiyon Ekstensiyon Rotasyon Fleksiyon İnversiyon Ayağın dışa döndürülmesi Elin dışa döndürülmesi Dairesel döndürme Yaklaştırma Germe Dönme Bükme Ayağın içe döndürülmesi Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Genel anatomik terimler Os: Kemik Ligamentum: Bağ Musculus: Kas Articulatio: Eklem Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Harekete ilişkin anatomik terimler Dexter Sağda Sinister Solda Sağ karıncık Sol karıncık Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Harekete ilişkin anatomik terimler Bilateral İki tarafta Tek taraflı işitme Çift taraflı işitme Unilateral Bir tarafta Ipsilateral Aynı tarafta Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Harekete ilişkin anatomik terimler Posterosuperior ? Arka üst Posteromedial Arka iç, arka ortaya doğru ? Posterolateral ? Arka dış, arka dış yan Posteroinferior ? Arka alt Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Harekete ilişkin anatomik terimler Anterosuperior ? Ön üst ? Anteromedial Ön iç, Ön ortaya doğru Anterolateral ? Ön dış, ön dış yan Anteroinferior ? Ön alt Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
En küçük yapı taşı Bütün maddelerin en küçük yapı taşı ? ATOM Atomların biraraya gelmesiyle oluşan yapı MOLEKÜL İnsan vücudunun fonksiyonel ve yapısal en küçük birimi HÜCRE Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Hücre Hücreler spesifik fonksiyonları içeren ve organel adı verilen küçük bölümlerden oluşur. Organeller protein, karbonhidrat, su, lipid ve nükleit asit gibi büyük moleküllerin biraraya gelmesiyle oluşur. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
İnsan Organizması Ortak fonksiyonları olan hücreler biraraya gelerek DOKU Farklı dokular biraraya gelerek ORGAN Birbirine benzer fonksiyonları olan organlar biraraya gelerek SİSTEM Farklı sistemler biraraya gelerek ORGANİZMA Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
HÜCRE Hücreler vücudun şekli, organizasyonu ve oluşumundan ve yaşam sürecinin devamının sağlanmasından sorumludur. Büyüme, gelişme ve yaralanan, hasara uğrayan dokuların yenilenmesi için gerekli olan yeni hücreleri, bölünüp çoğalarak sağlarlar. 75 trilyon hücre Şekil, yapı ve fonksiyon itibariyle farklılık gösterirler. Epitel hücre Kas hücresi Sinir hücresi Bağ doku hücresi Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
HÜCRE Hücre zarı (membranı) Sitoplazma Endoplazmik retikulum Ribozom Golgi aygıtı Mitokondr Lizozom Sentrozom Hücre çekirdeği (Nucleus) Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
HÜCRE Hücre zarı (membranı) Hücre içi ve dışı ortam arasındaki madde alışverişini sağlar. Sitoplazma Sitoplazma Yiyecek molekülleri alınır, işlenir ve kullanılır. Glikoliz (Glikojenin* parçalanması, anaerobik metabolizma) ve yağ asidi sentezinin yer aldığı, protein ve elektrolitten zengin bir sıvıdır. İçerisinde hücre organelleri bulunur. Hücre zarı *Glikojen: Glukozun hücre içinde depolanmış şeklidir. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
HÜCRE Nucleus (Hücre çekirdeği) Golgi aygıtı Sentrozom Lizozom Ribozom İçerisinde bulunan sıvı nukleoplazma Nukleolus ve kromatin bulunur. Genetik materyal içerir ve hücrenin aynısını yapabilme yeteneğine sahiptir. Ribozomlarla birlikte protein sentezinden sorumludur. Golgi aygıtı Protein moleküllerini paketler Sentrozom Hücre bölünmeleri sırasında kromozomların yeni hücrelere taşınmasını sağlar Lizozom Hücre içine giren maddelerin sindirimi Ribozom Protein ve RNA’dan oluşur. Protein sentezlenmesinde rol oynar. Mitokondri Hücrelerin enerji deposu Endoplazmik retikulum Hücre içi maddelerin taşınması, lipidlerin sentezi Hücre membranı Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
İnsan vücudu 4 temel doku içerir: DOKULAR İnsan vücudu 4 temel doku içerir: 1. Epitel doku Vücudun dış ve iç yüzeyini örter. Endokrin (salgı) bezlerin temel dokusunu oluşturur. Kan damarları yoktur. Koruma, sekresyon (salgılama), absorbsiyon (emilim), boşaltım ve duyu algılaması fonksiyonlarını gerçekleştirir. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
İnsan vücudu 4 temel doku içerir: DOKULAR İnsan vücudu 4 temel doku içerir: 2. Bağ doku (Konnektif) Vücudun her yerinde bulunur. Vücut ağırlığının büyük bir bölümünü oluşturur. Vücut bölümlerini birleştirir, destekler, korur, çatı oluşturur. Yağ depolar. Kan hücreleri üretir. Enfeksiyonlara karşı korur. Hasara uğramış dokuları onarır. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
İnsan vücudu 4 temel doku içerir: DOKULAR İnsan vücudu 4 temel doku içerir: 3. Kas dokusu Kasılma özelliğine sahip, kas lifi adı verilen uzun hücrelerden oluşur. Kasıldıklarında vücut bölümlerinin hareket etmesini sağlar. 3 tip kas dokusu vardır: İskelet kası dokusu Düz kas dokusu Kalp kası dokusu Kalp kası dokusu İskelet kası dokusu Düz kas dokusu Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
İnsan vücudu 4 temel doku içerir: DOKULAR İnsan vücudu 4 temel doku içerir: 4. Sinir doku Beyin, omirilik ve periferal sinirlerde bulunur. En küçük birimine sinir hücresine nöron denir. Uyarılabilme, uyarıyı iletebilme, uyarıya yanıt verebilme özelliklerine sahiptir. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
SİSTEMLER İskelet sistemi Kas sistemi Dolaşım sistemi Sindirim sistemi Boşaltım sistemi Sinir sistemi Üreme sistemi Endokrin sistem Solunum sistemi Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Sindirim sistemi (Digestiv sistem, Digestive system) 4 ana fonksiyonu vardır: 1. Çiğneme ve yutma 2. Sindirim 3. Absorbsiyon (Emilim) 4. Boşaltım Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Sindirim sistemi (Digestiv sistem, Digestive system) Sindirim nerede başlar? Sindirim nerede sonlanır? Sindirim Sistemi Organları Ağız Farenks (Yutak) Özefagus (Esophagus, Yemek borusu) Mide Kalın bağırsak İnce bağırsak Rektum Anüs ~ 9 m uzunluğunda Sindirim Sistemi Yardımcı Organları Tükürük bezleri (Paratoid bez, çene altı ve dil altı bezi) Karaciğer Pankreas Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Boşaltım Sistemi (Üriner sistem, Urinary system) Boşaltım sistemi organları 1. Böbrekler Üreter 2Üreterler (İdrar kanalları) 3. Mesane (İdrar kesesi) Mesane 4. Üretra Üretra Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Boşaltım Sistemi (Üriner sistem, Urinary system) Boşaltım sistemi vücutta metabolik olaylar sonucu oluşan artık ürünleri kandan alarak vücut dışına taşır. Bu sayede vücudun homeostasisini dengeler. Elektrolit, sıvı konsantrasyonunu düzenler. Vücut sıvılarının pHdüzeyini, hacmini ve kan basıncını düzenler. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Üreme Sistemi (Reproductive system) Üreme, canlılığın devamını sağlar. Dölün oluşturulması sürecini içerir. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Üreme Sistemi (Reproductive system) Kadın Üreme Sistemi Overler, uterus tüpleri (fallopian tube), cervix ve vajinadan oluşur. Bu organlar, kadın cinsiyet hücrelerinin (ovum) üretilmesi, korunması; kadın ve erkek cinsiyet hücrelerinin kadın üreme sisteminde taşınmasından sorumludur. Ayrıca, embriyonun desteklenmesi, gelişimi ve doğum sürecinden de sorumludur. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Üreme Sistemi (Reproductive system) Erkek Üreme Sistemi Testisler, sperm kanalları, prostat bezi, üretra ve penisten oluşmaktadır. Erkek cinsiyet hücrelerinin (sperm) üretilmesi, korunması ve bu hücrelerin üretildikleri yerden kadın üreme yoluna aktarılmasından sorumludur. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Sinir Sistemi (Nervous System) Sinir sistemi, iç ve dış ortamda meydana gelen olaylarla ilgili bilgileri toplayan, depolayan, bilgileri analiz edip uygun kararları veren sistemdir. Fonksiyonları: Vücut iç koşullarının kontrolü Hareketin istemli kontrolü Omirilik reflekslerinin kontrolü Hafıza ve öğrenme için gerekli deneyimlerin özümsenmesi Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Sinir Sistemi (Nervous System) Sinir sisteminin anatomik ve fonksiyonel olarak en küçük birimi Nöron Bir sinir hücresi; sinir gövdesi (soma), akson ve dentritten oluşur. Bir sinir hücresinin yalnızca bir aksonu bulunur. Bir akson ile bir başka sinirin dentriti arasındaki birleşme noktasına sinaps denir. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Sinir Sistemi (Nervous System) BEYİN 100 milyar sinir hücresi Serebrum, serebellum ve beyin sapından oluşur. Serebrum, sağ ve sol lobdan meydana gelir. Beynin başlıca fonksiyonları, hissetme ve algılama, iskelet kaslarına motor uyarıları gönderme, hafıza ve sorgulama, motor hareketlerinin koordinasyonu, iç organ aktivitelerinin düzenlenmesidir. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Sinir Sistemi (Nervous System) PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ Merkezi sinir sistemi dışında kalan sinir liflerinden oluşur. Somatik ve otonomik olmak üzere ikiye ayrılır. Merkezi sinir sisteminin emirlerini iskelet kaslarına ileten sinirlere motor sinir ve bu sinirin sinir uyarımı verdiği tüm kas liflerinin oluşturduğu birime de motor ünite denir. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Sinir Sistemi (Nervous System) Reseptör ??? Kas-iskelet sisteminin hareketleri yönünden önemli olan reseptörler: Kemoreseptör : kas ve çevresindeki kimyasal değişikliklere duyarlı olan reseptörler Proprioseptörler: Postür hakkında bilgi veren reseptörler Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Sinir Sistemi (Nervous System) REFLEKS ? REAKSİYON Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Endokrin Sistem (Endocrine system) Hormonlar ve endokrin bezler Hormon: Bir hücre tarafından salgılanan ve bir başka hücrenin fonksiyonları üzerinde etkili olan madde Sinir sistemi ile ortaklaşa çalışarak, organizmanın homeostasisini korur. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Endokrin Sistem (Endocrine system) Endokrin sistemin kontrol merkezi hipotalamustur. Hipotalamus, hipofiz bezinin ön ve arka lobundan salgılanan hormonları kontrol ederek endokrin sistemin kontrolünü sağlar. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Endokrin Sistem (Endocrine system) Endokrin sistem organları: Hipofiz, tiroid, paratiroid, adrenal bezler, pankreas, overler, testistler, pineal bez ve timustur. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
İnsan Anatomisi ve Kinesiyolojisi ‘Saatte 120 km süratle giden bir bisikletle Alp dağlarının yamaçlarından inerken attığım zafer narasından sonra değil ölmek, yüz yaşına kadar yaşamak bile bana az geliyor. Ben hiçbir şeyi yavaş yapmam, nefes almayı bile. Ben her şeyi hızlı bir ritimle yaparım, hızlı düşünürüm, hızlı yerim, hızlı uyurum, hızlı kalkarım. ‘ Lance Armstrong TEŞEKKÜRLER Fransa Turu’nu üst üste 5 kez kazanan, testis kanseri ile mücadele ederek sporlar hayata tutunan bir bisikletçinin öyküsü Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012