İNSAN ANATOMİSİ ve KİNESYOLOJİ Antrenörlük Eğitimi Bölümü 2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılı Güz Dönemi 3. hafta Öğr. Gör. Elif Öz
Solunum Sistemi (Respiratory system) Solunum sisteminin temel görevi; oksijeni almak ve karbondioksiti uzaklaştırmaktır. Ayrıca, solunan havadaki yabancı maddeleri filtreleme,, solunan havanın ısı ve nem oranını düzenleme, Vokal ses oluşturma, koklama duyusu ve pH düzeyinin düzenlenmesinde rol oynar. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Solunum Sistemi (Respiratory system) Solunum sistemi organları: Burun Burun boşluğu Sinüsler Farenks Larenks Trakea Bronşlar Akciğerler Üst solunum yolu: Toraks dışında yerleşmiş organlar Alt solunum yolu: Toraksta yerleşmiş organlar Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Solunum Sistemi (Respiratory system) Burun (Nasale) ve burun boşluğu (Nasal cavity, nazal boşluk) Kemik ve kartilajdan oluşur. Burun delikleri, burun kılları Solunum yollarına dışarıdan alınan hava temizlenir, ısıtılır ve nemlendirilir. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Solunum Sistemi (Respiratory system) Sinüsler Kafatası kemikleri içinde yer alan içi hava dolu boşluklar Burun boşluğuna açılır. İçerisinde mukus bulunur. Temel fonksiyonu kafatasının ağırlığını azaltmaktır. Ayrıca ses kalitesini de etkilerler. Sinüzit??? Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Solunum Sistemi (Respiratory system) Farenks Ağız boşluğu ile larenks arasında bulunur. Hava ve yiyeceklerin geçiş yolu Ayrıca vokal ses oluşmasına da yardım eder. Farenjit??? Larenks Farenks ile trakea arasındadır. Havanın soluk borusuna geçişini sağlar, yabancı maddelerin soluk borusuna girişini engeller. Ses telleri larenks içerisinde yer alır. Buradan geçen hava ses tellerinin titreşmesini sağlayarak sesin oluşumunu sağlar. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Solunum Sistemi (Respiratory system) Trakea (Soluk borusu) Toraks içinde, özefagusun önünde yer alır. İçerisinde mukoz membran kaplıdır. Sonlandığı yerde sol ve sağ ana bronşa ayrılır. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Solunum Sistemi (Respiratory system) Bronşlar Soluk borusundan gaz değişiminin gerçekleştiği alveollere kadar uzanan hava yollarını içerir. Sağ ve sol akciğere giden iki ana dala ayrılır. Sağ akciğere giden bronş üç, sol akciğere giden bronş iki dala ayrılır. Bronşlar akciğer içerisinde iyice küçülür, kıkırdak yapıları kaybolur ve sonunda alveollerle sonlanır. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Solunum Sistemi (Respiratory system) Bronşlar Alveollerin etrafı yoğun kılcal damarlarla kaplıdır. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Solunum Sistemi (Respiratory system) Akciğerler Sağ ve sol akciğer Sağda 3 lob, solda 2 lob Göğüs kafesi yolu ile dış darbelerden korunur. Diyafram Sağ ve sol akciğeri saran zar: Plevra Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Solunum Sistemi (Respiratory system) Solunum Mekanizması İnspirasyon (Soluk alma) Ekspirasyon (Soluk verme) Basınç değişikliği İnspirasyon için intrapulmoner (akciğer içi) basıncın atmosferik basınçtan düşük olması gerekmektedir. İnspirasyonda rol alan en önemli kas ? Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) Kardiovasküler sistem (Cardiovascular system) Vücudumuzda kanın taşınmasından sorumludur. Kalp, arterler, venler, kılcal damarlar ve kandan oluşur. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) KALP Görevi, kanı kan damarlarına pompalamaktır. Kan damarları kanı vücudumuzun her hücresine ulaştırır. Kan yoluyla, oksijen ve besin maddeleri hücrelere taşınır, karbondioksit ve artık ürünler de boşaltım organlarına taşınır. Hormonlar hedef dokulara kan yoluyla ulaştırılır. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) KALP Oksijeni azalmış kanı akciğerlere gönderen ve oksijenden zenginleşmiş kanı bütün vücuda yayan bir pompa olarak tanımlanabilir. Ağırlığı; 250-300 gr. Mediastinumda bulunur. Her iki yanında akciğerler, önünde sternum (göğüs kemiği) ve arkasında vertebralar (omurga kemikleri) bulunur. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) KALP Kalp duvarı içten dışa endokardium, myokardium ve perikardiyum adı verilen üç tabakadan oluşur. İki atrium (kulakçık) ve iki ventrikülden (karıncık) oluşur. Ventriküllerden çıkan damarlar arter Atriumlara giren damarlar ise venler Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) KALP Kalbin sağ ve sol tarafını ayıran duvara septum denir. Biküspid kapak Mitral kapak Triküspid kapak Atrioventriküler delik Ve Atrioventriküler valve (kapak) Septum Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) KALBİN İLETİM SİSTEMİ SA node (Sinoatrial düğüm) AV node (Atrioventriküler düğüm) His demeti Purkinje lifleri SA düğüm dakikada 70-80 uyarı üretir (impulse). Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) KAN DOLAŞIMI Pulmoner Dolaşım (Küçük kan dolaşımı) Sistemik Dolaşım (Büyük kan dolaşımı) Kanı, kalpten akciğerlere ve tekrar kalbe taşıyan sistem Kanı, kalpten tüm vücuda ve tekrar kalbe taşıyan sistem Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) KAN DOLAŞIMI Pulmoner Dolaşım (Küçük kan dolaşımı) Başlangıç: Sağ ventrikül Sonlanma: Sol atrium Sağ ventrikülden çıkan damar: Ana pulmoner arter; sağ pulmoner arter, sol pulmoner arter Sol atriuma giren damarlar: sağ ve sol pulmoner venler Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) KAN DOLAŞIMI Sistemik Dolaşım (Büyük kan dolaşımı) Başlangıç: Sol ventrikül Sonlanma: Sağ atrium Sol ventrikülden çıkan damar: Aort (Vücudun en büyük damarı) Sağ atriuma giren venler: Vena cava superior ve vena cava inferior Arterial ve venöz sistemi içerir. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) KAN DAMARLARI Arter Arteriol Kılcal damar (Kapiller damar) Ven Venül Kalp dokusunu besleyen damarlar Koroner damarlar Beyni besleyen damarlar Kranial damarlar Akciğere giren çıkan damarlar Pulmoner damarlar Böbrekleri besleyen damarlar Renal damarlar Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2012
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) KAN Hücreleri sıvı içinde yüzen bağ dokusudur. Hücre içi ve dışı çeşitli maddeleri taşır. Hücresel bölüm: Eritrosit, Lökosit, Trombosit Plazma: Su, elektrolit, hormonlar, besin maddeleri ve artık maddeler Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Dolaşım Sistemi (Circulatory System) KAN Eritrosit: Kırmızı kan hücreleri İçerisinde hemoglobin (Hgb) bulunur. Oksijeni taşıyan kan hücreleri. Kırmızı kemik iliğinde üretilir. Hgb Kadınlarda 12-14 g/dL Erkeklerde 14-16 g/dL Lökosit: Beyaz kan hücreleri Hastalıkların kontrol edilmesinde rol oynarlar. Trombosit Pıhtılaşma. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Hareket sistemi (Kas-İskelet sistemi, Musculoskeletal system) Hareket sistemi iki bölümden oluşur İskelet sistemi Kas sistemi Kemik, eklem, bağlar Kaslar, kas kirişi, kiriş kılıfı, bursa Pasif hareket sistemi Aktif hareket sistemi Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Hareket sistemi (Kas-İskelet sistemi, Musculoskeletal system) İskelet sistemi işlevleri Vücuda belirli bir şekil vermek İç organları korumak Kan hücrelerinin üretimini sağlamak Kalsiyum ve fosfat deposu olarak rol oynamak Vücut hareketlerinde bir kaldıraç rolü üstlenmek Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Hareket sistemi (Kas-İskelet sistemi, Musculoskeletal system) İskelet sistemi, tek ve çift olarak yerleşmiş 208 kemik ve 200’ün üzerinde eklemden oluşur. İnsan embriyosunun iskeleti başlangıçta embriyonal bağ dokudan oluşur. İlerleyen zamanlarda kıkırdak doku halini alır.9-10. haftadan itibaren de kıkırdak doku kemikleşmeye başlar. İskelet parçalarının kemikleşmesi doğumdan sonra da devam eder ve yaklaşık 22-25 yaşlarında sona erer. Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Hareket sistemi (Kas-İskelet sistemi, Musculoskeletal system) Kemik doku Organik _ %33 _ elastikiyet İnorganik %67 _ kemiğin katılığı ve rengi Kemiği saran zar Periost Tekil anlamda kemik Latince’de : os Çoğul anlamda : ossa Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Hareket sistemi (Kas-İskelet sistemi, Musculoskeletal system) Epifiz çizgisi Kemiğin yapısı Epifiz : İki uç kısım, spongy (süngerimsi) kemikten oluşmaktadır. Diafiz : Gövde, kompact (sert) kemikten Proximal epifiz Kemik büyümesi epifiz kısımda bulunan, epifiz ve diafiz kısmı ayıran epifiz çizgilerinden gerçekleşmektedir. Uzun kemiklerin epifiz çizgisi ergenlikle birlikte kapanmaya başlar. Çoğu 18 yaşına, bir kısmı da 25 yaşına kadar açık kalır. Diafiz Distal epifiz Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Hareket sistemi (Kas-İskelet sistemi, Musculoskeletal system) Cranium (Kafatası) KEMİKLER Kulak Yüz Hyoid Cranium: 8 Yüz: 14 Kulak: 6 Hyoid: 1 Columna vertebralis: 26 Sternum ve costalar: 25 Üst ekstremite (Upper extremity): 64 Alt ekstremite (Lower extremity): 64 Sternum ve costalar Columna vertebralis (Omurga) Üst ekstremite Alt ekstremite Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Hareket sistemi (Kas-İskelet sistemi, Musculoskeletal system) Kemik Çeşitleri Uzun kemikler Özellikle iki uca doğru kalınca, ortaya doğru ise ince olan silindir şeklinde bir gövdeye sahiptir. Özellikle üst ve alt ekstremitede bulunur. Üst ekstremitede bulunan clavicula, humerus, ulna, radius, metacarpal kemikler ve falankslar Alt ekstremitede bulunan femur, fibula, tibia, metatarsal kemikler ve falankslar Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Hareket sistemi (Kas-İskelet sistemi, Musculoskeletal system) Kemik Çeşitleri Kısa kemikler Carpal ve tarsal kemikler Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Hareket sistemi (Kas-İskelet sistemi, Musculoskeletal system) Cranial (kafatası) kemikler Kemik Çeşitleri Scapula Yassı kemikler İki adet düz yüzey ve kenarları ile karakterizedir. Coxae, scapula, costae, patella, sternum ve Cranial (kafatası) kemikler Costae (Rib) ve sternum Patella Coxae Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
Hareket sistemi (Kas-İskelet sistemi, Musculoskeletal system) Kemik Çeşitleri Vertebra Düzensiz kemikler Bu sınıflamalar dışında kalan kemiklerdir. Vertebralar Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013
İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi "Geriye bakıp çocukuğumu anımsadığımda, nasıl hayatta kalabildiğime hâlâ şaşarım." Frank McCourt TEŞEKKÜRLER Öğr. Gör. Elif Öz BSÖ 105 İnsan Anatomisi ve Kinesyolojisi Lisans Dersi 2013