1. DÜNYA SAVAŞI VE SONUÇLARI
ITILAF DEVLETLERI. Fransa. Ingiltere. Rusya. ABD. Japonya. Sırbistan ITILAF DEVLETLERI . Fransa . Ingiltere . Rusya . ABD . Japonya . Sırbistan . Italya . Yunanistan
ITTIFAK DEVLETLERI . Alman İmparatorluğu . Avusturya Macaristan . Osmanlı Devleti . Bulgaristan
Franz Ferdinand suikastı ile Avusturya Macaristan İmparatorluğu Sırbistan a nota verdi.(28 haziran 1914) Sırbistan Rusya'ya güvenliğinden noktayı geçiştirdi. Belgrad bombaladı. ( ) Rusya seferberlik ilan etti. ( ) Belgrad işgal edildi ( )
Almanya önce Rusya'ya sonra Fransa'ya savaş ilan etti. Almanya Belçika'ya saldırdı. Verdun savaşı başladı. Rusya seferberliği tamamladı ve doğu prusya'ya saldırdı ancak yenildi. Rusya vurucu gücünü kaybetti. Galicya cephesi açıldı. Almanya ingiltereye zeplinlerin yardımıyla havadan saldırdı.
BATI CEPHESI Almanyanın batısında açılan cephelerdir. Daha çok Belçika ve Luxemburg dolaylarında sürmüştür Siper savaşı özelliğindedir. Tanklar ve kimyasal gazlar kullanılmıştır. Her iki tarafta istediği sonuçları alamamıştır. Savaşın en kanlı cepheler inden biridir.
DOĞU CEPHESI Almanya ve Avusturya Macaristan İmparatorluğu ile genelde Rusya arasında gerçekleşen savaşlar dır Rus ordusu tuzağa düşünülerek esir alınmıştır Rusya büyük güç kaybetmiştir.
OSMANLI CEPHESI Kafkas cephesi Kanal cephesi Çanakkale cephesi Yemen Hicaz cepheler Suriye Filistin cephesi Irak cephesi Makedonya Galicya
Bu cepheler in çoğu itilaf devletlerini oylamak için açılmıştır. Bu sayede almanya ve Avusturya'nın yükleri hafiflemistir. Osmanlı Devleti Çanakkale hariç hemen hepsini kaybetmiştir.
ÇANAKKALE MUHAREBELERI Rusya ya yardım götürmek ve Osmanlı'ya tamamen son vermek isteyen İngiltere ve Fransa tarafından yapılan saldırılar. Savaş Osmanlı tarafından kazanıldi ve dünya savaşı en az 2 yıl daha uzadı. Rusya da devrim oldu ve Rusya savaştan çekildi. Osmanlı Rusya'ya kaptırdıgi yerleri geri aldı.
Bulgaristan ittifak, İtalya ise itilaf devletlerinin yanında savaşa katıldı. Almanya ablukayı kırmak için deniz savaşlarına ağırlık verdi. Almanya savaşların planlanan çok daha uzun sürmesi yüzünden zorlanmadan başladı. Amerika deniz savaşları yüzünden zarar görmeye başladı. Amerika almanyaya savaş ilan etti ve Fransa'ya asker çıkardı.
Amerika ve Japonya nin itilaf devletlerinin yanında savaşa girmesi güç dengesini bozdu. Yunanistan tarafsızlığını bozarak itilaf devletinin yanında yer aldı. Bulgaristan teslim oldu. Avusturya Macaristan ve Almanya teslim oldu Osmanlı teslim oldu.
SONUC Çok uluslu imparatorluklar parçalandı. Osmanlı, Avusturya Macaristan, Almanya, Çarlık Rusya parçalandı. İngiltere üstünlüğünü sürdürdü. Dünya ekonomisinde rakipsiz kaldı.. Avrupa haritası yeniden belirlendi. Polonya, Çekoslovakya, Yugoslavya, Ukrayna, Litvanya, Macaristan ve Türkiye kuruldu. Sınırlar belirlenirken millet esaslarına dikkat edilmediği için azınlık sorunları ortaya çıktı.. Milletler Cemiyeti kuruldu.
Yenilen devletlere ağır antlaşmalar imzalatılması, II Yenilen devletlere ağır antlaşmalar imzalatılması, II. Dünya Savaşına sebep oldu. . Sömürgeciliğin yerini manda ve himaye aldı. . ABD’nin uluslar arası siyasette etkisi arttı. . Yeni rejimler ortaya çıktı. (Rusya’da Komünizm, İtalya’da Faşizm, Almanya’da Nazizm) . Bu savaşta ilk defa tank uçak ve kimyasal silahlar kullanılmıştır. Askeri taktik ve stratejiler değişmiştir. Savaşta sadece askerler değil savaş dışında kalan halklarda etkilenmiştir. Bu sebeple I. Dünya Savaşı sonrasında cephe gerisinde kalan halkı korumak amacıyla Sivil Savunma anlayışı gelişmeye başlamıştır.