Ders Sorumlusu: Prof. Dr. Hakan TÜZÜN Hazırlayan: Gamze MERCAN ÇOK OYUNCULU OYUN Ders Sorumlusu: Prof. Dr. Hakan TÜZÜN Hazırlayan: Gamze MERCAN
PLAN Neden Çok Oyunculu Oyunlar Çok Oyunculu Oyun Çeşitleri Tasarım Düşünceleri Oyun Taktiği Oluşturma Çaylakları Korumak Sosyalleşme Geliştirme Sorunları Oyuncu Yorumları Gelecek Hakkında Görüşler
Q:Oyun oynamak yalnız yapılan bir eylem olduğu için kötü bir zaman geçirme tarzı olduğu söyleniyor. Katılır mısınız? Neden?
Önemli Fark: İnsanlarla iletişim ilüzyonu.
Q: Fotoğraftaki durumun sosyalleşme olmadığını iddia edebilir misiniz? Oyun oynamayanların fark etmesi gereken bir şey: Tek oyunculu oyunlar ile çok oyunculu oyunlar aynı kategoriye konulamaz.
Çok oyunculu oyunlar, oyunun tarihi kadar eskidir.
NEDEN ÇOK OYUNCULU OYUNLAR? Tahmin edilmesi daha zor maceralar Arttırılmış zorluk seviyesi Zorluk seviyesinin artmasıyla daha uzun süren oyunlar Oyuncu geliştikçe, Rakipleri de aynı oranda gelişiyor.
NEDEN ÇOK OYUNCULU OYUNLAR? Yenmek veya yenilmek bir sosyal statü göstergesi haline geldi.
Tek sistem üzerinden Çok oyunculu Çevrim içi Çok Oyunculu Oyun Çeşitleri Tek sistem üzerinden Çok oyunculu Çevrim içi Çok Oyunculu
Tek Sistem Üzerinden Çok Oyunculu İnternet ağı yetersizliğinden dolayı çok oyunculu oyunlar ilk önce tek ekran modu ile tek sistem üzerinden oynanmaya başladı. Tek ekran modu problem yaratıyordu. Örnek:Baldur’s Gate:Dark Alliance Baldur’s Gate:Dark Alliance
Tek Sistem Üzerinden Çok Oyunculu Çözüm: Bölünmüş ekran Bölünmüş ekranın zayıf noktası oyuncularının birbirlerinin nerde olduğunu ve canını görebilmesi idi. Bu mod, kusurlarına rağmen, sosyalleşme için ilk adımdı. Mario Kart 8
Çevrim İçi Çok Oyunculu Sürükleyici Oyuncu Deneyimi. Örnek : Counter Strike,Air Warrior Çevrim içi çok oyunculu mod oyuncuların birbirleri hakkında bilgi sahibi olmasını önlüyordu. Bu da oyunları daha zorlayıcı bir seviyeye çıkardı. Oyunlardaki alternatif senaryo sayısı, tahmin edilebileceğinden fazla bir şekilde arttı.
Çevrim İçi Çok Oyunculu Çok oyuncu gerektiren oyunlar( MPP) hızlı bir şekilde yaygınlaşmaya başladı. MPP tarzı oyunlar bir yaşam tarzı haline gelmeye başladı ve çiftlerin beraber vakit geçirebiliceği bir eğlence haline geldi.
Tasarım Düşünceleri Bu gelişmeler ile birlikte oyun tasarımları daha da zorlaştı. Oyunlarda mola verilememesi oyun tasarımcılarının, oyuncuların molaya ihtiyacı olmayacak şekilde oyun tasarlamaya zorladı. Ayrıca oyunların test edilmesi gerekiyor çünkü oyuncuların bir oyunu ne kadar sürede bitirebileceğini bilmesi gerekiyor. Monopoly örneği
Tasarım Düşünceleri Tasarımcıların, bir oyuncunun kaybederken bile geri dönüş yapabileceğini düşündürmesi gerekiyor ki oyuncu hemen pes etmesin. Bu yüzden bazı oyunlarda kazanan oyunculara dezavantaj , kaybeden oyunculara avantaj verildi. Mario Kart
Oyun Taktiği Oluşturma Eğer bir oyuncu diğer oyunculardan çok daha iyi durumdaysa, diğer oyuncular iş birliği yaparak en iyi oyuncuyu yenmek isterler Çok oyunculu oyunların avantajlarından yararlanmak için, tasarımcılar oyuncuların iş birliği yapmalarını istemektedirler.
Oyun Taktiği Oluşturma Bu işbirliği yapma olasılığını arttırmak için, oyunların iş birliği yapan oyunculara, yapmayan oyunculara göre, önemli derecede avantaj vermesi gerekmektedir. Joust oyununda, eğer bir bölümde iş birliği yapan iki oyuncu da can kaybetmezse, daha yüksek puan alırlar. Joust
Çaylakları Korumak Oyun tasarımcıları, oyunu zor bulup hemen pes etmemeleri için çaylakları profesyonel oyunculardan korumak zorundadır. Bu, oyunun uzun süreli başarısında rol oynayan en önemli etkenlerden biridir. Çaylakları korumak için mükemmel sayılabilecek derecede bir çözüm henüz üretilmemiştir.
Çaylakları Korumak Oyunlara tek oyunculu alıştırma kısımları eklenmesi bir çözüm yolu olabilir. Böylece çaylak oyuncu, gerçek bir oyun oynamadan önce alışkanlık kazanma şansına sahip olabilir. Oyun kontrollerini olabildiğince anlaşılır düzeyde tutmak alternatif bir çözüm yolu olabilir. Oyun kontrolleri basitleştiğinde oyuna alışmak için gereken zaman azalacak ve çaylak daha çabuk gelişecektir.
Sosyalleşme Çok oyunculu oyunların bu kadar çok sevilmesinin bir nedeni de sosyalleşme imkanıdır. Sosyalleşmeyi arttırmak için tasarımcılar, oyuncuların rahatlıkla konuşabileceği bir arayüz oluşturabilirler. Oyunun başlaması için beklenen sanal oyun odaları, oyuncuların birbirleri ile konuşması için en uygun yerlerden biridir.
SOCIALIZATION Yazarak iletişim oyun sırasında zordur. Bu yüzden tasarımcılar ses yoluyla iletişimi aktif hale getirmişlerdir. Bu durum oyuncu kulaklıkların gelişmesine öncülük etmiştir. Fakat bu deneyim kulaklığın diğer ucundan 12 yaşındaki bir çocuğun sesinin gelmesiyle zarar görebilir.
Sosyalleşme Oyunculara, oyun sırasında can kaybetme tehlikesi olmayan bir zaman yaratmak(ör.:her yeni oyun başladığında ) sosyal iletişimi arttırabilir. Birbirlerini tanımayan oyuncular, birbirleri ile oynarken sosyal iletişim azalır. Bu yüzden bazı oyunlar, oyuncuların kendi arasında topluluk veya grup oluşturmasına izin vermektedir. Böylece sosyalleşmenin arttırılması hedeflenmektedir.
Geliştirme Sorunları Tasarım sorunları kadar, oyun geliştirme aşamasında karşılaşılan sorunlar önemlidir. Oyun oluşturmaya karar verildikten sonra yapılacak ilk iş, oyun moduna karar vermektir.(Tek oyuncu veya çok oyunculu) Eğer bu planlanmadan başlanırsa, ileriki aşamalarda oyun dinamikleri ayarlanırken daha büyük sıkıntılar ortaya çıkacaktır.
Geliştirme Sorunları Bazı oyunlarda iki modda mevcuttur. Ör.: Age of Empires Eğer bu iki mod birbirinden çok farklı olması oyuncular için negatif bir durum yaratabilir. Günümüzde, çok oyunculu modu, sadece tek oyuncu modu bulunan sürümün üzerine eklemek oyun dünyasında kabul edilebilir bir şey olmaktan çıkmıştır.
Oyuncu Yorumları Oyun çok iyi bir şekilde kurgulanmış olsa da, oyuncuların tek oyunculu oyunlarda neler yapabileceğini tahmin etmek çok zor, çok oyunculu oyunlarda imkansızdır. Bu yüzden oyuncu yorumları önem teşkil etmektedir.
Oyuncu Yorumları Oyuncu yorumu toplamak için oyunların beta versiyonları hazırlanır. Oyun piyasaya sürüldükten sonra bile, bazı hataların gözden kaçmış olduğu görülebilir veya oyuna yeni bir tasarım eklenmek istenebilir. Oyun tasarımcıları, bu hataları gidermek ya da oyunları geliştirmek için yamaları kullanır.
Oyuncu Yorumları Oyunun güncel kalmasını sağlamak oyunu hazırlama aşamasından daha önemlidir. Oyunu güncel tutmak için oyuncuların direkt eleştirileri dinlenebilir. Bunun için, birçok oyun, oyun toplulukları ile iletişimde olan kişiler işe alır.
Oyuncu Yorumları Alternatif yol olarak, oyuncu istatistikleri oyun tasarımcılarına yol gösterebilir. Uygulanması daha zor olan bu yol, gelen eleştirilere göre daha güvenilirdir. Örneğin, bir savaş oyununda en çok kullandıkları silah istatistiğine bakılarak, bu silah türünden oyuna daha fazla eklenebilir. The Sims oyununun yaratıcıları, ilk oyunu geliştirmek için bu yönteme başvurmuşlardır.
Gelecek Hakkında Görüşler Çok oyunculu oyunların geleceği parlak gözüküyor. Çünkü; Çok daha fazla kombinasyon içeriyor ve oyunlar tahmin edilmesi zor olan bir şekilde gelişiyor. Kazanma/kaybetme oranı oyuncuları oyunu oynamaya daha fazla teşvik ediyor.
Gelecek Hakkında Görüşler Oyuncuların beklentisi: Eğlenceli ve Sosyal bir deneyim. Fakat bir süre sonra oyuncular bu sosyal deneyimden diğer oyunculardan sıkılıp sosyal deneyimden vazgeçme eğiliminde olduğu gözlenmiştir. Bu yüzden tek oyunculu oyunlar, çok oyunculu oyunlardan önümüzdeki yıllarda da önde olacak gibi gözüküyor.
Kaynakça Rouse, R. (2005) . Game Design Theory&Practice. Wordware Game Developer's Library.