Elektronik Ticaret (E-ticaret)

- Ekonomi ve uluslararası ticarette küreselleşme, bilgi teknolojilerinin gelişimi ve yaygınlaşması çağımızın en önemli gelişmeleridir. Bilişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, birçok yeni sektörün oluşumuna neden olmanın yanı sıra, mevcut sektörel yapılarda da değişik yapılanmalara gidilmesine neden olmuştur. Bunlardan birisi de elektronik ticarettir.

Bilgisayar, internet ve iletişim teknolojilerinin tetiklediği değişimler, ağ ekonomisi olarak adlandırılan bir ekonominin oluşmasına neden oldu. Ağ ekonomisi de birbirlerine bağlı bilgisayar ve mobil iletişim cihazları üzerinden gerçekleştirilen yeni bir ticaret yolu olan elektronik ticareti ortaya çıkardı. Son yıllarda internetin yaygınlaşması sonucunda elektronik ticaret ivme kazanarak günlük yaşamın vazgeçilmez bir unsuru olma yolunda ilerlemektedir. Günümüz dünyasında internetle yakından bağlantısı olması gerekenler sadece şirketler ve şirket çalışanları değildir. Günlük yaşamımıza girmiş olan internet, bizleri ister istemez içine çekiyor ve kullanıcı olarak kalanlar bile potansiyel müşteri kitlesinin içine giriyor..

- Ağ ekonomisiyle oluşan dijitalleşme sürecinde, müşteriler ve iş hayatında karşılaşılan problemler de farklılaştı. Bunların çözümünde eski formüller, eski iş yapma biçimleri yetersiz kaldı. - İşletmelerin organizasyon yapıları değişime uğradı ve eski hiyerarşik yapıdan ziyade, bilgiye ve bilgi teknolojilerine dayalı örgüt yapıları ortaya çıktı. - Firmaların tedarikçileri, bayileri, dağıtıcıları arasında kurulan ağlar sayesinde ortaklıklar gelişti. Aynı şekilde nihai tüketicinin konumu farklılaştı. Sunulan alternatifler artıp, daha uygun fiyat ve kalitede ürüne erişim imkanı doğunca tüketici güçlendi ve ihtiyaçlarını giderme konusunda daha çok söz sahibi olmaya başladı. Günümüzde artık bilgiye erişim sayesinde daha talepkar, daha zor tatmin edilebilen bir müşteri kitlesiyle karşı karşıya kalındı.  

Elektronik ticaret, işletmelerin ve insanların hayatına çok hızlı bir şekilde girdi ve giderek artan bir oranda da kabul görmekte; İnterneti kullanarak yeni bir iş kurmak isteyen girişimciler doğdu. Onlara risk sermayesi sağlayan kuruluşlar arttı. Geleneksel ticaret yapmayan, sadece internet üzerinden ticaret yapan işletmeler ortaya çıktı. Ticari faaliyetlerini, geleneksel yöntemlerle sürdürürken, yeni teknolojileri iş süreçlerine uyarlayarak e-işletmelere dönüşen firmalar oldu. Küresel pazarlara açılma düşüncesiyle firmalar ticaretlerini internete taşıdı. Bu firmalara hizmet ve çözümler sunan firmalar doğdu.  

**Internet, küreselleşmeyi körüklüyor ve işletmeleri hayatta kalabilmeleri için adeta küresel rekabete zorluyor. İster KOBİ, ister büyük ölçekli olsun firmalar için internetin yarattığı fırsatlardan yararlanmama gibi bir seçenek yok gibi görünüyor. Giderek zorlaşan rekabette bir adım öne çıkabilmek için firmaların başka bir yolu yok. Elektronik ticaret öyle bir kavşakta konumlanmış ki eninde sonunda alıcıların ve satıcıların, vatandaşın ve devletin, üreticilerin, tedarikçilerin vb. yolu bir şekilde o kavşakta kesişecektir.

YENİ EKONOMİ (BİLGİ EKONOMİSİ) İşletmelerin en temel amacı hala gelirlerini ve karlarını arttırmaktır. Bunu eskiden olduğu gibi kıt kaynakları verimli ve etkin bir biçimde kullanarak gerçekleştirmek durumundalar ama rekabetin artmasıyla kar marjları düşmüştür. Karlı olabilmek için bilgi kaynağını ve ilişkiler ağını çok iyi yönetme ihtiyacı ortaya çıkmıştır. İşletmeler, sosyal ağlardaki iletişimin ve paylaşımın yaygınlaşması ile müşterinin velinimetleri olduğunun daha fazla farkına vardılar. İşletmeler, müşterinin değişen ihtiyaç ve isteklerine uygun işler yapmadıklarında müşteri sürekliliğini ve sadakatini sağlamanın zor olduğunu daha iyi anladılar. Anlamayanlar ise bu durumu zaman içinde anlamak zorunda kalacaklar. Çünkü sosyal ağlarda, bloglarda ve şikayet sitelerinde herhangi bir ürün veya hizmet hakkındaki memnuniyetsizlik kısa sürede geniş kitlelere yayılmakta ve sonuç olarak firmanın bu durumdan etkilenmemesi mümkün olmamaktadır.

Önce Sanayi çağını yaşadık Önce Sanayi çağını yaşadık. Bugünse çağımız uzunca bir süredir bilgi çağı olarak adlandırılıyor. - Sanayi çağının özelliği kitlesel üretimdi. Rekabet üstünlüğü sağlamanın anahtarı fiziksel ve finansal varlıkları kontrol edebilmekti. Oysa bilgi ekonomisinde değer bilgi ile yaratılıyor ve rekabet üstünlüğü verinin ve bilginin kontrolü sayesinde sağlanıyor.   - Sanayi çağında üreticiler ne üretirse tüketiciler onu almaya hazırdı. Satış yapmak için bugünkü kadar yoğun bir pazarlama çabası gerekmiyordu. Çünkü talep yüksek ancak ürün çeşidi sınırlıydı. İhtiyacını karşılayacak ürün ve hizmeti elde eden tüketici halinden memnundu. - Piyasa bugün olduğu gibi rekabetçi değildi çünkü alternatif ürünlerden haberdar olmak ve bilgiye erişmek güçtü. Dolayısıyla, farklı firmaların ürünleri hakkında bilgiye ulaşmak zor olduğundan her zaman kıyaslama yapılamıyordu. Oysa tam rekabet piyasasının varsayımlarına göre, alıcılar ürünlerle ilgili tam bilgiye sahiptir ve faydalarını maksimize edecek ürünleri seçme kapasitesine sahiptir. Internet günümüzde tam rekabet koşullarına benzer koşullar sağlayabilen, en azından buna yaklaştıran bir ortam olarak ortaya çıkmıştır. - Günümüzde alıcılar ve satıcılar internette araştırma ve kıyaslama yapabiliyor, bilgiye kolayca ulaşabiliyorlar. Yeni ekonominin bilgi ekonomisi olarak adlandırılmasının sebebi budur.

  Bilgi Ekonomisinin Birinci Aşaması: Bilgisayarların ortaya çıkması ile başlamıştır. Bilgisayarlar üzerinde kullanılan veri ve kelime işlemcilerin, tablolama programlarının oluşmasıyla kendini göstermiştir. Bu süreç ilk olarak oda büyüklüğünde “mainframe” adı verilen bilgisayarlarla başladı ve kişisel bilgisayarların ortaya çıkmasıyla yeniliklerin başlangıcı oldu. 1980’li yılların başında kişisel bilgisayarlar piyasaya sunuldu. Ancak bunlar önceleri çok seçkin mühendisler ve teknik adamlar tarafından kullanılabiliyordu. Bilgi Ekonomisinin İkinci Aşaması: 1990’lı yılların başında bilgi ekonomisinin ikinci aşaması ağ tabanlı gelişmelerle başladı. Bilgisayarlar; telefon hatlarıyla, kablosuz hatlarla birbirlerine bağlanmaya ve iletişim kurulmaya başlandı. Önceleri yerel alanlarda oluşturulan bu ağlar genişledi, tüm dünyada yaygınlaştı ve internet ortaya çıktı.

İNTERNETİN TANIMI Internet, bilgisayarlar arasında kurulmuş olan bir haberleşme ağıdır. Ağların ağı olarak tanımlanan internet, dünya çapında milyonlarca bilgisayarı birbirine bağlayan ve sürekli gelişen bir sistem olarak ifade edilmektedir. İnternet, Amerikan Federal Savunma Bakanlığı’nın yaptığı araştırmalar sonucunda savaş durumunda bilgilere ulaşabilmek, haberleşmenin sürmesini sağlamak amacıyla 1969’da kullanılmaya başlandı.

  - İnternetin gelişiminde son aşamayı 1993 yılından itibaren işlerlik kazanarak yaygınlaşmaya başlayan “www (world wide web) oluşturmuştur. “www” aynı anda tüm multimedya özelliklerinin (metin, resim, ses, animasyon, video) gösterilmesine olanak veren internet protokolüdür. “www” dünyaya yayılmış örümcek ağıdır.“www” ile birlikte internet kullanımının dünya genelinde yaygınlaşması hızlanmıştır. - İnternet kullanımında doğru adresi bulmaya yarayan Domain name System (alan adı sistemi) ile birlikte internet kullanıcı tanımlaması geliştirilerek internet kullanım yaygınlığı daha da artmıştır.

İnternet Adreslerinde Görülen Kısaltmalar gov :  Hükümet kuruluşları  edu :  Eğitim kurumları (üniversiteler gibi)  org :  Ticari olmayan, kar amacı gütmeyen kuruluşlar  com:  Ticari kuruluşlar  mil  :  Askeri kuruluşlar  net  :  Servis Sunucuları (Internet Servis Sağlayıcıları gibi) ac  :  Akademik kuruluşlar (bazı ülkelerde edu yerine kullanılmaktadır)  int : uluslararası organizasyonlar, kuruluşlar

Bazı Ülke Kısaltmaları tr :Türkiye jp :Japonya uk :İngiltere İt :İtalya ca :Kanada ru :Rusya de :Almanya fr :Fransa il :İsrail no :Norveç gr :Yunanistan hr :Hırvatistan br :Brezilya bg :Bulgaristan

İnternette temel amaç iletişim olduğu için ağı meydana getiren bilgisayarlar arasında bir bağlantı oluşturulması gereklidir. Bunun sağlanması için de ortak bir dil kullanılmakta, yani bir bakıma internet protokolü oluşturulmaktadır. TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol) kullanımı ile bilgisayarlar birbirleri ile iletişim kurarak karşılıklı veri alış-verişinde bulunabilmektedirler. TCP/IP uyumlu olması koşulu ile, dünyanın herhangi bir yerindeki bilgisayar ağı internet ortamına dahil olabilmektedir. Kişilerle çeşitli kamu ve özel kuruluşlara ulaşmış bulunan bu küresel haberleşme ağı; kütüphane, postane, bilgi kaynağı, reklam ve temel bir iş aracı olarak çok amaçlı bir şekilde kullanılmaktadır.

İnternetin kullanım alanları İnternet ve bankacılık İnternet ve tıp Sanal eğitim İnternet ve devlet kuruluşları İnternet ve sanat İnternet ekonomi ve finans dünyası Ticari yaşam ve internet

İnternet ve bankacılık Bankalar bilgisayar ağlarını internet üzerinden müşterilerine açmışlardır. Bu sayede müşteriler banka hesaplarına girebilirler ve fatura ödeme, hesap detayı ve dökümü gibi işlemlerini gerçekleştirebilirler

İnternet Ve Tıp Tıp merkezlerinin, üniversitelerin ve sağlık alanındaki özel bilgi bankalarının kaynaklarına erişim sayesinde tıptaki son gelişmelerden haberdar olunabilmektedir. Uzmanlar sohbet grupları oluşturarak deneyimlerini paylaşmaktadırlar.

Sanal Eğitim Üniversiteler özellikle mesleki konularda uzaktan eğitim programlarını yaygınlaştırma çabasındadırlar. Üniversite tesislerinin ve eğitmenlerin sınırlı olmasıyla bu uygulamaların yapılması büyük kolaylık sağlamaktadır.

İnternet Ve Devlet Kuruluşları Devlet kuruluşları verdikleri hizmetlerle ilgili bilgileri web sitesinde yayınlayarak kaynaklarını abonelerinin hizmetlerine sunmaktadır.

İnternet Ve Sanat Bir çok müze, eserlerinin elektronik versiyonunu internette oluşturdukları sanal müze ve galerilerde sergilemektedir

İnternet Ekonomi Ve Finans Dünyası Büyük firmalarla reklam ve tanıtım konusunda rekabet edemeyen küçük ve orta ölçekli firmalar internet sayesinde ürün ve hizmetlerini daha kolay tanıtmaktadırlar

Ticari Yaşam Ve İnternet Oluşturulan web siteleri sayesinde kullanıcılar istedikleri malları internete bağlı bilgisayarların ekranında görerek seçmekte ve mağazaya gitmeden evden teslim alabilmektedir. Farklı ülkelerdeki bazı firmalar ticari bağlantılarını da internet üzerinden sağlamaktadırlar.

İNTERNETİN ULUSLARARASI TİCARETE GERTİRDİĞİ AVANTAJLAR Etki alanı geniş, global, dünyayı saran ağ Hızlı (time saving) Ucuz (cost saving) Kolay (energy saving) Ölçümleme, raporlama, takip Bireysel kullanım Hedef müşteriye ulaşım /segmentasyon Çift yönlü / interaktif / online iletişim  

ELEKTRONİK TİCARETİN TANIMI Elektronik ticaret için verilebilecek tek bir tanım yoktur. Bazı görüşlere göre e-ticaret, her türlü malın servisin bilgisayar teknolojisi, elektronik iletişim kanalları ve ilgili teknolojiler(akıllı kart-smart card, elektronik fon transferi-EFT, POS terminalleri, faks gibi) kullanarak satılması ve satın alınmasını kapsayan bir kavramdır. Başka bir görüşe göre e-ticaret, ödeme işleminin internet üzerinden yapıldığı alış-satışları içermektedir.  

ELEKTRONİK TİCARETİN TANIMI Dünya Ticaret Örgütü’nün (WTO) yaptığı tanımlamaya göre elektronik ticaret; mal ve hizmetlerin üretim, reklam, satış ve dağıtımlarının telekomünikasyon ağı üzerinden yapılmasıdır.   ETTK (Türkiye Elektronik Ticaret Koordinasyon Kurulu) elektronik ticareti daha geniş bir çerçevede ele alarak, “bireylerin ve kurumların, internet veya intranet ortamlarında yazı, ses, görüntü biçimindeki sayısal bilgilerin işlenmesi, iletilmesi ve saklanması ve bir değer yaratmayı amaçlayan ticari işlemlerin bütünü” olarak tanımlamaktadır.

Tüm tanımlamaların temelde ortaya koyduğu ortak noktalar şu şekilde sıralanabilir:   - Elektronik ticaret açık (İnternet) yada kapalı ağlar (İntranet) üzerinden yapılabilmektedir. - Elektronik ticaretin tarafları, üreticiler, tüketiciler, kamu ve özel sektör kuruluşları ve diğer organizasyonlardır. - Elektronik ticaretin araçları: TV, radyo, fax, EFT, ATM, Telefon, internettir. ***E-ticaret yoluyla oluşan ekonomi de, dijital ekonomi (e-ekonomi) olarak tanımlanmaktadır.

ELEKTRONİK TİCARETİN TEMEL ARAÇLARI Telefon Faks Televizyon Elektronik Fon Transferi (EFT) Elektronik veri degisimi (EDI - Electronic Data Interchange) internet

TELEFON E-Ticaretin en eski aracıdır. Günümüzde yerini kablosuz telefona bırakmıştır İnternet teknolojisinin telefon teknolojisine bağlı gelişmesi nedeniyle işlevini kaybetmemiştir.

FAKS Yazılı iletişimde hız ve zaman problemini ortadan kaldırmak için geliştirilmiştir.

TELEVİZYON Tek yönlü iletişim aracıdır. E – ticaretteki yerini reklamcılıkla almıştır. Dijital TV, web TV ve kablolu TV teknolojisinin çıkmasıyla TV üzerinden gerçekleştirilen ticaret yaygınlaşmıştır.

ELEKTRONİK FON TRANSFERİ (EFT) Bir hesaptan diğer bir hesaba para aktarılması işlemidir. E-ticareti kolaylaştırır. İnternet bankacılığı sayesinde her türlü işlemi bankaya gitmeden uygulamamızı sağlar.

ELEKTRONİK VERİ DEĞİŞİMİ (EDI) ticaret yapan iki kuruluş arasında veya kuruluşun kendi içerisinde, belge ve bilginin insan faktörü olmaksızın elektronik olarak değişimini sağlayan bir sistemdir.

Elektronik Belgelerin Faydaları Elektronik belgeleri üretmek, düşük maliyetlidir. İşlem süreleri kısalmaktadır. Değişik standartlarda üretilmiş belgelerden kaynaklanan uygulama farklılıkları ortadan kalkmaktadır. Elektronik belgelerin kullanılabilirliği daha fazladır. Ekonomi kayıt altına alınmaktadır Sahtecilik önlenmektedir. İşlemlerde kullanılan belge sayısı azalmaktadır.

EDI'nin İşleyişi EDI kullanımı özel bir telekomünikasyon altyapısı ve standart formlar gerektirmektedir. Sadece kayıtlı kullanıcılara açık olduğu için güvenli bir sistemdir.

İNTERNET Çok yönlü iletişim sağlayan ticaret aracıdır. Sanal ortama dayalı ticaret ortamı yaratır. ”Bilgi Otobanı” olarak da adlandırılan internet günümüzde bilgi paylaşımının en kolay, hızlı ve pratik yolu haline getirmiştir. İnternet, E-TİCARET yapmak için gereken teknolojik altyapıyı sunar.

Intranet Yerel İnternet. Sadece kuruluşunuzdaki bilgisayarların erişebileceği dışa kapalı bir ağ. Altyapısı Internet altyapısıyla aynı. Yerel ağın dışarıdan erişime açık olup olmaması bir takım donanım ve yazılım çözümleriyle (Firewall) kolayca sağlanabilir. Kuruluş İçi yazışmalar, bilgi aktarımları Intranet üzerinden gerçekleştirilebilir. IntraNet üzerinde, sadece kurum içinden görülmesine izin verilen bilgiler konulur. Erişim hızı, yerel ağ olduğu için çok yüksek olacaktır.

Extranet Bir işletmeyi, kendi tedarikçileri, müşteri yada ortak hedefleri paylaştığı diğer işletmelerle bağlayan bunu yaparken de internet teknolojilerini kullanan ve işbirliğine açık bir ağdır. extranet şirketin iş ortaklarını da kapsayan internetin genişletilmiş halidir. Extranet sistemleri internet ile intranet arasında bir köprü vazifesi görür.

**Elektronik iletişim teknolojileri ticari hayatta aslında uzun yıllardır(1980’lerden beri) kullanılmaktadır. Ama internetin elektronik ticaret için kullanılması çok yenidir.(1997’lerden beri) Zaten internet asıl gelişimini ticari kullanımı artmaya başladıktan sonra yaşamaya başlamıştır. **İnternetin satış için kullanımı ilk başta “belki olabilir” düşüncesi ile ve süslü web sayfalarından oluşan birtakım denemelerden ibaretti. Ancak amazon.com, yahoo gibi örneklerin 1-2 yıl içerisinde, sadece internet üzerinden sattıkları servislerle büyük şirketler haline gelmeleri birden bu hayalleri gerçeğe dönüştürüverdi.

İnternet üzerinden dönen ekonominin hacmi her geçen gün artmaktadır **İnternet üzerinden dönen ekonominin hacmi her geçen gün artmaktadır. Hatta Amerikan Ticaret Bakanlığı’nın yaptığı bir araştırmada internet ekonomisinin (ucuz girdi ve işgücü, az maliyet vb. sebebiyle) enflasyon oranının azaltılmasında rol oynadığı saptanmıştır. E-ticaret; uygun fiyatlar sayesinde internet kullanımının yaygınlaşması, kredi kart kullanımının artması ve bankacılık sistemindeki yenilikler neticesinde yükselen bir grafik göstermektedir

TÜRKİYE’DE ELEKTRONİK TİCARETİN GELİŞİMİ Türkiye’nin bilgi işlem teknolojileri ile tanışması 1985 yılında Yapı Kredi Bankası’nın vermiş olduğu, otomatlardan para çekme ve para yatırma işlemleri için kullanılan “Tele Kart”lar ile gerçekleşmiştir. Çok büyük bir talep ile karşılanan bu hizmet Türkiye’de teknolojik gelişmeler ve dünyadaki değişimler doğrultusunda gelişmiş ve bugünkü yapının temelini oluşturmuştur. Türkiye’nin internetle tanışmasının yeni olmasına ve alt yapı yetersizliğine rağmen engeller aşılmış ve Türkiye’de internet kullanımı hızla yaygınlaşmıştır. Kullanıcı sayısındaki artış, şirketlerin internet ortamına girmelerini bir zorunluluk haline getirmiş, internet üzerinden alışverişin, elektronik ticaretin önemini fark eden şirketler e-ticarete başlamıştır. İnternet Türkiye’de büyük küçük tüm şirketlere yeni ufuklar açmıştır. Yapı Kredi Bankası’nın öncülüğünü gerçekleştirdiği bu değişimi elektronik ticaret yönünde sanal marketler oluşturarak Migros devam ettirmiştir.  

ELEKTRONİK TİCARETİN AVANTAJLARI E-ticaret pazara girişteki engellerin azalmasını sağladığı gibi herkese eşit erişim şansı sunulmasını mümkün kılmaktadır. Ticari işlemlerin yürütülmesi için gerekli bilgiler, işlemi başlatan kişi tarafından üretici, satıcı, alıcı, gümrük idareleri, sigortacı, nakliyeci, bankalar diğer kamu kurumları gibi ticaret sürecine dahil tüm tarafların bilgisayarlarından birisine standart formatta bir kez girildiğinde kısa bir süre içerisinde tüm taraflara ulaşmaktadır. Gereken belgelerin elektronik ortamda hazırlanmasıyla bu bilgi ve belgeler ilgililerin kullanımına da sunulmaktadır. Böylece işlemlerin minimum hata ile kısa bir süre içinde ve kırtasiye masrafı ödemeksizin tamamlanması sağlanmaktadır. Firmaların pek çok faaliyetinin daha düşük bir maliyetle yapılması üreticiler arasında rekabeti arttırmanın yanı sıra bilgilerin hızlı ve etkin biçimde iletilmesi sağlanmaktadır. Bilginin daha zengin ve karşılıklı etkileşime açık olması, anında ve sürekli ulaşılabilir olmasını mümkün kılar.

- - Daha hızlı bir şekilde ürün geliştirilmesi, test edilmesi ve müşteri ihtiyaçlarının tespit edilmesi mümkün hale geldiğinden arz tarafı talebe daha hızlı uyum gösterir.   - Alıcılar kendi evlerinden sipariş verdikleri ürünleri kendi evlerinde teslim alma imkanına kavuştukları içinde e-ticaret perakende satışlarda önemli değişikliklere yol açmaktadır. Çünkü firmalar bu ortamda dünyanın her tarafına ulaşabilmektedir. Buda müşteri potansiyelini arttırmaktadır. - Küresel seçim yapabilme imkanına kavuşan tüketiciler önemli fiyat indirimleri elde ederler. - E-ticaret dünya pazarlarına erişimi sağlamıştır. Doğru pazarlama stratejileri ile oturduğunuz yerden dünya pazarlarına ulaşmak an meselesidir.   

- E-ticaretin altyapısı işletmenin hiç kapanmaksızın 24 saat boyunca faaliyette olmasına olanak tanımaktadır.   - Daha iyi müşteri ilişkileri sağlamıştır. Kişiye özel satış imkanları sunduğundan müşterilerle arada özel bir bağ kurulmasını sağlamıştır. Müşteri dosyalarına müşteri tercihleri, alışkanlıkları ve demografik özellikleri gibi bilgiler girilerek müşterilerle olan iletişimi özelleştirmektedir. - Satışları arttırmaktadır. Doğru pazarlama stratejileri uygulanarak 24 saat açık sanal mağazadan elde edilen gelir küçümsenmeyecek miktarlara ulaşacaktır. - Rekabette üstünlük sağlamaktadır. Stratejilerini doğru belirleyen, hedeflerini doğru ortaya koyan firmalar e-ticaretin avantajlarından ve yeni iş imkanlarından faydalanarak rakipleri karşısında avantaj sağlamaktadır.

ELEKTRONİK TİCARETİN DEZAVANTAJLARI Dağıtılan Bilgi Üzerinde Denetim Eksikliği: Hacker adı verilen bilgisayar korsanlarının servis sağlayıcılara, şirket bilgisayarlarına ve kişisel kullanıcılara müdahalesi nedeniyle internet üzerinden dağıtılan bilgiler üzerinde tam anlamıyla bir denetim sağlamak mümkün değildir. Bilginin Yayılması ve Çalınması Üzerindeki Denetim Eksikliği: İnternet üzerinde kişiye, kurumlara ve şirketlere özel bilgi, program ve uygulamaların denetim dışı yayılması ve çalınması ile ilgili düzenlemeler henüz tamamlanmadığından bu konuda ortaya çıkan sorunlar karşısında çaresiz kalınmaktadır. Bilgiye Ulaşmada Karşılaşılan Sorunlar: İnternet ortamına sunulan sınırsız bilginin kataloglanması ve indekslenmesi ile ilgili çalışmalar henüz yeterli düzeye ulaşmamıştır. Buda aranılan bilgiye kısa sürede ve kolay bir şekilde ulaşmada güçlük yaratmaktadır.

O, Türkiye’nin ilk hacker’ı. Yani bilgisayar korsanı O, Türkiye’nin ilk hacker’ı. Yani bilgisayar korsanı. İlk işi Superonline’ı hack’lemek. Sonra Osmanlı Bankası’nın sistemine girdi. Bizim bildiğimiz zirvesi ise Microsoft’u hack’leyip Bill Gates’in e-postalarını okuması… Kendisi, “Fazlası da var” diyor. Şimdi ise işin karşı kıyısında çalışıyor; büyük firmalara, iş adamlarına, siyasetçilere kendilerin hacker’lardan nasıl koruyacaklarını gösteriyor. Doğan Kitap’tan çıkan ve bilgisayarla ilk karşılaştığı andan bugününe kadar yaşadıklarını anlattığı “Hacker’ın Aklı” ilk kitabı. İkinci kitabında da diğer hacker’ların hikayelerini anlatacak.

E-TİCARETİN TÜRLERİ Elektronik ticaret içinde bulunan taraflar itibariyle B2B(Business To Business), B2C (Business To Consumer), B2G ( Business To Goverment), C2G ( Customer To Goverment) C2C (Consumer To Consumer) olmak üzere 5 ana gruba ayrılır.

E-TİCARET MODELLERİ

E-TİCARETİN TÜRLERİ B2B: BUSINESS TO BUSINESS (İŞLETMEDEN İŞLETMEYE E-TİCARET) B2B’nin temeli, şirketlerin internet üzerinden birbirine mal ve hizmet satmasına dayanır. B2B’nin sözcük anlamı, “şirketten şirkete ticaret” tir. Ama B2B sitelerinin işlevi, bununla sınırlı değildir. B2B ticaretin gerçekleştirildiği internet ortamları e-Pazar yeri veya e-Ticaret sitesi olarak adlandırılır. B2B siteleri, gerçek hayattaki pazar yerlerinin internete aktarılmış halleri olarak düşünülebilir. O nedenle de mal ve hizmet alım satımının yanı sıra, * şirketlerin birbirleri arasında bilgi alışverişi yapması, * finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi, * ve bütün bu işlevler, internet üzerinden gerçekleştiği için hem daha hızlı hem daha verimli bir şekilde işlenmesi sağlanır.

B2B e-ticaret modeli

B2B B2B e-ticaret yapmanın; düşük girdi maliyeti, azalan stok miktarı, işlem maliyetlerindeki düşüş, hızlı teslimat, daha iyi müşteri hizmetleri gibi birçok faydası vardır. B2B sitelerinin bir başka işlevi, internetteki ticaret sürecini kısaltmasıdır. B2B siteleri, alıcı ve satıcıyı bir araya getirir ve böylelikle “market maker” lık, ya da Türkçesiyle “pazar yapıcılığı” işlevini üstlenirler. B2B siteleri, alım satım sürecinde bütün işlemleri elektronik ortamda gerçekleştirmeye olanak tanıdığı için, maliyetleri radikal biçimde azaltırlar.

E-pazaryerinde neler yapabilirsiniz? Online katalog oluşturabilirsiniz.. Yurtdışındaki işletmeler ile bağlantı kurabilirsiniz.. Online teklif verebilirsiniz.. Online tanıtım, reklam ve promosyon yapabilirsiniz..

B2B B2B e-ticaret sitelerinin dünyadaki en iyi örneği şüphesiz Alibaba.com'dur. Son yıllarda çok daha fazla adını duymaya başladığımız Alibaba.com, 2008 yılı içinde tam 23 milyon ziyaretçiye hizmet verdi. Alibaba.com genel olarak, Çin iş dünyasını, dünya piyasasına sunmak amacıyla ortaya çıktı. Alibaba.com'da Çin ve diğer (maliyetin nispeten düşük olduğu) Uzak Doğu ülkelerinden dünyaya yapılan satışlar 2008'in ilk çeyreği itibariyle Alibaba'ya 680 milyon dolar gelir bıraktı. Alibaba için bu rakam 2007 yılının aynı dönemine göre, gelirlerinde %53.2 artış anlamına geliyor…

ALIBABA üyeleri neler yapabiliyor? Seller (Satıcı) / Exporter (İhracatçı) Üyeler: - Web sitesi oluşturabilirim. Alibaba ismi altında bir domain name (alan adı) alırım. Sitede şirket profilimi ve ürünlerimi tanıtabilirim. - Showroom da ürünlerimi fotoğrafları ve özellikleri ile tanıtabilirim. - Post Sell Trade Lead/ Ticari Satış Talebi yayınlayabilirim. - Send Quotations to Buy Trade Lead/ Alım Talebi bırakmış bir alıcıya doğrudan teklif gönderebilirim. - Trade Alert / Ticari İş Habercisi-Alarmı hizmetine üye olabilirim. Alıcılar, satış yaptığım ürün ve hizmetleri içeren “anahtar sözcükler” ile AliBaba’ya “alım talebi” bıraktığında, Trade Alert sayesinde e-mail ile haberdar olurum. Böylece ürünüm ile ilgilenebilecek müşterileri kaçırmamış olurum

B2B

B2C: BUSINESS TO CONSUMER İŞLETMEDEN TÜKETİCİYE E-TİCARET E-ticaret denildiğinde çoğu insanın aklına işletmeden tüketiciye satış gelir. Evdeki bilgisayarınızdan bir web sitesi aracılığıyla kitap veya CD satın almak, tipik bir işletmeden tüketiciye e−ticaret örneğidir. Bununla birlikte araştırmalar, işletmeden tüketiciye satışların e-ticaret toplam gelirlerinin yalnızca %10’unu oluşturduğunu göstermektedir. İşletmeler arasında çok daha fazla miktarda ürün ve hizmet alışverişi yapılmaktadır.

B2C

B2B-B2C B2B ve B2C arasındaki fark, müşterinin kim olduğudur. Genel olarak müşteriler, şirket olduğunda B2B yani Business To Business (şirketten şirkete), müşteriler şahıs olduğunda ise B2C yani Business To Costumer (şirketten müşteriye) terimi kullanılır. Örneğin; bireylere kitap satan bir internet sitesi B2C tarzında, sanayi şirketlerine kimyasal malzeme satan bir şirket ise B2B tarzında çalışır.

B2B-B2C E-Ticaret ifadesine yüklenen anlam daha çok B2C, yani internet üzerinden tüketiciye satıştır. Bunun en önemli nedeni, son kullanıcıya (tüketiciye) yönelik olması ve bu nedenle de daha geniş kitlelerce bilinmesidir. Oysa daha dar kitlelere hitap etmekle birlikte, B2B’nin işlem hacminin daha fazla olduğu ifade edilmektedir. Şu anda Türkiye'deki e-ticaret uygulamaları genelde işletmeden son kullanıcılara (Business to Consumer, B2C) satış biçimiyle gerçekleşmektedir. Ancak dünyadaki mevcut uygulamalardan da anlaşılabileceği gibi, işletmeden işletmeye satış, elektronik ticaret hacminin büyük kısmını oluşturmaktadır. Kısa bir süre sonra Türkiye'de de büyük firmalardan başlamak üzere birçok şirketin tedarikçileri ve bayileri arasındaki işlemleri internete taşımalarına ve işletmeler arası e-ticaretin patlamasına tanık olacağız. İşletmeden işletmeye (Business to Business, B2B) satış modelin ilk örneğini Arçelik, internet üzerinden bayi siparişlerini almaya başlayarak göstermiştir.

B2C

B2C

B2C

B2C Verilere göre internet üzerinden yapılan alışverişte tüketicilerin en fazla alışveriş yaptıkları alanlar şu şekilde sıralanmıştır: Oyuncak, müzik, bilgisayar yazılımı, kitap, video/DVD, giyim, sağlık ve güzellik ürünleri, bilgisayar donanımı, evcil hayvan gereksinimleri ve elektronik eşyalar.

B2G: BUSINESS TO GOVERNMENT İŞLETME-KAMU İDARESİ ARASINDA E-TİCARET Burada, şirket ile kamu idaresi arasında e-ticaret söz konusudur. Devlet ile firmalar arasındaki lokal ağlar üzerinde yapılan ticaret, haberleşme ve diğer tüm etkinlikleri firma-devlet arası elektronik ticaret kapsamında değerlendirebiliriz. Kamu ihalelerinin internette yayınlanması, firmaların elektronik ortamda teklif verebilmeleri ve firmaların kamu ile olan ilişkilerindeki vergi ödemelerini elektronik ortamda gerçekleştirmeleri bu konudaki ilk örnekleri oluşturmaktadır. Somut örnek vermek gerekirse; kurumlar ve katma değer vergisi, gümrük işlemleri, sigorta primleri vb. ödemelerin internet üzerinden yapılması.

C2G: CUSTOMER TO GOVERNMENT TÜKETİCİ-KAMU İDARESİ ARASINDA E-TİCARET Tüketici ile Kamu İdaresi arasındaki e-ticarettir. Vatandaşların devletle olan ilişkilerinin ve yükümlülüklerinin bir bölümünü online olarak elektronik ortamda gerçekleştirebilmesidir. Bu kategoride; vergi ödemek (gelir vergisi vb.), sağlık karnesi, sosyal güvenlik primleri, pasaport almak, nüfus bilgilerini değiştirmek vb. yer alır. Türkiye’de açılan turkiye.gov.tr, daha çok vatandaşı bilgilendirme vazifesini görüyor. Gelişmeye en açık elektronik ticaret türüdür. Gelişme derecesini belirleyecek olan temel etken ise kamu sektörünün ne derecede online sisteme geçtiğidir.

C2C – Consumer to Consumer Tüketici-Tüketici arası elektronik ticaret modeli Tüketicilerin güvenilir internet sitelerinde bir araya gelerek çeşitli ödeme kanalları aracılığıyla yapmış oldukları ürün ve hizmet satışlarıdır. Bu e-ticaret modelinde tüketiciler bir online platformda/web sitesinde bir araya gelerek ürün/hizmetlerini sergilerler ve alıcı tüketiciler de o ürün/hizmeti online olarak satın alır.Bu modelin dünya üzerindeki en önemli örneği Ebay.com’dur. Ülkemizde ise bu boşluğu Gittigidiyor.com doldurmaktadır.

C2C C2C ticaretin yapıldığı bu online platform/web sitesi bir aracı konumundadır. Alım veya satımda herhangi bir içerik girmek, bilgilendirme yapmak vb. işlemde bulunmazlar, bu işlemleri tüketiciler gerçekleştirirler. Bu e-ticaret modeli, satıcı konumundaki tüketicinin aracı online platform/web sitesinde satacağı ürün/hizmet bilgilerini yayınlaması, alıcı konumundaki tüketicinin ise bu ürün/hizmeti satın almak istediğinde online olarak sipariş vermesi ve ödemeyi yapması ile gerçekleşir.

C2C

C2C C2C ticaret modelinin çalışma şekli şu şekilde olmaktadır: Bu sistemde 2 farklı tüketici ve bir adet aracı platform sahibi bulunmaktadır. Elindeki ürün veya hizmeti satmak isteyen satıcı tüketici C2C sistemi ile çalışan web platformunda satış ilanı açar. İhtiyacı olan alıcı tüketici ilanı inceler ve siparişini verir. Ödemesini yaptıktan sonra satıcı ürünü kargo veya kurye ile alıcıya gönderir. Kargo bilgilerini aracı web sitesine girer. Alıcının vermiş olduğu para ise aracı web sitenin hesabında dondurulur. Ürün alıcının eline ulaştıktan sonra alıcı ürünü inceler ve bir problem olmadığı takdirde ödemeye onay verir. Dondurulan ödeme satıcının hesabına %10 komisyon kesilmiş olarak gönderilir. Bu şekilde iki tarafta birbirini görmeden ticaret işlemini gerçekleştirmiş olur.

GÜNCEL RAKAMLARLA E-TİCARET

Türkiye E-Ticaret Hacmi ** 2011 yılında 22.8 milyar TL ** 2012 yılında 30.6 milyar TL 2011 yılına göre büyüme %35.3 2010 yılına göre ise büyüme % 111 olarak gerçekleşti.

İŞLEM BAŞINA DÜŞEN TUTAR: 2011 yılında 164 TL 2012 yılında 174 TL İŞLEM ADEDİ: 2011 de 125 milyon adet iken 2012 de 162 milyon adet 2011 yılına göre büyüme %27.2 2010 yılına göre ise %78 adetsel büyüme gerçekleşti.